Το Θέατρο Πορεία και το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης συμπράττουν και παρουσιάζουν ένα από τα κορυφαία δείγματα της σύγχρονης δραματουργίας, το έργο της Γιασμίνα Ρεζά «Ο Θεός της Σφαγής». Το έργο ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Μάνου Βαβαδάκη. Επί σκηνής οι: Ιώ Ασηθιανάκη, Φανή Γεωργακάκη, Γιώργος Κριθάρας, Φοίβος Παπακώστας.

Η Έφη Θεοδώρου είναι Καλλιτεχνική Διευθύντρια ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κρήτης και Σκηνοθέτις.

***

-Η παράσταση «Ο Θεός της Σφαγής» έρχεται σε μια περίοδο που κυριαρχούν στο δημόσιο λόγο θέματα όπως ο σχολικός εκφοβισμός και η νεανική παραβατικότητα. Ποια η οπτική που φέρνει το έργο πάνω σε αυτά τα ζητήματα;

Η Ρεζά με ακρίβεια και δηλητηριώδες χιούμορ, ανατέμνει τον άνθρωπο του δυτικού πολιτισμού, σαρώνοντας κάθε έννοια πολιτικής ορθότητας, με αφορμή ένα περιστατικό νεανικής παραβατικότητας, που δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα στο έργο. Δημιουργεί ένα περιβάλλον, όπου ανάμεσα στα δύο ζευγάρια – γονείς των ατίθασων νεαρών -, σταδιακά οι καλοί τρόποι υποχωρούν, τα ζωώδη ένστικτα επικρατούν και η επικοινωνία καταρρέει. Αυτή η μεταμόρφωση των ενήλικων, καλλιεργημένων και πολιτισμένων γονιών σε πλάσματα που καταλύουν τους κανόνες της καθωσπρέπει συμπεριφοράς για να υποστηρίξουν το δίκιο τους, αναδεικνύει τα προβλήματα επικοινωνίας στη σχέση του ζευγαριού και εν πολλοίς δίνει ένα κλειδί για να κατανοήσουμε ότι η βία μπορεί να έχει τη βάση της μέσα στην ίδια την οικογένεια.

-Θέλετε να μας πείτε περισσότερα για το τι αναδεικνύει το κείμενο της Γιασμίν Ρεζά;

Όσο διεισδυτικό και σκληρό είναι το βλέμμα της Ρεζά πάνω στους τέσσερις χαρακτήρες του έργου, άλλο τόσο είναι επιεικές και τρυφερό. Απέναντι σε αυτά τα πλάσματα που πασχίζουν να ισορροπήσουν ανάμεσα σε επιθυμίες, εξουθενωτικούς όρους εργασίας, απαιτήσεις της καθημερινότητας, γονικές και συντροφικές υποχρεώσεις, η Ρεζά αποφεύγει το σκόπελο του διδακτισμού. Θα έλεγα ότι συναισθάνεται σε βάθος την ανθρώπινη φύση και τη συμπονά. Σίγουρα δε δίνει εύκολες και καθολικές απαντήσεις, μας αφήνει αντιμέτωπους με τον άνθρωπο και τους δαίμονές του. Δεν είναι τυχαίο, ότι το έργο αυτό, ανεβαίνει σταθερά από το 2007 που γράφτηκε σε όλες τις σκηνές του κόσμου και γνωρίζει τεράστια επιτυχία.

-Ο τίτλος, προερχόμενος από τον επίλογο του κειμένου δεν παραπέμπει σε κωμωδία. Πώς θα περιγράφατε το χιούμορ της παράστασης;

Ο Θεός της Σφαγής που η συγγραφέας επιτρέπει να επικρατήσει σε αυτό το σαλόνι που είναι κάπως διαφορετικό από τα συνηθισμένα, είναι ένας Θεός – Ιανός, έχει δύο πρόσωπα, του δράματος και της κωμωδίας. Χάρη στους επιδέξιους χειρισμούς της Ρεζά, τα στοιχεία της κωμωδίας επικρατούν. Το γέλιο που γεννάει όμως, είναι ένα «κίτρινο γέλιο», κατά τη γαλλική έκφραση. Γελάς για να μην κλάψεις, γελάς από απόγνωση, από ανημπόρια, από θυμό, γελάς με τα χάλια που δεν μπορείς να δικαιολογήσεις ούτε και να αγνοήσεις, που όμως αποκαλύπτονται ως συγγνωστά, που αξίζουν δηλαδή τη συγχώρεση.

-Τι μπορείτε να μας πείτε για τη σκηνοθετική προσέγγιση του Μάνου Βαβαδάκη; Αλλά, και για το σκηνικό που έχει επιμεληθεί η Γιωργίνα Γερμανού;

Η σκηνοθετική προσέγγιση του Μάνου Βαβαδάκη, αναδεικνύει το διττό χαρακτήρα του έργου, δίνοντας έμφαση στα κωμικά στοιχεία, αλλά και στα στοιχεία που κρατούν από το θέατρο του παραλόγου, που εμπνέει εξίσου τη συγγραφέα. Ο ρεαλισμός υποχωρεί στην παράσταση αυτή, στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλει το αφαιρετικό σκηνικό της Γιωργίνας Γερμανού, με τη προσθήκη ενός ασυνήθιστου «χαλιού», φτιαγμένο από θραύσματα – τούβλα, κεραμίδια, όστρακα κάθε λογής – όπου περπατούν ασταθώς και με θόρυβο τα πρόσωπα, ενώ κατά τα άλλα, συνομιλούν και εκφράζονται «κανονικά».

-Ποιες είναι μερικές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το θέατρο της περιφέρειας; Και ποια είναι τα όνειρα κάνετε για το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης;

Αυτό που επιχειρώ στα 5 χρόνια που διευθύνω καλλιτεχνικά το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κρήτης, είναι να μην αισθάνομαι εγκλωβισμένη από τον όρο «θέατρο της περιφέρειας». Να προτείνω και να συνθέτω ένα ρεπερτόριο κλασικό και σύγχρονο, ελληνικό και ξένο, που διαισθάνομαι ότι ακουμπάει τους σύγχρονους προβληματισμούς και τις αγωνίες του καιρού, αλλά αφουγκράζεται και τις ιδιαιτερότητες του τόπου και του κοινού που απευθύνεται. Το κρητικό θέατρο έχει μια μεγάλη ιστορία – γέννησε σπουδαία έργα τον 16ο αιώνα – άλλο τόσο και το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κρήτης που κλείνει φέτος τα 50 χρόνια λειτουργίας του – αρχικά ως Ε.ΘΕ.Κ. (Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης). Εκτός από το Υπουργείο Πολιτισμού, οι χρηματοδότες του είναι όλοι οι Δήμοι της Κρήτης και σε όλη την Κρήτη απευθύνεται. Χωρίς παραχωρήσεις και εκπτώσεις – γιατί πιστεύω ακράδαντα ότι το καλό θέατρο αναγνωρίζεται από όλους -, προσπαθώ να διευρύνω τη βάση του κοινού, δίνοντας έμφαση στους θεατές της νεότερης γενιάς και αυτό είναι ένα στοίχημα που πιστεύω ότι έχει κερδηθεί. Ταυτόχρονα διερευνώ τρόπους ώστε το θέατρο να μπορέσει να διεισδύσει σε ακόμα περισσότερους δήμους και χωριά – εδώ βαραίνει το οικονομικό σκέλος. Παραμένω αταλάντευτα προσανατολισμένη, σε ένα θέατρο εξωστρεφές, ανοιχτό σε συμπράξεις με το κέντρο, πάντα έτοιμο να υποδέχεται καλλιτέχνες αναγνωρισμένους που επιθυμούν να δοκιμαστούν εκτός έδρας και άλλο τόσο πρόθυμο να αξιοποιεί το σημαντικό τοπικό καλλιτεχνικό δυναμικό.

Στα άμεσα σχέδια του Θεάτρου, είναι η διοργάνωση της πρώτης μεγάλης έκθεσης βεστιαρίου και αρχείου του που επιμελείται ο εικαστικός και σκηνογράφος Αντώνης Βολανάκης και που θα παρουσιαστεί στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων σε συνεργασία με αυτήν.

Καθώς επίσης μια διημερίδα για «Το θέατρο στην περιφέρεια», μια πρωτοβουλία του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, που αγκάλιασε το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.Κρήτης και συνδιοργανώνει με το Κ.Θ.Β.Ε., την Περιφέρεια Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Κρήτης (8-9 Νοεμβρίου 2024).

-Πριν ανεβεί στην σκηνή του Πορεία, η παράσταση «Ο Θεός της Σφαγής» έχει ήδη παρουσιαστεί στα Χανιά, στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο, στον Άγιο Νικόλαο και σε άλλες περιοχές της Κρήτης. Πώς θα περιγράφατε την υποδοχή που έχει λάβει από το κοινό ως τώρα;

Οι παραστάσεις στην Κρήτη γνώρισαν παντού μεγάλη επιτυχία. Το κοινό επικοινώνησε άνετα με την παράσταση και ξόρκισε με κάμποσο γέλιο το διπρόσωπο θεό.

Διαβάστε επίσης:

Ο Θεός της Σφαγής, της Γιασμίνα Ρεζά σε σκηνοθεσία Μάνου Βαβαδάκη στο θέατρο Πορεία
Θέατρο Πορεία: Το ρεπερτόριο της θεατρικής περιόδου 2024-2025