20 χρόνια Γέφυρες στο Μέγαρο Μουσικής

Η Σειρά Γέφυρες, η σειρά συναυλιών του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, που ξεκίνησε το 1997, κλείνει φέτος τα 20 χρόνια της, μέσα στα οποία μας χάρισε μοναδικές συναυλίες από μοναδικούς καλλιτέχνες.

Η επιτυχημένη Σειρά ΓΕΦΥΡΕΣ άρχισε το 1997 υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Μαραγκόπουλου, στοχεύοντας στην ισότιμη παρουσίαση όλων των αυθεντικών ποιοτικών μουσικών ιδιωμάτων χωρίς προκαταλήψεις και φράγματα, χωρίς σύνορα ηλικιακά, κοινωνικά, πολιτιστικά∙ στη δημιουργία ανοιχτών διαύλων με τους μεγάλους πολιτισμούς του κόσμου και τέλος στην επικοινωνία και στον διάλογο της μουσικής με τις άλλες τέχνες.

Είκοσι χρόνια μετά, οι αρχές αυτές παραμένουν ζωντανές.

Όμως, μια νέα πραγματικότητα –κοινωνική, πολιτιστική, οικονομική– κάνει το Μέγαρο να αφουγκράζεται με περισσότερη προσοχή και ευαισθησία τα μηνύματά των καιρών και να προσπαθεί συνεχώς να ανταποκρίνεται στις διαφοροποιημένες ανάγκες του σημερινού θεατή. Αυτός ακριβώς είναι και ο στόχος του ΜΜΑ μέσα από τις ΓΕΦΥΡΕΣ: να συνεχίσει να καλλιεργεί ένα πολιτιστικό πεδίο γόνιμο, ανοιχτό, φιλόξενο και δημιουργικό, τόσο για τους καλλιτέχνες όσο και για το κοινό.

Η προσπάθεια αυτή έχει ήδη αρχίσει από φέτος με δράσεις και προγράμματα που, παρά τον πιλοτικό χαρακτήρα τους, φιλοδοξούν να γίνουν μόνιμοι θεσμοί.

Διοργανώνονται για πρώτη φορά διεθνείς διαγωνισμοί που συνδέουν τη μουσική με τις άλλες παραστατικές τέχνες, όπως ο Διεθνής Διαγωνισμός Κινηματογραφικής Μουσικής, και μάλιστα μουσικής για animation, σε συνεργασία με το ιδιαίτερα επιτυχημένο Animasyros Διεθνές Φεστιβάλ + Αγορά Κινουμένων Σχεδίων. Φέτος, οι διαγωνιζόμενοι καλούνται να συνθέσουν πρωτότυπη μουσική για τη βραβευμένη ταινία animation της ελληνίδας δημιουργού Ειρήνης Βιανέλλη «Το φύλλο της λεύκας». H συγκεκριμένη ταινία είναι εμπνευσμένη από ένα ποίημα του Σεφέρη και αγγίζει με τρόπο πολύ ουσιαστικό το θέμα των προσφύγων και ιδιαίτερα όλων όσοι πάλεψαν με τα νερά της Μεσογείου. Ο διαγωνισμός θα ολοκληρωθεί στις 19 Απριλίου 2017, ενώ στις 17 Μαΐου 2017 θα γίνουν οι τελικές προβολές και βραβεύσεις. Στην κριτική επιτροπή συμμετέχουν ο Vasco Hexel (Royal College of Music, London), ο γάλλος συνθέτης, ειδικευμένος σε μουσική animation, Pierre Caillet και, από την Ελλάδα, οι συνθέτες Κωνσταντίνος Βήτα, Νίκος Πλατύραχος και Δημήτρης Μαραγκόπουλος καθώς και η διευθύντρια του Φεστιβάλ Animasyros Μαρία Ανεστοπούλου.

Οι διεθνείς διαγωνισμοί σύνθεσης θα επεκταθούν μελλοντικά και σε άλλους τομείς: μουσική για χορό, χοροθέατρο, πολύτεχνες παραστάσεις, installations και video games.

● Σε εξέλιξη είναι επίσης οι Ανοιχτές Πλατφόρμες. Πρόκειται για ένα «μπαράζ» ακροάσεων, οι οποίες απευθύνονται στον «άγνωστο μουσικό» που αναζητεί ζωτικό χώρο για να εκφραστεί. Είναι σίγουρο ότι, ανάμεσα σε αυτούς τους καλλιτέχνες, μπορεί να βρίσκονται πολλοί άξιοι και ταλαντούχοι μουσικοί, οι καλύτεροι από τους οποίους θα επιλεγούν από την καλλιτεχνική διεύθυνση για να εμφανιστούν στο ΜΜΑ την επόμενη καλλιτεχνική περίοδο 2017-2018. Οι ακροάσεις –με εντυπωσιακή προσέλευση– άρχισαν στις 10 Ιανουαρίου και θα συνεχιστούν έως τις 16 Μαΐου 2017 (κάθε Τρίτη στις 4:00 μ.μ.).

● Ο τρίτος κύκλος των νέων δράσεων συμπεριλαμβάνει την ανακάλυψη και χρησιμοποίηση εναλλακτικών χώρων μέσα και έξω από το Μέγαρο, πέρα από τις γνωστές αίθουσες, οι οποίοι προσφέρονται για πολύ «φρέσκιες» προσεγγίσεις στην παρουσίαση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.

Με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας φωτισμού και τρισδιάστατων προβολών, θα γίνει επαναπροσέγγιση με καλλιτεχνικό τρόπο του ίδιου του κτηρίου του Μεγάρου, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Η διαδικασία αυτή θα δοκιμαστεί φέτος στο εκκλησιαστικό όργανο αλλά και στις εξωτερικές επιφάνειες του ΜΜΑ, όπου θα γίνουν τρισδιάστατες χαρτογραφικές προβολές (3-D projection mapping) στο πλαίσιο του διήμερου Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με εργαστήρια και ερευνητικά προγράμματα του Ιονίου Πανεπιστημίου. Οι δράσεις αυτές αποσκοπούν στη δημιουργία μιας νέας σχέσης ανάμεσα στον άνθρωπο και σε εμβληματικά κτήρια της πόλης (αίθουσες συναυλιών, εκκλησίες, μουσεία κ.ά.), με τη χρήση φωτισμού νέας τεχνολογίας.

1997-2017 │ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Από το 1997 μέχρι σήμερα, μέσα σε 20 χρόνια, η Σειρά ΓΕΦΥΡΕΣ έδωσε την ευκαιρία σε ακροατές διαφόρων ηλικιών και ποικίλων μουσικών προσανατολισμών να βιώσουν την αισθητική απόλαυση μιας συναυλίας του Κουαρτέτου Kronos ή του Jazz Wayne Shorter. Να ακούσουν τον Gidon Kremer με την Kremerata Baltica να παίζει Piazzolla, τη Marianne Faithful να ερμηνεύει τραγούδια του Kurt Weill, τη λιβανέζα μοναχή Marie Keyrouz να ψάλλει ορθόδοξους ύμνους μέσα σε μια κατανυκτικά γεμάτη αίθουσα∙ τον Αrturo Sandoval να παίζει κουβανέζικη μουσική αλλά και ένα κονσέρτο για τρομπέτα του Arutunian∙ τον Heiner Goebbels, στο μεγάλο αφιέρωμα «Αθήνα-Βερολίνο», να συνταιριάζει τις διαφορετικές τέχνες σε μια εκπληκτική παράσταση∙ τη Συμφωνική του Μονάχου με κινηματογραφικές προβολές να παίζει τη Συμφωνία του Νέου Κόσμου∙ τον John Williams, τον Chick Korea, τον Herbie Hancock και τον Bobby McFerry να ενώνουν ένα ετερόκλητο κοινό ξεπερνώντας τις προκαταλήψεις και γκρεμίζοντας τα τεχνητά φράγματα γύρω από τη μουσική.

Ήταν μοναδικό το βίωμα να βλέπει κανείς ένα νεανικό κοινό να έρχεται με μηχανή στο Μέγαρο φορώντας τζάκετ και κράνος, για να ακούσει house, με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι, στην Αίθουσα Banquet ή για να απολαύσει ένα μεγάλο αφιέρωμα στην κουβανέζικη μουσική: η είσοδος του νέου κτηρίου είχε μεταμορφωθεί σε Αβάνα με τροπικά φυτά και κόκκινες Κάντιλακ, ενώ 3.000 άτομα χόρευαν μέχρι τις 3 το πρωί!

Αυτές οι ξεχωριστές εμπειρίες από τα προηγούμενα χρόνια είναι η κινητήρια δύναμη ώστε οι ΓΕΦΥΡΕΣ, που δεν αποτελούν απλώς άλλη μία «εναλλακτική» σειρά εκδηλώσεων του Μεγάρου, να συνεχίσουν να συμβάλλουν στον πολύπλευρο καλλιτεχνικό προγραμματισμό του ΜΜΑ ανιχνεύοντας το διαρκώς μεταλλασσόμενο πεδίο μιας πολύπλοκης εποχής, όπου όλα αλλάζουν καθημερινά με τόσο έντονο ρυθμό και τόσο δραματικό τρόπο. Το Μέγαρο ακούει.

ΓΕΦΥΡΕΣ 2017 │ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

Το πρόγραμμα της Σειράς είναι δομημένο επάνω στους άξονες Γέφυρες Πολιτισμών, Γέφυρες Τεχνών, Γέφυρα με τους Νέους, Ανοιχτές Πλατφόρμες και Ειδικά Αφιερώματα. Μετά τις δυο πρώτες επιτυχημένες συναυλίες που έγιναν μέσα στο 2016, την εμφάνιση της εκατονταμελούς Συμφωνικής Ορχήστρας του Θιάσου Όπερας και Χοροδράματος της Κίνας (29/9/2016) και το αφιέρωμα στους Pink Floyd από το συγκρότημα Roleplay με (21/11/2016), ο προγραμματισμός των εκδηλώσεων για το 2017 συνεχίζεται ως εξής:

Ανοιχτές Πλατφόρμες

1. Το Μέγαρο ακούει… κάθε Τρίτη στις 4:00 μ.μ. και δίνει βήμα από τις 10 Ιανουαρίου μέχρι τις 16 Μαΐου σε νέους ερμηνευτές και σύνολα από τους χώρους της «κλασικής» (αναγεννησιακή μέχρι και τον 20ό αιώνα), της έθνικ και της τζαζ μουσικής. Οι καλύτεροι μουσικοί που θα επιλεγούν από την καλλιτεχνική διεύθυνση του Μεγάρου, θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους στο ΜΜΑ κατά την περίοδο 2017-2018.

2. Διεθνής Διαγωνισμός Κινηματογραφικής Μουσικής για animation. Αυτή τη χρονιά, οι συμμετέχοντες συνθέτουν πρωτότυπη μουσική και soundtrack επάνω στη βραβευμένη ταινία της Ειρήνης Βιανέλλη «Το φύλλο της λεύκας». Οι μουσικές παραδίδονται μέχρι τις 19/4, ενώ στις 17/5 προβάλλονται σε ανοιχτές εκδηλώσεις και επιλέγονται τα τρία πρώτα βραβεία. Επιτροπή: Vasco Hexel, Pierre Caillet, Κωνσταντίνος Βήττα, Νίκος Πλατύραχος, Μαρία Ανεστοπούλου, Δημήτρης Μαραγκόπουλος. Σε συνεργασία με το Animasyros Διεθνές Φεστιβάλ + Αγορά Κινουμένων Σχεδίων.

Ziad Rajab Trio, 18/1/2017. «Οι αυτοσχεδιασμοί του μας θύμισαν εικόνες από τις χίλιες και μια νύχτες, οι μουσικές του φράσεις είναι εξαιρετικές σαν αραβουργήματα» έγραψε ο ξένος τύπος για τον Σύρο Ziad Rajab, γεννημένο στο πολύπαθο Χαλέπι, που, με τον James Wylie στο σαξόφωνο και τον Γιώργο Κλουντζό-Χρυσίδη στα τύμπανα, μάς ταξιδεύουν στη μοναδική ατμόσφαιρα της Ανατολής.

Yinon Muallem, «Συνάντηση καρδιάς, Meeting of hearts», 20/1/2017. Ο ισραηλινο-ιρακινός μουσικός που ζει στην Κωνσταντινούπολη, παρουσιάζει ένα μοναδικό ηχητικό καλειδοσκόπιο που ενώνει πολιτισμούς και θρησκείες, μαζί με τους Uğurcan Sesler, Gülseven Medar και τους δικούς μας Σωκράτη Σινόπουλο, Κυριάκο Ταπάκη και τον Νίκο Παραουλάκη. «Αξίζει να τους ακούσει όποιος θέλει να βιώσει τι συμβαίνει όταν γκρεμίζονται τα φράγματα…» γράφτηκε για το σύνολο που εξερευνά δημιουργικά τα κοινά πεδία της μουσουλμανικής και της εβραϊκής μουσικής.

Τα Κορίτσια του Νείλου, 21/1/2017. Ένα αμιγώς γυναικείο συγκρότημα από την Αίγυπτο, συνεχίζει –αλλά και ανανεώνει με τη χρήση και δυτικών μουσικών οργάνων– μια σπουδαία παράδοση που ανέδειξε στο παρελθόν μεγάλες μορφές όπως η Ουμ Καλσούμ. Σε συνεργασία με το Μορφωτικό Κέντρο της Πρεσβείας της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου στην Αθήνα.

The Ath Kids, 11/2/2017. Παιδιά μεταναστών δεύτερης γενιάς, ο Dane Daze από το Κονγκό, ο Majin Cost και ο Kareem Kalokoh από τη Σιέρα Λεόνε, ο Valentin Rivera από το Περού και τον Ισημερινό, αλλά και ο Έλληνας Joseph –djs, rappers, video artists, performers– σε ένα απογειωτικό πάρτι-συναυλία με τραγούδια, χορό, βίντεο!

Σύνολο ΙΩΝΙΑ, «Στα μονοπάτια της παράδοσης», 23/2/2017. Από την ιστορική προσφυγική Νέα Ιωνία Βόλου, εκεί που η παράδοση ζει ακόμα στις αυλές με τους βασιλικούς των σπιτιών με τις κεραμοσκεπές, ένα γεμάτο ενέργεια δυναμικό σύνολο 15 σολίστ και 80 νέων και παιδιών μάς ταξιδεύουν στις μουσικές της Ελλάδας από την Θράκη στην Κρήτη και από τα Επτάνησα ώς τη Μικρά Ασία. Τιμούν τον μεγάλο βάρδο Χρόνη Αηδονίδη που, με τη σειρά του, στηρίζει τους νέους με την έκτακτη συμμετοχή του σε αυτή την ξεχωριστή συναυλία, στην οποία λαμβάνει επίσης μέρος η Ελένη Τσαλιγοπούλου (έκτακτη συμμετοχή). Σκηνοθεσία: Μαρία Θωμοπούλου. Τραγουδούν: Μπάμπης Τσέρτος, Νάντια Καραγιάννη, Βασίλης Αγροκώστας. Χορεύουν το Λύκειο Ελληνίδων Νέας Ιωνίας και η Ένωση Ηπειρωτών Ιλίου.

Circo Aereo-Thomas Monckton, «Ο πιανίστας», 11 και 12/3/2017. Τελειομανής, αγέρωχος, νάρκισσος. Δίνει ένα καταστροφικό ρεσιτάλ πιάνου μετατρέποντας τη σκηνή σε σουρεαλιστικό πεδίο μάχης και… ό,τι ήθελε προκύψει! Δύο παραστάσεις από τον Νέοζηλανδό Monckton που ζει στην Φινλανδία, σε ένα θέαμα για το οποίο ο διεθνής Τύπος έγραψε: «Αναμιγνύει την τέχνη της μιμικής με την τέχνη του κλόουν, του τσίρκου ακόμα του μάγου, δημιουργώντας ένα σύγχρονο έργο με τεράστια απήχηση σε όλες τις ηλικίες».

Keivan Saket (τραγούδι, ταρ, σιτάρ), 18/3/2017. Ένας από τους πιο γνωστούς σύγχρονους ιρανούς μουσικούς, ένας πολυδιάστατος ερμηνευτής που είναι ταυτόχρονα πανεπιστημιακός δάσκαλος και συγγραφέας, συνεχίζει αλλά και ανανεώνει την πανάρχαια παράδοση της Περσίας. Εμφανίζεται στην Αθήνα με τους συνεργάτες του Sheroush Azemi Khah στο πιάνο και Siyavosh Saket στο τουμπερλέκι. Σε συνεργασία με το Μορφωτικό Κέντρο της Πρεσβείας της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν.

«Από την Κρήτη στην Σμύρνη και από το χθες στο σήμερα», 28/3/2017. Μια απρόβλεπτη συνάντηση δυο μεγάλων παραδόσεων, της σμυρνέικης και της κρητικής, δυο τόπων που συνδέονται με ισχυρούς ιστορικούς δεσμούς, σε μια πολυδιάστατη συναυλία με πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό, στην οποία λαμβάνει μέρος πλειάδα καλλιτεχνών (Βελεσιώτου, Βέττα, Δερέμπεη, Καλημέρη, Κετιμέ, Koksal, Κουκλάκης, Λέκκας, Μπάσης, Πυροβολάκης, MC Yinca). Μαζί τους η Παιδική Χορωδία της Κιβωτού του Κόσμου. Έκτακτη συμμετοχή: Λυδία Κονιόρδου. Σε συμπαραγωγή με την ομάδα Παίζουμε Οικολογικά και Διαπολιτισμικά.

«Αφιέρωμα στον Sting από τον Γιώργο Ψυχογιό», 1/4/2017. Για τον έλληνα πιανίστα ο Keith Jarrett έγραψε: «Ένας σπουδαίος πιανίστας και συνθέτης. Ο αυτοσχεδιασμός του έχει θείο χάρισμα. Μια απόλυτη έκπληξη». Με την ακρίβεια ενός δεξιοτέχνη, με όχημα την τζαζ και με την ικανότητα να δημιουργεί από μια νότα μια περίτεχνη δομή, ο απόλυτος «αυτοσχεδιαστής» διασκευάζει και ερμηνεύει στο πιάνο τραγούδια του Sting.

«Η Ελλάδα συναντά τη Ρώσικη Πρωτοπορία με το Τranscription Ensemble», 10/5/2017. Με ένα θαυμάσιο βίντεο από το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης που βασίζεται στα έργα της μοναδικής συλλογής Κωστάκη, το γνωστό τρίο ερμηνεύει έργα κορυφαίων ρώσων συνθετών, όπως οι Σκριάμπιν, Προκόφιεφ, Σοστακόβιτς κ.ά.

Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών, 20 και 21/5/2017. Η αιχμή της τεχνολογίας στην εικόνα και στον ήχο στο Μέγαρο: οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις, διαδραστικά παιχνίδια, έκθεση κόμικς, installations, ακουστικά περιβάλλοντα με νέες τεχνολογίες, τρισδιάστατες χαρτογραφικές προβολές σε εσωτερικούς (εκκλησιαστικό όργανο) και εξωτερικούς χώρους του ΜΜΑ. Συμπαραγωγή: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών – Τμήματα Τεχνών Ήχου και Εικόνας, Μουσικής και Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου. Σε συνεργασία με το Animasyros Διεθνές Φεστιβάλ + Αγορά Κινουμένων Σχεδίων.

Στη φωτό ο Γιώργος Ψυχογιός από τη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε για τα 20 χρόνια Γέφυρες