Το 8ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, μια διοργάνωση της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, ετοιμάζεται δυναμικά για τις 12 έως 26 Νοεμβρίου 2014 και παρουσιάζει το πρόγραμμά του.
Πρόκειται για την πέμπτη εκδήλωση που διοργανώνει η Ταινιοθήκη της Ελλάδος στo πλαίσιο της πράξης «Η Κινηματογραφοφιλία στη Νέα Εποχή» (Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής / ΠΕΠ Αττικής 2007-2013) στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ.
H εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Το μοναδικό φεστιβάλ που επιχειρεί να αναδείξει την πρωτοπορία, όπου και όποτε αυτή έρχεται να ανατρέψει συμβάσεις και συστήματα στον παγκόσμιο κινηματογράφο, έχει ανταποκριθεί με μεγάλη επιτυχία στην απαίτηση του ελληνικού κοινού για μια σύγχρονη εστία που θα καλλιεργήσει την κινηματογραφοφιλία, στην πιο πολυδιάστατη μορφή της.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Με αφιερώματα σε εξέχοντες δημιουργούς, διεθνές διαγωνιστικό τμήμα, εξαιρετικά σημαντικές ειδικές προβολές, οργάνωση παράλληλων εκδηλώσεων (ημερίδα, masterclasses, εικαστικές εκθέσεις), το 8ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας ανοίγει αυλαία την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου με ταινία έναρξης το Επαναστάτης χωρίς αιτία του Νίκολας Ρέι (1955, 111΄), σε αποκατεστημένο ψηφιακό φορμά. Η αποκατάσταση έγινε από την Warner Bros σε συνεργασία με το The Film Foundation, με χρηματοδότηση των Gucci και The Film Foundation.
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
1. Αγόρι Συναντά Κορίτσι: Το Σινεμά του Λεός Καράξ /
Boy Meets Girl: The Cinema of Leos Carax
Με μεγάλη υπερηφάνεια ανακοινώνουμε το αφιέρωμα στο Λεός Καράξ / Leos Carax με τίτλο Αγόρι Συναντά Κορίτσι: Το Σινεμά του Λεός Καράξ / Boy Meets Girl: The Cinema of Leos Carax. Το τρομερό παιδί του γαλλικού κινηματογράφου, ο σκηνοθέτης που αιχμαλώτισε την νιότη που «ξοδεύεται» από τους νέους, όσο κανείς άλλος στο πέρασμα από τα ’80’s στα ’90’s και έφτασε μέχρι την επιστημονική φαντασία, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα για να παρευρεθεί στο 8ο ΦΠΚΑ και να παρουσιάσει στο αθηναϊκό κοινό επτά (7) ταινίες του. Το αφιέρωμα στο Λεός Καράξ / Leos Carax πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.
Οι ταινίες του αφιερώματος είναι:
Boy Meets Girl (1984, 100΄), Mauvais sang/Η Δική μας Νύχτα (1986, 105΄), Les Amants Du Pont Neuf/Οι Εραστές της Γέφυρας (1991, 125΄), Sans titre (1997, 9΄), Pola X (1999, 134΄), Tokyo! (2008, 112΄-σπονδυλωτή ταινία των Joon-ho-Bong (επεισόδιο Shaking Tokyo), Leos Carax (επεισόδιο Merde), Michel Gondry (επεισόδιο Interior Design)), Holy Motors (2012, 115΄).
Λεός Καράξ / Leos Carax
Ετών 51. Πάλαι πότε enfant terrible του γαλλικού σινεμά. Ο σκηνοθέτης που ανάγκασε τη γαλλική κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει την ανακατασκευή μιας ρέπλικας της γέφυρας Pont-Neuf του Παρισιού για τις ανάγκες της τρίτης του ταινίας Οι Εραστές της Γέφυρας. Ο σινεφίλ που καταβρόχθισε όλη την ιστορία του σινεμά στη Γαλλική Ταινιοθήκη (Cinémathèque française), πριν ξεκινήσει να κάνει τις δικές του ταινίες, αλλά που σήμερα φοβάται να δει ξανά τις ταινίες που αγάπησε. Ο άντρας που σκηνοθέτησε όλες τις ερωμένες του: τη Ζιλιέτ Μπινός (στο Η Δική μας Νύχτα και τους Εραστές της Γέφυρας, την Μιρέιγ Περιέρ (στο Boy Meets Girl) και την Γεκατερίνα Γκολύμπεβα (στο Pola X). Αυτός που σήμερα – έχοντας πια απομονωθεί σε μια γωνία του κόσμου που χωράει μόνο αυτόν και το σινεμά του – δηλώνει πως, «το σινεμά είναι μια χώρα. Υπάρχει έξω από τις ταινίες. Είναι το μέρος όπου ζω. Είναι ένας τρόπος να βλέπεις τα πράγματα, να βιώνεις τη ζωή. Αλλά το να κάνεις ταινίες, αυτό θα έπρεπε να είναι ένα επάγγελμα».
Το αφιέρωμα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.
2. Πανόραμα Αμερικανικών Πειραματικών Αφηγήσεων Στη Νέα Χιλιετία /
A Panorama of American Experimental Narratives in the New Millenium
Κεντρική θέση στο φεστιβάλ φέτος έχει το αφιέρωμα Πανόραμα Αμερικανικών Πειραματικών Αφηγήσεων στη Νέα Χιλιετία (σε επιμέλεια Τζον Γκάρτενμπεργκ / Jon Gartenberg*), ένα πρόγραμμα με συνολικά δεκατρείς (13) ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ (μεγάλου, μεσαίου και μικρού μήκους) των σκηνοθετών Steve Bilich, Jem Cohen, Jennifer Reeves, Jonas Mekas, Penny Lane, John Gianvito, Bill Morrison, Abigail Child, Mark Street, Julie Talen, Chris Sullivan, Matt Porterfield και Thomas Allen Harris.
Από την δεκαετία του ’60, οι ΗΠΑ αποτελούν το πιο ενεργό κέντρο του πειραματικού κινηματογράφου. Το πρόγραμμα του επιμελητή Τζον Γκάρτενμπεργκ που φιλοξενεί το 8ο ΦΠΚΑ, θα μας κάνει κοινωνούς σε ένα λιγότερο γνωστό πρόσωπο του Αμερικανικού κινηματογράφου της Τρίτης Χιλιετίας (2001-2014). Πρόκειται για ταινίες που γυρίστηκαν ανεξάρτητα από τους μηχανισμούς του κυρίαρχου εμπορικού συστήματος της κινηματογραφικής παραγωγής του Χόλιγουντ στις ΗΠΑ. Απαλλαγμένες από τους περιορισμούς της underground πειραματικής σκηνής του παρελθόντος, οι καινοτόμες ταινίες του αφιερώματος ενσωματώνουν αφηγηματικά στοιχεία με ρηξικέλευθες τεχνικές. Πρόκειται για ταινίες που αντλούν έμπνευση από το καλλιτεχνικό, πειραματικό, ιστορικο-κινηματογραφικό μοντέλο (αντί για το μοντέλο της βιομηχανίας του κινηματογράφου) και δανείζονται ελεύθερα στοιχεία από πλήθος πηγών για να συνθέσουν κολάζ από οπτικό υλικό. Καλύπτοντας μια ευρεία γκάμα αφηγήσεων (από τη χρήση αρχειακού υλικού, το animation, τη μυθοπλασία μέχρι το υβριδικό docu-fiction), οι ταινίες αυτές προσφέρουν μια εντυπωσιακή επισκόπηση της κουλτούρας και του κοινωνικο-πολιτικού τοπίου στις ΗΠΑ. Συλλογικά, οι σκηνοθέτες και οι ταινίες αυτού του αφιερώματος αγγίζουν θέματα ατομικής ταυτότητας, ενδοοικογενειακής δυναμικής, συγκρότησης διαφορετικών εθνικών ομάδων/κοινοτήτων, και της ευρύτερης πολιτικής κουλτούρας.
Ο επιμελητής του αφιερώματος, Τζον Γκάρτενμπεργκ, καθώς και οι σκηνοθέτες Julie Talen και Abigail Child, θα έρθουν στην Αθήνα για το 8ο ΦΠΚΑ.
* O Τζον Γκάρτενμπεργκ / Jon Gartenberg είναι πρόεδρος της Gartenberg Media Enterprises (GME). Η εταιρία του αποκαθιστά και διανέμει συλλογές από κλασσικές και avant-garde ταινίες, καθώς και εκδοτικά και φωτογραφικά αρχεία. Ήταν curator στο κινηματογραφικό αρχείο του Museum of Modern Art (MOMA) της Νέας Υόρκης επί 18 χρόνια, όπου ανακάλυπτε, αρχειοθετούσε και συντηρούσε ταινίες για την μόνιμη συλλογή του Μουσείου. Στα προσωπικά του πρότζεκτ συγκαταλέγονται η αποκατάσταση των ταινιών του Άντυ Γουόρχολ, καθώς και η έκδοση του καταλόγου της αρχειακής κινηματογραφικής συλλογής του MOMA. Έχει επιμεληθεί πλήθος κινηματογραφικών εκθέσεων και έχει δώσει πολυάριθμες διαλέξεις, ενώ έχει δημοσιεύσει άρθρα σχετικά με την ιστορία κινηματογράφου από τον D.W. Griffith μέχρι τον πειραματικό κινηματογράφο.
3. Ο Πειραματικός Κινηματογράφος της Άμπιγκεϊλ Τσάιλντ /
The avant-garde cinema of Abigail Child
Ένα ξεχωριστό αφιέρωμα στην Αμερικανίδα καλλιτέχνιδα Άμπιγκεϊλ Τσάιλντ / Abigail Child έχει δεσπόζουσα θέση στη φετινή διοργάνωση. Η Τσάιλντ είναι ποιήτρια, σεναριογράφος και σκηνοθέτιδα πειραματικών ταινιών από την δεκαετία του ’70, με περισσότερες από τριάντα (30) ταινίες, βίντεο και installations, ενώ έχει γράψει και έξι (6) βιβλία. Αναγνωρισμένη πρωτοπόρος στο μοντάζ, οι πρώτες δουλειές της Τσάιλντ έθεταν το ζήτημα της αλληλεπίδρασης ήχου και εικόνας μέσα από την ανάπλαση της αφήγησης και προεικόνιζαν θέματα που αφορούσαν τον σύγχρονο κινηματογράφο και τα μίντια. Έργα της έχουν παρουσιαστεί σε πολυάριθμα φεστιβάλ και μουσεία ανά τον κόσμο. Η Άμπιγκεϊλ Τσάιλντ θα έρθει στην Αθήνα για το 8ο ΦΠΚΑ.
Η Abigail Child θα επισκεφτεί την Ελλάδα ως υπότροφος του Ιδρύματος Fulbright μέσω του Προγράμματος Fulbright Specialist*.
Όπως γράφει η Μαρία Κομνηνού, καλλιτεχνική διευθύντρια του 8ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, «τα θέματα που χαρακτηρίζουν το έργο της Άμπιγκεϊλ Τσάιλντ είναι η μνήμη, η μετακίνηση και το σώμα. Η θεματολογία της κινείται από την ποιητική βιογραφία της Μαίρη Σέλλεϊ μέχρι την ανατομία της σύγχρονης αμερικανικής suburbia. Με λιτές τεχνικές από το ρεπερτόριο ή από το οπλοστάσιο του πειραματικού κινηματογράφου, εξακτινώνεται από ατομικές αναπολήσεις σε ιστορικούς διαλογισμούς πάνω στο Ολοκαύτωμα και τη φύση της ανθρώπινης κοινωνίας. Στις ταινίες της, συχνά επεξεργάζεται εκ νέου ιστορικά αρχεία τα οποία χρησιμοποιεί με δημιουργική φαντασία. Η δουλειά της την κατατάσσει στις κορυφαίες εκπροσώπους του πειραματικού κινηματογράφου, και, συγχρόνως, η ενασχόλησή της με τη διδασκαλία την οδηγεί σε συνεχή ανανέωση της θεματολογίας και του τρόπου εργασίας της».
Οι ταινίες του αφιερώματος είναι:
Πρόγραμμα No #1 – The Subversive Body (78’)
Perils (1986, 5΄), Covert Action (1984, 10΄), Mayhem (1987, 20΄), Mirror World (2006, 14΄), Vis à Vis 2013, 24΄), If I Can Sing a Song about Ligatures (2009, 5΄)
Πρόγραμμα #2 – Unbound (67)
Unbound (2013, 67΄)
Πρόγραμμα #3 – The Body Politic (52)
Prefaces (1981, 9΄), Mutiny (1983, 10΄), Mercy (1989, 10΄), Surface Noise, (2000, 18΄)
*Πρόγραμμα Διακεκριμένων Επιστημόνων Fulbright / Fulbright Specialist Program
Αυτό το πρόγραμμα μικρής διάρκειας χορηγεί υποτροφίες για διάστημα δύο έως και έξι εβδομάδων. Οι υποτροφίες προσφέρουν σε Αμερικανούς επιστήμονες και επαγγελματίες όλων των ειδικοτήτων την ευκαιρία να συνεργαστούν με επιστήμονες σε ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, σε πεδία όπως προγράμματα σπουδών και εξέλιξη του διδακτικού προσωπικού, αξιολόγηση, κ.ά.
4. Προκαλώντας το παρόν: Τέσσερις Γερμανοί σκηνοθέτες της νέας γενιάς
Είναι μεγάλη χαρά για το 8ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού κινηματογράφου της Αθήνας να παρουσιάζει το αφιέρωμα Προκαλώντας το παρόν: Τέσσερις Γερμανοί σκηνοθέτες της νέας γενιάς- ταινίες των Jessica Krummacher, Timo Müller, Hannes Langκαι Maximilian Linz. Πρόκειται για τέσσερις Γερμανούς σκηνοθέτες της νέας γενιάς, εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους, το έργο των οποίων όμως, ξεχωρίζει για το πώς αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα σήμερα. Τέσσερις χαρακτηριστικές περιπτώσεις δημιουργών, οι οποίοι ενδεχομένως συνθέτουν μια νέα πρωτοπορία στη Γερμανία σήμερα.
Οι ταινίες του αφιερώματος είναι:
Totem της Jessica Krummacher (2011, 86΄), Morscholz του Timo Müller (2008, 104΄), Peak του Hannes Lang (2011, 91΄) και Ich will mich nicht künstlich aufregen (Asta Upset) του Maximilian Linz (2014, 84΄)
Επίσης, στο πλαίσιο αυτού του αφιερώματος, θα πραγματοποιηθεί σεμινάριο, στο οποίο ο σκηνοθέτης Maximilian Linz θα παρουσιάσει ντοκιμαντέρ των πρωτοπόρων του Oberhausen, αλλά και το δικό του κινηματογραφικό έργο «Das Oberhausener Gefühl» (2012). Το πασίγνωστο φεστιβάλ του Oberhausen έχει υπάρξει στη δεκαετία του ’60 το φυτώριο του Νέου Γερμανικού Κινηματογράφου, η αφετηρία μιας πρωτοπορίας που εξακολουθεί και στις μέρες μας να αποτελεί πρωτοπορία και ανέδειξε σπουδαίους δημιουργούς όπως ο Kluge, ο Fassbinder, ο Reitz κ.ά.). Ένα σεμινάριο, λοιπόν, για την τότε πρωτοπορία με σημερινό βλέμμα από το έργο-σχόλιο του Maximilian Linz .
Το αφιέρωμα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Goethe-Institut Athen.
ΤΜΗΜΑΤΑ
ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ (ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΑ + ΟΧΙ / 2 NARRATE OR NOT)
Το διεθνές διαγωνιστικό τμήμα (Αφηγηματικά + Όχι) του 8ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, σε επιμέλεια της Νίνας Βελιγράδη, περιλαμβάνει εννιά (9) ταινίες (μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ) παραγωγής 2013-2014, ανάμεσά τους και βραβευμένες σε μεγάλα διεθνή φεστιβάλ, οι οποίες κάνουν ελληνική πρεμιέρα στο πλαίσιο του 8ου ΦΠΚΑ.
Το βραβείο του διαγωνιστικού τμήματος είναι 10.000 ευρώ σε υπηρεσίες post production από την εταιρεία AUTHORWAVE για την επόμενη ταινία του βραβευμένου.
Από τον πρόσφατα βραβευμένο με το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο, Πέντρο Κόστα (Cavalo Dinheiro), και τον κινηματογραφιστή-ανθρωπολόγο Τζ.Π. Σνιαντέκι, ο οποίος επιλέγει έναν εξαιρετικά πρωτότυπο τρόπο για να πιάσει τον παλμό της πολυσύνθετης Κίνας που αγωνιά να κατακτήσει το μέλλον (Iron Ministry), μέχρι τον ανερχόμενο στον κινηματογράφο Μπέντζαμιν Κρότι, ο οποίος προέρχεται από την video art με κοινωνικο-πολιτικές καταβολές, (Fort Buchanan), όλοι οι σκηνοθέτες του ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ τμήματος του 8ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, διακρίνονται για το πολυσχιδές έργο τους, την μόνιμη αγωνία τους να εξερευνήσουν τα όρια μεταξύ μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, καθώς και την πρωτοποριακή ματιά τους απέναντι στην μοναξιά, τον πολιτιστικό μαρασμό, τον φασισμό, τον έρωτα, το ξόδεμα του χρόνου, τον φόβο, την καταγραφή της ιστορίας στο παρελθόν, την εργασία και την φτώχια.
Οι ταινίες του ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ Τμήματος είναι οι ακόλουθες:
MAMBO COOL του Chris Gude
Μυθοπλασία, Κολομβία-ΗΠΑ, 2013, 62΄
PAYS BARBARE | BARBARIC LAND των Yervant Gianikian και Angela Ricci Lucchi
Ντοκιμαντέρ, Γαλλία, 2013, 65΄
BELLEVILLE BABY της Mia Engberg
Ντοκιμαντέρ, Σουηδία, 2013, 75΄
L FOR LEISURE των Lev Kalman και Whitney Horn
Μυθοπλασία, ΗΠΑ, Μεξικό, Γαλλία, Ισλανδία, 2014, 73΄
HISTORIA DEL MIEDO | HISTORY OF FEAR του Benjamín Naishtat
Μυθοπλασία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Γερμανία, Γαλλία, 2014, 79΄
ROLAND WOUNDED | ORLANDO FERITO | ROLAND BLESSE του Vicent Dieutre
Ντοκιμαντέρ, Γαλλία, 2013, 121΄
FORT BUCHANAN του Benjamin Crotty
Μυθοπλασία, Γαλλία, Τυνησία, 2014, 65΄
THE IRON MINISTRY του J.P. Sniadecki
Ντοκιμαντέρ, Κίνα, ΗΠΑ, 2014, 83΄
CAVALO DINHEIRO | HORSE MONEY του Pedro Costa
Μυθοπλασία, Πορτογαλία, 2014, 104΄
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΕΤΩΠΑ / FILM FRONTS
Συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά το τμήμα Κινηματογραφικά Μέτωπα σε επιμέλεια του Βασίλη Μπούρικα, ύστερα από την επιτυχημένο ντεμπούτο του πέρυσι. Στο 8ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, τα Κινηματογραφικά Μέτωπα φέρνουν στο αθηναϊκό κοινό τρεις μεγάλου μήκους ταινίες (μια συμπαραγωγή Ελλάδας-Γαλλίας, μια συμπαραγωγή Μεξικού-ΗΠΑ κα μια καναδέζικη παραγωγή) με πλούσιο θεματικό εύρος, καθώς και μια επιλογή ταινιών μικρού μήκους από τον ποιητή, μυθιστοριογράφο, μουσικό και ριζοσπάστη κινηματογραφιστή Αριάν Καγκάνοφ. Πρόκειται για ταινίες με εξαιρετικό ενδιαφέρον θεματικά, από την αρχαιολογία μέχρι την παγκοσμιοποίηση του καταναλωτισμού, που εναρμονίζονται απόλυτα με τους στόχους του συγκεκριμένου τμήματος να προλάβει ένα σινεμά διαφορετικό, αλλά όχι απόμακρο, που παρατηρεί, αλληλεπιδρά και, αναπόφευκτα, επηρεάζει την ευρύτερη κινηματογραφική γλώσσα.
Οι ταινίες του αφιερώματος είναι:
Η επιστροφή στην οδό Αιόλου της Μαρίας Κουρκούτα (Eλλάδα-Γαλλία, 2013, 14΄), Η φάρσα του σωλήνα του Ντομινίκ Γκανιόν (Καναδάς, 2013, 90΄), Η απούσα πέτρα των Τζέσι Λέρνερ & Σάντρα Ρόζενταλ (Mεξικό-ΗΠΑ, 2013, 81΄).
Και τις ταινίες του Αριάν Καγκάνοφ: Ο πρώτος οργασμός της Νίκολα (Νότια Αφρική, 2002, 6΄), Δυτικό 4.33 (Ναμίμπια-Ολλανδία-Νότια Αφρική, 2002, 33΄), Ένα τραγούδι για τον Χέκτορ (Νότια Αφρική, 2007, 5΄), Μοιρολόι για τα θύματα της Μαρικάνα (Νότια Αφρική, 2014, 34΄)
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΙΝΕΜΑ / GREEK CINEMA
Αφιέρωμα στη Φρίντα Λιάππα
Με αφορμή τη συμπλήρωση των 20 χρόνων από τον θάνατο της Φρίντας Λιάππα τον ερχόμενο Νοέμβριο, το 8ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας αποδίδει φόρο τιμής στην σημαντική Ελληνίδα δημιουργό Φρίντα Λιάππα οργανώνοντας ένα πλήρες αφιέρωμα στο έργο της.
«Μπορεί η αφήγησή σου να έχει τη μορφή ενός παραμυθιού, ενός τραγουδιού, ενός μόνο ήχου –μυριάδες είναι οι τρόποι που υπάρχουν -, αλλά πάντα από κάτω θα υπάρχει αυτό που δίνει ισχύ σ’ όλες τις μεγάλες ταινίες που διασώζονται μέχρι σήμερα: το ανθρώπινο δράμα. Έτσι, εμένα μ’ ενδιαφέρει η αλήθεια μιας κατάστασης κι όχι η αληθοφάνειά της, η μοίρα ενός προσώπου και όχι η ωραιοποίησή του, η σύγκρουση των δυνάμεων που λειτουργούν μέσα σε μια υπόθεση και όχι η παράστασή τους. Μ’ ενδιαφέρουν, με δυο λόγια, οι ιστορίες που αφηγείται χρόνια τώρα ο λαός μας –μ’ ενδιαφέρει όμως και η «ιστορία» που κρύβει μέσα της ο τρόπος που ένας άνθρωπος πιάνει το ποτήρι του…», έλεγε η Φρίντα Λιάππα στον Τέλη Σαμαντά σε συνέντευξή της στην «Αυγή» το Νοέμβριο του 1981.
Οι ταινίες του αφιερώματος είναι: Μετά 40 μέρες (1972, 20΄), Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις (1977, 45΄), Απεταξάμην (1980, 25΄), Οι δρόμοι της αγάπης είναι νυχτερινοί (1981, 90΄), Ήταν ένας ήσυχος θάνατος (1986, 88΄), Τα χρόνια της μεγάλης ζέστης (1991, 104΄).
Σε όλες τις ταινίες του αφιερώματος θα γίνουν εισηγήσεις από εκλεκτούς συνεργάτες της Φρίντας Λιάππα.
Το αφιέρωμα πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.
Αφιέρωμα στο Γιάννη Οικονομίδη
Είναι μεγάλη η τιμή για το 8ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας να διοργανώνει το πρώτο πλήρες αφιέρωμα στον Γιάννη Οικονομίδη, έναν δημιουργό ο οποίος, για πολλούς άνοιξε το δρόμο για μια νέα σελίδα στο σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο με το Σπιρτόκουτο το 2003.
Οι ταινίες του αφιερώματος είναι: Καλημέρα νύχτα (1990, doc., 15΄), Σταδιακή βελτίωση του καιρού (1992, 20΄), Μόνο μυρίζοντας γιασεμί (1994, doc. 30΄), Η ζωή που θα ήθελες (1995, doc., 65΄), Σπιρτόκουτο (2003, 81΄), Η Ψυχή στο Στόμα (2006, 111΄), Μαχαιροβγάλτης (2010, 108΄), Το μικρό ψάρι (2014, 137΄).
Ο Γιάννης Οικονομίδης μαζί με τους Βαγγέλη Μουρίκη, Μαρία Καλλιμάνη, Ερρίκο Λίτση, Κώστα Ξυκομηνό, και Στάθη Σταμουλακάτο, θα συζητήσουν με το κοινό τις μεγάλου μήκους ταινίες του σκηνοθέτη.
Το αφιέρωμα πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, σε συνεργασία με την Faliro House Productions, την Αργοναύτες Α.Ε. και την Feelgood Entertainment.
ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ
Στο πλαίσιο του αφιερώματος, θα πραγματοποιηθεί και έκθεση φωτογραφίας με τίτλο Ταινίας περιήγησις-Το μικρό ψάρι του Γιάννη Οικονομίδη, με φωτογραφίες της Άννας Μαρίας Χατζηστεφάνου από τα γυρίσματα της ταινίας Το μικρό ψάρι.
«Η έκθεση φωτογραφίας με τίτλο «Ταινίας περιήγησις» είναι ένας φωτογραφικός διάλογος με την ταινία Το μικρό ψάρι του Γιάννη Οικονομίδη. Μέσα από τον διάλογο αυτό προσπάθησα να δημιουργήσω ένα σύνολο από εικόνες που αντανακλούν την προσωπική φωτογραφική μου ματιά στους σκηνικούς χώρους και τους χαρακτήρες-ηθοποιούς της ταινίας. Οι φωτογραφίες είναι ασπρόμαυρες. Τοποθετούνται έξω από τον έγχρωμο κόσμο της ταινίας και προσπαθούν να δημιουργήσουν εικόνες στις οποίες κυριαρχούν το φως και τα σχήματα, επινοώντας έναν κόσμο παράλληλο με τον κόσμο της ταινίας», γράφει η Άννα Μαρία Χατζηστεφάνου.
Εγκαίνια έκθεσης: Τρίτη 11 Νοεμβρίου στις 20:00
Χώρος: Μουσείο Κινηματογράφου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος
Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πωλείται και η αντίστοιχη έκδοση με τις φωτογραφίες με τίτλο «Ταινίας Περιήγησις – Το μικρό Ψάρι του Γιάννη Οικονομίδη» από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδη.
Τα μπλουζ της μεταπολίτευσης
Η ελληνική μεταπολιτευτική αγωνία και η ανάγκη για αυτοπροσδιορισμό στα νέα δεδομένα σε συνδυασμό με τον έρωτα της περιπλάνησης θα παρουσιαστεί φέτος στο ελληνικό πρόγραμμα “τα μπλουζ της μεταπολίτευσης”, το οποίο επιμελείται η Ορσαλία-Ελένη Κασσαβέτη. Οι ταινίες του προγράμματος (ψηφιακή και αναλογική προβολή) , οι οποίες παρήχθησαν μεταξύ των ετών 1976-1979, αναδεικνύουν το υπαρξιακό άγχος και την ανασκαφή της μνήμης ή την προσαρμογή στο υπέροχο αλλά βίαιο πρόσωπο της Αθήνας .
Οι ταινίες του αφιερώματος είναι: Παρασκευή με Δευτέρα του Βασίλη Βαφέα (1975, 20΄), Η σκοτεινή καταγραφή μιας ηλιογραφίας του Δημήτρη Δημογεροντάκη (1978, 85΄), Περιπλάνηση του Χριστόφορου Χριστοφή (1979, 96΄), Το άλλο γράμμα του Λάμπρου Λιαρόπουλου (1976, 73΄), Η καγκελόπορτα του Δημήτρη Μακρή (1978, 117΄), Άρπα Colla (1982, 98΄), Λευτέρης Δημακόπουλος (1993, 107΄).
Το αφιέρωμα πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.
Η Λώρα Μάλβεϊ παρουσιάζει
Η Λώρα Μάλβει, σταθερή φίλη του Φεστιβάλ, επιλέγει να παρουσιάσει τρεις ταινίες και να τις σχολιάσει. Επειδή ο διαχωρισμός ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και στη μυθοπλασία είναι πάντοτε ζητούμενο στην πειραματική κινηματογραφική γραφή, η παρέμβαση της κορυφαίας Βρεταννίδας θεωρητικού παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον. Όπως έχει σχολιάσει και η ίδια η Μάλβεϊ, ζούμε σε μια εποχή όπου ο φετιχιστής θεατής έρχεται σε σύγκρουση με τον κριτικό θεατή.
Οι ταινίες που θα παρουσιάσει η Λώρα Μάλβεϊ είναι: Έιμυ! των Laura Mulvey και Peter Wollen (1980, 30΄), 23 Αυγούστου 2008 των Laura Mulvey, Faysal Abdullah, Mark Lewis (2013, 22΄), και Η οδός Άρμπορ της Clio Barnard (2010, 93΄).
Carte blanche στο Σύλλα Τζουμέρκα
Παραχωρήσαμε carte blanche στο σκηνοθέτη Σύλλα Τζουμέρκα για το 8ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας και με μεγάλο ενθουσιασμό επέλεξε δυο αγαπημένα του ντοκιμαντέρ:
-Family Instinct του Andris Gauja (Λετονία, 2010, doc. 61΄). Μια οικογένεια προσπαθεί να επιβιώσει στο περιθώριο, σ’ ένα χωριό της Λετονίας. Ένα ντοκιμαντέρ για το κοινωνικό ταμπού της αιμομιξίας και την καταπάτηση των θρησκευτικών επιταγών που τραβάει τόσο πολύ τα όρια των πιθανοτήτων ώστε σε κάποιες σκηνές ο θεατής να μην πιστεύει στα μάτια του.
-La Deutsche Vita των Alessandro Cassigoli και Tania Masi (Ιταλία-Γερμανία, 2014, doc., 61΄). Τι σημαίνει για τους Ιταλούς το να ζουν στο Βερολίνο; Ένα ντοκιμαντέρ με έντονα κωμικά στοιχεία που όμως σου σφίγγει την καρδιά.
«Δύο εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους ντοκιμαντέρ στα οποία το όριο ανάμεσα στο σπαρταριστά αστείο και τα αληθινά δραματικό της ανθρώπινης κατάστασης θαμπώνει όσο λίγες φορές. Στο Family Instinct (Οικογενειακό Ένστικτο) του Άντρις Γκάουζα συμβαίνει μια εντελώς αλλόκοτη μνηστηροφονία: σ’ ένα λούμπεν χωριό στη μέση του λιθουανικού πουθενά, η πανέμορφη Ζέλντα, περιμένοντας να βγει από τη φυλακή ο αδελφός της και πατέρας των παιδιών της, διώχνει έναν-έναν τους επίδοξους εραστές, ενώ προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με τους κοινωνικούς λειτουργούς και τη μάνα της. Στο La Deutsche Vita (Γλυκιά Γερμανική Ζωή) την εμπορική επιτυχία των Αλεσσάντρο Κασσίγκολι και Τάνια Μάσι, μια σειρά χαμένοι στη μετάφραση Ιταλοί νεο-μετανάστες προσπαθούν (μάταια) να τα βγάλουν πέρα στο χιονισμένο Βερολίνο».
Σύλλας Τζουμέρκας, σκηνοθέτης
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ
Σημαντικές ταινίες φιλοξενούνται φέτος και στις Ειδικές Προβολές του 8ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας.
Πρόκειται για τις εξής ταινίες:
-Mula sa kung ano ang noon / From what is before του Lav Diaz (Φιλιππίνες, 2014, 338΄). Το αριστούργημα που δικαιωματικά κέρδισε τη Χρυσή Λεοπάρδαλη στο φετινό φεστιβάλ του Λοκάρνο. Η προβολή θα γίνει με την υποστήριξη του περιοδικού Αθηνόραμα.
-Iranian / Iranien του Mehran Tamadon (Γαλλία-Ελβετία, 2014, 105΄). Μια πολιτική ταινία που διαχειρίζεται ζητήματα θρησκευτικής και εθνικής πίστης, καθώς και οικογενειακών δεσμών, και έφυγε με το πρώτο βραβείο από το διεθνές διαγωνιστικό του φεστιβάλ Cinéma du Réel.
-The Filmballad of Mamadada των Lily Benson & Cassandra (ΗΠΑ, 2013, 80΄). Ένα ζωηρό κινηματογραφικό κολάζ δουλεμένο από περισσότερους από πενήντα καλλιτέχνες, οι οποίοι αποκαλύπτουν την συναρπαστική ζωή της Elsa von Freytag-Loringhoven, πρωτοπόρου του Ντανταϊσμού (Dada) και του φεμινιστικού κινήματος, αλλά και μιας γυναίκας-αίνιγμα του 20ου αιώνα.
-Κοντραμπάντο – Μια ταινία για τη Μέλπω Αξιώτη της Βουβούλας Σκούρα (Ελλάδα, 2014). Ένας Λαβύρινθος της ιστορίας και της έκφρασης της σπουδαίας Ελληνίδας λογοτέχνιδας, η οποία άφησε πίσω της ένα πολυσύνθετο έργο, που κατέχει σημαντική θέση μεταξύ των αριστουργημάτων της σύγχρονης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.
-Flows της Τζένης Μαρκέτου (Ελλάδα, 2014). Μια απόπειρα να γεφυρωθεί η ποιητική του ντοκιμαντέρ που γύρισε η Μαρκέτου στην Κολομβία μέσα από την ενσωμάτωση πλάνων από αρχειακό κινηματογραφικό και ακουστικό υλικό, με αυτοσχεδιασμούς για τσέλο.
SOME LIKE IT SHORT
Μερικοί το προτιμούν μικρό. Γιατί η μικρού μήκους ταινία δεν είναι μόνο το πρώτο βήμα για την μεγάλου μήκους ταινία. Είναι μια αυθύπαρκτη κινηματογραφική φόρμα και μια πολύτιμη άσκηση αφηγηματικής οικονομίας. Φέτος, το τμήμα Some Like it Short, σε επιμέλεια Νίνας Βελιγράδη, φιλοξενεί μικρού μήκους ταινίες απ’ όλο τον κόσμο, όλες παραγωγής 2013-2014.
ΟΙ ΚΑΛΕΣΜΕΝΟΙ
Οι σκηνοθέτες που θα έρθουν στην Αθήνα ως προσκεκλημένοι της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, για να παρευρεθούν στο 8ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, είναι οι ακόλουθοι: Λεός Καράξ, Τζον Γκάρτενμπεργκ, Άμπιγκεϊλ Τσάιλντ, Τζούλι Τέιλεν, Λώρα Μάλβεϊ, Κρις Γκουντ, Μαξ Λίντς, Χάνες Λανγκ, Αριάν Καγκάνοφ, Μαρία Κουρκούτα, Γιάννης Οικονομίδης, Βουβούλα Σκούρα, Τζένη Μαρκέτου.
To 8o Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας διοργανώνεται από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος στo πλαίσιο της πράξης «Η Κινηματογραφοφιλία στη Νέα Εποχή που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗ του ΕΣΠΑ 2007-2013. Όλες οι δράσεις πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.