Άερναουτ Μικ – Pulverous – Mock-Up: Εγκαταστάσεις στο Φεστιβάλ Αθηνών

Δύο βίντεο εγκαταστάσεις του Ολλανδού καλλιτέχνη Aernout Mik, το «Mock Up» και το «Pulverous», θα παρουσιαστούν από την …

1 Ιουνίου έως τις 20 Ιουλίου στo πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στην Πειραιώς 260. Τα έργα ανήκουν στη Συλλογή Σύγχρονης Τέχνης του Δημήτρη Δασκαλόπουλου. Τοποθετήθηκαν και λειτουργούν με την ευγενική χορηγία του.

Στο Mock Up (2007) η καταστροφή έχει επέλθει. Σ’ έναν απροσδιόριστο τόπο, από άγνωστη αιτία. Η απάθεια κυριαρχεί- ούτε ο πόνος, ούτε η οργή, ούτε η απόγνωση. Η διαχείριση της κρίσης γίνεται σχεδόν μηχανικά, απρόσωπα, σ’ ένα απόλυτο συνειδησιακό και συναισθηματικό κενό, που καθιστά άνευ αντικειμένου την πανταχού παρουσία των οργάνων της τάξης-αφού δεν υπάρχει ούτε αταξία για να παταχθεί ούτε καν τάξη για να διασαλευτεί.

Εδώ, ακόμα  και ο θάνατος εκφυλίζεται σε μια γκροτέσκα καρικατούρα: τα πτώματα είναι πάνινες κούκλες που περιφέρουν άσκοπα οι τραυματιοφορείς ή γίνονται ανέμελο παιχνίδι για τα παιδιά, το αίμα μια σκηνοθετημένη πινελιά κόκκινης μπογιάς. Σ’ αυτόν τον τόπο δεν υπάρχει μνήμη προηγούμενης μέρας-ούτε προσδοκία της επόμενης μέρας. Το παρόν είναι ένα κενό σε replay-προορισμένο να αναπαράγεται στο διηνεκές, μέσα από το άδειο βλέμμα των θυμάτων.

Στο Pulverous (2003) το σκηνικό είναι το σουπερμάρκετ της διπλανής γωνίας και η καταστροφή έχει για πρωταγωνιστές τους ίδιους τους ανθρώπους, που αυτοσχεδιάζουν καταστρέφοντας ό,τι καταναλώνουν. Η καταστροφή συντελείται άνευ λόγου και άνευ συναισθήματος, οι κατεδαφιστές μοιάζουν υπνωτισμένοι, σχεδόν αυτιστικοί. Κατεδαφίζουν χωρίς να  επικοινωνούν μεταξύ τους ένα χώρο από τον οποίο δεν δείχνουν καμιά διάθεση να ξεφύγουν.

Ο ίδιος ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος λέει για τα έργα αυτά: «O Αernout Mik σκηνοθετεί –προφητεύει; – μια καταστροφή του κόσμου μας με όρους όχι βιβλικούς, αλλά καφκικούς. Οι άνθρωποί του όμως, θύματα ή θύτες, είναι οι κούφιοι άνθρωποι του T.S. Eliot. Στραγγισμένοι από κάθε συναίσθημα, παραιτημένοι από κάθε αντίδραση, υπάρχουν χωρίς συνείδηση και χωρίς σκοπό. Έχουν υποταγεί προκαταβολικά στο επερχόμενο κακό γιατί έχουν πάψει να προσδοκούν οτιδήποτε καλό. Είναι οι επιζώντες ενός κατακλυσμού που έχει ήδη επέλθει μέσα τους, σαρώνοντάς τους, αλλοτριώνοντάς τους. Επιζώντες χωρίς συνείδηση σ’ ένα κόσμο χωρίς νόημα – και χωρίς επαύριο.

Η καταστροφή που αναπαριστά ο Mik είναι γύρω μας, είναι μέσα μας, είναι μια πραγματικότητα με την οποία έχουμε ασυναισθήτως συμφιλιωθεί. Το δράμα έγκειται στην απόλυτη απουσία δράματος. Είναι το ζοφερό όραμα ενός κόσμου προκαταβολικά εξοικειωμένου με το χειρότερο, και άρα αυτοκαταστροφικού. Στη σημερινή Ελλάδα, στη σημερινή συγκυρία, επέλεξα τα δύο αυτά έργα με την ελπίδα ότι μπορεί να μας τρομάξουν…»

Ο Aernout Mik γεννήθηκε το 1962 στο Γκρόνινγκεν της Ολλανδίας. Ζει και εργάζεται στο Άμστερνταμ. Για περισσότερα από δεκαπέντε χρόνια, οι εγκαταστάσεις με ταινίες που δημιουργεί φιλοξενούνται σε διεθνείς εκθέσεις, ατομικές και ομαδικές, και περιλαμβάνονται σε πολλές δημόσιες συλλογές.

Στις πιο σημαντικές εκθέσεις που έχει κάνει τα τελευταία χρόνια συμπεριλαμβάνονται  οι ατομικές παρουσιάσεις στα μουσεία Stedelijk του Άμστερνταμ το 2002, Ludwig της Κολωνίας το 2004, Kunstverein του Ανoβέρου, Hamburger Bahnhof του Βερολίνου το 2007, καθώς και στο Νέο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης το 2005. Το 2007 αντιπροσώπευσε την Ολλανδία στην Μπιενάλε της Βενετίας, ενώ το 2009 το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης οργάνωσε μία εκτενή παρουσίαση του έργου του. Το 2011, εγκαινιάστηκε μεγάλη αναδρομική έκθεσή του στο Jeu de Paume του Παρισιού, η οποία θα περιοδεύσει στο μουσείο Folkwang του Έσεν, καθώς και στο μουσείο Stedelijk του Άμστερνταμ το 2012.