Στην γκαλερί Άλμα την Πέμπτη 2 Νοεμβρίου εγκαινιάστηκε η έκθεση “Ω Γε” (Oh Yeah) της Ράνιας Ράγκου, σε επιμέλεια Χριστόφορου Μαρίνου. Το CultureNow μίλησε με την εικαστικό για μια βαθύτερη κατανόηση του έργου της εικαστικού.
***
-Γιατί επιλέξατε τον τίτλο «Ω Γε» (Oh Yeah) για την έκθεσή σας;
Δύο τόσο μικρές λέξεις και όμως δημιουργούν «μικροκλίμα» ανακούφισης, πανηγυρικής έκβασης. Το αρχαίο ελληνικό μόριο «γε» σημαίνει μεταξύ άλλων μάλιστα, βέβαια και απαντάται συχνά στην αρχαία ελληνική.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Για μένα αυτός ο τίτλος δηλώνει την επιτυχή έκβαση των πραγμάτων. Αφορά σε μία στάση ζωής, τον συνεχή αγώνα του ανθρώπου να βρει την προσωπική του έξοδο προς το φως.
Επιπλέον αυτό το Ω Γε αποτελεί τον συνδετικό κρίκο των έργων της έκθεσης, τα οποία δημιουργήθηκαν αυτόνομα και όχι ως μέρος μιας προσχεδιασμένης ατομικής έκθεσης, στο διάστημα των τελευταίων τεσσάρων ετών, μέσα από μία πολύ προσωπική πρόθεση να απεγκλωβιστώ από στεγανά και να απελευθερωθώ και πάλι καλλιτεχνικά . Και σε αυτό το σημείο έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο η Μαρία Αλμπάνη (γκαλερί Άλμα), η οποία εκτίμησε και επικρότησε όλη αυτή την προσπάθεια.
-Είναι αισθητή η επίδραση της ποπ κουλτούρας στο έργο σας, ενδεικτικό πως σε αυτό έχετε συμπεριλάβει ατάκες από τη σειρά “The Walking Dead”. Με τι όρους γίνεται αυτή η ένταξη;
Είμαστε μέρος της ποπ κουλτούρας της εποχής που ζούμε, η ζωή μας περιβάλλεται από αυτήν, οπότε αυτήν βιώνω, κρίνω, σχολιάζω. Αυτή διυλίζεται για να δημιουργήσω τελικά τις δικές μου «οπτικές αλληγορίες».
Άρχισα να βλέπω τη σειρά Walking Dead στο Laptop την περίοδο του Lockdown και φωτογράφιζα όπως συνηθίζω προσεκτικά επιλεγμένες ατάκες. Απελευθερώνοντας τις λέξεις, τα λόγια από την αρχική τους εικόνα και νόημα λειτουργούν σαν σοφίες, αποφθέγματα. Έχω συγκεντρώσει ένα αρκετά μεγάλο υλικό από αυτές σε ένα άλμπουμ που ονομάζω «λέξεις». Αυτόνομες προτάσεις σε μαύρο φόντο απέκτησαν νέο νόημα καθώς τι συνδέω με δικές μου επεξεργασμένες εικόνες, δημιουργώντας εντέλει μία νέα υβριδική πραγματικότητα, αμφίσημη και ανοικτή σε ερμηνείες.
Το παιχνίδι αυτό ξεκινάει για μένα από πολύ παλιά. Φωτογραφίζω ατάκες από την τηλεόραση ήδη από την εποχή του “Kiss my Art”, την πρώτη ατομική μου έκθεση το 1995. Τότε παρουσίασα ένα ημερολόγιο από 360 φωτογραφικά στιγμιότυπα από ταινίες, που περιέχουν ελληνικούς υπότιτλους. Η κάθε φωτογραφία είχε στο κάτω μέρος της ένα χαρτάκι, με ημερομηνία από παλιά ημερολόγια τοίχου.
-Η παρατήρηση τι ρόλο διαδραματίζει στη δημιουργική διαδικασία;
Η παρατήρηση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, ο τρόπος που το υποσυνείδητο επεξεργάζεται αυτά που παρατηρούμε ολοκληρώνει την διαδικασία. Τα έργα μου είναι ένα εικονοποιημένο ημερολόγιο. Κρατάω ασταμάτητα φωτογραφικές σημειώσεις από αυτό που με περιβάλλει, αυτό που ζω. Μέσα από τις καθημερινές μου διαδρομές στην Αθήνα ασήμαντες εικόνες που συνήθως περνούν απαρατήρητες, έχουν μία δική τους ποιητική σημασία στο μυαλό μου και καθώς συνυπάρχουν με αρχαία ίχνη και σύμβολα δημιουργούν ένα οπτικό παλίμψηστο. Ένα κολλάζ παράδοξων συνθέσεων, που ξεκινάει από την παρατήρηση και εξελίσσεται μάσα από μια διαδικασία σχεδόν άγνωστη και σε μένα.
-Στο “Family”, μια οικεία σε όλους σύνθεση, δίνεται με έναν μη-αρμονικό τρόπο. Τι έρχεται να αποκαλύψει η απουσία χρώματος στο μεγαλύτερο μέρος του καμβά, και τα «σβησμένα» χαρακτηριστικά προσώπου;
Τα έργα Family είναι πολλά, αν και στην έκθεση παρουσιάζω δύο χαρακτηριστικά. Η σύνθεσή τους ακολουθεί τις βασικές αρχές του τρόπου που λειτουργεί η μνήμη όταν ανακαλεί μία ανάμνηση. Ποτέ δεν είναι καθαρή και ολοκληρωμένη. Υπάρχουν στοιχεία πολύ καθαρά και άλλα που διαχέονται είναι θολά.
-Εναντιώνεστε στο φωτορεαλιστικό – τι ακριβώς αντιπροτείνεται και γιατί;
Θαυμάζω τον φωτορεαλισμό. Κυρίως δε όταν προέρχεται από εξαιρετικούς καλλιτέχνες, όπως κάποιους έλληνες συναδέλφους που μου έρχονται αυτόματα στο μυαλό. Εναντιώνομαι πλήρως όταν ένα έργο δικό μου τίνει να γίνει φωτορεαλιστικό γιατί απομακρύνομαι από τις αρχικές μου προθέσεις των «αποσπασματικών εικόνων». Ανεξαρτήτως του μέσου, είτε πρόκειται για επεξεργασμένη φωτογραφία είτε για καθαρή ζωγραφική διαδικασία το έργο μου εμπεριέχει τμήματα στα οποια δίνεται έμφαση και περιγράφονται με λεπτομέρεια και άλλα που είναι θολά και ασαφή ή πλήρως αφαιρετικά. Αυτό αποκαλώ «αφηρημένο ρεαλισμό», ένας όρο που δημιούργησα για να χαρακτηρίζω με δυο λέξεις την δουλειά μου.
-Οι φιγούρες σας συχνά ίπτανται. Στο έργο “Back to back” η ίδια αντρική μορφή εμφανίζεται να κατευθύνεται και προς τα δεξιά και προς τα αριστερά. Έχουμε μήπως να κάνουμε με μια «Αιώνια Επιστροφή»;
Πολύ όμορφο αυτό το «αιώνια επιστροφή»! Ναι είναι κάτι τέτοιο, ένα συνεχές ανθρώπινο ταξίδι αυτογνωσίας και με στόχο την ευδαιμονία που ενδεχομένως την φέρουν, απλά μένει να το δουν.
-Στο “Earth!” ο ουρανός μοιάζει να έχει χυθεί στις ανθρώπινες φιγούρες μέσα στη βάρκα της σύνθεσης. Παράλληλα, ενώ υπάρχουν πτηνά, κανένα τους δεν πετάει. Συνυπάρχει το στοιχείο της κίνησης και της ακινησίας με έναν τρόπο. Τι ακριβώς θέλατε να συλλάβετε εδώ;
Σε μία ανάγνωση πρόκειται για ναυαγούς που με μια βάρκα προσεγγίζουν την σωτηρία την ασφάλεια, το οικείο. Και το ασφαλές είναι στατικό, έχει έντονα χρώματα, εμφανίζεται σαν μία νέα ειδυλλιακή επίπλαστη πραγματικότητα.
-Τι σας κάνει να θέλετε να δημιουργείτε;
Ίσως πρόκειται για γενετική ανωμαλία. Γίνομαι ευτυχισμένη όταν είμαι στο εργαστήριο και δουλεύω. Είναι σίγουρα μια ανάγκη αναζήτησης ενός βαθύτερου νοήματος της ζωής, μια ακατανίκητη επιθυμία έκφρασης και επικοινωνίας μέσω της τέχνης.
