Η έκθεση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει το βασικό λόγο για να ξεκινήσει κάποιος μία σχέση ζωής με την τέχνη.
Το φωτογραφικό αφιέρωμα που ακολουθεί δίνει σε όσους δεν την πρόλαβαν μία επίγευση της πρωτόγνωρα μεσμερικής της ατμόσφαιρας, η οποία υπερβαίνει κάθε προσπάθεια κριτικής αποτίμησης.
Σύντομη Βιογραφία
Ο Χρήστος Τζίβελος (1949-1995) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της Ελληνικής διασποράς στο Παρίσι τη δεκαετία του 80. Μαθητής του Τσόκλη και αργότερα του Τάκι, σπουδάζει στην Ecole Nationale Superieure des Beaux-Arts και συμμετέχει σε μεγάλες διοργανώσεις όπως η Mito e Realta που επιμελείται η Έφη Στρούζα στο Μπάρι της Ιταλίας το 1977, και η οποία μέσα από την αναπαράσταση της εγκατάστασης που συναντάμε στην είσοδο της έκθεσης, μαζί με το κινηματογραφικό ντοκουμέντο από τις παρουσιάσεις του σε Μόντενα, Βενετία και Αμβέρσα προερχόμενες από το αρχείο της Διοχάντης, ξεκινά να ξετυλίγει τον μίτο της δουλειάς του καλλιτέχνη, που βασίζεται στη ‘ρητορική της εικόνας ή του χώρου’.
Τα έργα του αρχίζουν σύντομα να εμφανίζονται σε συλλογές όπως του Αλέξανδρου Ιόλα και αργότερα στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης με δωρεά του τελευταίου, ενώ παρουσιάζονται σε εκθέσεις σταθμούς της σύγχρονης Ελληνικής και Ευρωπαϊκής τέχνης όπως η 12 Μπιενάλε Νέων Δημιουργών, με την Ελληνική συμμετοχή να τελείται υπό την επιμέλεια του Εμμανουήλ Μαυρομμάτη το 1982 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι, σε εκθέσεις του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ με την επιμέλεια του Χάρη Σαββόπουλου, στην Εθνική Πινακοθήκη με επιμέλεια της Άννας Καφέτση, και σε πλήθος άλλων όπως και σε σκηνογραφικές παρουσιάσεις. Η συνέχεια της επιτυχημένης πορείας στέφεται με έναν ακόμα τίτλο to 1990, αυτόν του Αρχιτέκτονα-Μηχανικού από το Ecole Superieure d’ Architecture de Paris. Οι συμμετοχές στην Αρτ Αθήνα 2 και στην FIAC του Παρισιού με τη Galerie Xippas ήταν και οι τελευταίες του πριν τον πρόωρο θάνατο του το 1995.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Και Εγένετο Φως
Εισερχόμενοι στον εκθεσιακό χώρο ερχόμαστε αντιμέτωποι με το συνταρακτικό σύμπαν του Τζίβελου. Ένα σύμπαν μυστηριακό, μεθεξιακό, απόκοσμο, θανατερό και ζωογόνο, βυθισμένο και αναδυόμενο μέσα από την ποίησή του και τον σιωπηρό θρήνο της ύπαρξης μπροστά στο άγνωστο. Στον αριστερό τοίχο της αίθουσας, σε προθήκες, σημειώσεις, σχέδια, δημοσιεύσεις, φωτογραφίες αποτελούν το opus ζωής του καλλιτέχνη. Και στο κέντρο, το αρχέγονο εργαστήριο ενός έκπτωτου Ήφαιστου που πυρώνει όλη την ιστορία του Μοντερνισμού, διατμημένου στα βασικά του στερεά, εγείροντας έναν εκθαμβωτικό βωμό γεμάτο ρέουσα ενέργεια και αντανακλάσεις της μνήμης. Συνδέσεις και χάσματα, κτήσεις και θραύσματα χαράσσουν τη γεωμετρία των αιώνων. Σε αυτόν τον Θάλαμο της Φωτιάς- ‘Chamber of Fire’, δοκοί, γωνίες, κύβοι και αμόνια, ισορροπούν τη στιγμή της αρμονίας ανάμεσα στο άναμμα και στο ψύχος, την ανάσα και τη σιωπή, το άγγιγμα και την απομάκρυνση, το φως που μυρίζει θάνατο, σαν νεκρικός φανοστάτης, μα και τη σκιά που θυμίζει την ύπαρξη που αναδεύεται για ζωή.
Μέσα και Πέρα από την Ύλη
Δεκάδες μάτια τα ‘Lumieres Fossiles’ από γραφίτη σε χαρτί στον τοίχο, αφουγκράζονται το κάθε βήμα, έχοντας κρυσταλλώσει το θάμπος μιας νιφάδας ή το περίτεχνο περίγραμμα των δακρύων, και αυτόματα γεννάται η ερώτηση πώς αυτά τα ‘φωτεινά απολιθώματα’ έχουν τη δύναμη να προσδίδουν αιωνιότητα σε ότι ρέει εντός μας. Και στην άκρη τους ένα παράξενο γλυπτό. Τοποθετημένος παράλληλα με τον τοίχο, ένας μικρός μετέωρος άνθρωπος σε ‘bird’s eye view’, ετοιμάζεται να αποτολμήσει την Έξοδο, ένα άλμα στο επέκεινα, στην πηγή κάποιου αληθινού, ίσως, φωτός. Και αν αυτό είναι το αληθινό, τι είναι αυτή η φωτεινή δέσμη από όπου εφορμούν αλλόκοτα έντομα, αιγυπτιακά σκαθάρια και αδηφάγοι οργανισμοί που προβάλλονται στον τοίχο; Ζωές πρωτόγονες ξεπροβάλλουν έρποντας μέσα από το σκοτάδι και ιριδίζουν εγκλωβισμένες στο ίδιο το φως που τις γέννησε.
Η πολυσχιδής αλληγορική γλυπτική του Τζίβελου αποτελεί μία από τις πιο φωτισμένες στιγμές της σύγχρονης Ελληνικής εικαστικής πρωτοπορίας και η πρώτη και πολυαναμενόμενη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη την παρουσίασε με τον καλύτερο και πιο ενδελεχή τρόπο. Ο αναλυτικός κατάλογος αποτελεί μία εξαιρετική έκδοση και αποτείει φόρο τιμής σε αυτόν τον σημαντικό διεθνή καλλιτέχνη.
Διαβάστε επίσης:
Αναδρομική έκθεση του Χρήστου Τζίβελου στο Μουσείο Μπενάκη
