Το νέο εκθεσιακό πρόγραμμα του Μουσείου Μπενάκη περιλαμβάνει 3 αφιερωματικές εκθέσεις σε 3 σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες – στον σχεδιαστή Minas και στους μεγάλους μας ζωγράφους Νίκο Χουλιαρά και Γιάννη Μόραλη – , την 9η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων και 2 εκθέσεις φωτογραφίας – την κοινή έκθεση των Γιώργου Τακάκη και Μιχάλη Παππά, και την αναδρομική έκθεση του Βρετανού φωτογράφου Alexander Lamont Henderson.
Αναλυτικά οι εκθέσεις που θα εγκαινιαστούν από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο στα κτίρια του Μουσείου Μπενάκη:
MINAS. CLARITY OF SHAPES
Πειραιώς 138, 1ος όροφος
Εγκαίνια-party: 5 Σεπτεμβρίου 2018
Διάρκεια έκθεσης: 6-9 Σεπτεμβρίου 2018
Η παρουσίαση διοργανώνεται ως εορτασμός καθώς συμπίπτει με τα 80α γενέθλια του Mina και περιλαμβάνει 50 περίπου ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Κώστα Κουτάγιαρ “silver prints” on archival paper, αριθμημένες και υπογεγραμμένες, από τον ίδιο τον φωτογράφο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Επιμέλεια: Ελένη Αθανασίου
Διοργάνωση: Πωλητήριο Μουσείου Μπενάκη
ΣΤΗ ΝΥΧΤΑ ΤΟΥ ΧΑΡΤΙΟΥ
ΓΝΩΣΤΑ ΚΑΙ ΑΓΝΩΣΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΟΥΛΙΑΡΑ
Πινακοθήκη Γκίκα
Εγκαίνια: 18 Σεπτεμβρίου 2018, ώρα 20:00
Διάρκεια έκθεσης: 19 Σεπτεμβρίου – 24 Νοεμβρίου 2018
Το σχέδιο πρόσφερε στον Νίκο Χουλιαρά (1940-2015) την αυτονομία που πάντα επιδίωκε στη ζωή και στο έργο του, γιατί τον απελευθέρωνε από τους περιορισμούς ενός συγκεκριμένου τόπου και χρόνου της ζωγραφικής πράξης. Τα σχέδια του Χουλιαρά δεν είναι ποτέ σπουδές για μεγαλύτερα έργα, παρά αποτελούν αυτόνομες δημιουργίες και διακατέχονται από τις ίδιες εμμονές με τα ζωγραφικά έργα του: η μνήμη των τοπίων και οι τόποι της μνήμης, οι λέξεις και η γραφή, η βία του έρωτα, το ερημικό ζώο, η σκιά και η νύχτα, η εικόνα του εαυτού εικονίζονται ολοένα στο χαρτί του.
Αρχικά αφαιρετικά, όπως και τα ζωγραφικά έργα του, τα σχέδια κατακλύζονται μετέπειτα από την ανθρώπινη παρουσία, που εμφανίζεται άλλοτε πιο γραμμική κι άλλοτε πιο περίτεχνη. Τα σχέδια του Νίκου Χουλιαρά αποτελούν επίσης, ιδιαίτερα κατά τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, ένα είδος προσωπικού ημερολογίου όπου αποτυπώνονται ο φιλικός και καλλιτεχνικός του περίγυρος, η πρώιμη ενασχόλησή του με τη σκηνογραφία και το τραγούδι, τα σπίτια όπου έζησε, η ματιά του στην πολιτικοκοινωνική καθημερινότητα, οι γυναικείες φιγούρες και τα ταξίδια του. Ο Χουλιαράς εξερεύνησε πολυάριθμες τεχνικές και είδη χαρτιού: από τη σινική μελάνη, τον υαλογράφο, το κολάζ και το μεθοδικό κάψιμο με αναπτήρα, μέχρι το πισσόχαρτο, το χαρτόνι συσκευασίας, τα φύλλα από τυπωμένα ημερολόγια και τη συνθετική φόρμα των κόμικς.
Αφορμή για την τωρινή έκθεση στάθηκε η πρόσφατη ανακάλυψη άγνωστων σχεδίων στο αρχείο του εκλιπόντα καλλιτέχνη, τα οποία χρονολογούνται από τα χρόνια του στην ΑΣΚΤ μέχρι τις τελευταίες δημιουργικές του στιγμές. Στο πλαίσιο της ανάδειξης της σημασίας του σχεδίου στο έργο του Νίκου Χουλιαρά, συμπεριλαμβάνονται επίσης σχέδια από μερικές ενότητες-σταθμούς στην εκθεσιακή και εκδοτική ιστορία της ζωγραφικής του πορείας.
Επιμέλεια: Ελισάβετ Πλέσσα
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΡΑΛΗΣ
Πειραιώς 138
Εγκαίνια: 19 Σεπτεμβρίου 2018, ώρα 20:00
Διάρκεια έκθεσης: 20 Σεπτεμβρίου 2018 – 5 Ιανουαρίου 2019
To 2016 συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από τη γέννηση του ζωγράφου Γιάννη Μόραλη (1916-2009), μιας από τις σημαντικότερες και δημοφιλέστερες καλλιτεχνικές φυσιογνωμίες του ελληνικού 20ού αιώνα: πρωτοπόρος ζωγράφος, ταλαντούχος χαράκτης, προικισμένος σκηνογράφος, εξέχων ακαδημαϊκός δάσκαλος, εμβληματική προσωπικότητα. Για να τιμήσουν τον καλλιτέχνη, που έφυγε από κοντά μας το 2009, το Μουσείο Μπενάκη, η Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλ. Σούτζου, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και η Γκαλερί Ζουμπουλάκη, με τη σύμφωνη γνώμη και τη συμπαράσταση της οικογένειας του ζωγράφου, αποφασίζουν για πρώτη φορά να συμπράξουν στη διοργάνωση μιας μεγάλης αναδρομικής έκθεσης, που θα περιλαμβάνει το σύνολο του έργου του ιδωμένο από μια νέα σκοπιά.
Η παρουσίαση, η οποία θα συνοδευτεί από πλούσια εικονογραφημένη έκδοση και θα πλαισιωθεί από παράλληλες εκδηλώσεις (οπτικοακουστικό υλικό, ομιλίες, εκπαιδευτικές δραστηριότητες κτλ), δίνει στο ελληνικό κοινό την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με μοναδικά έργα ζωγραφικής και σκηνογραφίας. Την έκθεση και την έκδοση επιμελείται ο κ. Νικόλαος Παΐσιος, επιστημονικός συνεργάτης της Πινακοθήκης Γκίκα.
Επιμέλεια: Ν.Π. Παΐσιος
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη, ΕΠΜΑΣ, ΜΙΕΤ, Γκαλερί Ζουμπουλάκη
BIENNALE 9 ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ
Πειραιώς 138, 2ος μεγάλος
Εγκαίνια: 26 Σεπτεμβρίου 2018, ώρα 20:00
Διάρκεια έκθεσης: 21 Σεπτεμβρίου – 25 Νοεμβρίου 2018
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την ανάπτυξη της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής, διοργανώνει την 9η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων, τον Σεπτέμβριο του 2018 στο Μουσείο Μπενάκη.
Η θεσμοθέτηση της Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων ήταν μία από τις πρώτες δραστηριότητες του νεοσυσταθέντος Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής το 1995. Στην εικοσαετή πορεία του, έχουν συμμετάσχει αρχιτέκτονες που γεννήθηκαν το 1949 (στην 1η Biennale) μέχρι και αρχιτέκτονες που γεννήθηκαν το 1990 (στην 8η Biennale), δηλαδή αρχιτέκτονες με διαφορά μεγαλύτερη από μία γενιά. Η 9η Biennale θα αναδείξει τα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής στην περίοδο της κρίσης και για αυτό τον λόγο θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Μια Biennale αποτελεί ένα είδος περιοδικής απογραφής, η οποία στοχεύει στην ανθολόγηση της καλύτερης τρέχουσας παραγωγής των νέων δημιουργών. Μία Biennale όμως δεν καταγράφει μόνον τα πεπραγμένα μιας εποχής, αλλά προβάλλει ορισμένα έργα από ένα ευρύτερο σύνολο ως τα πλέον αξιόλογα, αποτυπώνοντας μέσα από τις επιλογές της εκάστοτε επιτροπής το «στίγμα» της διετίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η Biennale αποτελεί την έκφραση ενός σύγχρονου αρχιτεκτονικού «ύφους», από μία συγκεκριμένη οπτική γωνία.
Στη φετινή 9η Biennale, το Ε.Ι.Α. αποφάσισε να αναβαθμίσει τον ρόλο της επιτροπής επιλογής, προσκαλώντας σημαντικούς θεωρητικούς και αρχιτέκτονες να προβληματιστούν πάνω στο υλικό που θα υποβληθεί και να επιλέξουν τα έργα της έκθεσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο επισκέπτης της έκθεσης θα μπορεί να αναγνώσει αφενός τις επιλογές των κριτών και αφετέρου τα αιτιολογικά τους κείμενα.
Η πενταμελής επιτροπή αποτελείται από τον Πρόεδρο του Ε.Ι.Α., Ηλία Κωνσταντόπουλο και τους αρχιτέκτονες, Κωνσταντίνα Κάλφα, Θεώνη Ξάνθη, Πάνο Τσακόπουλο και Κώστα Τσιαμπάο.
Διοργάνωση: ΕΙΑ και Μουσείο Μπενάκη
ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΑΤΑΚΗΣ – ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΠΑΣ
ΗΘΟΣ. ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΜΙΑΝ ΑΛΛΗ ΕΛΛΑΔΑ
Κεντρικό Κτήριο
Εγκαίνια: 6 Νοεμβρίου 2018
Διάρκεια έκθεσης: 7 Νοεμβρίου 2018 – 13 Ιανουαρίου 2019
Οι φωτογράφοι Γιώργος Τατάκης και Μιχάλης Παππάς, με έδρα την Αθήνα, δημιουργούν εικόνες από έθιμα και παραδοσιακά δρώμενα στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Οι εικόνες τους δημοσιεύονται διεθνώς, συμπεριλαμβανομένων των περιοδικών National Geographic, Leica’s magazines (LFI, M), VICE US κ.ά. Μαζί με άλλους δύο συνεταίρους έχουν δημιουργήσει τη συνέργεια Reflex Photographers και την πλατφόρμα https://pculiar.com, η οποία είναι ένας on line οδηγός για τέτοιου είδους δρώμενα.
Η δουλειά των δύο φωτογράφων θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού. Στην έκθεση θα συμπεριληφθούν και λαογραφικά αντικείμενα από τη συλλογή του Μουσείου, αλλά πιθανόν και από άλλες συλλογές.
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη
ALEXANDER LAMONT HENDERSON
Πινακοθήκη Γκίκα
Εγκαίνια: 11 Δεκεμβρίου 2018, ώρα 20:00
Διάρκεια έκθεσης: 12 Δεκεμβρίου – 4 Μαΐου 2019
Η έκθεση πρόκειται να παρουσιάσει για πρώτη φορά τις φωτογραφίες του βρετανού Alexander Lamont Henderson (1838-1907) που φιλοτέχνησε στην Ελλάδα την περίοδο των Πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων.
Ο διακεκριμένος, για τις υπηρεσίες του από την Βασίλισσα Βικτόρια της Βρετανίας και μέλος της Βασιλικής Φωτογραφικής Εταιρείας, φωτογράφος κατά τη σύντομη παραμονή του στην χώρα μας αποτύπωσε τα βασιλικά ανάκτορα στην Αθήνα και το Τατόι (εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους), στιγμιότυπα με μικροπωλητές στο κέντρο της πόλης, σκηνές καθημερινής ζωής στο Φάληρο και τον Πειραιά καθώς και το τοπίο της Πάτρας και της Κρήτης.
Η επιλογή των θεμάτων βασίζεται στις 86 εξαιρετικής ποιότητας γυάλινες θετικές διαφάνειες που πρόσφατα παραχωρήθηκαν στα Φωτογραφικά Αρχεία του Μουσείου Μπενάκη.
Διοργάνωση: Μουσείο Μπενάκη
Κεντρική φωτογραφία άρθρου: Γιάννης Μόραλης – Επιτύμβιο, 1958, Λάδι σε μουσαμά, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου Π.2432. ©Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Φωτ. Σταύρος Ψηρούκης