Η ατομική έκθεση “Warps of Light” είναι η πρώτη της Αυστριακής καλλιτέχνιδας Greta Schödl στην Ελλάδα, η οποία εστιάζει σε δύο έννοιες – κλειδιά της ποιητικής της: τη γραφή, ως πράξη κάθαρσης, και τη φύση, ως σημείο αναφοράς. Ανάμεσα στα πενήντα έργα που φιλοξενούνται στην έκθεση, περιλαμβάνονται έργα δισδιάστατα, αντικείμενα – βιβλία, μαρμάρινα γλυπτά και εγκαταστάσεις.
Η Greta Schödl γεννήθηκε το 1929 στο Hollabrunn της Αυστρίας και από τη δεκαετία του 1950 ζει και εργάζεται στην Μπολόνια. Ξεκίνησε από την τέχνη της ύφανσης και έπειτα ασχολήθηκε με πιο γραφικές πρακτικές, καταλήγοντας στην καλλιγραφία. Η μετάβασή της από τα στατικά γραφικά στοιχεία σε πιο ελεύθερες και δυναμικές γραμμικές κινήσεις, την οδήγησε στη μελέτη της κλωστής και των δυνατοτήτων της, και κατ’ επέκταση στην αναζήτηση νοήματος της γυναικείας ύπαρξης. Τα μέσα που χρησιμοποιεί είναι το χαρτί ή το ύφασμα, πάνω στα οποία υφαίνει κυριολεκτικά λέξεις. Ωστόσο, η δουλειά της δεν περιορίζεται στο λεκτικό στοιχείο, αλλά επεκτείνεται στο πώς αυτό διαρθρώνεται μέσα σε ένα καλά δομημένο περιβάλλον και στη σχέση που δημιουργείται μεταξύ αυτού και του εκάστοτε υλικού.
Εδώ και 50 χρόνια, η Schödl στα έργα της εφαρμόζει μια συγκεκριμένη μεθοδολογία, η οποία διακρίνεται από την επανάληψη της γραφής και των λέξεων, που συνήθως αποτελούν το ίδιο το θέμα του έργου. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι η μητρική της, η Γερμανική, με τη γραφή να ξεκινάει από τα αριστερά προς τα δεξιά. Όμως, η σημασία του γραπτού λόγου δεν είναι παρά σχετική, καθώς πρωταγωνιστικό ρόλο στα έργα της Schödl έχουν οι «δονήσεις» που δημιουργούνται, με την εισαγωγή μικρών χρυσών κηλίδων, συνήθως στη θέση των φωνηέντων. Το έργο της λειτουργεί ως βάση ενός ρυθμού, ο οποίος, μέσω των χρυσών σημείων, αναδεικνύει τη σχέση καλλιτέχνη – αντικειμένου. Έτσι, οι χρυσές πινελιές ορίζουν έναν κάθετο δυναμισμό στη σύνθεση, ο οποίος με τη σειρά του κυριαρχεί οπτικά έναντι του οριζόντιου ρυθμού του κειμένου.
Τα υλικά που επιλέγει η καλλιτέχνις προέρχονται από το φυσικό περιβάλλον: μάρμαρο, φλοιός, πάπυρος, και χαρτί, τα οποία συνήθως παρασκευάζει η ίδια. Ενίοτε, χρησιμοποιεί σελίδες παλιών βιβλίων ή παρτιτούρες, άλλοτε υφάσματα από το οικιακό περιβάλλον, όπως πετσέτες τσαγιού, μαξιλαροθήκες ή σεντόνια, τα οποία τα «ζωντανεύει» μεταμορφώνοντάς τα. Αναμφίβολα, το γυναικείο στοιχείο είναι κυρίαρχο στο έργο της Schödl, τόσο ως είδος κοινωνικής δέσμευσης –με την πραγματοποίηση δρώμενων και εκπαιδευτικών πράξεων– όσο και σε πρακτικό επίπεδο, με τη χρήση οικιακών αντικειμένων, όπως μια σιδερώστρα ή σεντόνια, για τη δημιουργία έργων.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
«Τα αντικείμενα είναι ικανά να επικοινωνήσουν μαζί μας. Τα προσεγγίζουμε συνειδητά και ασυνείδητα, έχουν μνήμη και ενέργεια αποτελούμενη από δονήσεις» εξηγεί η καλλιτέχνις με αφορμή την ατομική έκθεση «Il tempo non esiste», που πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 2024, στο Fondazione del Monte di Bologna e Ravenna, στο Palazzo Paltroni, με επιμελήτρια τη Silvia Evangelisti.
Η Greta Schödl θεωρείται μια από τις σημαντικότερες καλλιτέχνιδες της οπτικής ποίησης (visual poetry) και έχει συμμετάσχει σε πολλές εθνικές και διεθνείς εκθέσεις, όπως στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο και στην Μπιενάλε Βενετίας του 1978, στην ιστορική έκθεση «Materialisation of Language», που επιμελήθηκε η Mirella Bentivoglio. Φέτος, συμμετείχε με 12 έργα στην Μπιενάλε Βενετίας, στην έκθεση «Foreigners Everywhere» στο Αρσενάλε, σε επιμέλεια Adriano Pedrosa. Τα τελευταία χρόνια, έργα της έχουν παρουσιαστεί σε πολλές διεθνείς εμπορικές εκθέσεις, με εκπρόσωπο τη Richard Saltoun Gallery.
Η έκθεση «Warps of Light», υπό την αιγίδα της Αυστριακής Πρεσβείας στην Αθήνα, της Ιταλικής Πρεσβείας στην Ελλάδα, και του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών, αποτελεί κομμάτι του εγχειρήματος της Gramma_Epsilon Gallery “The Girls of Mirella”, αφιερωμένο στη Mirella Bentivoglio και στις καλλιτέχνιδες που στήριξε, και θα συνοδεύεται από ειδικό κατάλογο με κείμενα των Paolo Cortese και Rosanna Ruscio.
Κεντρική φωτογραφία θέματος: DNA, 2020. Τρισέλιδο βιβλίο καλλιτέχνη: Χαρτί κεντημένο σε ραπτομηχανή, με χειροποίητη ραφή, φύλλα χρυσού, χρυσές κλωστές, κομμάτια ξύλου.
