Η παράσταση «Από τί υποφέρετε; από Ύπαρξη» της ομάδας χορού Αμάλγαμα, η οποία είναι εμπνευσμένη από την ποίηση και κυρίως από την προσωπικότητα του Νίκου Καρούζου, επιστρέφει στις 30 Σεπτεμβρίου, 7 και 14 Οκτωβρίου 2018 στο χώρο της ομάδας στην οδό Μενάνδρου.
Με αυτή την ευκαιρία, η Μαρία Γοργία εξηγεί τους λόγους που την ώθησαν στη δημιουργία αυτού του έργου, μιλά για τη “συνάντησή” της με τον πολύ σημαντικό ποιητή Νίκο Καρούζο, στους στίχους του οποίου περικλείονται θεμελιώδη ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, ενώ τονίζει τη σπουδαιότητα της επαναφοράς των κρατικών επιχορηγήσεων για το χορό. “Η επιχορήγηση από το Κράτος, και όχι η ιδιωτική επιχορήγηση, είναι ουσιαστική και πολύ συχνά καθοριστική ως προς την παραγωγή ενός έργου, αλλά και ως προς την υγιέστερη ανάπτυξη της τέχνης σε μια κοινωνία”, επισημαίνει η χορογράφος.
Η ίδια, που τοποθετεί πάντα τον άνθρωπο στο επίκεντρο και επιδιώκει μέσα από τη δουλειά της να παίρνει θέση στο κοινωνικοπολιτικό/πολιτισμικό γίγνεσθαι, μοιράστηκε μαζί μας τις υπαρξιακές της αγωνίες, καθώς και τα όνειρά της για το μέλλον της δραστήριας ομάδας Αμάγαλμα, που περιλαμβάνουν «Δημιουργικότητα, Έμπνευση, Ανατρεπτικότητα και Συναισθηματικό μοίρασμα με το κοινό».
– Το τελευταίο σας έργο έχει τον τίτλο «από τί υποφέρετε; από Ύπαρξη». Τί σας ενέπνευσε στη δημιουργία του;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Κατά κύριο λόγο, οι δικές μου υπαρξιακές αγωνίες ήταν το εφαλτήριο της έμπνευσης, αλλά και μια γενικευμένη αίσθηση περιθωριοποίησης και κοινωνικοπολιτικής και καλλιτεχνικής αδικίας που ένιωθα εκείνη την περίοδο. Έτσι θυμήθηκα τον ποιητή Νίκο Καρούζο, και καθώς ανέτρεξα σε αυτόν, έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο που βρήκα στο σπίτι της μαμάς μου, με τις συνεντεύξεις του Νίκου.
– Εξηγήστε μας τους λόγους που σας έκαναν να “συνομιλήσετε” με τον Νίκο Καρούζο. Εκτός από το σπουδαίο έργο του, υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του που σάς γοήτευσαν περισσότερο;
Ναι, γοητεύτηκα πολύ και συγκινήθηκα από την προσωπικότητά του. Διαβάζοντας τις συνεντεύξεις του, ή ψάχνοντας ακόμα και στο youtube όπου ευτυχώς έχουν διασωθεί διάφορα, μεταξύ των οποίων και αρκετές ομιλίες του και απαγγελίες ποιημάτων, αφενός ταυτίστηκα ως καλλιτέχνης, αλλά και ως άνθρωπος σε αρκετά σημεία…
Στο βιβλίο με τις συνεντεύξεις του (εκδόσεις Ικάρος), μιλά για την τέχνη, την πολιτική, τη θρησκεία, τη γλώσσα και αρκετές φορές με εξέφραζε σε τόσο μεγάλο βαθμό, που ήταν σα να τα είχα γράψει εγώ! Με συγκινεί η τόλμη του, και σε ό,τι αφορά στη συμμετοχή του στην αντίσταση, και στην ποίησή του. Μοιάζει σε αρκετά και στον αντιστασιακό πατέρα μου, ίσως και γι αυτό… Είναι αντισυμβατικός, ρομαντικός, έχει πάθος για τη ζωή και ολόκληρη η ζωή του είναι αφιερωμένη στην ποίηση (κάτι που αγαπώ κι εγώ να κάνω με το χορό-θέατρο-performance, όπως θέλετε ονομάστε το). Είναι ηρωικός, αλλά και αδικημένος σε σχέση με το σύστημα και την πολιτεία, που δεν του έδωσε την αναγνώριση που του άρμοζε.
– Ποιοι είναι οι κύριοι θεματικοί άξονες που καθορίζουν τη σύνθεση που θα δούμε, αλλά και οι προβληματισμοί που επιθυμείτε να εκφράσετε μέσω αυτής;
Το έργο αποτελείται από ένα παζλ σκηνών, που όπως και σε άλλα μου έργα, αρχικά παρουσιάζονται ως ασύνδετες μεταξύ τους, αλλά στην πορεία και ειδικά προς το τέλος, όλα θα συνδεθούν, όλα θα συσχετιστούν και δραματουργικά θα μας φέρουν στην τελική σκηνή του έργου, η οποία είναι και η πιο αγαπημένη μου, και είναι η «καρδιά» θα λέγαμε του έργου και της θεματικής του… Δε θα ήθελα να αποκαλύψω περισσότερα εδώ. Συνήθως κινούμαι ανάμεσα σε ρεαλιστικές σκηνές – πάντα όμως κάπως «πειραγμένες» ώστε να έχουν χιούμορ και να αυτολογοκρίνονται – και στο σουρεαλισμό, ενώ στο «από τι υποφέρετε; από Ύπαρξη» υπάρχει και το λυρικό στοιχείο.
– Για άλλη μια φορά σας απασχολεί και το ζήτημα της έμφυλης ταυτότητας, αφού επιλέγετε γυναίκες να ερμηνεύουν τον «ανδρικό» λόγο του ποιητή. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτή την συνθήκη, καθώς και για τους τρεις Καρούζους της παράστασης.
Το έμφυλο ζήτημα με απασχολεί εδώ και μια δεκαετία…
Η επιλογή του φύλου της Γυναίκας για τους κυριότερους ρόλους του έργου, δεν είναι καθόλου τυχαία. Εδώ τα γυναικεία σώματα ερμηνεύουν τον «ανδρικό» λόγο του ποιητή (ο Καρούζος είχε μια αρκετά «ανδρική» γραφή), καθώς και άλλα «ανδρικά» λόγια σε σκηνές καθημερινότητας. Οι γυναίκες αυτές υπάρχουν ως γυναίκες σε περιορισμένες σκηνές του έργου. Η έμφυλη διάσταση είναι σα να υπήρχε ένα «από κάτω σκορ», σα μια δεύτερη αφήγηση, η οποία σχολιάζει έμμεσα κάποιες φορές το Λόγο, τόσο τον προφορικό όσο και τον γραπτό, που συνεχίζει εδώ και 2500 χρόνια να είναι «ανδρικός»… Ο Λόγος στο έργο είναι πάντα «ανδρικός», αλλά το Σώμα πάντα γυναικείο. Ωστόσο, αυτό το «από κάτω σκορ» δεν έχει στόχο να πρωταγωνιστήσει στο έργο. Είναι εκεί μόνο για να μας υπενθυμίσει κάτι, και ίσως μας κάνει να αναρωτηθούμε για το τρόπο που έχουμε μάθει να βλέπουμε τα πράγματα τις τελευταίες χιλιετίες…
– «Δυο θάλασσες με κυνηγούν: η ζωή και ο θάνατος», έχει πει ο Νίκος Καρούζος. Σε προσωπικό επίπεδο, πώς αντιλαμβάνεστε αυτές τις έννοιες; Είστε συμφιλιωμένη με το χρόνο που περνά, τη φθαρτότητα του σώματος και την απώλεια;
Υπάρχει μια κυκλική σχέση ανάμεσα στη Ζωή και στον Θάνατο…Και δε μπορεί να υπάρξει το ένα χωρίς το άλλο!
Δυστυχώς, δεν είμαι καθόλου συμφιλιωμένη ούτε με το χρόνο που περνά, ούτε με τη φθορά του σώματος, ούτε με την απώλεια… Αυτές οι 3 «πληγές» είναι που με ώθησαν να φτιάξω αυτό το έργο… Θα το αντιληφθούν όσοι δουν την τελευταία σκηνή του έργου…
– Η παραγωγή του έργου «από τί υποφέρετε; από Ύπαρξη» επιχορηγείται από το ΥΠΠΟΑ. Σύμφωνα με την δική σας άποψη, πόσο σημαντική είναι η επαναφορά των κρατικών επιχορηγήσεων για την ενίσχυση και επιβίωση της ελληνικής χορογραφικής δημιουργίας;
Είναι πάρα πολύ σημαντική! Όπως έχω ξαναπεί και σε άλλες συνεντεύξεις, η επιχορήγηση από το Κράτος, και όχι η ιδιωτική επιχορήγηση, είναι ουσιαστική και πολύ συχνά καθοριστική ως προς την παραγωγή ενός έργου, αλλά και ως προς την υγιέστερη ανάπτυξη της τέχνης σε μια κοινωνία. Η ιδιωτική επιχορήγηση είναι μεν σημαντική, αλλά ασκεί μεγαλύτερο έλεγχο, άμεσα ή έμμεσα στην αισθητική (ιδεολογία/πολιτική) του έργου το οποίο και στηρίζει…
Πολλοί θα σκεφτούν, και δικαίως, ότι και το Κράτος ασκεί έλεγχο και ότι τη σημερινή εποχή το Κράτος και ο Ιδιώτης έχουν μια «εξαρτημένη» σχέση αρκετά συχνά…Το Κράτος σαν έννοια βέβαια, υφίσταται με στόχο να φροντίζει τα συμφέροντα όλων, ενώ ο Ιδιώτης εκείνα της επιχείρησής του…. Αυτή η διαφορά είναι θεμελιώδης!
Για να παραχθεί ένα έργο Χορού ή Χοροθεάτρου, Θεάτρου, Performance κτλ, χρειάζεται να πληρωθούν ένα σωρό άνθρωποι, πέραν των ερμηνευτών, που συνδημιουργούν και εργάζονται για τη συγκεκριμένη παραγωγή, συν το κόστος της ενοικίασης θεάτρου/θεατρικού χώρου/μη θεατρικού χώρου, που είναι πολύ μεγάλο σε σχέση με τα έσοδα από τα εισιτήρια.
Επομένως, το ότι επανήλθαν οι επιχορηγήσεις Χορού από το ΥΠΠΟΑ, και μάλιστα χωρίς να επωμισθούν το βάρος της κρίσης με μείωση των ποσών, σε σχέση βέβαια με τα χρήματα που δίνονταν στο παρελθόν, είναι πάρα πολύ σημαντικό.
Επίσης, έχω ξαναγράψει και στο παρελθόν, ότι έχει πιο πολλές πιθανότητες να είναι πιο «αντικειμενική» η κρίση που γίνεται για την έγκριση μιας επιχορήγησης, όταν πραγματοποιείται από μια πολυμελή επιτροπή και πολύ λιγότερο, όταν πραγματοποιείται από λιγομελή ή από μεμονωμένα άτομα.
– Είκοσι (και πλέον) χρόνια μετά την ίδρυση της Ομάδας Χορού Αμάγαλμα, ποιοι θα λέγατε ότι είναι οι βασικοί στόχοι και τα όνειρά σας για το μέλλον της;
Δημιουργικότητα, Έμπνευση, Ανατρεπτικότητα και Συναισθηματικό μοίρασμα με το κοινό, είναι τα πρώτα! Να συνεχίσει να υπάρχει για πολλά χρόνια ακόμα το Αμάλγαμα και η διάθεσή μου να χορογραφώ! Να ασχοληθώ περισσότερο με τις τουρνέ στο εξωτερικό, αν και δεν είναι για μένα το πιο ουσιαστικό κομμάτι αυτό. Βλέπω όμως ακόμα πιο έντονα πλέον, ότι για τον Έλληνα, που δυστυχώς ακόμα νιώθει μειονεκτικά απέναντι στον «ξένο της Δύσης», ότι κυνηγά περισσότερο τις παραστάσεις που «αναγνωρίζονται» στο εξωτερικό, ακόμα κι αν αυτή η αναγνώριση έρχεται από φορείς που δεν είναι ανώτεροι ποιοτικά από το επίπεδο της χώρας μας. Τέλος, να γνωρίσουν ακόμα περισσότεροι άνθρωποι τα έργα της ομάδας μου Αμάλγαμα, μα χωρίς να κάνω εγώ ή οι συνεργάτες μου κανένα συμβιβασμό ως προς τη γλώσσα επικοινωνίας μας με το κοινό γινόμενοι έτσι «εμπορικοί» κτλπ.
– Για το τέλος, πώς θα ορίζατε την τέχνη που σάς αφορά και ταυτόχρονα σάς συναρπάζει;
Ανατρεπτική, Ευαίσθητη, Τολμηρή, Απρόβλεπτη, Συγκινητική, και να παίρνει θέση στο κοινωνικοπολιτικό/πολιτισμικό γίγνεσθαι.
***
Info:
«Από τί υποφέρετε; από Ύπαρξη»
30 Σεπτεμβρίου, 7, 14, 21, 23, 28, 29 και 30 Οκτωβρίου 2018, στις 21:00
Χώρος Αμάλγαμα, Μενάνδρου 47, Αθήνα
Είσοδος ελεύθερη με συνεισφορά
Απαραίτητη τηλεφωνική κράτηση στο 6944686991 και στο 6975619682 (0 χώρος υποδέχεται αυστηρά έως 45 άτομα)
