Στην τελευταία εβδομάδα λειτουργίας της περνάει η έκθεση «Ταυτο-ετερό-τητα», που διοργανώθηκε με επιτυχία στο πλαίσιο του κεντρικού προγράμματος της 5ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, συμβάλλοντας στο δημόσιο διάλογο πάνω σε κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα όπως η διερεύνηση του φύλου και το δικαίωμα του έμφυλου προσδιορισμού.
Η έκθεση, που φιλοξενείται στο Φουαγιέ και την Αίθουσα Νερού του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνει φωτογραφίες, βίντεο, σχέδια και ζωγραφικά έργα, πολλά από τα οποία φέρουν την υπογραφή διάσημων καλλιτεχνών, όπως ο David Hockney και η Lynda Benglis, αλλά και νέων δημιουργών. Υπολογίζεται ότι από την ημέρα των εγκαινίων της μέχρι σήμερα, η έκθεση υποδέχτηκε περισσότερους από 1.400 επισκέπτες.
Το Σάββατο 25 Ιουλίου 2015 αλλά και την τελευταία εβδομάδα της έκθεσης, Δευτέρα 27 έως και την Παρασκευή 31 Ιουλίου 2015 θα πραγματοποιηθούν στις 11:00 δωρεάν ξεναγήσεις για κάθε ενδιαφερόμενο (σημείο αφετηρίας: Φουαγιέ Δημαρχείου Θεσσαλονίκης).
Η έκθεση «Ταυτο-ετερό-τητα» αποτέλεσε προϊόν συνεργασίας ανάμεσα στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, το Πεδίο Δράσης Κόδρα, το Thessaloniki Pride και τον Δήμο Θεσσαλονίκης. Υπήρξε μέρος ενός πολύπτυχου πρότζεκτ που περιλάμβανε επίσης ένα συμπόσιο, περφόρμανς και μία ακόμη έκθεση.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Οι διοργανωτές πρότειναν μία σειρά από διαφορετικές εικαστικές μορφοποιήσεις ενός ζητήματος που αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης ακόμη και σήμερα, σε μια εποχή έξαρσης του νέο-συντηρητισμού, των ρατσιστικών, ομοφοβικών, λεσβιοφοβικών και τρανσφοβικών συμπεριφορών, επιθέσεων κατά των δικαιωμάτων των γυναικών και των διακρίσεων στη βάση της φυλής, της εθνότητας, του σεξουαλικού προσανατολισμού και της ταυτότητας φύλου.
«Η ρευστότητα του φύλου και η άρνηση των παγιωμένων διαχωριστικών γραμμών που ορίζει η ετεροκανονικότητα είναι το κοινό υπόβαθρο που διαπερνά το σύνολο των έργων, ανεξάρτητα από την εποχή που δημιουργήθηκαν και τα εκφραστικά μέσα», σημειώνουν οι επιμελητές της έκθεσης και του συνολικού προγράμματος, Συραγώ Τσιάρα και Θοδωρής Μάρκογλου εκ μέρους του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης του ΚΜΣΤ. «Σήμερα παρατηρούνται εκτεταμένα φαινόμενα έξαρσης βίας, εκμετάλλευσης των γυναικών, άρνησης βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων σε ασθενέστερες κοινωνικές και έμφυλες ομάδες, γεγονός που ενισχύει την αναγκαιότητα δημόσιου διαλόγου πάνω σ’ αυτά τα ζητήματα μέσα από τη σκοπιά της σύγχρονης τέχνης, των θεωρητικών και ακτιβιστών του φύλου. Στην έκθεση διαφαίνεται η εναγώνια αναζήτηση του ατόμου για αυτοπροσδιορισμό, η κοινωνική ανάγκη συμφιλίωσης και αποδοχής του διαφορετικού που είναι σε τελική ανάλυση κομμάτι του καθενός και της καθεμιάς μας».
Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες & τα έργα
Ο επισκέπτης της έκθεσης «Ταυτο-ετερό-τητα» έχει την ευκαιρία να δει, μεταξύ άλλων, χαρακτικά του David Hockney που συνδιαλέγονται με την ομο-ερωτική ποίηση του Κ. Π. Καβάφη, καθώς και σχέδια και λάδια με σκηνές εφηβικού ερωτισμού από τον ελάχιστα γνωστό Μυτιληνιό ζωγράφο και ποιητή των αρχών του 20ου αιώνα Αντώνη Πρωτοπάτση. Τρεις γυναίκες καλλιτέχνιδες επιλέγουν ως εκφραστικό μέσο το βίντεο: από τη δεκαετία του ’70 η Lynda Benglis επιχειρεί μια επιθετική ανάγνωση στη φεμινιστική θεωρία του φιλμ γύρω από το «ανδρικό βλέμμα», σε μια πρόσφατη δουλειά της η Σερβίδα Milica Tomic προσεγγίζει με ασυνήθιστο τρόπο το ζήτημα της εθνικότητας και των εναλλασσόμενων ταυτοτήτων, ενώ η Ursula Biemann αναζητά τους κοινωνικούς όρους εκδήλωσης βίας και εγκληματικότητας κατά των γυναικών στα σύνορα Μεξικού – ΗΠΑ στο πλαίσιο του trafficking και της πορνείας.
Κι ακόμη, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι φωτογραφίες τόπων – πλατειών που ήταν μέρη συνεύρεσης ομοφυλόφιλων στη Μόσχα από τον Ρώσο καλλιτέχνη –φωτογράφου Yevgeniy Fiks, καθώς και αρχειακά ντοκουμέντα και περφόρμανς χορευτών του Igor Grubić που αναδεικνύουν την ακτιβιστική πλευρά της διεκδίκησης των δικαιωμάτων της LGBT κοινότητας σε εκδηλώσεις υπερηφάνειας στην Κροατία.
Lynda Benglis (USA), Ursula Biemann (CH), Pauline Boudry & Renate Lorenz (CH-DE / DE), Marianne Darlen Solhaugstrand (NO), Yevgeniy Fiks (RU / USA), Κωστής Φωκάς (GR / UK), Hector de Gregorio (UK), Igor Grubic (HR), David Hockney (UK), Deborah Kelly & Tina Fiveash (AU), Majida Khattari (MA/FR), Carlos Motta (CO / USA), Slava Mogutin (RU/USA), Νατάσσα Παπαδοπούλου (GR), Αντώνης Πρωτοπάτσης (GR), Wolfgang Tillmans (DE/UK), Boryana Rossa – Oleg Mavromatti (BG / USA-RU), Milica Tomic (RS)
Επιμέλεια: Θοδωρής Μάρκογλου, Ιστορικός Τέχνης-Επιμελητής ΚΜΣΤ, Συραγώ Τσιάρα, Ιστορικός Τέχνης-Διευθύντρια ΚΣΤΘ.
Συνεργαζόμενοι φορείς: Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, Δήμος Θεσσαλονίκης, Thessaloniki Pride, Πεδίο Δράσης Κόδρα-Δήμος Καλαμαριάς
Η 5η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης είναι η τελευταία διοργάνωση του τριμερούς σπονδυλωτού προγράμματος που ξεκίνησε το 2011 και υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Μακεδονία-Θράκη 2007-2013 του ΕΣΠΑ που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και την Ελλάδα. Η οργάνωση είναι του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και πραγματοποιείται με τη συμμετοχή και συνεργασία της «Κίνησης των 5 Μουσείων Θεσσαλονίκης» και άλλων πολιτιστικών και εκπαιδευτικών φορέων, ινστιτούτων και ιδρυμάτων της πόλης, και την υποστήριξη του Δήμου Θεσσαλονίκης.