Ένα ταξίδι στην αναγέννηση της ζωής μέσα από την αγάπη και το πάθος που ορίζει η προσωπική αυτοδιάθεση και στη διεκδίκηση της προσωπικής ταυτότητας, ακόμα και μέσα από την άρνηση της.
Η αφήγηση καταπιάνεται με την ηρωίδα του βιβλίου στην πολύ τρυφερή ηλικία των τεσσάρων χρόνων. Είναι ένα παιδί που μεγαλώνει σε ένα γυναικείο μοναστήρι μετά τον βιασμό και τον θάνατο της μητέρας της και την εύρεσή της από τις κατατρεγμένες γυναίκες. Ένα παιδί που έχει γνωρίσει τη φρικωδία της ζωής από μικρή ηλικία. Μοναδική της κληρονομιά είναι ένα πανάκι, ραμμένο από τη μητέρα της στη φανέλα της κατά το έθιμο της εποχής, στο οποίο αναγράφονται τα οικογενειακά της στοιχεία. Αυτό το πανί θα γίνει η αφορμή για τη μικρή Κεραστώ να μάθει να ράβει, θέλοντας να διασώσει τα προσωπικά της δεδομένα, τη μοναδική οικογενειακή της κληρονομιά. Από το μοναστήρι στη σπηλιά, που από παιχνίδι καταφυγής για τη μικρή Κεραστώ θα αναδειχθεί πολύ σύντομα σε τόπο σωτηρίας για όλες τις γυναίκες του μοναστηριού, η Κεραστώ θα αγαπήσει τη ραπτική και θα βρει στον κόσμο των καλοντυμένων γυναικών την προσωπική της οδό σε μια πορεία γεμάτη βελόνες και κλωστές, βελούδινα υφάσματα, καπέλα και κομψότητα για να μάθει πολύ σύντομα πόσα σκοτεινά μυστικά μπορεί να απορροφήσει σαν αίμα ένα κομμάτι βελούδο και πόσος πόνος και ανασφάλεια μπορεί να κρύβονται κάτω από τις πτυχές ενός ρούχου, ενίοτε λεκιασμένου από την αγάπη.
Η Ιστορία όμως «ράβει» ερήμην της τις τύχες των ανθρώπων, όπως συμβαίνει πάντα, και η Κεραστώ θα βρεθεί στον κυκεώνα των κομιτατζήδων που έκαιγαν και σκότωναν στο πέρασμά τους, θα γίνει θύμα των εξελίξεων, θα βρεθεί ανάμεσα σε αντάρτες που πάλευαν για τη λευτεριά της Θράκης, θα επινοήσει ακόμα και την άρνηση της θηλυκής της υπόστασης προκειμένου να συνεχίσει απρόσκοπτα την πορεία της και θα αναγνωρίσει τον έρωτα μέσα στις στάχτες του πεπρωμένου.
Η ιστορία της Κεραστώς γίνεται ένας κρίκος αλληλένδετος στη ζωή της οικογένειας Γιαβάσογλου με τον Μήτσο να κατακτά τη σκέψη της και να πολεμά ενάντια στους κομιτατζήδες και στην Εξαρχία που δημιούργησαν, ενάντια στην τουρκική πολιτική που καλλιεργούσε τις αγριότητες εις βάρος των χριστιανών από τους κομιτατζήδες αλλά και ενάντια στην αδιαφορία της ελεύθερης Ελλάδας. Η αφήγηση με εναλλασσόμενα κεφάλαια φωτίζει άλλοτε τη ζωή της Κεραστώς και άλλοτε της οικογένειας Γιαβάσογλου προσδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στο ιστορικό υπόβαθρο της εποχής στις περιοχές της Θράκης, στα βουνά της Ροδόπης, στην Ξάνθη, στο Γενί Κιοϊ, στο Ντεντέαγατς, στη Γκιουμουλτζίνα, στην Αδριανού και κάνοντας αυτές τις εναλλαγές ένα αφηγηματικό παιχνίδισμα που στοχεύει στη διατήρηση απρόσκοπτου αναγνωστικού ενδιαφέροντος.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Με περιγραφές, κινηματογραφικά σχεδόν ρέουσες, που δημιουργούν ολοζώντανες εικόνες άλλοτε ρεαλισμού και άλλοτε ενός αισθητικού καταιγισμού και με μια γλώσσα που «φλερτάρει» με το Θρακιώτικο ιδίωμα όπου χρειάζεται, χωρίς, ωστόσο, να κουράζει τον αναγνώστη, η συγγραφέας στήνει ένα ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο για το μυθιστόρημά της και εντάσσει εκεί ένα ανθρωπογεωγραφικό σκηνικό γεμάτο θρύλους, παραδόσεις, ιστορικές αναφορές, κοινωνικές νοοτροπίες και συμπεριφορές, ανασυστήνοντας μια ολόκληρη εποχή με ιδιαίτερη προσοχή και επιμέλεια. Μυρωδιές, γεύσεις, αρώματα, εικόνες, όλα διάχυτα στην αφήγηση, ώστε να αποδοθεί με τον πλέον κατάλληλο τρόπο το κλίμα της εποχής και ταυτόχρονα μια ενδελεχής παρουσίαση ηθών και εθίμων που καθόριζαν τη ζωή των ανθρώπων και τη σημάδευαν. Απαγορευμένες εγκυμοσύνες και ενοχές που στιγμάτιζαν την κοινωνική ευαισθησία της εποχής και βασανισμένες μοναξιές, κρυμμένες καλά στα πλούσια αρχοντόσπιτα αλλά και στα φτωχικά πετρόχτιστα. Όλα γίνονται η αφορμή για ένα απολαυστικό αναγνωστικό ταξίδι στον κόσμο εκείνων των ανθρώπων των αρχών του προηγούμενου αιώνα που καταπάλευαν τόσο την ανελέητη πορεία της Ιστορίας από τη ζωή και τον τόπο τους όσο και την επώδυνη αλλά με σαφήνεια προκαθορισμένη θέση του φύλου τους.
Σε μια ουσιαστική εισαγωγή η Μαργαρίτη δίνει όλο αυτό το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο εξελίσσεται αλλά κυρίως βασίζεται η μυθοπλασία της και καταφέρνει από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου να εξάρει το αναγνωστικό ενδιαφέρον, δημιουργώντας ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα.
