Ο άξονας της Αριστοτέλους σηματοδοτεί τη ριζική αλλαγή και μετεξέλιξη της πόλης, μετά την πυρκαγιά του 1917, τόσο πολεοδομικά όσο και αρχιτεκτονικά. Την ίδια στιγμή σηματοδοτεί τη μετάβαση της πόλης από το Οθωμανικό και πολυεθνικό παρελθόν της σε ένα εθνικό, με την αναβίωση ενός νεοβυζαντινού ρυθμού που χαρακτηρίζει την αρχιτεκτονική μορφή των κτηρίων που πλαισιώνουν τον άξονα.
Η δράση Κάλεσμα #2 ΘεσσαλοΝίκη έχει αφετηρία την απόληξη του άξονα της Αριστοτέλους και συγκεκριμένα το τμήμα Αγίου Δημητρίου – Κασσάνδρου εκεί όπου το σχέδιο του Ερνέστ Εμπράρ προέβλεπε ένα περίβλεπτο μνημείο, το “Ναό της Νίκης” που αποτελούσε την κορύφωση του οράματός του, σχεδιασμένο με κλιμακωτούς κήπους σε αμφιθεατρική διάταξη, με θέα στην πόλη και την θάλασσα και δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
Στη θέση του, πάνω από τον ναό του Αγίου Δημητρίου, έχει προκύψει ένας κενός και ασχεδίαστος χώρος με τη μορφή μιας αλάνας που χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης και περιβάλλεται από ανώνυμες πολυκατοικίες, προϊόν ενός ιδιωτικού εργολαβικού σχεδιασμού που επικράτησε μεταπολεμικά κυρίως στη χώρα. Αυτή η μετάβαση από τον οργανωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό της απαρχής του άξονα της πλατείας Αριστοτέλους και το όραμα που εξέφραζε στον ασχεδίαστο, τυχαίο και άχρηστο χώρο που συναντάμε στη βόρεια απόληξη του άξονα, μπορεί να συστηθεί ως ένα μνημείο μετάπτωσης και σταδιακής παρακμής που δίνει την εικόνα της μεταπολεμικής εξέλιξης της μορφής της ελληνικής πόλης, καθώς και της σχέσης μας με το δημόσιο χώρο και το πράσινο.
Το [Ανοιχτό] Κάλεσμα #2 ΘεσσαλοΝίκη σε μια αντίστροφη διαδρομή, αποτυπώνει τις διαφορετικές φάσεις της περιοχής του μνημείου της Νίκης την εποχή πριν την φωτιά, με τα μικρά σπίτια κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο, το σχεδιασμό του μεγαλεπήβολου μνημείου με τους κήπους του και τον αφημένο χώρο του σήμερα. Το περίγραμμα των σπιτιών πριν τη φωτιά, που υπήρξαν εστίες ιδιωτικότητας, γίνονται ένας εν δυνάμει κήπος και κατ’επέκταση ένας ανοιχτός δημόσιος χώρος που αναπτύσσεται κατά μήκος του άξονα και στο ένα χιλιόμετρο που αυτός καταλαμβάνει. Αυτά τα μεταβλητά σημεία που ακολουθούν την κάθετη πορεία του άξονα, ορίζονται από χαρτόνια που συμβολικά αποτυπώνουν τη μετάβαση από το σπίτι στον κήπο, από τον ιδιωτικό στον δημόσιο χώρο.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Λειτουργούν ως επιφάνεια εργασίας όπου συσκευάζεται χώμα από την ευρύτερη περιοχή με σπόρους από αγριολούλουδα σε εκατό ειδικά σχεδιασμένα για τη δράση σακουλάκια, συμβολίζοντας τα χρόνια από την φωτιά που άλλαξε τη μορφή της πόλης και προσφέρονται στους ανθρώπους της. Την ίδια στιγμή τα μέλη της δράσης φυτεύουν έναν αριθμό από αυτούς τους σπόρους σε διάφορα σημεία των δημόσιων χώρων που υπάρχουν εκατέρωθεν του άξονα. Είναι μια οργανική κατάβαση στον κεντρικο άξονα της πόλης και μια προσπάθεια επαναδιατύπωσης του παρελθόντος της, ένα κάλεσμα δημιουργίας των απραγματοποίητων κήπων του Εμπράρ, από την παλάμη του χεριού μας, στον ακάλυπτο της πολυκατοικίας, στα μπαλκόνια, στο άδειο οικόπεδο της γειτονιάς.
Συντελεστές:
To [Ανοιχτό] Κάλεσμα απαρτίζουν οι εικαστικοί: Παναγιώτης Βούλγαρης, Δήμητρα Μαλταμπέ, Λία Πέτρου.
Συμμετέχοντες εικαστικοί στην δράση Κάλεσμα #2 της Θεσσαλονίκης: Ελένη Θεοφυλάχτου, Χρίστος Χρίστου.
Διαβάστε επίσης:
6η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
