Η έκθεση «Οι Μικρασιάτισσες. Το μεγάλο εικονοστάσι της μνήμης…» θα εγκαινιαστεί την Τρίτη 23 Μαΐου στις 7 το απόγευμα και θα διαρκέσει ως τις 17 Ιουνίου 2023.
Στο πλαίσιο κάποιων παράλληλων εκδηλώσεων/ομιλιών που θα οργανωθούν, σας ενημερώνουμε πως την Κυριακή 28 Μαΐου, 12:00 – 13:30, θα πραγματοποιηθεί στο χώρο της εκθέσεως ξενάγηση από τον ίδιο τον καλλιτέχνη.
Σχετικά με την έκθεση αυτή ο Βαγγέλης Παππάς μας αναφέρει:
“Το Σύμβολο, αν και στην εποχή μας ως έννοια έχει υποβαθμιστεί σ’ ένα εμπορικό μοτίβο και προϊόν, στην πραγματικότητα δεν έχει πάψει ποτέ του να εγκιβωτίζεται στο συλλογικό ασυνείδητο και να επαναπροσδιορίζει εκ νέου το αιώνιο αίνιγμα της ανθρώπινης ύπαρξης. Ίσως το κορυφαίο σύμβολο απ’ όσα αναγνωρίζει η παγκόσμια Ψυχή είναι αναμφίβολα η Γυναίκα ως εικόνα Γέννησης και Αναγέννησης, επίγειας θεότητας και Μνήμης. Στο έργο του Βαγγέλη Παππά «Οι Μικρασιάτισσες» τα παραπάνω στοιχεία αναδεικνύονται κρυστάλλινα και με ενάργεια. Η Μικρασιατική καταστροφή, ο ξεριζωμός, η οδός του μαρτυρίου μέχρι την νέα πατρίδα και η εγκατάσταση σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον διαμόρφωσαν ιστορικά την ανάγκη για θύμησες, για παραμύθια, οπωσδήποτε ζωντανές παραδόσεις και θρύλους. Σε όλα αυτά καταλυτικό ρόλο παίζει πάντοτε η Γυναίκα – η μητέρα, που αν μη τι άλλο η παρουσία της, το άρωμα της, η πάναγνη αίσθηση που σκορπά γύρω της συντονίζεται ασυνείδητα με την παραβολική σύνδεση της Μητέρας – γης.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Οι Γυναίκες του Βαγγέλη Παππά στο έργο του λαμβάνουν το όνομα της περιοχής απ’ όπου κατάγονται. Εξάλλου η Μικρασιατική γη έχει απ’ τα αρχαία χρόνια θηλυκές ονομασίες (Ιωνία, Αιολίδα, Λυκία, Καππαδοκία, Βιθυνία κτλ). Δεν εικονίζουν την Μικρασία ως ιδεαλιστικές αναπαραστάσεις της, αλλά φανερώνονται μπροστά στον θεατή απλά και σιωπηλά ως σύγχρονες γυναίκες, απόγονοι κάποιων προσφύγων που ωστόσο δεν πάψαν ποτέ να αναθυμούνται την αναφορά τους. Είναι ένα πραγματικό εικονοστάσι που συνοψίζει ένα τρίπτυχο λαϊκής συναντίληψης: Μορφή – Σύμβολο – Τοπίο. Κάθε μια απ’ αυτές κρατάει ένα σύμβολο – αντικείμενο μνημόσυνου, είτε αυτό είναι ένα πρόσφορο, ένα κερί, ένα καντήλι – πράγματα δηλαδή απλά, ζητήματα πίστης και βαθιάς συγκίνησης. Το δε τοπίο είναι πάντοτε παρών. Όλες τους – ακόμα και ο μόνος άνδρας της σειράς, ο Πόντος – ποζάρουν έχοντας πίσω τους μια θάλασσα (ως σύνορο) και μια αλησμόνητη πατρίδα. Διότι ο άνθρωπος, σύμφωνα με τον Όμηρο, δίχως την πατρίδα του είναι μισός και άνοστος. Για τον λόγο αυτό ο Βαγγέλης Παππάς αποφάσισε να διαμορφώσει έναν διαφορετικό εικαστικό ύφος, δίχως αγκυλώσεις και συμπλεγματικές σκέψεις∙ προτίμησε να παρουσιάσει αυτόν τον αθάνατο κόσμο πιο λαϊκά, πιο άμεσα, ανοίγοντας τις πόρτες και τα παραθύρια της συγκίνησης στον θεατή διάπλατα, με διάθεση καρδιακή παρά νοησιαρχικά, με άτεγκτες δογματικές πεποιθήσεις πάνω στην λεγόμενη σύγχρονη μετά – μετανεωτερικότητα. Ο συμβολισμός που επιχειρείται εδώ δεν χρειάζεται μεταγλώττιση∙ τα συμπληρωματικά έργα που παραμένουν στην αντίπερα όχθη, όπου η μοναξιά των μνημείων δηλώνει την ξενιτειά και την ανατριχιαστική σιωπή, συμπεριλαμβάνουν και την σημασία της γης, του βρεγμένου χώματος, της πέτρας που αν μη τι άλλο είναι αρχαιότερα όλων των γενεών και παραμένουν ακόμα ζωντανά μνημεία των αναμνήσεων. Είναι σαν να λέμε, η Γη από την μια πλευρά και η Μητέρα – Γυναίκα γη από την άλλη που συνεχίζει ακαταπόνητα να γεννά πολιτισμό και εθιμικές παραδόσεις μνήμης και αναγέννησης. Η πέτρα σαν την Γυναίκα συνεχίζει να ιστορεί. Δεν παύει ποτέ. Δεν ξεχνάει. Αναμφίβολα αποτελούν μαζί εικόνες και προσκυνητάρια της καρδιάς ενός ολόκληρου έθνους.
Η σειρά έργων του Βαγγέλη Παππά, «Οι Μικρασιάτισσες» κοινωνεί την ακύμαντη κι αξιοπρεπή σιωπή των σημερινών γυναικών αλλά συνάμα και το μέτρο της ελληνικότητας, δίχως, όμως, μίσος και εκδίκηση. Ο ίδιος ο δημιουργός θα ευχόταν με όλη την δύναμη της ψυχής του οι πίνακές του να γίνονταν αντιληπτοί ως έργα θρησκευτικής δύναμης – δίχως όμως θρησκευτικότητα, εκπέμποντας ένα αίσθημα βαθύ, ειλικρινές και ατόφιο, σαν το βλέμμα και την ανεπαίσθητη κίνηση των Κούρων που δεν έπαψαν ποτέ να συνδιαλέγονται μυστικά με τους θεατές τους.”
Βαγγέλης Παππάς
Ο Βαγγέλης Παππάς έχει σπουδάσει 4 χρόνια Βυζαντινή τέχνη και έπειτα αποφοιτήσε από τη ΑΣΚΤ Θεσσαλονίκης. Έχει στο ενεργητικό του 9 ατομικές εκθέσεις και συμμετοχή σε πολυάριθμες ομαδικές. Δημιούργησε το περίφημο Μουσείο του Ρούπελ στο Πετρίτσι Σερρών και το Εικαστικό Εργαστήριο της ARTe, Έχει συγγράψει 2 βιβλία (Το συναξάρι του Μεγαλομάρτυρα Αθανάσιου Διάκου, εκδόσεις Παρρησία, Ο Αχμάκης, μια μυθιστορηματική βιογραφία του ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, εκδόσεις Εν Πλω). Έχει επιμεληθεί πλήθος εκθέσεων άλλων καλλιτεχνών σε Ελλάδα και εξωτερικό, ενώ τα μεγαλύτερα μουσεία της Ελλάδας συνεργάζονται μαζί του για μαθήματα θεωρίας της τέχνης.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: ΠΟΔΙΑ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΣΣΑΣ