Τα Χριστουγεννιάτικα διηγήματα του Κάρολου Ντίκενς, διαχρονικά και αιώνια σαγηνευτικά

Τι και αν τα Χριστούγεννα πέρασαν, τι και αν τα δέντρα ξεστολίστηκαν, τι και αν ο Άγιος Βασίλης θα ξεκουραστεί μέχρι το επόμενο ταξίδι του για να μοιράσει δώρα! Τα χριστουγεννιάτικα διηγήματα του Κάρολου Ντίκενς ποτέ δεν ξεθωριάζουν, ποτέ δεν παύουν να μαγεύουν μικρούς και μεγάλους, πάντα θα διαβάζονται γιατί μέσα σε αυτά κυοφορείται το πραγματικό πνεύμα των Χριστουγέννων.  “Το να ζεις μόνο δεν είναι αρκετό, είπε η πεταλούδα. Πρέπει να έχεις λιακάδα, ελευθερία και ένα μικρό λουλούδι” είχε γράψει ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Μη λησμονούμε πως τα παραμύθια που απευθύνονται τόσο σε μικρούς όσο και σε μεγάλους είναι ένας τρόπος να είσαι ελεύθερος και να κρατάς μέσα σου για πάντα ζωντανό το άρωμα του μικρού αυτού λουλουδιού. Ειδικά για τα παιδιά που διαμορφώνουν χαρακτήρα και απορροφούν σαν σφουγγάρι ό,τι ερεθίσματα τους προσφέρονται, τα παραμύθια παραμένουν ένας κόσμος εξερεύνησης και ανακάλυψης συναισθημάτων και εικόνων, ένας κόσμος που τους χαρίζει ένα νοερό ταξίδι στον πυρήνα της φαντασίας τους.

Ένας αιώνιος έφηβος με καρδιά τρυφερή

Πώς μπορείς εξάλλου να μιλήσεις για παραμύθια δίχως να εντάξεις έναν ή μάλλον πολλούς Ντίκενς. Το βιβλίο αυτό είναι ένας κόσμος υπερπλήρης με πολλά παραμύθια και ιστορίες από τον μοναδικό και αξεπέραστο Ντίκενς που δεν έπαψε εκτός από τα περίφημα μυθιστορήματά του να μας τροφοδοτεί με τις μοναδικές εξιστορήσεις του. Είναι αυτά τα παραμύθια ποτισμένα από τον κόσμο που ζούσε και που απευθύνονταν αναμφίβολα τόσο σε μικρούς όσο και σε μεγάλους. “Ήταν ένα παιδί που ονειροπολούσε, αναλογιζόμενο πάνω απ’ όλα τις θλιβερές προσωπικές προοπτικές του. Περπατούσε στο σκοτάδι κάτω απ’ τα φανάρια του Χόλμπορν και σήκωνε τα μάτια στον σταυρό της Τσάρινγκ Κρος” {…}. Ο Ντίκενς δεν αποτύπωσε στον νου του αυτά τα μέρη ͘ αποτύπωσε σ’ αυτά τα μέρη τον νου του” είχε γράψει ο Τσέστερτον για εκείνον που μας χάρισε το πνεύμα των Χριστουγέννων και άλλες μαγικές αφηγήσεις όπως αυτές που θα βρούμε σε αυτήν την μικρή βίβλο που μας γυρίζει πίσω στα παιδικά μας χρόνια για να τα ξαναζήσουμε παρέα με τα παιδιά.

Όπως εξομολογείται ο ίδιος στα γραπτά του πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια και βρήκε διαφυγή στην δημοσιογραφία και τις εφημερίδες όπου θήτευσε για να μπορέσει να ορθοποδήσει οικονομικά και να βρει ένα κάποιο καταφύγιο για την ψυχή του. Αναφέρει επίσης πως υπέφερε σε μέγιστο βαθμό από αϋπνίες, οι οποίες τον κρατούσαν ξάγρυπνο και “βρίσκει σε αυτές τις περιπλανήσεις το καταπραϋντικό του”. Στα διηγήματα αυτά, ο Ντίκενς περιγράφει τις δύσκολες συνθήκες που περνούσαν οι οικογένειες της εποχής, όπως και σε άλλα βιβλία του, τον Όλιβερ Τουίστ για παράδειγμα, έτσι και εδώ καταγράφει σκηνές μιας κοινωνίας φτωχής που τα βγάζει δύσκολα. Τα διηγήματά του έρχονται με τον υπέροχο αφηγηματικό του οίστρο να απαλύνουν αυτή τη δυσκολία και να ομορφύνουν τον κόσμο γύρω του, τα Χριστούγεννα είναι το φάρμακο που απαλύνει κάθε πληγή. Είναι η ίδια η ανάγκη του Ντίκενς όπως και του Άντερσεν να προβάλλουν ένα άλλο πρόσωπο του κόσμου όπου επικρατεί η καλοσύνη και η ομορφιά.

“Είχαν κάμποσα από τα καλύτερα παιχνίδια στον κόσμο, και τα πιο εντυπωσιακά εικονογραφημένα βιβλία: γεμάτα γιαταγάνια και πασούμια και τουρμπάνια, και νάνους και γίγαντες και τζίνι και νεράιδες, και Μπαρμπαμπλού και φασολιές και θησαυρούς και σπηλιές και δάση και Βαλεντίνους και Όρσον: όλα τους γεμάτα ζωντάνια και αληθινά” θα γράψει στο διήγημα “Η ιστορία του παιδιού”, ένα από τα πιο γοητευτικά του διηγήματα που δείχνει την παιδική ψυχή του ίδιου του Ντίκενς. Η υπέροχη και η τόσο αισθητικά φροντισμένη αυτή έκδοση από τις εκδόσεις Περισπωμένη με την εξαιρετική μετάφραση από τη Μαρία Σ. Μπλάνα έρχεται να εμπλουτίσει την παρουσία του Ντίκενς στα ελληνικά γράμματα και να χαρίσει σε μικρούς και μεγάλους – τα διηγήματα του Ντίκενς δεν έχουν ηλικία – τη δυνατότητα να ανακαλύψουν αυτόν το μέγα παραμυθά.

Ο Ντίκενς με τη διεισδυτική του ματιά, αυτήν που παρατηρούμε να ξεδιπλώνει τόσο στην Ιστορία των δύο πόλεων όσο και στα άλλα μεγάλα του μυθιστορήματα, δημιουργεί έναν κόσμο προσωπικό και μοναδικό όπου απέναντι στην ασχήμια και την αδικία επιστρατεύει τα Χριστούγεννα ως ένα καταφύγιο για να ανακαλύψει κάποιος, μικρός ή μεγάλος, όλη την χαμένη αθωότητα και την ανεμελιά των στιγμών αυτών. Πρωταγωνιστές του είναι ο μαθητής, το παιδί, ο φτωχός συγγενής, αυτοί δηλαδή που εξυψώνονται και προβάλλονται και γίνονται μικροί ανώνυμοι ήρωες μέσα από την πένα του. Τα Χριστούγεννα είναι μια γιορτή αφιερωμένη στην αγάπη, την αγκαλιά και την τρυφερότητα και ο Ντίκενς με την αφηγηματική του δεξιότητα, την ποιητικότητα και τη λυρικότητα του λόγου του καταφέρνει να την αναδείξει μέσα από τη συλλογή διηγημάτων από την οποία κανείς δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητος όσες φορές και να τα διαβάσει.

Ο ίδιος υπήρξε ευαίσθητη ψυχή και αναμφίβολα αδυνατούσε να αποδεχτεί όλη αυτή την δύστυχη και θλιβερή πραγματικότητα που παρατηρούσε κατά τη διάρκεια των νυχτερινών του περιπάτων σε ένα Λονδίνο αφιλόξενο και ιδιαίτερα σκληρό. Με την γραφή του είναι σαφές πως βρίσκει μία ευκαιρία τόσο να εκφράσει ο ίδιος όλα αυτά που διαπιστώνει αλλά να προσπαθήσει να συνδράμει στην βελτίωση των συνθηκών που επικρατούσαν την εποχή εκείνη. Λειτουργεί κατά κάποιο τρόπο ιεραποστολικά και σταυροφορικά χωρίς να περιμένει και πολλά από αυτή του την αποστολή. Η πένα του είναι σκωπτική και πολλές φορές ειρωνική εκτός από αναμφίβολα διεισδυτική ενώ η ακρίβεια των περιγραφών του εκτός από την διάσταση αλήθειας που ενέχουν, προσφέρουν στον αναγνώστη ένα μεγαλείο από έναν μοναδικό δημιουργό και ράφτη φράσεων.

Αποσπάσματα από το βιβλίο

“Αυτό είναι το κάστρο μου, κι αυτές οι πραγματικές συνθήκες της ζωής μου, που είναι φυλαγμένες εκεί μέσα. Συχνά φιλοξενώ εκεί τον μικρούλη Φρανκ”

“Το τζάκι του ήταν, βέβαια, σβηστό και το κονάκι του τριγυρισμένο από σκοτεινά, στενά σοκάκια ͘ για εκείνον όμως ήταν ένα μέρος πολύτιμο”

Διαβάστε επίσης:

Χριστουγεννιάτικα διηγήματα: Το βιβλίο του Καρόλου Ντίκενς από τις Εκδόσεις Περισπωμένη