Αφιέρωμα στο έργο του Νίκου Κούνδουρου

Με αφορμή την άφιξη της καινούριας ταινίας του γόνιμου δημιουργού με τίτλο «Ένα Πλοίο για την Παλαιστίνη»,…

… που θα κυκλοφορήσει από τη Feelgood, θα πραγματοποιηθεί ένα αφιέρωμα με τίτλο «Ένα πλοίο για την Παλαιστίνη», που αφορά στο σημαντικό έργο του Νίκου Κούνδουρου, ο οποίος έχει σημαδέψει με την πρωτοποριακή εικαστική αλλά και πολιτική του διάσταση το ελληνικό σινεμά ήδη από τη δεκαετία του ‘50. Οι ταινίες θα προβάλλονται από την Πέμπτη 14 Μαρτίου 2013.

Ο σπουδαίος σκηνοθέτης έχει αντιπροσωπεύσει τον ελληνικό κινηματογράφο πολλές φορές στο εξωτερικό. Έχει τιμηθεί με το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου για τις «Μικρές Αφροδίτες» το 1963 και με το πρώτο βραβείο σκηνοθεσίας για την ταινία «Το ποτάμι» στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1959. Η ταινία «Ο Δράκος» χαρακτηρίστηκε ως η καλύτερη ελληνική ταινία της δεκαετίας του 1950-1960. Σημειώνεται, επίσης, πως κόπιες πολλών ταινιών του βρίσκονται στο Ευρωπαϊκό Μουσείο Κινηματογράφου, στη Γαλλική Ταινιοθήκη, καθώς και στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης.

Για μία εβδομάδα οι απαιτητικοί και επιλεκτικοί θεατές θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα αφιέρωμα στο σημαντικό έργο του Νίκο Κούνδουρου, το οποίο περιλαμβάνει εκτός από την καινούρια ταινία του Έλληνα δημιουργού και τέσσερα παλιότερα και αντιπροσωπευτικά δείγματα της φιλμογραφίας του.

Πιο συγκεκριμένα, από τις 14/3 στην αίθουσα Β της Ταινιοθήκης της Ελλάδος θα πραγματοποιούνται καθημερινά τρεις προβολές της ταινίας «Ένα Πλοίο για την Παλαιστίνη», ενώ στην αίθουσα Α θα τρέχει ένα παράλληλο αφιέρωμα με τις ταινίες «Μπάυρον: Μπαλάντα σ’ έναν Δαίμονα», «Μπορντέλο», «Μικρές Αφροδίτες» και «Μαγική Πόλη». Οι ταινίες θα παίζονται επίσης στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και στο Τριανόν.

Σχετικά με τις ταινίες
Ένα πλοίο για την Παλαιστίνη
Η ταινία εμπνέεται από πραγματικά γεγονότα και διαδραματίζεται σ’ ένα μικρό ελληνικό λιμάνι στον Νότο της Πελοποννήσου, όπου έχει αναπτυχθεί μια μικρή εμπορική πόλη με εύκολη επικοινωνία για εμπορικές συναλλαγές με Μαρόκο-Τυνησία-Αλγέρι. Στη δραστήρια πόλη έχει δημιουργηθεί επίσης μια πολύγλωσση στοά μασόνων, ενώ σ’ ένα παλιό αρχοντικό έχει στεγαστεί το κέντρο των κοριτσιών από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης – ένας ολόκληρος κόσμος από γυναίκες, που η υπόσχεση για μια καλύτερη ζωή τις έφερε στην Ελλάδα. Την ίδια στιγμή, μια ομάδα Παλαιστινίων κομάντος επιδιώκουν την κατάληψη ενός πλοίου που μεταφέρει πολεμικό υλικό από την Πελοπόννησο στο λιμάνι τις Χάιφα.

Σκηνοθεσία: Νίκος Κούνδουρος
Σενάριο: Νίκος Κούνδουρος
Παίζουν: Θεοδόσης Ζαννής, Εύα Ψυλλάκη, Μανώλης Παπαδάκης, Γιώργος Κοψιδάς, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Δέσποινα Μορίου, Ερρίκος Λίτσης, Αγάπη Μανουρά, Ελένη Κωνσταντίνου, Πανάγος Ιωακείμ, Θέμης Μητρόπουλος, Μιχάλης Μπογέας, Άννα Βοργία κ.α.
Παραγωγός: Παντελής Καλατζής
Διευθυντής Φωτογραφίας: Βαγγέλης Κατριτζιδάκης
Μουσική: Βαγγέλης Μπόντας
Μοντάζ: Γιάννης Αγελαδόπουλος

Μαγική Πόλη
Σε μια εργατική συνοικία οι φτωχοί δεν έχουν χάσει ακόμα την ανθρωπιά τους. Ο ήρωας της ταινίας αρνείται την πρόταση των λαθρεμπόρων για να βγάλει εύκολο χρήμα. Το παλιό φορτηγό βγαίνει στη δημοπρασία. Την τελευταία στιγμή, οι κάτοικοι ξυπνούν από το λήθαργο της φτώχειας τους, κάνουν έρανο και σώζουν το φορτηγό. Ένα κορίτσι, η Μαρία, εξομολογείται την αγάπη της, ο κόσμος γυρνάει στα σπίτια του και τις δουλειές του. Η φτωχογειτονιά μοιάζει ξαφνικά πιο φωτεινή, πιο ωραία.
Σκηνοθέτης: Νίκος Κούνδουρος
Σενάριο: Μαργαρίτα Λυμπεράκη
Μοντάζ: Γιώργος Τσαούλης
Φωτογραφία: Σταμάτης Γιαννούλης
Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
Ηθοποιοί: Γιώργος Φούντας, Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Θανάσης Βέγγος, Στέφανος Στρατηγός, Μίμης Φωτόπουλος, Ανέστης Βλάχος, Μάνος Κατράκης, Εύα Μπρίκα, Φάνης Καμπανής, Ανδρέας Ντούζος
Έτος παραγωγής: 1954
Διάρκεια: 80’

Μικρές Αφροδίτες
Κάπου στην Ελλάδα, το 2000π.Χ. Μία ομάδα βοσκών κατεβαίνει από τα βουνά αναζητώντας νέα βοσκοτόπια. Χάνοντας τον δρόμο τους, συναντούν κάποιες γυναίκες ψαράδων των οποίων οι άντρες τους είναι στη θάλασσα. Ανάμεσα στον Σκύμνο, τον νεαρό γιο ενός βοσκού, και τη Χλόη, μια δωδεκάχρονη κοπέλα, γεννιέται ένας σύντομος και βίαιος έρωτας. Τα παιχνίδια των δύο εφήβων ξυπνούν τον πόθο του Λύκα, ενός μουγκού βοσκού ο οποίος καταφέρνει να κερδίσει τη Χλόη. Μην μπορώντας να συμβιβαστεί με την πικρή γεύση της προδοσίας, ο Σκύμνος αφήνεται να τον πάρουν τα κύματα.

Σκηνοθέτης: Νίκος Κούνδουρος
Σενάριο: Βασίλης Βασιλικός, Κώστας Σφίκας
Παραγωγή: Γιώργος Ζερβός, Νίκος Κούνδουρος
Φωτογραφία: Giovanni Varriano
Μουσική: Γιάννης Μακρόπουλος
Ηθοποιοί: Κλεοπάτρα Ρώτα, Ελένη Προκοπίου, Τάκης Εμμανουήλ, Βαγγέλης Ιωαννίδης Ζαννίνο, Ανέστης Βλάχος, Βασίλης Καΐλας
Βραβεία: Βραβείο σκηνοθεσίας και βραβείο Καλύτερης Ταινίας Διεθνούς Ένωσης Κριτικών, 1963, Φεστιβάλ Βερολίνου
Βραβείο καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, μουσικής και κριτικών, 1963, Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης
Έτος παραγωγής: 1963
Διάρκεια: 88’

Μπάυρον, Μπαλάντα σ’ έναν Δαίμονα
Ιανουάριος 1824. Ο Λόρδος Βύρων φτάνει στο Μεσολόγγι και χαιρετίζεται ως Μεσσίας από τους επαναστατημένους Έλληνες. Η ταινία καταγράφει τις τελευταίες μέρες του κολασμένου ποιητή μέσα στον  πυρετό της Επανάστασης και τον ίλιγγο των αδιέξοδων παθών του. Ίσως το πιο φιλόδοξο έργο του σκηνοθέτη, μοιάζει με κολοσσιαίο, σχεδόν υπεράνθρωπο στοίχημα με την τέχνη, την ποίηση, την ιστορία. Αλλά και αναμέτρηση με δαίμονες υπαρκτούς, αφού η παραγωγή ολοκληρώθηκε με τη συνεργασία των Ρώσων, στην Κριμαία. Βουτιά, λοιπόν, στην έλξη του θανάτου, που δεν ενδιαφέρεται τόσο για τη γέννηση ενός έθνους, όσο για τον θάνατο ενός ποιητή και μάλιστα του πιο ακραίου ρομαντικού ποιητή. Η ταινία εικονογραφεί την καταβύθιση του Μπάυρον στην ιδιωτική του άβυσσο και εντάσσεται θαυμαστά σ’ ένα σύγχρονο οικουμενικό ρεύμα αναβίωσης των αιτημάτων του Ρομαντισμού στο σήμερα, σε μια εποχή που οι μύθοι και οι ιδεολογίες δείχνουν να περνούν οριστικά στη ζώνη του λυκόφωτος.
Σκηνοθέτης: Νίκος Κούνδουρος
Σενάριο: Νίκος Κούνδουρος, Φώτης Κωνσταντινίδης
Παραγωγή: Profilm (Athens), Akvo Company (Moscow), ΕΡΤ 1
Φωτογραφία: Νίκος Καβουκίδης
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Ηθοποιοί: Μάνος Βακούσης, Vera Sotnikova, Βασίλης Λάγκος, Igor Yiasoulovits, Άκης Σακελλαρίου, Farhad Mahmoudov
Βραβεία: Βραβείο της Ένωσης Τεχνικών Ελληνικού Κινηματογράφου & Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ)
Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1992 Καλύτερης Ερμηνείας Α’ Ανδρικού Ρόλου, Καλύτερης Ερμηνείας Γυναικείου Ρόλου, Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Φωτογραφίας, Καλύτερου Ήχου, Καλύτερου Μοντάζ, Καλύτερων Σκηνικών
Έτος παραγωγής: 1992
Διάρκεια: 138’

Μπορντέλο
Κρήτη 1897. Στο νησί οι στόλοι των Μεγάλων Δυνάμεων αγωνίζονται να εξασφαλίσουν τα πετρέλαια της Ανατολής. Η Μαρία Βοναπάρτη και τα κορίτσια από έναν οίκο ανοχής της Μασσαλίας αποβιβάζονται στα Χανιά. Οι αξιωματικοί των στόλων και ο Τούρκος Ιμπραήμ Πασάς διαπραγματεύονται την κατοχή του νησιού, ενώ οι αντάρτες έχουν κατέβει από τα βουνά περιμένοντας τη δική τους ώρα. Στο «σπίτι» της Ρόζας,  Άγγλοι, Γάλλοι και Ρώσοι αξιωματικοί περιμένουν. Ο ζωγράφος Βασίλης θα προσπαθήσει να σκοτώσει τον Άγγλο Πλοίαρχο. Η αναπαράσταση του Μινώταυρου και η διεκδίκηση της Εβραίας πόρνης από τον Άγγλο και το Ρώσο πλοίαρχο ταράζουν τα κορίτσια του σπιτιού που τρομαγμένα θέλουν να εγκαταλείψουν το νησί. Η Ρόζα μένει μόνη, μια γυναίκα της Κρήτης σκοτώνει τον Βασίλη. Το παζάρι τελειώνει και η Ρόζα δεν θα φύγει ποτέ. Θα μείνει ως τα βαθιά γεράματα στην Κρήτη και η ιστορία θα τη θυμάται σαν τη θρυλική ηρωίδα του Καζαντζάκη Μαντάμ Ορτάνς.
Σκηνοθέτης: Νίκος Κούνδουρος
Σενάριο: Νίκος Κούνδουρος, Angel Wagenstein, Μάριος Πόντικας, Βαγγέλης Γκούφας
Μοντάζ: Αλέξης Πέζας
Φωτογραφία: Νίκος Καβουκίδης
Μουσική: Νίκος Μαμαγκάκης
Ηθοποιοί:  Marina Vlady, Ελεονώρα Σταθοπούλου, Βασίλης Λάγκος, Άρης Ρέτσος, Αγάπη Μανουρά, Vladimir Smirnof, Αντιγόνη Αμανίτου, Φάνης Χηνάς, Γιώργος Χαραλαμπίδης, Κατερίνα Σαρρή, Αντώνης Αντωνίου, Δημήτρης Πετρόπουλος, Έλενα Μιρτσόφσκα, Αντώνης Βλησίδης, Τony Woolf,Ευγενία Ολυμπίου, Πουλχερία Φρανή, Πάρις Κατσίβελος
Έτος Παραγωγής: 1985
Διάρκεια: 130’