Τι θα ανακάλυπταν αρχαιολόγοι από το μέλλον αν εξερευνούσαν την εικαστική Αθήνα του σήμερα; Πώς θα μελετούσαν το βίωμα που αποτυπώνεται στην καλλιτεχνική πρακτική και αφουγκράζεται τους σύγχρονους προβληματισμούς; Με ποιους τρόπους η σύγχρονη τέχνη προσπαθεί να κατανοήσει τις αξίες, τις ιδεολογίες και τις πεποιθήσεις, που κυριαρχούν στον πολιτισμό μας σήμερα; Το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη προσεγγίζεται ως θερμοκοιτίδα πολιτισμού, στα σπλάχνα του οποίου εισχωρεί και εκκολάπτεται το μέλλον. Η έκθεση με τίτλο Vertigo πλαισιώνει το εκθεσιακό πρόγραμμα σύγχρονης τέχνης Raw και περιγράφει την έντονη μεταβλητότητα της εποχής μας, ενώ ταυτόχρονα ανακαλύπτει εργαλεία ισορροπίας, γύρω από τις ιλιγγιώδεις ταχύτητες εξέλιξης του σήμερα.
Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες, Ναταλία Μαντά και Δημήτρης Ταμπάκης, συνομιλούν χειρονομιακά στους ενδιάμεσους χώρους του Ιδρύματος και διεισδύουν στο πολιτιστικό γενετικό υλικό του μέλλοντος, καθώς μέσα από το καλλιτεχνικό λεξιλόγιό τους καθρεφτίζουν την τροχοπέδη της πραγματικότητας. Ο εικαστικός διάλογος που προκύπτει, προσφέρει μια μεταφορική προσέγγιση, όπου οι καλλιτέχνες δημιουργούν έργα που δεν μένουν περιορισμένα σε συγκεκριμένες φόρμες ή χώρους, αλλά διαχέονται και αλληλεπιδρούν με τον περιβάλλοντα χώρο, δίνοντας έμφαση σε σημεία μετάβασης, μεταμόρφωσης και αλλαγής. Η καλλιτεχνική αυτή σύμπραξη, παρόλο που βασίζεται σε υλικές αντιθέσεις, καταφέρνει να δημιουργήσει μια ενοποιημένη αφήγηση, που εξερευνά τις εσωτερικές διεργασίες της ψυχής και εμβαθύνει στην έννοια της λύτρωσης από τα τραύματα και τα υπαρξιακά αδιέξοδα της σύγχρονης ζωής.
Τυπώματα σε φύλλα αλουμινίου, που παγώνουν στο χρόνο μια πρωτογενή πληγή ως το σημείο μηδέν, κεραμικά δοχεία στο χώμα, που αφηγούνται αρχέγονες τελετουργίες, μεταλλικές γλυπτικές απολήξεις τοποθετημένες με ακροφοβικές τάσεις και κυανοτυπίες ως ακτινογραφία της ίδιας της ύπαρξης, είναι μερικά από τα έργα που προσδίδουν μια εσωτερική διάσταση στην παρούσα έκθεση, ενώ την ίδια στιγμή επιτρέπουν στους συμμετέχοντες καλλιτέχνες να επεκτείνουν τα όρια της καλλιτεχνικής τους έκφρασης και να εξερευνήσουν νέους τρόπους αλληλεπίδρασης με το κοινό.
Το γενικό αίσθημα έλλειψης ισορροπίας και αστάθειας επισφραγίζεται με τον τίτλο της έκθεσης, Vertigo, που εμπνέεται από το επιδραστικό αριστούργημα του Άλφρεντ Χίτσκοκ (στα ελληνικά «Ο Δεσμώτης του Ιλίγγου», 1958) και αποτελεί ένα κινηματογραφικό δοκίμιο πάνω στην ανθρώπινη οδύνη και την κάθαρση. Η σύγκριση του χιτσκοκικού βλέμματος με την κάθοδο του Δάντη στην Κόλαση ή με τον μύθο του Ορφέα, που κατεβαίνει στον Άδη για να σώσει την Ευρυδίκη, αναδεικνύει την ανάγκη της απελευθέρωσης από τα δεσμά του προσωπικού «ιλίγγου». Όπως ο Δάντης και ο Ορφέας, έτσι και ο ήρωας του Χίτσκοκ, Σκότι, καταδύεται σε ένα σκοτεινό και επικίνδυνο κόσμο, τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά, για να βρει ή να σώσει κάτι που έχει χάσει. Αυτό το ταξίδι αποτελεί μια βαθιά ψυχολογική εξερεύνηση της ανθρώπινης φύσης, της εμμονής και της ψυχολογικής κατάρρευσης, με τον σκηνοθέτη να περιγράφει την εσωτερική πάλη του ανθρώπου με τους φόβους και το τραύμα του, προκειμένου να λυτρωθεί.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Σε αυτό ακριβώς το σημείο κρύβεται και το νόημα της έκθεσης: στην ενδοσκόπηση του εσωτερικού ψυχισμού του ατόμου, που οδηγεί στην κάθαρση, σε μια διαδικασία ανακάλυψης και αυτοκατανόησης, η οποία καθίσταται ιδιαίτερα σημαντική σε περιόδους αστάθειας και αβεβαιότητας και ενδεχομένως να αποτελεί και τον μοναδικό τρόπο ίασης σε μια τοξική κουλτούρα. Από γλυπτά που φλερτάρουν με το υπαρξιακό κενό του διαγενεακού τραύματος έως κεραμικές φόρμες, από τις οποίες ανθίζουν λουλούδια, υμνώντας την τέχνη του καλού αποχαιρετισμού, η έκθεση Vertigo φέρνει κοντά δύο καλλιτέχνες που δεν δημιουργούν απλώς στατικές γλυπτικές δημιουργίες, αλλά αφηγήσεις που εξελίσσονται στον χρόνο, προσκαλώντας έτσι τον θεατή σε μια βαθιά ενδοσκόπηση. Συνολικά, το δυναμικό και πολυδιάστατο έργο τους συνθέτει μια βαθυστόχαστη ενατένιση της παρούσας στιγμής, αλλά και μια πρόβλεψη για το μέλλον, μέσω της καλλιτεχνικής και υπαρξιακής εξερεύνησης, που επιχειρεί να δημιουργήσει ένα ζωντανό αρχείο των πολιτιστικών και κοινωνικών προκλήσεων, που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
- Καλλιτέχνες: Ναταλία Μαντά, Δημήτρης Ταμπάκης
- Επιμέλεια: Φαίδρα Βασιλειάδου
- Διεύθυνση Παραγωγής: Μαρίνα Μήλιου Θεοχαράκη
- Βοηθός Παραγωγής: Νεφέλη Σιαφάκα
- Επικοινωνία: Μαρίνα Καμπούρογλου, Εύα Καραγιαννάκη
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ
Ναταλία Μαντά
Η Ναταλία Μαντά (γεν. 1994, Αθήνα) είναι εικαστικός. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το 2016 αποφοίτησε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) της Αθήνας και το 2020 ολοκλήρωσε το Μεταπτυχιακό Εικαστικών Τεχνών της ίδιας σχολής. Στην πρακτική της χρησιμοποιεί ποικίλα υλικά όπως μέταλλο, πηλό, φωτοευαίσθητα χημικά και βίντεο προβολές. Συνεργάζεται και αλληλοεπιδρά με καλλιτέχνες από το ευρύτερο φάσμα των τεχνών, των εικαστικών, της μουσικής, του θεάτρου και της performance. Το διάστημα 2017-2020 δίδαξε γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Έχει συμμετάσχει σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, μεταξύ άλλων: «HANDMADE: οι κοινωνικές διαστάσεις της χειροτεχνίας», Art Space Pythagorion, Σάμος, σε διοργάνωση του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Ιδρύματος Schwarz (2022)· «Εγκλεισμοί», Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Δρομοκαΐτειο, Αθήνα (2022)· «Reality Check II: Inner sanctum», Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Δαφνί, Αθήνα (2022)· «POTT-POTT», Μουσείο – Οικία Πανουργιά, Άμφισσα (2022)· «RESTART», Διεθνής Μπιενάλε Σύγχρονης Κεραμικής, Κορέα (2021)·«Limitless Limits», Larnaca Biennale, Κύπρος (2021)· «APOTROPAION», στον χώρο τέχνης 16 Φωκίωνος Νέγρη, σε διοργάνωση της Συλλογής Σωτήρη Φέλιου, Αθήνα (2021)· «Κι-νήματα», Μουσείο Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, Σπέτσες (2021)· «Δαίδαλα» στο Γιαλί Τζαμί, Χανιά (2021)· «Η ΔΕΗ συναντά την τέχνη», Ιστορικό Εργοστάσιο της ΔΕΗ, Αθήνα (2021). Έργα της ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές. Έχει βραβευτεί από την ARTWORKS (2022) και είναι Fellow του Προγράμματος Υποστήριξης Καλλιτεχνών Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (IΣΝ).
Δημήτρης Ταμπάκης
O Δημήτρης Ταμπάκης είναι εικαστικός και designer. Είναι απόφοιτος του Μεταπτυχιακού Εικαστικών Τεχνών της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών (2019-2021) και του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου (2009-2015). Από το 2018 είναι συνιδρυτής της καλλιτεχνικής ομάδας un.processed.realities η οποία δραστηριοποιείται σε Αθήνα και στην Τήνο. To 2020 σε συνεργασία με το Φίλιππος Ράσκοβιτς συμμετείχε στο προγράμματος φιλοξενίας του FUGA, ETOPIA Center for Art and Technology στην Zaragoza/Ισπανία και το 2022 στο προγράμματος φιλοξενίας της Bajaramovic Unlimited gallery στην Αθήνα. Το έργο του έχει παρουσιαστεί σε ομαδικές εκθέσεις σε ιδρύματα και ανεξάρτητους χώρους σε Ελλάδα και εξωτερικό όπως MOMus/Θεσσαλονίκη (2018), UCL London/ Λονδίνο(2019), MIET/Αθήνα(2019), Romantso/Αθήνα (2020), ,Α.Σ.Φ.Α,/Αθήνα (2021), Keiv Gallery/Aθήνα (2021), Centrum Gallery/Βερολίνο (2021), Bajaramovic Unlimited gallery/Αθήνα (2022), Galerie Basia Embiricos/ Παρίσι (2022), P.S. Gallery Community/Αθήνα (2022), One minute space/Αθήνα (2023&2024), Kyan/Αθήνα(2023), Αmphicar/Αθήνα (2023), Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο/ Aθήνα(2023), Ίδρυμα Τηνιακού Πολιτισμού/ Τήνος (2023), HAUNT/Βερολίνο (2023), Xeno/Σίγρι (2023), POLESUD/Strasbourg (2024).
Φαίδρα Βασιλειάδου
Η Φαίδρα Βασιλειάδου είναι μουσειολόγος και επιμελήτρια τέχνης, με έδρα την Αθήνα. Από το 2015, συνεργάζεται με πολιτιστικούς οργανισμούς και ιδρύματα όπως το MOMus, ο ΝΕΟΝ και το Schwarz Foundation, ως art mediator και μουσειοπαιδαγωγός σε εκθέσεις σύγχρονης τέχνης. Παράλληλα, έχει συμμετάσχει ως φιλοξενούμενη επιμελήτρια σε residencies και ανεξάρτητες εκδόσεις τέχνης, ενώ το 2016 ήταν υπότροφος στο Curatorial Fellowship του Schwarz Foundation στο Art Space Pythagorion της Σάμου, σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου. Έχει συντονίσει εκθέσεις που έχει επιμεληθεί ο Κωστής Βελώνης σε Αθήνα και Βιέννη, όπως και μέρος του αρχειακού οπτικοακουστικού υλικού της Κατερίνας Ζαχαροπούλου στην Βιβλιοθήκη της ΑΣΚΤ. Τέλος, από το 2018 οργανώνει ως ανεξάρτητη επιμελήτρια, εκθέσεις και καλλιτεχνικές δράσεις στην Αθήνα, με τελευταία την έκθεση “Contemporary Womanhood: Σύγχρονες Θηλυκότητες 1.0” στο MOMus Μουσείο Άλεξ Μυλωνά.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΛΛΗΛΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ:
- Ξενάγηση στο εργαστήριο της εικαστικού Ναταλίας Μαντά || 10 Οκτωβρίου | Πέμπτη, 18.30 – 20.00
- Ξενάγηση στο εργαστήριο του εικαστικού Δημήτρη Ταμπάκη || 17 Οκτωβρίου 2024 | Πέμπτη, 18.30 – 20.00
- Ξενάγηση στην έκθεση Vertigo από την επιμελήτρια Φαίδρα Βασιλειάδου || 3 Οκτωβρίου, 7 Νοεμβρίου 2024 Πέμπτη, 18.30 – 19.30
- Γλυπτά σε ισορροπία | Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά 6 -10 ετών και ενήλικες || *Η ημερομηνία διεξαγωγής του προγράμματος θα ανακοινωθεί σύντομα
Κεντρική εικόνα θέματος: Δημήτρης Ταμπάκης, Άτιτλο, 2022, Χυτό αλουμίνιο, 195×45εκ., λεπτομέρεια
