64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Ο Αλεξάντερ Πέιν παρουσίασε τη νέα του ταινία «Τα παιδιά του χειμώνα»

Ο βραβευμένος με δύο Όσκαρ σκηνοθέτης και σεναριογράφος Αλεξάντερ Πέιν (Alexander Payne), επίσημος καλεσμένος του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, παραχώρησε συνέντευξη Τύπου την Κυριακή 5 Νοεμβρίου, στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης, λίγες ώρες πριν την πρεμιέρα της νέας του ταινίας Τα παιδιά του χειμώνα στο Ολύμπιον.

Τη συνέντευξη Τύπου συντόνισε ο επικεφαλής προγράμματος του Φεστιβάλ, Γιώργος Κρασσακόπουλος, ο οποίος καλωσόρισε τον Αλεξάντερ Πέιν:«Χαιρόμαστε πάντα να σας έχουμε κοντά μας. Είχαμε τη χαρά να σας έχουμε στην Εύβοια το περασμένο καλοκαίρι για το Evia Film Project και τώρα είστε εδώ για τη νέα σας ταινία, η οποία, αν μου επιτρέπετε, είναι υπέροχη και ευφυής». 

«Η ταινία γεννήθηκε από από ένα παλιό φιλμ και μία τηλεοπτική σειρά. Η ιδέα προέκυψε όταν είδα ένα σχετικά άγνωστο γαλλικό φιλμ του 1935 του Μαρσέλ Πανιόλ, πριν δώδεκα χρόνια, σε ένα φεστιβάλ. Σκέφτηκα ότι η κεντρική ιδέα ήταν πολύ καλή και θα μπορούσε σε αυτήν να βασιστεί μια νέα ταινία. To έβαλα στη λίστα των ιδεών μου για μελλοντικά πρότζεκτ, χωρίς να κάνω κάτι, μέχρι που πριν πέντε χρόνια διάβασα τον προτεινόμενο πιλότο από έναν σεναριογράφο για μια τηλεοπτική σειρά που διαδραματιζόταν σε ένα οικοτροφείο, έναν κόσμο από τον οποίο δεν είχα καμία εμπειρία. Έτσι, τηλεφώνησα στον Ντέιβιντ Χέμινγκσον και τον ρώτησα αν θα τον ενδιέφερε να γράψει κάτι για μένα», είπε χαρακτηριστικά ο Αλεξάντερ Πέιν.

Απαντώντας στο αν αισθάνεται άνετα σκηνοθετώντας το σενάριο κάποιου άλλου και όχι το δικό του, είπε χαριτολογώντας ότι δεν θα του φαινόταν άσχημη ιδέα μέχρι και να γράψει η τεχνητή νοημοσύνη ένα σενάριο για λογαριασμό του. «Είμαι εκπαιδευμένος ως σκηνοθέτης, αλλά για να γίνεις δημιουργός, σκηνοθετείς, γράφεις, μοντάρεις. Προτιμώ, όμως, περισσότερο τη σκηνοθεσία. Η γραφή είναι δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία», σχολίασε ο κ. Πέιν. Τα παιδιά του χειμώνα είναι η μόλις δεύτερη ταινία του ελληνοαμερικανού δημιουργού, στην οποία ο ίδιος δεν έχει ασχοληθεί με τη συγγραφή του σεναρίου. «Ας πούμε ότι πρόκειται για την πρώτη μου ταινία, στην οποία σκηνοθετώ έναν σεναριογράφο. Βρήκα τον σεναριογράφο, του έδωσα την ιδέα για την υπόθεση. Μαζί βρήκαμε την ιστορία, μου έδειξε πολλά προσχέδια. Αναμείχθηκα και στο σενάριο, παρότι δεν το πιστώνομαι. Το αποτέλεσμα, όμως, είχε προσωπική χροιά και για τους δυο μας, τόσο για τον Ντέιβιντ Χέμινγκσον όσο και για μένα».

Συζητώντας για την ταυτότητα της ταινίας, ο Αλεξάντερ Πέιν τόνισε ότι είναι πιο εύκολο για εκείνον να μιλήσει για τη διαδικασία που απαιτείται, παρά για τις θεματικές. «Ο σκηνοθέτης ενδιαφέρεται περισσότερο να υλοποιήσει μια ταινία, να τη δει να διαμορφώνεται. Η τέχνη και η διαδικασία της σκηνοθεσίας είναι το διασκεδαστικό μέρος». Ως προς την προσωπική χροιά μιας ταινίας, σχολίασε χαρακτηριστικά: «Από τη στιγμή που έχεις τον σκελετό της ιστορίας, προσθέτεις και τον σκελετό του χαρακτήρα, την αίσθηση του χιούμορ, την αίσθηση του δράματος, την αίσθηση του πάθους, το πώς ολοκληρώνεται η ιστορία. Με αυτόν τον τρόπο η ταινία γίνεται προσωπική. Πρέπει, όμως, να ξεχωρίσεις το προσωπικό από το αυτοβιογραφικό. Η συγκεκριμένη ταινία ήταν περισσότερο αυτοβιογραφική για τον Ντέιβιντ, ο οποίος προέρχεται από αυτόν τον κόσμο, τη Νέα Αγγλία, και τα οικοτροφεία αυτής της περιόδου. Για μένα ήταν προσωπική μόνο σε ό,τι αφορούσε την ευαισθησία της».

Ως προς την επιλογή του βασικού πρωταγωνιστή της ταινίας, που είναι και στην πραγματικότητα μαθητής λυκείου και πρωτοεμφανιζόμενος στο σινεμά, ο κ. Πέιν αποκάλυψε ότι χρειάστηκε πολύ χρόνο για να βρεθεί. «Η δυσκολία με το κάστινγκ νέων, παιδιών ή εφήβων είναι ότι οι επαγγελματίες από τις τηλεοπτικές σειρές ή τις ταινίες, φαίνονται υπερβολικά “χολιγουντιανοί”. Σίγουρα δεν φαίνονται αληθινά παιδιά σε μια εφηβική ταινία. Όμως, δεν θέλω να έχω ηθοποιούς στα 20 τους να παριστάνουν τους έφηβους. Θέλω πραγματικούς έφηβους», είπε ο σκηνοθέτης. Στον πρωταγωνιστή Ντόμινικ Σέσα κατέληξαν αφότου εξέτασαν πολλούς υποψηφίους. «Ο διευθυντής κάστινγκ είχε δει 800 υποψηφίους. Εγώ είδα ίσως 80. Δεν μας άρεσε κανένας. Έπειτα, επικοινωνήσαμε με τα σχολεία όπου επρόκειτο να κάνουμε γυρίσματα και καλέσαμε τους καθηγητές θεάτρου. Τότε ήταν που εντοπίσαμε τον Ντομινίκ». 

Για την επανασύνδεσή του με τον Πολ Τζιαμάτι, βασικό πρωταγωνιστή του στο βραβευμένο με Όσκαρ Πλαγίως (2004), ο Αλεξάντερ Πέιν διευκρίνισε ότι ο ρόλος είναι γραμμένος για εκείνον. «Από την αρχή», είπε χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης, μιλώντας στα ελληνικά. «Απολύτως από την αρχή. Ο χαρακτήρας ονομάζεται Πολ. Είπα στον σεναριογράφο εξαρχής ότι γράφουμε έναν ρόλο ειδικά για τον Πολ Τζιαμάτι. Στη συνέχεια, του τηλεφώνησα και του είπα ότι ετοιμάζουμε κάτι για εκείνον». Σχετικά με τα όσα προσφέρει ο Πολ Τζιαμάτι στην ταινία, ο Αλεξάντερ Πέιν είπε: «Είναι ο μεγαλύτερος ηθοποιός. Δεν υπάρχει τίποτα που να μην μπορεί να κάνει. Είναι σαν να δίνεις έναν ρόλο στη Μέριλ Στριπ ή στον Λόρενς Ολίβιε. Είσαι περίεργος να μάθεις τι πρόκειται να κάνει αυτός ο σπουδαίος ηθοποιός με τον ρόλο. Είναι στ’ αλήθεια τόσο καλός». 

Σε ερώτηση για το αν πρόκειται για την πιο «ελληνική» ταινία που έχει κάνει ποτέ, καθώς υπάρχουν αρκετές αναφορές στην Ελλάδα, και ως προς το αν Τα παιδιά του χειμώνα αντιπροσωπεύουν ένα σχόλιο για τη σύγχρονη κοινωνία και το εκπαιδευτικό σύστημα, ο Αλεξάντερ Πέιν σχολίασε: «Είναι η πρώτη ταινία που έχω κάνει όπου κάποιος μιλάει στα αρχαία ελληνικά. Νομίζω ότι οι αναφορές στους φτωχούς που πολεμούν στον πόλεμο, αντίθετα με τους πλούσιους, που δεν το κάνουν, αντικατοπτρίζουν το σήμερα. Αυτό γινόταν πριν από 50 χρόνια, αυτό συμβαίνει πάντα. Αλλά δεν νομίζω ότι συνιστούν απαραίτητα ένα σχόλιο για το σήμερα. Δεν είναι καν σχόλιο. Είναι η αναγνώριση μιας πάγιας κατάστασης».

Μιλώντας για τις ταινίες εποχής και τη νοσταλγία που εκπέμπουν για μια παρελθοντική περίοδο, με αφορμή την ταινία του που εκτυλίσσεται στη δεκαετία του ’70, ο δημιουργός ήταν σαφής: «Όταν ανοίγεις μια κάμερα, βάζεις χρόνο σε μια κάψουλα, βάζεις χρόνο σε ένα μπουκάλι. Αλλά πολιτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά, δεν ξέρω πώς μπορεί να αισθανθεί κανείς νοσταλγία. Τουλάχιστον πολιτικά και κοινωνικά, είναι δύσκολο να νοσταλγείς κάποια συγκεκριμένη εποχή. Με όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο, το μόνο που σκέφτεται κανείς είναι αν θα ζήσουμε ποτέ σε μια εποχή στην οποία θα μπορούμε να πούμε ότι ο κόσμος πηγαίνει προς τη σωστή κατεύθυνση».

Ερωτηθείς για τις συμβουλές που θα είχε να δώσει σε νέους σκηνοθέτες από την Ελλάδα, ο Αλεξάντερ Πέιν είπε: «Να γυρίζετε περισσότερες κωμωδίες». Έκανε, μάλιστα, αναφορά στις κωμωδίες του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. «Εάν βρείτε τους ανθρώπους με τους οποίους θέλετε να συνεργάζεστε, προσπαθήστε να τους κρατήσετε κοντά σας όσο περισσότερο μπορείτε» πρόσθεσε.

Κλείνοντας, ο Αλεξάντερ Πέιν είπε ότι στα μελλοντικά του σχέδια βρίσκεται μια ταινία που θα είναι γυρισμένη στο Παρίσι, στη γαλλική γλώσσα, ενώ δεν απέκλεισε και μια ταινία στην Ελλάδα, εάν βρεθεί μια ιστορία που θα τον συναρπάσει.

Η ταινία Τα παιδιά του χειμώνα με πρωταγωνιστές τους Πολ Τζιαμάτι, ΝταΒάιν Τζόι Ράντολφ και Ντόμινικ Σέσα, σε σενάριο Ντέιβιντ Χέμινγκσον, διαδραματίζεται σε ένα διακεκριμένο αμερικανικό κολέγιο, στη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων διακοπών, τη δεκαετία του 1970. Πρόκειται για ένα ταξίδι αυτογνωσίας τριών ετερόκλητων χαρακτήρων σε μία κρίσιμη καμπή στη ζωή τους, διανθισμένο τρυφερότητα και χιούμορ.

Η ταινία Τα παιδιά του χειμώνα θα προβάλλεται στις κινηματογραφικές αίθουσες από τις 25 Ιανουαρίου 2024, από την Tanweer. 

Διαβάστε επίσης:

64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Το πλούσιο φετινό πρόγραμμα
64ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Η διοργάνωση σήκωσε αυλαία!