Ελένη Λύρα: Η παιδική ηλικία είναι το ιερότερο στάδιο της ανθρώπινης ηλικίας

Η Ελένη Λύρα είναι μία εικαστικός που με τις μπαρόκ αισθητικής φωτογραφίες της, συγκεντρώνει την προσοχή και την συναισθηματική φόρτιση του θεατή στο σύγχρονο ανθρώπινο δράμα. Επιλέγει τη Βαρβάκειο Αγορά για να στήσει μία τρυφερή αφήγηση σε ένα περιβάλλον, που βίαια υπενθυμίζει στις αισθήσεις του επισκέπτη πού βρίσκεται και ποια είναι η φύση των αγοραπωλησιών γύρω του.

Εμείς μιλήσαμε με την εικαστικό για την νέα της έκθεση που θα βρίσκεται έως τις 10 Νοέμβρη στις δύο στοές με τα κρεοπωλεία, δεξιά και αριστερά της ιχθυαγοράς επί της οδού Αθηνάς, για την επιλογή αυτού του τόσο πλούσιου σημειολογικά τόπου -μία επιλογή που είχε γίνει ξανά από την καλλιτέχνιδα πριν 19 χρόνια-, αλλά και για το πώς η παγκόσμια οικονομική αγορά δημιουργεί τις τραγωδίες της εποχής μας.

– Θα θέλατε αρχικά να μας μιλήσετε για το τι συμβολίζει για εσάς η Βαρβάκειος Αγορά;

Η αισθητική του κτιρίου με παρέπεμπε πάντα σε έναν μπαρόκ ναό.. η ισχυρή του αντίθεση με την εμπορική του λειτουργία και ταυτότητα με προκαλούσε πάντα αφάνταστα!

– Δεν είναι η πρώτη φορά που επιλέγετε το συγκεκριμένο κτίριο για να παρουσιάσετε τη δουλειά σας. Αυτό θα λέγατε ότι οφείλεται στην ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του ή στην σημερινή λειτουργία του;

Και οι δύο αυτοί παράγοντες με γοητεύουν εξίσου! Το κτίριο της αγοράς με ενδιαφέρει τόσο αισθητικά όσο και εννοιολογικά. Η εντυπωσιακή αρχιτεκτονική του, η εμπορική του ταυτότητα, αλλά και η νευραλγική του θέση στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας.

– Μέσα σε αυτό το χώρο, λοιπόν, τοποθετούνται οι φωτογραφίες σας, με πρωταγωνιστές μικρά παιδιά. Η αθωότητα της παιδικής ηλικίας ποιο ρόλο παίζει σε αυτή την τόσο ιδιαίτερη αφήγηση που δημιουργείτε;

Είναι μία ακόμα ισχυρή αντίθεση. Η τοποθέτηση τους σε έναν χώρο όπως η κρεαταγορά επιδιώκει να προκαλέσει τους ανάλογους συνειρμούς και τις αντίστοιχες αναγνώσεις.

– Τα παιδιά που εμφανίζονται στις εικόνες σας, σε στάσεις που θυμίζουν θρησκευτικούς μπαρόκ πίνακες, έρχονται σε έντονη αντίθεση με την βιαιότητα των αισθήσεων του πραγματικού χώρου. Ποιο συναίσθημα θεωρείτε πως τελικά επικρατεί για τον επισκέπτη;

Η παιδική ηλικία είναι το ιερότερο στάδιο της ανθρώπινης ηλικίας. Όλες οι εικόνες που αναπαριστούν παιδιά είναι για μένα ιερές. Με αυτόν τον τρόπο θα ήθελα να τις αντικρίσουν οι θεατές.

– Η μπαρόκ αισθητική είναι ένα χαρακτηριστικό που διατρέχει γενικά το έργο σας. Πώς θεωρείτε ότι επιδρά στους θεατές;

Η τέχνη του μπαρόκ του 17ου αιώνα, είχε σαν στόχο την συναισθηματική εμπλοκή του θεατή μέσα από την έκπληξη και το παράδοξο, παίζοντας ταυτόχρονα ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό. Θέλω να πιστεύω ότι σε ένα βαθμό το έργο μου το πετυχαίνει..

– Νιώθετε ότι το ανθρώπινο δράμα ξεσπά στις μέρες μας λόγω των οικονομικών τεκταινόμενων; Επηρεάζεται δηλαδή τόσο έντονα και σε τόσο προσωπικό επίπεδο ο άνθρωπος από την παγκόσμια αγορά;

Κατά τη γνώμη μου το ανθρώπινο δράμα, αυστηρά προσωπικό ή πλατιά κοινωνικό, συνδέεται και θα συνδέεται πάντα άμεσα ή έμμεσα με την παγκόσμια οικονομική αγορά και τους στόχους των μεγάλων εξουσιαστικών κέντρων της οικονομίας. Αυτό μας έχει διδάξει η ιστορία του ανθρώπου σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης…

– Όσον αφορά την αγορά της τέχνης, πιστεύετε ότι οι πρωτόγνωρες συνθήκες που βιώνουμε θα έχουν βαρύ αντίκτυπο πάνω της;

Είναι απολύτως βέβαιο, αν και αυτό είναι κάτι που ισχύει εδώ και πολύ καιρό για την ελληνική τουλάχιστον αγορά τέχνης. Από την άλλη μεριά τα παραδείγματα που έχουμε από την ιστορία της τέχνης μας δείχνουν ότι παρόμοια δεινά, πόλεμοι, ασθένειες και καταστροφές δεν σταμάτησαν την εξέλιξη της. Ο καλλιτέχνης, κομμάτι από το σώμα της κοινωνίας, γίνεται το ζωντανό ηχείο που πολλαπλασιάζει την ένταση της ανθρώπινης κραυγής και την μετουσιώνει σε τέχνη και πολιτισμό. Χρειάζεται όμως να έχει τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να μπορεί να δημιουργεί. Η πολιτεία, δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς οφείλουν να δημιουργήσουν το πλαίσιο εκείνο μέσα στο οποίο η τέχνη θα μπορεί να είναι πάντα εδώ!

Διαβάστε επίσης:

Ελένη Λύρα – Αγορά: Εικαστική έκθεση στην Βαρβάκειο Κρεαταγορά