Η ψυχή της Ηπείρου: Διάλογοι μεταξύ κλαρίνου και λαούτου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης

Μετά από μια ιδιαιτέρως επιτυχημένη περιοδεία στην Αμερική, οι δύο σπουδαίες προσωπικότητες της παραδοσιακής μας μουσικής, ο ζωντανός θρύλος Πετρολούκας Χαλκιάς και ο βιρτουόζος λαουτίστας Βασίλης Κώστας, επιστρέφουν στην Ελλάδα για να ταξιδέψουν την Ψυχή της Ηπείρου, το καινούργιο τους album “The Soul of Epirus”, που κυκλοφόρησε το φθινόπωρο, στον τόπο γέννησής του!

Ένας από τους σταθμούς του ταξιδιού αυτού θα είναι το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, το Σάββατο 8 Φεβρουαρίου, με συνοδοιπόρους τον Θανάση Βόλλα στο λαούτο και τον Πέτρο Παπαγεωργίου στα κρουστά. Φιλική συμμετοχή ο Κώστας Τζίμας στο τραγούδι.

H μουσική της Ηπείρου είναι ένας πολιτιστικός θησαυρός ανυπολόγιστης αξίας για την Ελλάδα. Η συγκεκριμένη μουσική παράδοση έχει χαρακτηριστεί ως “The World’s Most Beguiling Folk Music” από τους “New York Times”. Μέσα από το τεράστιο και ποικίλο ρεπερτόριό της εκφράζει τα συναισθήματα της χαράς και της λύπης του λαού, αποδίδει φόρο τιμής στους ανθρώπους που έχουνφύγει από τη ζωή ή που ζουν στην ξενιτιά, αλλά και ταυτόχρονα γιορτάζει την ίδια τη ζωή και τη φύση.

Στο album “The Soul of Epirus”, το επίκεντρο είναι ένας καινούργιος διάλογος μεταξύ του κλαρίνου και του λαούτου, μέσα από τον οποίο μεταφράζεται αυτή η μουσική βασισμένη στη συνομιλία των δύο μουσικών οργάνων.

Μια δημιουργική προσέγγιση πάνω στα ορχηστρικά κομμάτια και στον τρόπο παιξίματος που καθιέρωσε ο Ηπειρώτης κλαρινίστας Κίτσος Χαρισιάδης τη δεκαετία 1920-30, ο οποίος δημιούργησε μία μοναδική και παράλληλα πολύπλοκη μουσική γλώσσα πάνω στο ρεπερτόριο της Ηπείρου.Αυτή τη γλώσσα διατήρησε και εξέλιξε περαιτέρω όλα τα χρόνια της ζωής τουο Πετρολούκας Χαλκιάς, και αυτή η φιλοσοφία παιξίματος, ύστερα από μελέτη χρόνων, προσαρμόστηκε από το κλαρίνο του Πετρολούκα Χαλκιά στο λαούτο του Βασίλη Κώστα.

Ο δίσκος “The Soul of Epirus” έχει λάβει εξαιρετικές κριτικές από παγκοσμίως έγκυρα μουσικά περιοδικά, όπως το “New York Jazz City Record” και το “Rootsworld”, το οποίο τον έχει ανακηρύξει και«Δίσκο του μήνα» για τον Νοέμβριο 2019. Τον ίδιο μήνα ξεχώρισε ως ένα από τα τρία αγαπημένα albums του Mundofonias / TransglobalWorldMusicChart, ενώ μέχρι στιγμής έχει παρουσιαστεί σε περισσότερους από 20 ραδιοφωνικούς σταθμούς στις ΗΠΑ. Πριν από λίγες μέρες έλαβε και την πρώτη θέση στο ετήσιο top ten list του BWMC (Balkan World Music Chart) για το 2019.

Ο Πετρολούκας Χαλκιάς λέει, χαρακτηριστικά, για τη συνάντησή του με τον Βασίλη Κώστα: «Γνώρισα τον Βασίλη στη Βοστόνη τον Νοέμβριο του 2015… Δεν τον ήξερα πιο πριν, αν και οι δύο καταγόμαστε από την περιοχή του Πωγωνίου στην Ήπειρο. Μόλις τον άκουσα να παίζει τον ‘Σκάρο’ ακριβώς με τις ίδιες φράσεις που τον παίζω κι εγώ, κατάλαβα ότι αυτό το παιδί μπορεί να κάνει μεγάλα πράγματα…

…Η κάθε καινούργια γενιά μπορεί να βάλει και από ένα πετραδάκι σε αυτά που βρήκε από τους παλιότερους με τον ίδιο τρόπο που έκανε και η δική μου η γενιά. Παλιότερα, ο Κίτσος Χαρισιάδης ήταν εκείνος ο μουσικός που δημιούργησε τη δική του φιλοσοφία και ένα νέο ύφος παιξίματος στα σολιστικά ηπειρώτικα κομμάτια, πάνω στο οποίο βασίστηκε και το δικό μας.

Έπειτα, αναλάβαμε εγώ και ο Βασίλης να βάλουμε το δικό μας πετραδάκι σε κάθε φράση του Κίτσου. Δεν χαλάσαμε τις κολόνες της Ακροπόλεως, παρά μόνο ενισχύσαμε ό,τι παραλάβαμε πριν από μας ώστε να το βρει η επόμενη γενιά και να κάνει κάτι ακόμη καλύτερο.

Σε όλη μου τη ζωή προσπάθησα να βάλω όλα τα διαφορετικά συναισθήματα μέσα στο κλαρίνο. Εκείνο της χαράς, εκείνο της λύπης, το συναίσθημα να είσαι ευγενικός και καλός με τους ανθρώπους αλλά να πληγώνεσαι. Η μουσική δεν έχει τέλος και είναι η ελπίδα μου ότι η νέα γενιά θα πάρει αυτό που δημιουργήσαμε και θα το αναπτύξει ακόμη πιο πολύ!».

Λίγα λόγια για τον Βασίλη Κώστα:

Ο λαουτίστας Βασίλης Κώστας, με καταγωγή από τα Ιωάννινα της Ηπείρου, είναι μέλος του μουσικού σχήματος Global Messengers του βραβευμένου με Grammy πιανίστα της τζαζ αλλά και πρεσβευτή της Ειρήνης στην UNESCO Danilo Perez. Έχει εμφανιστεί στη σκηνή του Carnegie Hall αλλά και σε κορυφαία μουσικά φεστιβάλ των ΗΠΑ και του Καναδά, όπως το Montreal Jazz Festival, το Monterey Jazz Festival, το Panama Jazz Festival και το WOMEX στην Πολωνία. Έχει συνεργαστεί ως σολίστας με την Berklee String Orchestra του βραβευμένου με Grammy μαέστρου Eugene Friesen και έχει συμπράξει με μεγάλα ονόματα της διεθνούς τζαζ σκηνής όπως είναι οι Tigran Hamasyan, Αntonnio Serrano και Simon Shaheen.

Απόφοιτος του μεταπτυχιακού προγράμματος του Global Jazz Institute του Berklee College of Music της Βοστόνης ύστερα από πλήρη υποτροφία, επιχειρεί να ανοίξει νέους ορίζοντες για το λαούτο και στην ελληνική παραδοσιακή, αλλά και στηντζαζ μουσική. Η προσέγγισή του βασίζεται στη μελέτη του τρόπου παιξίματος του Πετρολούκα Χαλκιά, στη συνεργασία του με τον ζωντανό αυτό θρύλο της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, καθώς και στη χρήση των εργαλείων του τζαζ αυτοσχεδιασμού μέσα από το λαούτο. Ο Βασίλης Κώστας ζει και εργάζεται στη Βοστόνη διδάσκοντας και παρουσιάζοντας την ελληνική παραδοσιακή μουσική σε πολλά μέρη της Αμερικής, αλλά και διεθνώς.

Συντελεστές

Πετρολούκας Χαλκιάς
Βασίλης Κώστας

Διοργάνωση: ΟΜΜΘ – ΤΕΧΝΟΤΡΟΠΟΝ / ARTWAY