Πέντε πράγματα που ίσως δεν γνωρίζετε για τον Μαρκ Ρόθκο

Ο Μαρκ Ρόθκο ήταν Λετονός ζωγράφος. Ανήκε στο ρεύμα αφηρημένης εξπρεσιονιστικής ζωγραφικής αν και ο ίδιος πάντοτε αρνήθηκε οποιαδήποτε σχετική κατάταξη. Γεννήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 1903 στη Λετονία ως Μάρκους Ρόθκοβιτς. Αυτοκτόνησε σε ηλικία 66 ετών, στις 25 Φεβρουαρίου 1970.

Τα έργα του έχουν σημαντική εμπορική αξία. Το 2003 ένα έργο του του 1953, το “Homage to Matisse” (1953) πωλήθηκε προς 2,5 εκ. δολ. Αμερικής, σπάζοντας το ρεκόρ του πιο ακριβού πίνακα που πωλήθηκε σε πλειστηριασμό. Το ρεκόρ καταρρίφθηκε το 2007 με τον πίνακα “White Center (Yellow, Pink and Lavender on Rose)” (1950), επίσης του Ρόθκο, με τιμή $72,8 εκ. δολ. Αμερικής.

Πέντε πράγματα που ίσως δεν γνωρίζετε για τον Μαρκ Ρόθκο

1. Χαρακτήρισε το Πανεπιστήμιο Yale «δήθεν και επιτηδευμένο»

Ο Μαρκ Ρόθκο γεννήθηκε ως Μάρκους Ρόθκοβιτς το 1903 στη σημερινή Λετονία από Ρωσοεβραίους γονείς. Αυτός και η οικογένειά του μετανάστευσαν στην Αμερική το 1913, και ο έφηβος Ρόθκο θα σπουδάσει για δύο χρόνια στο Yale, το οποίο θα χαρακτηρίσει αργότερα «δήθεν και επιτηδευμένο», αλλά και με έντονα αντισημιτική ιδεολογία.

2. Οι πίνακες του είναι βαθιά επηρεασμένοι από τις θεωρίες της ψυχανάλυσης

Όπως πολλοί καλλιτέχνες της avant-garde, ο Ρόθκο γοητεύτηκε και άντλησε έμπνευση από το μυστηριακό έργο των ψυχαναλυτών Σίγκμουντ Φρόυντ και Καρλ Γιουνγκ. Αναζητώντας νέα θέματα, ο Ρόθκο διάβασε τα δοκίμια του Γιουνγκ και το διάσημο έργο του Φρόυντ “Η ερμηνεία των ονείρων” και προσπάθησε να διερευνήσει τις δραματικές δυνατότητες του μύθου. Το πρώιμο έργο του συγκεκριμένα βρήκε δημιουργική έμπνευση στον αρχαϊκό συμβολισμό, τα όνειρα, τους αρχαίους μύθους, την εσωτερική θεολογία και το συλλογικό ασυνείδητο.

3. Οι αφηρημένοι τίτλοι του επιλέχθηκαν με ιδιαίτερη προσοχή και με σκοπό να αποδείξουν κάτι

Ο Ρόθκο ένιωθε πως οι πίνακες του έπρεπε να μιλούν μόνοι τους για τον εαυτό τους. Έτσι, ήταν έντονα αρνητικός όταν του ζητούσαν να εξηγήσει το έργο του. Η αντίσταση του αυτή επεκτάθηκε και στους τίτλους. Παρά τις συνεχείς διαφωνίες με τις γκαλερί και τους εμπόρους τέχνης, που ήθελαν να δοθεί ένας πιο “εμπορικός” τίτλος στα έργα του, ο Ρόθκο δεν το διαπραγματευόταν. Για εκείνον οι αφηρημένες εικόνες χρειάζονταν μόνο «αφηρημένους» τίτλους. Έτσι στα τέλη της δεκαετίας του 1940 απλώς έβαζε τίτλους όπως «Χωρίς τίτλο» και «Άτιτλο» ή χρησιμοποιούσε αριθμούς με όσο το δυνατόν λιγότερες περιγραφικές λέξεις.

4. Η ελίτ δεν τον ενδιέφερε καθόλου

Ένας σοσιαλιστής που πάντα αστειευόταν για την καταγωγή του «χωρικού», ο Ρόθκο δεν συμπάθησε ποτέ την υψηλή κοινωνία. Το 1958 του ανατέθηκε να δημιουργήσει μία σειρά έργων για το εστιατόριο Four Seasons στη Νέα Υόρκη. Συνειδητοποιώντας πόσο «επιβλητικός, δήθεν και πολυτελής» ήταν ο χώρος, επέστρεψε τα μετρητά και έδωσε τη δουλειά του στη γκαλερί Tate στο Λονδίνο. Παρ’  όλα αυτά, ο Ρόθκο παρέμεινε δημοφιλής στους ελίτ κύκλους. Μάλιστα, είχε προσκληθεί ακόμη και σε προεδρικό γκαλά του Τζον Φ. Κένεντι, το 1961.

5. Όπως και με το έργο του, ο θάνατός του παραμένει ανεξήγητος

Σε ηλικία 66 ετών ο Ρόθκο βρέθηκε σε μια λίμνη αίματος στο πάτωμα της κουζίνας του διαμερίσματός του στη Νέα Υόρκη. Το σώμα του ήταν γεμάτο αντικαταθλιπτικά και είχε κόψει το δεξί του χέρι με ξυράφι. Η αυτοκτονία του ήρθε δύο μήνες μετά το χωρισμό του με τη δεύτερη σύζυγό του. Ήταν γνωστό ότι ο Ρόθκο ήταν καταθλιπτικός, ωστόσο η οικογένειά του πάντα ένιωθε ότι η απουσία αποχαιρετιστήριας επιστολής δεν ήταν του χαρακτήρα του.

Αντιστεκόμενος πάντα στο να εξηγήσει το έργο του, ο Ροθκό αρνήθηκε να εξηγήσει και τον θάνατό του.