Δον Κιχώτης, του Grigori Kozintsev

Η New Star παρουσιάζει την ταινία του Grigori Kozintsev με τίτλο «Δον Κιχώτης»,…

… που αποτελεί την πρώτη ταινία της κλασικής τριλογίας του Ρώσου σκηνοθέτη, η οποία περιλαμβάνει ακόμη τις ταινίες «Άμλετ» και «Βασιλιάς Ληρ». Η ταινία θα αρχίσει να προβάλλεται στους κινηματογράφους από την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2013.

Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα Φεστιβάλ Καννών 1957
«ΔΟΝ ΚΙΧΩΤΗΣ» – DON KIKHOT / DON QUIXOTE
Δράμα, Σοβιετική Ένωση, 1957, 110\\’

Σκηνοθεσία: Grigori Kozintsev,
Σενάριο: Yevgeni Shvarts, βασισμένο στο ανεπανάληπτο μυθιστόρημα του Μ. Θερβάντες
Πρωταγωνιστές:         Nikolai Cherkasov    – Don Quixote de la Mancha
                   Yuri Tolubeyev    – Sancho Panza
                   Serafima Birman    – The Housekeeper
                    Lyudmila Kasyanova    – Aldonsa
                    Svetlana Grigoryeva    – The Niece
            Vladimir Maksimov    – The priest
            Viktor Kolpakov     – The barber
            Tamilla Agamirova    – Lady Altisidora
            Georgiy Vitsin        – Sanson Carrasco
            Bruno Frejndlikh    – The Duke
            Lidiya Vertinskaya    – The Duchess
            Galina Volchek    – Maritornes
Μουσική: Kara Karayev
Κοστούμια: M. Rafalovich
Μακιγιάζ: V. Ulyanov
Ήχος: Ilya Volk
Παραγωγή: Lenfilm Studio
Σχεδιασμός παραγωγής: Natan Altman, Yevgeni Yenej

Σύνοψη
Ο Δον Κιχώτης έχει αναστατώσει με την συμπεριφορά του όλο το χωριό. Οι ήρωες ιπποτικών βιβλίων τον έχουν αναστατώσει και ονειρεύεται να ζήσει κι αυτός μάχες και περιπέτειες όμοιες με τις δικές τους. Φορώντας, λοιπόν, μια πανοπλία και παίρνοντας για άλογο τη σκούπα της Ροζαλίας, ξεκινά το ταξίδι του για την υπεράσπιση των αδυνάτων και τη διαφύλαξη της τιμής της αγαπημένης του «Δουλτσινέας». Συγχέει την φαντασία του με την πραγματικότητα, τρώει συνεχώς τα μούτρα του αλλά ποτέ δεν το βάζει κάτω. Στο δρόμο του συναντά τον Σάντσο, έναν φτωχό και αφελή γείτονα του, και τον πείθει να αφήσει την οικογένειά του τάζοντάς του πως θα γίνει «άρχοντας» σε ένα φανταστικό νησί. Μαζί θα ζήσουν ένα σωρό «ηρωικά κατορθώματα» αντιμετωπίζοντας «γίγαντες φοβερούς, ληστές και ιππότες» οι οποίοι δεν είναι τίποτα άλλο παρά γέννημα της φαντασίας του Δον Κιχώτη…

Η πιο πετυχημένη διασκευή και πιο πιστή στο βιβλίο του Θερβάντες είναι ο ρωσικός «Δον Κιχώτης» του Γκριγκόρι Κοζίντσεφ. Γυρισμένη στην Κριμέα, κατάφερε να αναπλάσει την ατμόσφαιρα του βιβλίου και τις απέραντες πεδιάδες της Ισπανίας με χρώματα ξεθωριασμένα που φέρνουν στο νου πίνακες της Αναγέννησης, ενώ ο πρωταγωνιστής του Νικολάι Τσερκάσοφ (ο Ιβάν στη ταινία «Ιβάν ο τρομερός» του Αϊζενστάιν) έδωσε με τον καλύτερο τρόπο τον ιππότη ήρωα… Κλασικό, λυρικό, φιλοσοφικό…

ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΚΟΖΙΝΤΣΕΦ ΓΚΡΙΓΚΟΡΙ ΜΙΧΑΗΛΟΒΙΤΣ
(1905, Κίεβο – 1973, Λένινγκραντ)
Σοβιετικός σκηνοθέτης του κινηματογράφου. Σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πετρούπολης. Ήταν θεατρικός και κινηματογραφικός σκηνοθέτης. Στο θέατρο, ήταν μέλος ενός μοντερνιστικού αβαντ-γκαρντ κινήματος, του «Εκκεντρικού», που περιλάμβανε τις θεατρικές μεθόδους του Μέγερχολντ και του Σεργκέι Αϊζενστάιν. Ο Κόζιντσεφ συμμετείχε και στη συγγραφή του «Εκκεντρικού Μανιφέστου», που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 1922, και ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της «Φάμπρικας του Εκκεντρικού Ηθοποιού», που υλοποιούσε κινηματογραφικά έργα, εμποτισμένα από αυτές τις πρωτοποριακές ιδέες.  Το 1924 άρχισε να εργάζεται στα «Βόρειο-Δυτικά» κινηματογραφικά στούντιο, το σημερινό στούντιο της «Λένφιλμ». Οι πρώτες σκηνοθετικές εργασίες των Κόζιντσεφ και Τράουμπεργκ (που δούλεψαν μαζί μέχρι το 1946) στο «βουβό» κινηματογράφο είναι «Οι περιπέτειες της Οκτιάμπρινα» (1924), «Το παλτό» (1926, από την ομώνυμη νουβέλα του Γκόγκολ), «Η ρόδα του διαβόλου» (1926) κ.ά. Οι ταινίες αυτές χαρακτηρίζονται από μία εκκεντρικότητα, από την τάση για αναζήτηση καινούργιων και οξύτερων κινηματογραφικών εκφραστικών μέσων και παράλληλα από μια περιορισμένη απήχηση στο ευρύτερο κοινό εξαιτίας αυτών ακριβώς των φορμαλιστικών πειραματισμών.

Με τις ταινίες πού ακολούθησαν (όπως «Η Νέα Βαβυλώνα» κ.ά.), οι δύο σκηνοθέτες έκαναν στροφή σε θέματα κοινωνικού προσανατολισμού, ενώ με την ταινία «Μόνη», πού ήταν από τις πρώτες ομιλούσες ταινίες του Σοβιετικού κινηματογράφου, στράφηκαν αποφασιστικά στο ρεαλισμό. Σημαντική κατάκτηση του Σοβιετικού κινηματογράφου αποτελεί ή τριλογία τους «Η Νιότη του Μαξίμ» (1935), «Η Επιστροφή του Μαξίμ» (1937) και «Ο Μαξίμ στην Εξουσία» (1939). Στην τριλογία αυτή δημιουργήθηκε πειστικά και με καλλιτεχνικά μέσα η τυπική μορφή του Ρώσου εργάτη – μπολσεβίκου τής επαναστατικής εποχής (τον κύριο ρόλο ενσάρκωσε ο Μπ. Π. Τσιρκόφ). Στις ταινίες αυτές ξετυλίχτηκε όλο το μεγαλείο του πολιτικού καθήκοντος σε συνδυασμό με την ώριμη δεξιοτεχνία των δύο σκηνοθετών. Σκηνοθέτησε μονάχος του μετά τον Β\\’ Παγκόσμιο Πόλεμο βιογραφικές ταινίες (όπως «Πιραγκόφ», 1947 και «Μπελίνσκι» 1953), ενώ ασχολήθηκε και με τη σκηνοθεσία στο θέατρο, ανεβάζοντας στις σκηνές του Λένινγκραντ τις τραγωδίες του Σαίξπηρ «Βασιλιάς Ληρ» (1941), «Οθέλλος» (1943) και «Άμλετ» (1954).  Αξιόλογη εργασία του Κόζιντσεφ θεωρείται ή σωστή μεταφορά των τραγωδιών του Σαίξπηρ στην οθόνη, όπως «Άμλετ» (1964, ταινία που τιμήθηκε με βραβείο Λένιν το 1965), και «Βασιλιάς Ληρ» (1971). Οι ταινίες αυτές μαζί με τον «Δον Κιχώτη» (1957, από το μυθιστόρημα του Θερβάντες, με τον Νικολάι Τσερκάσοφ στον κύριο ρόλο), διακρίνονται για τη βαθιά τους πίστη στις αρχές του ουμανισμού και της κοινωνικής δικαιοσύνης και για τον ασυμβίβαστο αγώνα τους εναντίον κάθε μορφής μισανθρωπισμού. Υπήρξε επίσης και δάσκαλος της κινηματογραφικής και θεατρικής τέχνης (από το 1922 -1926 στο εργαστήρι «Φάμπρικα του Εκκεντρικού Ηθοποιού», από το 1926 -1932 στο Ινστιτούτο Σκηνικής Τέχνης του Λένινγκραντ και από το 1941 στο Κρατικό Πανενωσιακό Ινστιτούτο Κινηματογραφίας). Τιμήθηκε με κρατικά βραβεία της ΕΣΣΔ (το 1941 και το 1948), με δύο παράσημα Λένιν και με το παράσημο της «Οχτωβριανής Επανάστασης», καθώς και με πολλά μετάλλια.

ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
1924 – Η περιπέτεια της Οκτωβρίνας. (The adventure of Oktobrina)
1924 – Η Κόκκινη εφημερίδα (The Red Newspaper)
1925 – Ο Μίσκα εναντίον τον Ιουντένιτς (Mishka against Oudenits)
1926 – Η Ρόδα του Διαβόλου
1926 – Το Πανωφόρι (Overcoat)
1927 – Ο Αδελφούλης (Little Brother)
1927 – Σ.Β.Ντ  (SBD)
1929 – Η Νέα Βαβυλώνα (The New Babylon)
1931 – Μία
1934 – Η νιότη του Μαξίμ
1937 – Η επιστροφή του Μαξίμ
1938 – Από την πλευρά του Βίμπορ
1943 – Ο νεαρός Φριτζ
1946 – Απλοί Άνθρωποι
1947 – Πιράγκοφ
1953 – Μπελίνσκ
1957 – Δον Κιχώτης
1964 – Άμλετ
1971 – Βασιληάς Ληρ

ΝΙΚΟΛΑΪ ΤΣΕΡΚΑΣΩΦ
(1903, Αγ. Πετρούπολη – 1966, Μόσχα)
Ο Nikolai Konstantinovich Cherkasov γεννήθηκε στις 27 Ιουλίου 1903, στην Αγία Πετρούπολη, Ρωσία. Ο πατέρας του, Konstantin Aleksandrovich Cherkasov, ήταν υπάλληλος στον Αυτοκρατορικό Σιδηρόδρομο της Ρωσίας και η μητέρα του, Anna Andrianovna, νοικοκυρά. Ζούσαν σε αριστοκρατική περιοχή της Αγίας Πετρούπολης, κοντά στο Mariinsky Theatre of Opera and Ballet. Ο νεαρός Τσερκάσωφ σπούδασε στο Γυμνάσιο της Αγίας Πετρούπολης. Ήταν λάτρης της όπερας και παρακολούθησε πολλές παραστάσεις του διάσημου Feodor Chaliapin Sr., στο Θέατρο Mariinsky. Το 1919 αποφοίτησε κι έκανε αίτηση στην Ιατρική-Χειρουργική Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης όπου δεν έγινε αποδεκτός για πολιτικούς λόγους.

Το Μάιο του 1919 προσελήφθη ως μαθητευόμενος στο θίασο του Θεάτρου Mariinsky και έγινε δεκτός στην τάξη του μίμου Α. Klark και μετά από ένα μήνα προσελήφθη ως μίμος. Ήταν ο ψηλότερος ηθοποιός στο θέατρο και σύντομα του δόθηκε η ευκαιρία να αποδείξει το ταλέντο του. Το 1919, στην πρεμιέρα της όπερας «Vrazhia Sila», ο Τσερκάσωφ έπαιξε τον πρώτο μικρό σιωπηλό ρόλο του. Ήταν τόσο ενθουσιασμένος μετά από τη σύντομη εμφάνισή του στη σκηνή, που συνέχισε να μιμείται και εκτός σκηνής και εμφανίστηκε με κωμικές κινήσεις του και κόλπα στο μπαλκόνι ανάμεσα στο ακροατήριο. Εκείνη τη στιγμή Feodor Chaliapin ο πρεσβύτερος ο ίδιος, εμφανίστηκε στη σκηνή για να τραγουδήσει την κύρια άρια του, αλλά το κοινό γύρισε το κεφάλι τους προς τον Τσερκάσωφ στο μπαλκόνι. Μετά την παράσταση ο Chaliapin, ο οποίος ήταν και το αφεντικό του Θεάτρου Mariinsky, του ζήτησε να δείξει όλα του τα κόλπα του στον ίδιο και τους διαχειριστές του θεάτρου. Ο Τσερκάσωφ ήταν σχεδόν φοβισμένος, αλλά ξαναέκανε την παντομίμα του τόσο καλά που τον συγχώρεσαν. Από το 1923-1927 σπούδασε στο Λένινγκραντ (Αγία Πετρούπολη) στο Ινστιτούτο Θεάτρου και Κινηματογράφου. Το 1925 δημιούργησε την εκπομπή που ονομάζεται «\\’Charley Chaplin, Pat and Patachone» με τους κωμικούς Boris Chirkov και Pyotr Berezov. Η κωμωδία του έγινε εξαιρετικά δημοφιλής και ο Τσερκάσωφ προσελήφθη από το Θέατρο για νέους στο Λένινγκραντ. Το 1929 προσκλήθηκε να εργαστεί στο Μέγαρο Μουσικής Λένινγκραντ. Τον επόμενο χρόνο προσκλήθηκε στο Music Hall της Μόσχας, αλλά σύντομα επέστρεψε στη γενέτειρά του Αγία Πετρούπολη και μπήκε στο θίασο του Leningrad Comedy Theatre. Ο Τσερκάσωφ καταλάγιασε μετά από πέντε χρόνια περιοδίες σε πόλεις και κωμοπόλεις της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1929 ο Τσερκάσωφ παντρεύτηκε μια νεαρή ηθοποιό, τη Nina Nikolaevna Veitbrekht, και απέκτησαν μια κόρη το 1931.

Ο Τσερκάσωφ έκανε το ντεμπούτο του με την ταινία του βωβού κινηματογράφου «Ένας Ποιητής κι ένας Τσάρος» το 1927. Μετά από αρκετές πιο ομιλούσες ταινίες έπαιξε στην πρώτη σοβιετική ταινία με ήχο «Vstrechniy» (1932) και σύντομα έκανε μια αστρική σταδιοδρομία ταινιών. Η φήμη του εκτοξεύτηκε μετά από το ρόλο του καθηγητή Paganel στην «Οικογένεια του Λοχαγού Γραντ»  (1938). Ο ρόλος του καθηγητή Polezhaev σε «Baltic Deputy» (1937) και η απόδοσή ως Πρίγκιπα Αλεξέι, γιου του Πέτρου του Μέγα στην «Οι κατακτήσεις του Πέτρου του Μέγα» (1937 και 1938) τράβηξε την προσοχή του Ιωσήφ Στάλιν. Το 1941 ο Τσερκάσωφ έλαβε το βραβείο για την ταινία «\\’Alexander Nevsky». Την ίδια χρονιά γεννήθηκε ο γιος του. Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου έχασε την κόρη του, από την πείνα στο Λένινγκραντ κάτω από τη ναζιστική πολιορκία.  Το 1958 ξεκίνησε το “ξεπάγωμα” στη σοβιετική πολιτιστική και πολιτική ζωή. Εκείνη την εποχή Cherkasov συνεργάστηκε με τον Grigori Kozintsev στην ταινία «Δον Κιχώτης» (1957).

Είχε επίσης μια εκπληκτική σταδιοδρομία ως ηθοποιός θεάτρου. Από το 1933 έως το1964 ήταν ο πρωταγωνιστής του Pushkin Drama Theatre του Λένινγκραντ (Αγία Πετρούπολη). Έπαιξε με τους Yekaterina Korchagina-Aleksandrovskaya, Illarion Pevtsov, Yuri Yuryev,Boris Babochkin, Nikolai Simonov, Vasili Merkuryev, Konstantin Skorobogatov, Konstantin Adashevsky, Yuri Tolubeyev, Aleksandr Borisov, και άλλους αξιόλογους ηθοποιούς. Η καριέρα του Τσερκάσωφ έληξε επειδή παραιτήθηκε σε ένδειξη διαμαρτυρίας μετά την απόλυση της συζύγου του από το Pushkin Drama Theatre από τις σοβιετικές αρχές. Αυτό έγινε το τελικό χτύπημα για την υγεία και την καριέρα του. Εκτός από την καριέρα του, ο Τσερκάσωφ ήταν γνωστός ως ένθερμος υποστηρικτής των συνταξιούχων και των αναπήρων ηθοποιών και συγγραφέων. Δώρισε προσωπικά σημαντικά χρηματικά ποσά σε πολλούς λιγότερο τυχερούς ηθοποιούς και κινηματογραφιστές που υπέφεραν.

Ο Nikolai Cherkasov βραβεύθηκε με το βραβείο Λένιν και 5 φορές με το βραβείο Στάλιν. Παρασημοφορήθηκε με το Τάγμα Λένιν και έλαβε πολλά άλλα βραβεία και παράσημα. Είχε οριστεί Καλλιτέχνης του Λαού της ΕΣΣΔ (1947). Πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια στις 14 Σεπτεμβρίου 1966, στο Λένινγκραντ. Στη νεκρώσιμη ακολουθία του παρέστησαν χιλιάδες θαυμαστές του. Το 1975, στήθηκε μνημείο του Nikolai Cherkasov στη Νεκρόπολη των Διδασκάλων των Τεχνών στο Νεκροταφείο Tikhvinskoe της Μονής Αγ. Aleksandr Nevsky στην Αγία Πετρούπολη, που καλλιτεχνήθηκε από το γλύπτη Mikhail Anikushin.

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΗ ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ
1936 – Girl Friends
1938 – Friends
1938 – Alexander Nevsky
1939 – Lenin in 1918
1944 – Ivan the Terrible
1947 – Pirogov
1949 – Alexander Popov
1957 – Don Quixote (Δον Κιχώτης)