Η έκθεση εγκαινιάζεται στις 9 Δεκεμβρίου 2021 ώρα 13.00 – 22.00 και θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2022.
«Μ’ ένα αίσθημα ελπίδας… αυτή τη φράση του Ηλία Βενέζη επιλέξαμε για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους Μικρασιάτες πρόσφυγες, που παρά τον ξεριζωμό και την πανωλεθρία, επιβίωσαν χάρη στην ψυχική τους δύναμη και μεγαλούργησαν, ο καθένας στον τομέα του. Αναφερόμαστε συμβολικά στην επέτειο των εκατό ετών από τον ξεριζωμό του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας (1922-2022) και οργανώνουμε μια ομαδική εικαστική έκθεση με τριάντα έναν καλλιτέχνες.
Στόχος μας είναι να τιμήσουμε τη μικρασιατική πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και να αναδείξουμε την «…αισιοδοξία των Μικρασιατών, η οποία υπερνικούσε τα εμπόδια και τη στέρηση, κάνοντάς τους να αγκιστρωθούν δυνατότερα από τη ζωή», σημειώνει η ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια Λουίζα Καραπιδάκη στον κατάλογο της έκθεσης.
Πριν από 100 χρόνια μια μεγάλη τραγωδία γράφει τις μελανότερες σελίδες της ελληνικής ιστορίας: Η Μικρασιατική Καταστροφή.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες της Μικράς Ασίας έχασαν τη ζωή τους.
Άλλοι τόσοι ξεριζώθηκαν οριστικά από τα σπίτια τους. Το κύμα που τους μετέφερε σε άλλους τόπους σιγοτραγουδούσε τον καημό τους αλλά και διέδιδε το μήνυμα τους στα πέρατα του κόσμου: «Θα ζήσουμε. Θα δημιουργήσουμε ξανά όσα χάσαμε στις νέες μας πατρίδες».
Ο πόνος του ξεριζωμού έγινε φλόγα που μετέδωσε δύναμη και φως .
Η τραγωδία έγινε δημιουργία. Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας έφεραν σπουδαία δώρα στους τόπους που έμελλε να γίνουν οι νέες τους πατρίδες.
Μεγαλούργησαν στο εμπόριο στις επιχειρήσεις, στα γράμματα στις τέχνες.
Αυτό το αισιόδοξο και πιο επίκαιρο από ποτέ, μήνυμα της αναγέννησης μεταφέρει η έκθεση «Με ένα αίσθημα ελπίδας».
Ελπίδα που δεν χάνεται ούτε κάτω από τις πιο τραγικές συνθήκες και γίνεται ζωοδώτρα δύναμη.
Γίνεται πηγή έμπνευσης για τα ατμοσφαιρικά έργα που παρουσιάζουν 31 Έλληνες καλλιτέχνες στη γκαλερί Ευριπίδη
Στους καμβάδες που θα αντικρύσει ο θεατής ξεπροβάλλουν οι ιστορίες των ανθρώπων, που είχαν το σθένος να ακολουθήσουν το όραμά τους για ένα καλύτερο αύριο, γιατί όπως έγραψε ο Σεφέρης: «Το σπουδαίο δεν είναι να αλλάξουμε τη ζωή μας, ονειροπολώντας μιαν άλλη, αλλά να κάνουμε να λαλήσει τούτη η ζωή, όπως μας δόθηκε, η καθημερινή, η ταπεινή, η ανθρώπινη…».
Η έκθεση αρθρώνεται σε έξι θεματικές ενότητες:
- Αφηγήσεις… προσωπικές
Ο Σάββας Γεωργιάδης, ο Αντρέας Κοντέλλης , ο Μιχάλης Μαδένης σε έργα που βγαίνουν μέσα από την καρδιά τους, ανακαλούν στη μνήμη τους προσωπικά βιώματα με συγγενικά προσφυγικά πρόσωπα που τους μετέφεραν την αγάπη για τον κόσμο και τη ζωή.
2 Μικρασιάτες : άνθρωποι των γραμμάτων και της τέχνης
Ο Σπύρος Κωτσαλάς, ο Κώστας Παπατριανταφυλλόπουλος , η Έλενα Κυρκιλή, ο Γιάννης Ευθυμίου ο Βασίλης Γκούμας, η Δάφνη Αγγελίδου , ο Ανδρέας Νικολάου, άλλοτε με παραστατικό άλλοτε με έναν ιδιάζοντα αφηγηματικό τρόπο, παρουσιάζουν στο έργα τους τις μεγάλες προσωπικότητες των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που διέπρεψαν στις τέχνες και στα γράμματα και έγιναν πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες.
- Τοπία της μνήμης
Ο Δημήτρης Ανδρεαδάκης, η Χρύσα Βέργη, ο Μίλτος Γκολέμας ο Γιάννης Μιχαηλίδης, η Μαρία Φιλοπούλου, ο Βασίλης Παπανικολάου, ο Μανόλης Χάρος, στα έργα τους που κυμαίνονται από τον ρεαλισμό ως τον εξπρεσιονισμό και την αφαίρεση, παρουσιάζουν τοπία μνήμης άρρηκτα συνδεδεμένα με το προσφυγικό «πέρασμα».
Τοπία γεμάτα μνήμες και σύμβολα. Έργα με συνειρμικές προεκτάσεις ταξιδεύουν το θεατή στην ιστορία της Μικρασιατικής Καταστορφής και μεταφέρουν την αίσθηση της ελπίδας, της αναζωογόνησης και της χαράς της ζωής που πηγάζει από την επαφή με τη φύση.
- Κειμήλια
Μάρτυρες του νόστου για τις χαμένες πατρίδες που καίει άσβεστος στις ψυχές τους, ντοκουμέντα μιας μεγάλης ιστορίας τα πολύτιμα κειμήλια των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, γίνονται ο συνεκτικός κρίκος με το σπουδαίο παρελθόν τους.
Ο Μίλτος Παντελιάς, η Ειρήνη Γκόνου, ο Τάσος Ματζαβίνος , η Κατερίνα Γιάννακα , η Έλλη Εμπεδοκλή, μεταφέρουν σε συγκινησιακά φορτισμένα, ιδιαίτερης αισθητικής έργα, τα πολύτιμα αντικείμενα που κρατάνε ζωντανή τη μνήμη.
- Συμβολικές παραπομπές
Ο Χρήστος Παλλαντζάς, ο Βαγγέλης Ρήνας , ο Γιώργος Κουβάκις, η Εριέττα Βορδώνη, ο Κωνσταντίνος Νίκου σε πολυσήμαντα έργα, με πολλές αναγνώσεις σηματοδοτούν εικονογραφικά τη διαδρομή της ιστορικής μνήμης, ατομικής ή συλλογικής, που μπορεί ενίοτε να αλλοιώνεται έως και να χάνεται και άλλοτε να παραμένει βαθιά ριζωμένη, ζωντανή, και αέναα να αναβιώνει στις επόμενες γενιές.
- Αναφορές ως φόρος τιμής
Η Λίλα Παπούλα, ο Στόγιαν Ντόνεφ, η Στέλλα Καπεζάνου , η Ντένη Θεοχαράκη, σε έργα με λυρικό ύφος, υπαινικτικές αναφορές ή αινιγματικές συνθέσεις αποδίδουν φόρο τιμής στην ανθρώπινη θέληση που μετατρέπει κάθε επώδυνη εμπειρία σε νίκη.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Μαρία Φιλοπούλου, Θάλασσα, 2017, λάδι σε καμβά, 164 Χ 200 εκ.
