17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Ανατρεπτικές φωνές του γερμανικού ντοκιμαντέρ

Ένα γοητευτικό μωσαϊκό εικόνων της ανθρώπινης πραγματικότητας προτείνουν οι ταινίες του αφιερώματος «Ανατρεπτικές Φωνές του Γερμανικού Ντοκιμαντέρ» που πραγματοποιεί το 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Οι δημιουργοί υπερβαίνουν γεωγραφικά σύνορα και αγγίζουν ιστορίες παγκόσμιας απήχησης, τολμώντας σε επίπεδο περιεχομένου και καλλιτεχνικής έκφρασης. Κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα, πορτρέτα γνωστών προσωπικοτήτων, αλλά και προσωπικές αφηγήσεις που εκπλήσσουν, αναδεικνύουν ένα σύνολο από κινηματογραφικές φωνές με ανατρεπτική διάθεση.

Δυο προσωπικότητες παγκοσμίου φήμης, οι οποίοι μπροστά από την εποχή τους ενέπνευσαν και εξακολουθούν να εμπνέουν, ξεχωρίζουν σε δυο από τα ντοκιμαντέρ του αφιερώματος: Το Katharine Hepburn – The Great Kate των Άντριου Ντέιβις και Ρίκε Μπρέντελ συνθέτει το πορτρέτο της αμερικανίδας ηθοποιού Κάθριν Χέπμπορν, της προοδευτικής αντιστάρ που άφησε εποχή και ενσάρκωσε τη μοντέρνα, ανεξάρτητη γυναίκα κόντρα στα χολιγουντιανά πρότυπα. Από την άλλη, στο ντοκιμαντέρ Pepe Mujica – Lessons From the Flowerbed της Χάιντι Σπεκόνια, πρωταγωνιστεί ο πρόεδρος της Ουρουγουάης Χοσέ Μουχίκα, γνωστός ως ο πιο φτωχός ηγέτης στον κόσμο. Μέσα από εξομολογήσεις του ίδιου, αρχειακό υλικό και καθημερινές στιγμές του, σκιαγραφείται ο αντισυμβατικός χαρακτήρας και ο λιτός τρόπος ζωής του, που φαντάζει σαν ουτοπία στη σύγχρονη πολιτική σκηνή.

Μια διαφορετική όψη της Αφρικής αιχμαλωτίζει το ντοκιμαντέρ 35 Cows and a Kalashnikov του Όσβαλντ φον Ριχτχόφεν (σε παραγωγή του Ρόλαντ Έμεριχ), υμνώντας λυρικά τις ομορφιές της. Ο σκηνοθέτης, ο οποίος μεγάλωσε στο Χαρτούμ κι έφυγε πρόωρα από τη ζωή στη διάρκεια ολοκλήρωσης αυτού του ντοκιμαντέρ, καταθέτει «μια προσωπική τριλογία για την Αφρική», όπου αποτυπώνονται παρθένες παραδόσεις, δυτικές επιρροές και στιγμιότυπα γεμάτα ζωντάνια από τη Μαύρη Ήπειρο.

Στη Ρωσία διαδραματίζεται το αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ Raiders του Αλεξάντερ Γκεντέλεφ το οποίο φέρνει στο φως τη δράση ενός παράνομου δικτύου που με την εμπλοκή μαφιόζων, πολιτικών και δικαστών, πετούν ανθρώπους έξω από τα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους, παραποιούν τους νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας και καρπώνονται ξένες περιουσίες.

Σε μια άγνωστη πλευρά του Βερολίνου εστιάζει η ταινία Spirit Berlin της Κορντούλα Χίλντερμπραντ, ένας φόρος τιμής στον εναλλακτικό τρόπο ζωής και σκέψης. Με οδηγό έναν νεαρό ηθοποιό που ψάχνει τον εαυτό του, το ντοκιμαντέρ μυεί το θεατή σε ένα κόσμο σωματικής και πνευματικής έκφρασης που αποκτά όλο και περισσότερους οπαδούς.

Μια απροσδόκητη ερωτική ελεγεία και ταυτόχρονα μια καταγγελία για τις προκαταλήψεις και τα όρια της ελευθερίας στη σύγχρονη δυτική κοινωνία αποτελεί το ντοκιμαντέρ The Humanitarians του Μαξιμίλιαν Χάσλεμπεργκερ. Το φιλμ μιλά τολμηρά για τη σεξουαλικότητα, καταρρίπτοντας τα κοινωνικά στερεότυπα που αφορούν στους ανθρώπους με αναπηρία.

Στο The Queen of Silence της Ανιέσκα Ζβιέφκα, η ‘εκκωφαντική’ σιωπή της μικρής ηρωίδας συγκλονίζει τους θεατές. Η Ντενίσα, μια 10χρονη κωφάλαλη ρομά, επικοινωνεί με το περιβάλλον της μέσα από τη μουσική και το χορό, μιμούμενη τις πρωταγωνίστριες των ταινιών του Μπόλιγουντ. Το ντοκιμαντέρ αποτελεί την ίδια στιγμή ένα σχόλιο για μια κοινότητα που αγωνίζεται ενάντια στον ρατσισμό, τον αποκλεισμό και τη φτώχεια.