Η Στέγη μας προσκαλεί για τρίτη χρονιά στο Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων, στις 23 και 24 Μαρτίου, όπου θα δούμε τη δουλειά της Ευαγγελίας Κολύρα, του Χάρη Κούσιου και της Ιωάννας Αγγελοπούλου.
Όπως και στις δύο προηγούμενες διοργανώσεις του Φεστιβάλ, σταθερή παρουσία έχουν και αυτή τη χρονιά οι Έλληνες της διασποράς, που δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους στην καλλιτεχνική σκηνή της Ευρώπης, αλλά και εγχώριες δυνάμεις που καταθέτουν το στίγμα τους διαμορφώνοντας τις τάσεις στο σύγχρονο ελληνικό χορό. Στην ίδια λογική, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση στρέφεται για πρώτη φορά στο καλλιτεχνικό δυναμικό της Κύπρου, προσδοκώντας να ανοίξει ένα διάλογο που πριμοδοτεί και υποστηρίζει τα ανοιχτά σύνορα στην τέχνη.
Οι τρεις παραστάσεις του φετινού Φεστιβάλ, στις 23 και 24 Μαρτίου στην Κεντρική και στη Μικρή Σκηνή της Στέγης, με διαφορετικό ύφος και προσανατολισμό η καθεμία, καλύπτουν ένα ευρύ θεματικό φάσμα. Με αφετηρία το διεπιστημονικό ενδιαφέρον της, η Ευαγγελία Κολύρα επικεντρώνεται στην αναπνοή για να ερευνήσει, όχι μόνο τις τεχνικές πρόσληψης του σώματος, αλλά και τις συνδηλώσεις που προκύπτουν από τη διαχείριση μιας τόσο οργανικής λειτουργίας.
Η δουλειά της Ιωάννας Αγγελοπούλου, από την άλλη, έχει φιλοσοφικό και μυθολογικό υπόβαθρο, καθώς μέσα από το πρίσμα της Θεογονίας του Ησίοδου πειραματίζεται με τις έννοιες του χώρου, της σωματικής επαφής, της αντίστασης και της παραίτησης. Τέλος, ο Χάρης Κούσιος συμπράττει με έναν σπουδαίο μουσικό της γενιάς του, τον Δημήτρη Σκύλλα, σε ένα τολμηρό εγχείρημα στη Μεγάλη Σκηνή της Στέγης, στο οποίο επαναπροσδιορίζουν την έννοια του μοιρολογιού, της αέναης περιπλάνησης και του πάσχοντος σώματος.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Για τρίτη χρονιά, λοιπόν, νέες παραγωγές αλλά και δείγματα γραφής που έχουν υλοποιηθεί με την υποστήριξη αναγνωρισμένων κέντρων χορού της Ελλάδας και του εξωτερικού παρουσιάζονται σε ένα διήμερο Φεστιβάλ που επιχειρεί να αφουγκραστεί τον παλμό της εποχής, να προβληματίσει σε σχέση με την αναγκαιότητα της τέχνης και να εντείνει το διάλογο με τον θεατή.
Σύλληψη και Καλλιτεχνική Διεύθυνση Φεστιβάλ: Κάτια Αρφαρά
Πρόγραμμα παραστάσεων:
Ευαγγελία Κολύρα, 10,000 litres (Μικρή Σκηνή | 19:00)
Στην καινούρια δουλειά της νεαρής χορογράφου Ευαγγελίας Κολύρα, με τίτλο 10,000 litres (10.000 λίτρα), που έκανε πρεμιέρα στο The Place του Λονδίνου, η επιστημονική θέαση του ανθρώπινου σώματος διασταυρώνεται με θεατρικές δράσεις, προκειμένου να αναδείξει τη σκηνική πολυσημία του. Στο «πείραμα» αυτό, τρεις ερμηνευτές εστιάζουν σε μια από τις βασικότερες σωματικές λειτουργίες, την αναπνοή, ερευνώντας τον τρόπο που αυτή επηρεάζει την πρόσληψη της κίνησης και, συνολικά, του σώματος. Η αναπνοή, ως λειτουργία, συχνά «προδίδει» την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο χορευτής, την κούραση ή την ένταση με την οποία κινείται, την παραίτησή του ή την επιβεβλημένη ανάγκη να πειθαρχεί σε σκηνικούς κώδικες, αποκαλύπτοντας έτσι την ανθρώπινη διάσταση πίσω από το ζητούμενο της «καθαρής» κινησιολογικής γραφής.
Η διαρκής «αισθητηριακή αναζήτηση» που επιχειρείται στην εν λόγω παράσταση αποκαλύπτει, όχι μόνο τη ζωτική λειτουργία της αναπνοής, αλλά και ζητήματα σχετικά με το ρυθμό που αυτή παράγει, τις λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στην αδιάκοπη ροή και τη βίαιη διακοπή της. Αυτή η ιδιαίτερη, εκ των ένδον ματιά, με τις πολιτικές συνδηλώσεις της γύρω από την εξουσία, την ελευθερία και συνολικότερα την ύπαρξη, επαναφέρει στο επίκεντρο των σκηνικών αναζητήσεων το σώμα, την ικανότητά του να αποσταθεροποιεί το βλέμμα –και τις αισθήσεις εν γένει– και να προτείνει ένα νέο τρόπο πρόσληψης της πραγματικότητας γύρω μας.
φωτογραφία © Danilo Moroni
Σύλληψη & Χορογραφία: Ευαγγελία Κολύρα
Δημιουργία σε συνεργασία με τους χορευτές: Joss Carter, Justyna Janiszewska, Victoria Hoyland (για τις παραστάσεις στη Στέγη, αντικατάσταση από Ευαγγελία Κολύρα)
Σκηνικά & Κοστούμια: Sisters From Another Mister
Φωτισμοί: Sherry Coenen
Παραγωγός: Xavier de Sousa
Ανάθεση: The Place
Με την υποστήριξη: Arts Council England, Dance4, Citymoves και Chelsea Theatre
Ευχαριστίες: Μάρω Γρηγορίου, Antonio de la Fe, Elsa Petit, Eleanor Sikorski, Iris Chan, Javier Marzan, Miriam Keye, Victoria MacBean, Gerrard Rafferty, Stephanie McMann, Queen Mary University of London, Greenwich Dance, University of Roehampt
Διαβάστε περισσότερα:
Κατά μέσο όρο 10.000 λίτρα αέρα κυκλοφορούν κάθε ημέρα στον οργανισμό μας.
Κατά τη διάρκεια των προβών για το Αναπνευστική συμπεριφορά (όπως ήταν αρχικά ο προσωρινός τίτλος του έργου 10,000 litres), η χορογράφος συνεργάστηκε με τους φυσιολόγους Vicky MacBean και Ged Rafferty του King’s College του Λονδίνου. Ήταν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και διαφωτιστική διαδικασία για την ίδια και την έρευνά της.
Η πρώτη χορογραφική απόπειρα της Ευαγγελίας Κολύρα, Transmission Model, έγινε το 2010. Έκτοτε, έχει χορογραφήσει τέσσερα έργα (Not quite, Rule, Laugh & Cry, 10,000 litres), εστιάζοντας πάντα στην ανθρώπινη συμπεριφορά, στη διαπροσωπική επικοινωνία, αλλά και στα παρεπόμενα που συνιστούν το παράδοξο των σχέσεων, όπως η εξουσία, η καταπίεση, η πάλη.
Για το σχεδιασμό των κοστουμιών και των σκηνικών του έργου, η χορογράφος συνεργάστηκε με την ομάδα Sisters from Another Mister. Όπως δηλώνουν οι ίδιοι στην ιστοσελίδα τους, μέσω του έργου τους επιχειρούν να ερευνήσουν το φαινόμενο του Αλαντίν ως μεταφορική ερμηνεία τόσο του έργου του εικαστικού καλλιτέχνη Maurizio Catellan όσο και της χλεύης.
Η Ευαγγελία Κολύρα, όταν καταπιάνεται με μια νέα δημιουργία, δεν ακολουθεί μια συγκεκριμένη μέθοδο. Απολαμβάνει τη διαδικασία του αυτοσχεδιασμού στην εκάστοτε έρευνα. Ακολουθεί περισσότερο τη διαίσθησή της και αντλεί από το υλικό που προκύπτει από τις πρόβες, για να εξελίξει τη σκέψη της. Παρ’ όλα αυτά, συνειδητοποιεί συχνά ότι υπάρχουν μοτίβα ή συγκεκριμένες διαδρομές στη δουλειά της, τις οποίες δεν προγραμματίζει συνειδητά. Υπάρχουν «βήματα» που εμφανίζονται αρκετά συχνά, μάλλον ως ενδείξεις για την πιθανή δομή του έργου παρά ως μεθοδολογία.
Η αναπνοή δεν είναι μια απολύτως αυτόματη λειτουργία, όπως η λειτουργία της καρδιάς. Επειδή οι αναπνευστικοί μύες είναι σκελετικοί, η σύσπασή τους εξαρτάται από κινητικούς νευρώνες. Οι κινητικοί νευρώνες των αναπνευστικών μυών βρίσκονται υπό συνειδητό έλεγχο, γι’ αυτό και υπάρχει η δυνατότητα να μεταβάλλουμε ή να αναστέλλουμε προσωρινά το ρυθμό της αναπνοής.
Χάρης Κούσιος, lacrimal (Κεντρική Σκηνή | 20:30)
Ο συνθέτης Δημήτρης Σκύλλας και ο χορογράφος Χάρης Κούσιος, δύο τολμηροί δημιουργοί της νέας γενιάς, ενώνουν για πρώτη φορά τις δυνάμεις τους, με σκοπό να καταθέσουν ένα σχόλιο για το «επίκαιρο» της παράδοσης και της σχέσης μας με την ιστορία του τόπου. Στο lacrimal, εξερευνούν τις εκφραστικές δυνατότητες του μοιρολογιού, αλλά και τις εικόνες που ξεπηδούν από ήχους βαθιά ριζωμένους στο συλλογικό μας ασυνείδητο. Στο «ταξίδι» αυτό, συμπράττουν επί σκηνής εννιά μουσικοί και σαράντα χορευτές, αποζητώντας το λησμονημένο ζωντανό διάλογο ανάμεσα στη μουσική και την κίνηση.
Οι σαράντα χορευτές συγκροτούν ένα ανώνυμο πλήθος, μια μάζα αφημένη στην αδιάκοπη ροή της κίνησης, ξυπνώντας μνήμες από σκηνές μαζικών πληθυσμιακών μετακινήσεων. Αυτό το ατελεύτητο οδοιπορικό, που συντελείται γραμμικά και σταθερά, χωρίς να υπερτονίζει το δραματικό στοιχείο της μουσικής, επιτρέπει στον θεατή να στοχαστεί ελεύθερα πάνω στην κίνηση. Καθώς το πλήθος απομακρύνεται, επτά σώματα απομένουν γυμνά στη σκηνή, ανακαλώντας ένα τοπίο αρχετυπικό ή ανησυχητικά φουτουριστικό. Η σκηνική γραφή είναι ελλειπτική και πυκνή· στοχεύει σε έναν «εσωτερικό ρυθμό» που κορυφώνεται, για να οδηγήσει σταδιακά τόσο τους ερμηνευτές όσο και το κοινό στην καθαρτήρια σύμπραξη μουσικής και χορού.
φωτογραφία © Πάρις Ταβιτιάν
Trailer: Χάρης Κούσιος | lacrimal
Χορογραφία: Χάρης Κούσιος
Μουσική σύνθεση: Δημήτρης Σκύλλας
Μουσική διεύθυνση: Ανδρέας Τσελίκας
Σκηνογραφία & Σχεδιασμός φωτισμού: Δημήτρης Νασιάκος
Βοηθός χορογράφου: Μίνα Λαμπροπούλου
Ερμηνεύουν: Γιώργος Κοτσιφάκης, Ιωάννα Αποστόλου, Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Ιωάννα Τουμπακάρη, Κατερίνα Σπυροπούλου, Νώντας Δαμόπουλος, Περικλής Σκορδίλης
Μουσικοί: Γιάννης Σαμπροβαλάκης (κλαρινέτo), Κώστας Σίσκος (κόρνο), Ανδρέας-Ρολάνδος Θεοδώρου (τρομπόνι), Θοδωρής Ιωσηφίδης (πιάνο), Σπύρος Λάμπουρας (κρουστά), Κώστας Παναγιωτίδης (βιολί), Γιάννης Ρωμανός (βιόλα), Βασίλης Λύκος (τσέλο), Τάκης Καπογιάννης (κοντραμπάσο)
Πλήθος χορού: Κατερίνα Αρχοντάκη, Γαβριέλα Αντωνοπούλου, Αναστασία Βαλσαμάκη, Μαριάννα Βαρβιάννη,mΣτάθης Δογάνης, Ελίνα Ζέπου, Νίκος Καλίβας, Μυρτώ Κάτσου, Φαιδώρα Κολόζη, Κωνσταντίνα Κουτσαυτάκη, Χαρά Κυριακοπούλου, Αλεξάνδρα Κωστοπούλου, Andrew Labner, Ευριπίδης Μακρής, Φωτεινή Μαρκοπούλου, Αλέξανδρος Μεταξάς, Γιώργος Μιχελάκης, Κωνσταντίνα Μπάρκουλη, Ιωάννα Μπισμπή, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, Μαρία Πασαλίδου, Παναγιώτης Πολίτης, Ήβη Ρίγα, Στέλλα Σπύρου, Γιάννης Τσιγκρής, Βάσω Φλώρου, Άννα Φωσκόλου, Κατερίνα Φώτη, Κατερίνα Χαϊδά, Μαρίλια Χαρέμη, Μυρτώ Χαριτάκη, Κίμων Χαριτάκης, Μάρη Χριστοπούλου
Παραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, Ίδρυμα Ωνάση
Εκτέλεση παραγωγής: Dance Unitiva
Με την υποστήριξη: Σπίτι της Κύπρου, Dance Cultural Centre
Ευχαριστίες: Αλέξανδρος Διακοσάββας, Γιώργος Κουμεντάκης, Ευαγγελία Ράντου, Θανάσης Φωτίου, Καλλιρρόη Παπαδοπούλου, Κατερίνα Αρχοντάκη, Ρένα Ανδρεαδάκη, Φρόσω Τρούσα, Γιώργος Κολλιδάς, Οδυσσέας Ι. Κωνσταντίνου
Διαβάστε περισσότερα:
Ο Χάρης Κούσιος πειραματίζεται σταθερά στις χορογραφίες του με τη διαδικασία πρόσληψης του σώματος, με τη φόρμα του και τους αυτοματισμούς που αυτή δημιουργεί στις προσλαμβάνουσες του θεατή. Θεωρεί πως ο θεατής δεν είναι ποτέ παθητικός, αφού ακόμα και η παθητικότητά του είναι μια εν δυνάμει ενεργητική θέση, ως αν ήταν συνδημιουργός του έργου. Στην Ελλάδα, δείγματα της δουλειάς του έχουν παρουσιαστεί στο ARC for Dance Festival και στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης», στο πλαίσιο της πλατφόρμας νέων Κύπριων χορογράφων barefeet days.
Το GriefGestures, του ταλαντούχου συνθέτη και μουσικού Δημήτρη Σκύλλα, αποκαλύπτει την εκλεκτική του συγγένεια με την ελληνική μουσική παράδοση. Είναι ένα έργο για εννιά όργανα, επηρεασμένο από τη γενικότερη αισθητική των μοιρολογιών της Ηπείρου και βασίζεται σε μοτίβα από το «Τι κακό ‘κανα ο καημένος». Πρόκειται για στοιχεία της παραδοσιακής ελληνικής μουσικής που έφερε ενστικτωδώς μέσα του, τα οποία μπόλιασε με στοιχεία της νεωτερικής Δυτικής μουσικής. Το έργο του παρουσιάστηκε στη Στέγη, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Σύνθεση και Μεσόγειος: Νέα μουσική χωρικότητα, νέες χρονικότητες».
Ιωάννα Αγγελοπούλου, Παλάμη με Παλάμη (Μικρή Σκηνή | 22:00)
Όπως αναφέρει ο Ησίοδος στη Θεογονία, στην αρχή των πάντων υπήρχε το Χάος, αλλά με την έννοια του «χάσματος», του σκοτεινού κενού, και όχι της «αταξίας». Στη συνέχεια, το Χάος γεννά το Έρεβος και τη Νύχτα, η Γαία γεννά χωρίς ερωτική επαφή τον Ουρανό, και οι δύο στο εξής αποτελούν ένα αχώριστο ταίρι, ένα αξεδιάλυτο σύνολο. Ποια γέφυρα μπορεί να συνδέσει αυτές τις κοσμολογικές αντιλήψεις με τη σύγχρονη χορευτική δημιουργία; Μήπως τελικά η ίδια η δημιουργική πράξη έχει κοσμογονικό χαρακτήρα;
Η Ιωάννα Αγγελοπούλου, έχοντας πρόσφατα ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές σπουδές της στη χορογραφία, επιστρέφει στην Αθήνα για να παρουσιάσει μια δεύτερη, επεξεργασμένη εκδοχή του έργου Παλάμη με Παλάμη. Στη δουλειά της αυτή, επανεξετάζει τον κοσμογονικό μύθο και τις ερωτικές συνδηλώσεις του, αναζητώντας συσχετισμούς ανάμεσα σε σωματικές καταστάσεις και έννοιες όπως η ελευθερία και η καταπίεση. Η κωνική σκηνική κατασκευή και το ηχοτοπίο, το οποίο συνθέτουν οι φωνές του πολυφωνικού σχήματος «Πλειάδες», σμιλεύουν ένα χώρο προσωπικό και αρχετυπικό. Οι χορευτές επιδίδονται σε δράσεις όπου ο εναγκαλισμός εναλλάσσεται με τη βίαιη απώθηση, η γειτνίαση με την απόσταση. Πρόκειται, εν ολίγοις, για μια κινησιολογική έρευνα που επιχειρεί να μας τοποθετήσει στην «καταγωγή των πραγμάτων», να αγγίξει τα άδυτά μας, προτού φέρει στο φως μια ιδανική συνύπαρξη σωμάτων και ήχων, κατ’ αναλογία της σχέσης Γαίας και Ουρανού.
φωτογραφία © Στέφανος Κουμαράς
Σύλληψη & Χορογραφία: Ιωάννα Αγγελοπούλου
Ερμηνεύουν: Μαρία Παΐζη, Αλίν Μπατανιάν και Γιάννης Σταυρόπουλος
Σκηνικό: Κώστας Πασχαλίδης
Μουσική επιμέλεια & Εκτέλεση: «Πλειάδες» – Βασούλα Δελλή, Ασημίνα Πάτκου, Ιουλία Ρούτζιου, Ρούλα Τσέρνου
Δημιουργία κοστουμιών: Άννα Καρατζά, Λένα Παπαμιχαήλ
Σχεδιασμός φωτισμού: Νίκος Βλασσόπουλος
Σύμβουλοι δραματουργίας: Μέντη Μέγα, Σοφία Αναστασοπούλου
Σύμβουλος φωνητικής: Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου
Με την υποστήριξη κατά την ερευνητική διαδικασία δημιουργίας του Palucca University και του Κέντρου Μελέτης Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν, στο οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η παράσταση.
Ευχαριστίες στον Ζαφείρη Νικήτα, τον Vago Tedosio και τον Ιωάννη Μήτρου για τα εύστοχα σχόλια και την πρακτική συνδρομή τους, στον Αντώνη Στρούζα για την εμβάθυνση στην κίνηση των ερμηνευτών με βάση τις πολεμικές τέχνες και τον Στέφανο Κουμαρά και τον Γιώργο Καπλανίδη για τη φωτογραφική υποστήριξη.
Διαβάστε περισσότερα:
Η Ιωάννα Αγγελοπούλου είναι μια πολυσχιδής καλλιτέχνης· πέρα από χορεύτρια και χορογράφος, είναι επίσης απόφοιτος του τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Α.Π.Θ., καθώς και του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Προστασίας, Συντήρησης και Αποκατάστασης Μνημείων Πολιτισμού» του τμήματος Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ.
Πηγή έμπνευσης για το έργο Παλάμη με Παλάμη αποτέλεσε το βιβλίο του Γάλλου φιλοσόφου Luc Ferry, Μαθαίνοντας να ζούμε: Η σοφία των μύθων. Ο Φερύ, διευρύνοντας την πρόσβαση σε ορισμένους από τους θεμελιώδεις μύθους που διατρέχουν την ιστορία, επιχειρεί να αναδείξει το βαθύ διαχρονικό τους νόημα και τη σχέση τους με τη σημερινή εποχή. Για τον συγγραφέα, οι μύθοι δεν αποτελούν απλώς ιστορίες που αφηγούνται «φανταστικά» γεγονότα, αλλά εμπεριέχουν φιλοσοφικούς στοχασμούς και παραδίδουν ουσιαστικά μαθήματα για τη ζωή.
Εκδοχές για την προέλευση και την εξέλιξη του σύμπαντος υπάρχουν σε πολλούς αρχαίους πολιτισμούς, ενώ ο σημερινός «επιστημονικός» κόσμος έχει το δικό του τρόπο να «αφηγείται» ιστορίες μέσω των κοσμολογικών θεωριών. Πέρα από τη θέση του έργου στο corpus της ελληνικής μυθολογίας, η Θεογονία του Ησίοδου είναι ένα εντυπωσιακό δείγμα γραφής, ένα από τα πιο πρώιμα –κατά πολλούς– λογοτεχνικά έργα της αρχαίας Ελλάδας.
Σε αρκετούς αρχαίους πολιτισμούς, ο χορός αποτελούσε ένα ακόμη δείγμα σοφίας. Για τους αρχαίους Έλληνες, ήταν ένας ολοκληρωμένος τρόπος να ζουν τον κόσμο· ήταν ταυτόχρονα γνώση, τέχνη και θρησκεία. Ήταν, επίσης, η πλήρης σοφία συνυφασμένη με τη δημιουργική δύναμη του κάθε ανθρώπου. Μέσα από το χορό ενεργοποιείται ο μύθος, η πράξη του να ξαναζείς την αρχή, συντελείται η συνάντηση του ανθρώπου με το θείο.
Μια πρώτη εκδοχή του Παλάμη με Παλάμη (με τον ίδιο τίτλο, αλλά στα γερμανικά, Fläche an Handfläche) παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2015 στο Κέντρο Μελέτης Χορού Ισιδώρας & Ραϋμόνδου Ντάνκαν.
*****
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ
23- 24 Mαρτίου
Ευαγγελία Κολύρα
10,000 litres
(Μικρή Σκηνή | 19:00)
Χάρης Κούσιος
lacrimal
(Κεντρική Σκηνή | 20:30)
Ιωάννα Αγγελοπούλου
Παλάμη με Παλάμη
(Μικρή Σκηνή | 22:00)
ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
21-22 Μαρτίου 2016
Σεμινάριο χορού με την Colleen Thomas
Πέμπτη 24 Μαρτίου
Μετά την τελευταία παράσταση, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές (περίπου στις 23:00).
Συντονισμός: Χριστιάνα Γαλανοπούλου, ιστορικός τέχνης, καλλιτεχνική διευθύντρια του MIRfestival