Τα τάματα του Σπύρου Βασιλείου και η γενιά του '30: έκθεση αφιέρωμα στο Zonars

Το Zonars μας προσκαλεί στα εγκαίνια έκθεσης αφιέρωμα στη Γενιά του ‘30 και στη πρώτη παρουσίαση σκηνικών του Σπύρου Βασιλείου απο την παράσταση «Λειτουργία κάτω απο την Ακρόπολη» σε επιμέλεια Δρ Σωζήτας Γκουντούνα, με ομιλητές:

Κωνσταντίνος Παπαχρίστου (Επιμελητής, Πινακοθήκη Γκίκα, Μουσείο Μπενάκη), Χριστίνα Σγουρομύτη (Εικαστικός, Διδάσκουσα, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, ΑΣΚΤ) Στράτης Στρατήγης (Νομικός), Μανόλης Τσακίρης (Συγγραφέας).

Τα Τάματα, απο τη Συλλογή Πόπης και Μανόλη Τσακίρη, αποτελούν μέρος του πρωτότυπου σκηνικού από την παράσταση του  θεατρικού  έργου  του Νικηφόρου Βρεττάκου που ανέβηκε στο Ηρώδειο το 1982, σε σκηνοθεσία Νίκου Χαραλάμπους, από τον θίασο του Μάνου Κατράκη. Τα έργα που φιλοτέχνησε ο Βασιλείου είναι πέντε αναρτημένα τάματα: ο “Στρατιώτης των Βαλκανικών Πολέμων” που παρουσιάστηκε στην έκθεση του Μουσείου Μπενάκη με τίτλο «Ο Σπύρος Βασιλείου και το θέατρο»  (2011) και τα έργα «Xρυσό Kαράβι,», «Γοργόνα – Ακρόπρωρο», η “Παναγιά η Βρεφοκρατούσα” και ο “Άγίος Αθανάσιος” που εκτίθενται για πρώτη φορα.

Η συμβολή του Σπύρου Βασιλείου στην οικοδόμηση της καλλιτεχνικής και ιδεολογικής ταυτότητας των εικαστικών της Γενιάς του ’30 υπήρξε καταλυτική μέσω της συμμετοχής του στις ομάδες Τέχνη (1930) και Στάθμη (μετεμφυλιοπολεμικά χρόνια). Παράλληλα, ο ρόλος των Ελλήνων ζωγράφων υπήρξε καθοριστικός στη διαμόρφωση του ελληνικού θεάτρου, του σκηνικο, στη διαμόρφωση του ελληνικού θεάτρου, του σκηνικού ύφους της γενιάς του ’30, καθώς και για την αφετηρία της καλλιτεχνικής σκηνογραφίας στην Ελλάδα.

Ο όρος «Γενιά του Τριάντα» χρησιμοποιήθηκε από την ομάδα των νεωτεριστών ποιητών και μυθιστοριογράφων που συνεργάστηκαν στην έκδοση του περιοδικού Τα Νέα Γράμματα (1935-1944) και πειραματίστηκαν ενεργά με τη σχέση εικαστικών και λογοτεχνίας στο βαθμό που θεμελίωσαν τη διττή ιδιότητα λογοτέχνη-εικαστικού ή εικαστικού-λογοτέχνη.

Για τη Γενιά του ’30 παράδοση και νεωτερισμός λειτούργησαν ως αμφίδρομοι καταλύτες στη σύνθεση μιας εθνικής σκηνογραφικής αισθητικής που ενσωμάτωσε μορφοπλαστικά στοιχεία της ελληνικής αισθητικής πέραν απο σχηματικές αντιλήψεις και βεβαιότητες περί ελληνικότητας. Όπως επεσήμανε ο Ο Γιώργος Θεοτοκάς «η Εθνική Σκηνή της Ελλάδας θα πρέπει να καταλάβει την αξία του χρώματος και οτι η καινούργια αυτή σκηνογραφική εργασία φέρνει επιτέλους χρώμα θερμό, ζωηρό, μεσογειακό σε μια σκηνή όπου επικρατούσε ένας μουντός γκριζωπός τόνος». Η γενιά του ’30 υπήρξε το απαραίτητο μεταίχμιο, σύμφωνα με την Ίλια Λακίδου, «ανάμεσα στην απουσία ενός αυθεντικού και γηγενούς σκηνογραφικού λόγου και στη σημερινή πολυμορφία που συνομιλεί άνετα και ισότιμα με τη θεατρική πρωτοπορία παγκοσμίως.»

Η εκδήλωση επιδιώκει να εξετάσει κριτικά τους αισθητικούς δεσμούς του έργου του Βασιλείου με τη σκηνογραφία, σε σχέση με το όραμα λιτότητας, αφαίρεσης και άρνησης του ρεαλισμού της Γενιάς του ’30 και να προκαλέσει την επανατοποθέτηση κάποιων στοχαστικών διακηρύξεων της γενιάς του 30, καθώς και τη συζήτηση πέρι εντοπιότητας/ ελληνικότητας και του αιτήματος διεθνικότητας με σύγχρονους όρους. Η αποφυγή εξιδανικευμένων αντιλήψεων για τη γενιά του ’30 θα έχει ως στόχο την εξεύρεση σημείων επαφής με τα σύγχρονα καλλιτεχνικά αιτήματα και τις αισθητικές αναζητήσεις.