Μαρώ Τριανταφύλλου: Σε ποιες ψυχές επωάζεται το αυγό του φιδιού;

Αν έδινα ένα άλλο τίτλο στην παράσταση «Η εξομολόγηση της Υπηρέτριας Τσερλίν» θα ήταν η «Οδός του φιδιού». Διαπιστώνουμε με τρόμο το ξύπνημα του ναζισμού, με τη μορφή του νεοναζισμού, την ανοδική πορεία των πολιτικών που στηρίζουν και στηρίζονται στο μίσος, το φθόνο, την μονομέρεια. Μπορούμε να περιγράψουμε το φαινόμενο, να στηρίξουμε τις παρατηρήσεις μας, τα συμπεράσματά μας, με παραδείγματα, με προσωπικές εμπειρίες, με ιστορίες από τον τύπο. Μπορούμε να αιτιολογήσουμε εν μέρει, να δηλώσουμε την αποφασιστικότητά μας να το πολεμήσουμε –ο καθένας με τα όπλα του, κυρίως με τον τρόπο ζωής του, με την αδιαμφισβήτητη αλήθεια της καθημερινότητάς μας. Η άλλη πλευρά όμως; Ποιοι είναι οι άνθρωποι που θα δεχτούν το τέρας, θα το εκθρέψουν, που το στηρίζουν, γίνονται ένα μ’ αυτό, γίνονται ο τόπος του θηρίου; Με τέτοια ερωτήματα ξεκινήσαμε την «Εξομολόγηση της Υπηρέτριας Τσερλίν», τα ίδια ερωτήματα που έβαλε ο σπουδαίος αυστριακός συγγραφέας Χέρμαν Μπροχ, προσπαθώντας να καταλάβει την ψυχοσύνθεση των κοινωνικών στρωμάτων που δέχτηκαν με φανατισμό τον εθνικοσοσιαλισμό, τον Χίτλερ, στο μυθιστόρημά του Οι αθώοι κεφάλαιο του οποίου είναι η «Τσερλίν»

Η Τσερλίν είναι ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας.
Η γειτόνισσα που θλίβεται –και θλίβεται πραγματικά- με την δυστυχία των ανθρώπων και προσφέρει για την ανακούφισή τους, αρκεί να μην τους βλέπει, αρκεί να μην της ζητηθεί να αλλάξει σε τίποτε τη ζωή της.
Είναι ο γείτονας που θυμώνει με τους πολιτικούς που οδήγησαν το παιδί του στην ξενιτιά αλλά δικαιώνει καθημερινά με τις επιλογές και την ψήφο του τις πολιτικές τους.
Είναι ο φίλος που μιλά για αξίες όμως δεν διστάζει να διδάξει το παιδί του πως δεν υπάρχει φιλία αλλά συμφέρον και πως το συμφέρον του πρέπει να κοιτά και μόνο, παση θυσία το συμφέρον του.
Είναι όλοι οι άνθρωποι που ζουν κλεισμένοι μέσα στο μικρόκοσμο του σπιτιού τους και των προβλημάτων τους, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι αποτελούν μέρος μιας μεγάλης πολύπλοκης εικόνας.

Όταν τα όνειρα της ευημερίας και της προσωπικής κοινωνικής ανόδου καταρρεύσουν δεν αναζητούν τους αίτιους, δεν επανεξετάζουν το μοντέλο της ζωής τους και των προσδοκιών τους, την προσωπική τους ευθύνη. Βολεύονται με έναν εχθρό που φταίει για όλες τις κακοδαιμονίες και κρεμιούνται από τον πρώτο που θα τους δώσει ταυτότητα, την ταυτότητα που ήθελαν, δηλαδή μια ψευδή εικόνα για το ρόλο τους: όχι γρανάζι της μηχανής αλλά σημαντικό εξάρτημά της.

H Τσερλίν είναι γεμάτη αντιφάσεις, τρομακτική. Ένα πλάσμα ικανό για όλα, χωρίς ηθικούς φραγμούς: δικαιολογεί και εκλογικεύει. Υπηρέτρια χωρίς ταξική συνείδηση, δεν την ενδιαφέρει η αλλαγή του κόσμου αλλά ο υπόγειος έλεγχος των προσώπων. Η μόνη λύση που μπορεί να σκεφτεί είναι η ατομική. Συντηρεί την τάξη των πραγμάτων δολοπλοκώντας. Το χειρότερο, είναι έξυπνη- αλλά δεν θέλει να καταλάβει. Αρνείται να βγει από το περίκλειστο σύμπαν του σπιτιού που υπηρετεί, να φανταστεί ένα κόσμο χωρίς ιεραρχίες. Οι παρατηρήσεις της είναι εύστοχες αλλά διαστρεβλώνονται από την ανικανότητα να δει μια συνολική εικόνα και να δεχτεί τη δυνατότητα μιας άλλης πραγματικότητας. Διαστρεβλώνονται από το μίσος και την ανταγωνιστικότητα. Η Τσερλίν είναι εντυπωσιακή στον κυνισμό της. Δεν θα γίνει ποτέ ευτυχισμένη, δεν θα επιτρέψει σε κανένα να ευτυχήσει.

Βιογραφικό 

H Μαρώ Τριανταφύλλου σπούδασε ιστορία και φιλοσοφία. Είναι εκπαιδευτικός. Γράφει διηγήματα και μυθιστορήματα (τελευταίο της βιβλίο η συλλογή διηγημάτων «Τι νέααπό το στρατόπεδο του Κρίσενβελτ;»). Για είκοσι σχεδόν χρόνια ήταν θεατρική κριτικός στην εφημερίδα «Εποχή». Η «Εξομολόγηση της Υπηρέτρια Τσερλίν» είναι η δεύτερη επαγγελματική της σκηνοθεσία, μετά την επιτυχημένη «Κλυταιμνήστρα» της Γιουρσενάρ το 2016.

***

Info:
Από 19 Νοεμβρίου, Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 9.15 μ.μ.
Θέατρο Studio Μαυρομιχάλη, Μαυρομιχάλη 134, Αθήνα
10 € γενική είσοδος / 7 € μειωμένο
Πληροφορίες: studiomavromihali.gr |  Τηλ.: 21 0645 3330

Διαβάστε επίσης:

Η εξομολόγηση της υπηρέτριας Τσερλίν στο Θέατρο Studio Μαυρομιχάλη