7 βιβλία που υμνούν τη γυναίκα

Ο Νίκος Καζαντζάκης είχε γράψει κάποτε: “Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου: ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα”. Η γυναίκα πάντα αποτελούσε και πάντα θα αποτελεί πηγή έμπνευσης για τον κόσμο των τεχνών ενώ πάντα θα βρίσκεται στο επίκεντρο των ιστοριών που αφηγούνται οι ποιητές και οι συγγραφείς.

Η γυναίκα ορίζει τύχες, επηρεάζει καταστάσεις, εγείρει πάθη, είναι όμως και η πεμπτουσία εκείνης της μορφής που χαρίζει τη ζωή. Από την άλλη μεριά όμως η γυναίκα ανέκαθεν βρισκόταν και βρίσκεται ενώπιον προκλήσεων και η σημερινή μέρα που είναι αφιερωμένη σε εκείνη είναι μια αφορμή να αναστοχαστούμε ως προς τα θέματα που απασχολούν εκείνη και τη θέση της στην κοινωνία.

Οι συγγραφείς, τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες ανέκαθεν έθεταν τη γυναίκα στο επίκεντρο των εξελίξεων και υπήρξαν ευαίσθητοι στον τρόπο προσέγγισης του τρόπου σκέψης και του ψυχικού της κόσμου. Εδώ παρουσιάζονται αξιοπρόσεκτα και σημαντικά μυθιστορήματα που επιβεβαιώνουν όλα τα παραπάνω μέσα από τις διαφορετικές ματιές που συν-διαμορφώνουν μια σύγχρονη αντίληψη για τη θέση της στο σήμερα αλλά και το αύριο.

Theodore Dreiser, Η Κάρι μας, Εκδόσεις Gutenberg

H Κάρι, σαν άλλη Μαργαρίτα Γκωτιέ, όμηρος της ίδιας της επιθυμίας της που την φυλακίζει στη ματαιότητα αναζητά τον πλούτο και την οικονομική ευρωστία, θαμπώνεται από τους άνδρες γύρω της, τους άνδρες εκείνους που κατέχουν εξουσία και χρήμα, όχι όμως απαραίτητα και πνεύμα. Πρέπει η ίδια να δεχτεί χαστούκια και να βιώσει τη μιζέρια της ανέχειας για να κατανοήσει, έστω και αργά, πως η ζωή είναι μια συνεχής περιπέτεια και μια ανηφόρα με μικρά διαλείμματα χαράς και έτσι να στραφεί σε ένα άλλο είδος πρότυπου.

«Βλέπουμε τον άνθρωπο που έχει απομακρυνθεί απ’ τις φωνές της ζούγκλας ͘   τα ένστικτά του αμβλύνονται από την ελεύθερη βούληση και η ελεύθερη βούληση του σπάνια είναι τόσο ανεπτυγμένη ώστε να αντικαταστήσει τα ένστικτά του και να τον οδηγήσει με ασφάλεια».

Brit Bennett, Οι Μητέρες, Εκδόσεις Πόλις

Είναι εκπληκτικά αποκαλυπτικό το γεγονός πως οι εποχές μπορεί να αλλάζουν, οι άνθρωποι όχι. Πόσο μια κοινωνία όπως αυτή της οποίας είναι μέλος η πρωταγωνίστρια Νάντια Τέρνερ μπορεί να αποδεχτεί μια διαφορετική είδους αγάπη και να μην την καταδικάσει εν ριπή οφθαλμού; Πόσο εύκολο είναι μια κοινωνία να μην σφραγίσει τη μοίρα μιας γυναίκας αναφορικά με τις επιλογές της, επιλογές που κατά βάση δεν συνάδουν με τις ηθικές επιταγές της;

Η συγγραφέας αφηγείται τη δύσκολη ζωή μιας κοπέλας που ξεφεύγει από τους κανόνες και αποφασίζει να πάρει τη ζωή στα χέρια της, έχοντας χάσει πολύ πρόσφατα τη μητέρα της. Η ίδια θα ερωτευτεί σφόδρα, θα γίνει μητέρα, θα οδηγηθεί στην έκτρωση, την οποία δεν θα αποκαλύψει, και στην απόλυτη απαξίωση από τον χορό των μητέρων που “κυβερνούν” τη μικρή κοινότητα. Ένα σκληρό μυθιστόρημα για θέματα επίκαιρα και πάντα φλέγοντα.

Kopano Matlwa, Το νυχτολούλουδο, Εκδόσεις Ίκαρος

Η ιστορία της Μασετσάμπα και η κατάθεση ψυχής από το μέτωπο του συστήματος υγείας της Νότιας Αφρικής καταδεικνύει τον πόνο και την οδύνη του σύγχρονου ανθρώπου. Η ίδια βιώνει τόσο την φρίκη ενός απαρχαιωμένου και άδικου συστήματος παροχής βοήθειας όσο και το μίσος των συμπατριωτών της απέναντι σε κάθε τι διαφορετικό.

Παράλληλα, η ίδια θα πληρώσει ακριβά το τίμημα της μη υποταγής σε ένα απαρτχάιντ που καθίσταται όλο και πιο σκληρό, όλο και πιο βίαιο, όλο και πιο απάνθρωπο. Η Μασετσάμπα δεν απέχει πολύ από όσα συνέβησαν στους μάρτυρες που απεικόνισαν οι ζωγράφοι της Αναγέννησης, είναι μια μάρτυρας και μία ηρωίδα του καιρού της έχοντας η ίδια βιώσει στη σάρκα της και την ψυχή της τον βιασμό ως αντίποινα για όσα πρεσβεύει.

Νταβίντ Φοενκινός, Σαρλότ, Εκδόσεις Εστία

Η ιστορία της Σαρλότ είναι από εκείνες που μπορούν και στοιχειώνουν κάθε είδους σκέψεις του συγγραφέα που καταπιάνεται με αυτές. Ο Φοενκινός, μέσα από την δραματική όσο και ποιητικά δοσμένη αφήγησή του, αφού επιστρατεύει την ομηρική έμμετρη αφήγηση, καταθέτει τον πόνο, την αγωνία και την ιδιαιτερότητα του χαρακτήρα της ηρωίδας. Με σεβασμό απέναντι στην ιστορία αυτής της νέας γυναίκας μας κάνει κοινωνούς της ιδιαίτερης φύσης της.

Η Σαρλότ είναι ένα κορίτσι που βιώνει δύο αυτοκτονίες, της μητέρας και της θείας της και μία γυναίκα που βιώνει και μία τρίτη, της γιαγιάς της. Μοιάζει να είναι ποτισμένη η οικογένεια με το μικρόβιο της κατάρας που δεν αφήνει ήσυχα τα πνεύματα και κυνηγάει κάθε γενιά οδηγώντας στον πρόωρο και άδοξο θάνατο. Το ιδιότυπο μυθιστόρημα του Φοενκινός αφηγείται τη ζωή της Σαρλότ Σαλομόν και τοποθετείται ιστορικά λίγο πριν και λίγο μετά το Τρίτο Ράιχ.

Giuseppe Catozzella, Μη μου πεις ότι φοβάσαι, Εκδόσεις Κριτική

Η Σάμια, ήταν πρωταθλήτρια στη ζωή, στην αντοχή όχι μόνο στο στάδιο όπου έτρεχε με σώμα και ψυχή αλλά στο στίβο της ζωής, εκεί που πήρε πολλαπλά χρυσά μετάλλια. Η πραγματική ιστορία που μας παρουσιάζει ο συγγραφέας είναι σίγουρα συγκινητική, συγκλονιστική και (σκληρά) μυθιστορηματική, είναι όμως και μια παρακαταθήκη για τους αθλητές – πραγματικούς ή μη – οι οποίοι παλεύουν καθημερινά για να πετύχουν τους στόχους τους και να πραγματώσουν τις φιλοδοξίες τους όσο δύσκολοι και δυσπρόσιτοι και αν είναι.

Η Σάμια, είναι μία ηρωίδα των καιρών μας και ο συγγραφέας διεισδύει στη φυσιογνωμία της περιγράφοντας με γλαφυρό τρόπο τις αντιξοότητες, τις αλήθειες, τις αρχές της, την πίστη της σε ένα ιδεώδες ανώτερο και πολλές φορές ακατανόητο για τους πολλούς.

Elisabeth Gaskell, Βορράς και Νότος, Εκδόσεις Μίνωας

Τα χτυπήματα στη ζωή της Ελίζαμπεθ Γκάσκελ ήταν τόσα πολλά που το μόνο στήριγμά της ήταν η συγγραφή ιστοριών όπου ενσωμάτωνε στοιχεία της δική της ζωής στις αφηγήσεις της για να μπορέσει να ανακουφίσει την πληγωμένη της ψυχή. Και όμως μέσα στην παρ’ ολίγον κατάθλιψή της κατόρθωσε να γράψει αριστουργήματα, τα οποία διαβάζονται από γενιά σε γενιά, βιβλία όπως το Βορράς και Νότος που παρουσιάζεται εδώ.

Μια ιστορία βγαλμένη από τη ζωή μέσα από την πρωταγωνίστριά της Μάργκαρετ Χέιλ, η Γκάσκελ καθρεφτίζει τον κοινωνικό ρόλο της “χτυπημένη” όμως και από τα ερωτικά βέλη που την αναγκάζουν να θέσει την ηρωίδα της ενώπιον εντάσεων και συγκρούσεων. Στο βιβλίο αυτό διαφαίνεται τόσο η κοινωνική επανάσταση παράλληλα με την απαρχή της βιομηχανικής όσο και ένα ρήγμα στον συναισθηματικό κόσμο της ηρωίδας.

Γκάιτο Γκαιζντάνοφ, Μια βραδιά με την Κλαιρ, Εκδόσεις Αντίποδες

Με άρωμα αυτοβιογραφικό ο Γκαιζντάνοφ, ο συγγραφέας του βιβλίου “Το φάντασμα του Αλεξαντρ Βολφ” εδώ μας προσφέρει ένα πιο ρομαντικό αλλά όχι λιγότερο στοχαστικό βλέμμα στην κοινωνία της εποχής του. Η Κλαιρ καθίσταται η αφορμή για τον αφηγητή, ίσως το alter ego του συγγραφέα, να καταθέσει όσα βίωσε κατά την εποχή της Ρωσικής επανάστασης.

Το κοινωνικό, ιστορικό και πολιτικό στοιχείο παντρεύονται άρτια μέσα από τα μάτια του ήρωά του που ξαναθυμάται τον πρώτο του έρωτα με την Κλαιρ και φέρνει στη μνήμη του εικόνες και στιγμές από την πρώτη τους συνάντηση. Θα ανατρέξει όμως και στα παιδικά του χρόνια, στη σχέση του με τη μητέρα του και τον πατέρα αλλά και σε όσα τον σημάδεψαν και αυτά θα καταθέσει με την αποστασιοποίηση ενός ανθρώπου που με όπλο το παρελθόν προσπαθεί να ξαναχτίσει το παρόν.