Αποτελώντας έναν από τους διασημότερους προσωπογράφους της εποχής μας, ο Lucian Freud είναι επίσης ένας από τους λίγους καλλιτέχνες του 20ου αιώνα που απεικόνισαν τον εαυτό τους με τέτοια ψυχογραφική διεισδυτικότητα.
Λένε, μάλιστα, πως κάποτε όταν ρωτήθηκε αν ήταν καλό μοντέλο για τον εαυτό του, ο Lucian Freud απάντησε: «Όχι, δεν δέχομαι τις πληροφορίες που παίρνω όταν κοιτάω τον εαυτό μου, εκεί ξεκινάει το πρόβλημα». Είναι ακριβώς αυτό το «πρόβλημα» που κάνει τις αυτοπροσωπογραφίες του Freud τόσο εντυπωσιακές, ενώ παράλληλα είναι εκείνες που καθιστούν την νέα του έκθεση μια μοναδική ευκαιρία για να δει κάνεις το έργο μιας ολόκληρης ζωής σε μία ημέρα.
Όλα αυτά τα πορτρέτα, που εκτίθενται μαζί αποτελούν μία εκπληκτική μελέτη για τη διαδικασία της γήρανσης. Σε διάστημα σχεδόν επτά δεκαετιών, οι αυτοπροσωπογραφίες του δίνουν μια συναρπαστική εικόνα τόσο για την ψυχή του όσο και για στην εξέλιξή του ως ζωγράφος – από το πρώτο του πορτρέτο, ζωγραφισμένο το 1939 μέχρι και το τελευταίο του, που δημιουργήθηκε 64 χρόνια αργότερα. Ιχνηλατώντας την μοναδική του διαδρομή, μας ταξιδεύουν από τα γραμμικά έργα της πρώιμης καριέρας του στο πιο παραστατικό και αντισυμβατικό ζωγραφικό στυλ, με το οποίο καθιερώθηκε.
Τα πρώτα έργα χαρακτηρίζονται από παιχνιδιάρικη περιέργεια. Ο Freud θα αφήσει καθρέφτες γύρω από το στούντιο του με σκοπό να βρει απροσδόκητες γωνίες και προοπτικές. Σε ένα σχέδιο, κοιτάμε πρακτικά τα ρουθούνια του καλλιτέχνη. Άλλες εικόνες, όπως η νεκρή φύση του 1947 με το πράσινο λεμόνι, αποκαλύπτουν τη σύντομη σχέση του Freud με το σουρεαλισμό. «Κάποιες από τις αυτοπροσωπογραφίες του είναι απίστευτα επιβλητικές. Έχεις έναν κατά μέτωπο Freud, ο οποίος κοιτάζει με μεγαλοπρεπή τρόπο το κάτω μέρος του καθρέφτη, τον οποίο χρησιμοποιεί για να ζωγραφίσει. Σε άλλες περιπτώσεις, όμως, παίζει πολύ, σχεδόν αυτοσαρκάζεται, σα να λέει πως η όλη διαδικασία και η ιδέα μιας αυτοπροσωπογραφίας, της ζωγραφικής αποτύπωσης του εαυτού σου, είναι μόνο μια αντανάκλαση στον καθρέφτη. Στην πραγματικότητα, ποτέ δεν κοιτάζεις απευθείας τον καλλιτέχνη», εξηγεί ο επικεφαλής Εκθέσεων της Ακαδημίας Αντρέα Τάρσια.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Lucian Freud
Ο Lucian Freud γεννήθηκε στο Βερολίνο και μεγάλωσε στο Λονδίνο, όπου είχε καταφύγει η οικογένειά του για να γλιτώσει από το Ολοκαύτωμα λόγω της εβραϊκής της καταγωγής. Ήταν γιος του αρχιτέκτονα Έρνστ Φρόιντ, γιου του διάσημου ψυχίατρου Σίγκμουντ Φρόυντ, και αδερφός του ήταν ο Σερ Κλεμέντ Φρόιντ. Σπούδασε στην Κεντρική Σχολή Καλών Τεχνών του Λονδίνου, στη Σχολή Ζωγραφικής και Σχεδίου Σέντρικ Μόρις και στο Κολέγιο Γκόλντσμιθς τoυ Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Ήταν φίλος του Φράνσις Μπέικον. Ως ζωγράφος καθιερώθηκε κυρίως για τα πορτρέτα του και την αντισυμβατική παραστατικότητά τους. Τον Μάιο του 2008, το πορτρέτο του με τίτλο «Benefits Supervisor Sleeping» πωλήθηκε σε δημοπρασία του οίκου Christie’s αντί 33,6 εκατ. δολαρίων, το μεγαλύτερο ποσό που είχε καταβληθεί ποτέ για έργο εν ζωή καλλιτέχνη.
Εξίσου σημαντικό είναι το έργο του με τίτλο «After Cézanne», γνωστό για το παράδοξο σχήμα του, που αγοράστηκε από την Εθνική Πινακοθήκη της Αυστραλίας. Μεταξύ των ανθρώπων που έχουν ποζάρει για λογαριασμό του συγκαταλέγονται η Κέιτ Μος και η Τζέρι Χολ. Το πορτρέτο που δημιούργησε για την Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, καθώς θεωρήθηκε ότι την αποτύπωνε ως «Τραβεστί».
Το 2000 έγινε μέλος του Τάγματος της Αρετής (Order of Merit). Παντρεύτηκε δύο φορές και είχε αποκτήσει από τον πρώτο του γάμο, αλλά και από εφήμερες σχέσεις, τουλάχιστον δεκατρία παιδιά. Πέθανε στο Λονδίνο στις 20 Ιουλίου του 2011.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: Lucian Freud, Reflection (Self-portrait), 1985, Oil on canvas. 55.9 x 55.3 cm. Private Collection. On loan to the Irish Museum of Modern Art, IMMA Collection: Freud Project 2016-2021 © The Lucian Freud Archive / Bridgeman Images
