Από τις 22 μέχρι και τις 29 Ιανουαρίου οι κάτοικοι της Καλαμάτας, και όχι μόνο, θα έχουν την πολύτιμη ευκαιρία να μπουν στον υπέροχο κόσμο των ταινιών τεκμηρίωσης. Μαζί με ένα προσεγμένο πανόραμα 77 ντοκιμαντέρ Ελλήνων και ξένων δημιουργών, το φεστιβάλ «Τεκμηρίωσις» συμπεριλαμβάνει στον προγραμματισμό του μια εκπαιδευτική ζώνη, όπου μαθητές και εκπαιδευτικοί θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν θεματικές ταινίες, ενώ η μεταμεσονύκτια ζώνη παρέχει την ευκαιρία στο μουσικόφιλο κοινό να απολαύσει μια σειρά προβολών από μουσικά ντοκιμαντέρ. Πέραν των προβολών, οι διοργανωτές του Φεστιβάλ έχουν σχεδιάσει παράλληλες εκδηλώσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν ενδιαφέρουσες ομιλίες-συζητήσεις με διακεκριμένους προσκεκλημένους, δωρεάν σεμινάριο σεναρίου αλλά και θεματικές ενότητες προβολών για την μετανάστευση και την γαστρονομία. Το culturenow.gr μίλησε με την καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, Τζίνα Πετροπούλου λίγο πριν ανοίξει η αυλαία του Φεστιβάλ, ώστε να μας δώσει μια καλύτερη εικόνα για το τι πρόκειται να συμβεί στην πόλη της Καλαμάτας τις ερχόμενες ημέρες.
Συνέντευξη: Ελένη Φιλίππου
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Culturenow: 1ο Φεστιβάλ “Τεκμηρίωσις”, ένα πανόραμα ελληνικών και ξένων ντοκιμαντέρ που θα λάβει χώρα στην Καλαμάτα. Πείτε μας λίγα λόγια για το σκεπτικό και τις προσδοκίες αυτής της διοργάνωσης.
Τζίνα Πετροπούλου: Τα 2 χρόνια που ζω εδώ και ασχολούμαι με τα πολιτιστικά οργανώνοντας κυρίως εκδηλώσεις τύπου, προβολή ντοκιμαντέρ και συζήτηση πρόσεξα ότι υπήρχε πάντα προσέλευση κόσμου. Πρέπει να πω ότι η Καλαμάτα έχει μεγάλη πολιτιστική κίνηση. Υπάρχει μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων που ασχολούνται και ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό. Έτσι δούλεψα στο μυαλό μου την ιδέα ενός φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, ήρθα σε επαφή πρώτα με το Καλλιτεχνικό Στέκι και ύστερα με τον Πολιτιστικό Αντίλογο και το βάλαμε μπροστά. Κατόπιν προσκλήθηκε το Φεστιβάλ Μηδέν και η κινηματογραφική λέσχη.
Αποφασίστηκε να μην γίνει ένα διαγωνιστικό φεστιβάλ μιας και υπάρχουν ήδη 2 πετυχημένα φεστιβάλ, αυτό της Θεσσαλονίκης και αυτό της Χαλκίδας, αλλά να είναι ένα πανόραμα αξιόλογων και βραβευμένων ταινιών τεκμηρίωσης. Γιατί σκοπός μας ήταν κυρίως να φέρουμε πάλι τον κόσμο κοντά σε αυτό το κινηματογραφικό είδος .
Επίσης έδωσα μεγάλη έμφαση στην εκπαιδευτική ζώνη που απευθύνεται στο μαθητικό κοινό. Σε συνεργασία με καθηγητές και διευθυντές σχολείων πρέπει να σας πω, και είμαι πολύ χαρούμενη γι’ αυτό, ότι έχουν δηλωθεί 2.200 παιδιά για να παρακολουθήσουν τα ντοκιμαντέρ.
C.N: Είναι πολύ ενθαρρυντικό και αισιόδοξο το γεγονός ότι το φεστιβάλ έτυχε υποστήριξης από τόσους φορείς, τόσο από τον ίδιο τον Δήμο και τους πολιτιστικούς συλλόγους του αλλά και από οργανισμούς όπως, ενδεικτικά αναφέρω, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Πόσο εύκολο ήταν να υλοποιήσετε το φεστιβάλ “Τεκμηρίωσις” σε μια τόσο δύσκολη περίοδο;
ΤΖ.Π: Η Καλαμάτα είχε ένα πολύ πετυχημένο Διεθνές φεστιβάλ από το 1996 έως το 2003, το οποίο δυστυχώς σταμάτησε. Ο απόηχος αυτού του φεστιβάλ υπάρχει ακόμα. Έτσι, ο Δήμος με χαρά άκουσε την πρωτοβουλία μας και μας υποστήριξε. Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου μας υποστήριξε και χάρη στην οικονομική του βοήθεια μπορέσαμε να υποτιτλίσουμε τις ξένες ταινίες. Και από εμάς έχει πέσει πολλή δουλειά, όλοι αφιλοκερδώς, βρέθηκαν κι’ άλλοι εθελοντές, βρέθηκαν και κάποιοι μικροί χορηγοί και σιγά σιγά φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Σχετικά με αυτό που με ρωτάτε, Ναι, η περίοδος είναι πολύ δύσκολη και ακόμα δυσκολότερη για αυτούς που θέλουν να βιοποριστούν από τον πολιτισμό. Όμως η κρίση έχει φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά και υπάρχει μια αλληλεγγύη που σου επιτρέπει τουλάχιστον να δημιουργείς και έτσι να βρεις την διαφυγή σου μέσα από την τέχνη. Στον κινηματογράφο είναι αρκετά ενδιαφέρον να δει κανείς ότι σε τέτοιους δύσκολους καιρούς γίνονται και πολλές και καλές παραγωγές. Οι περισσότερες εκ των ενόντων.
C.N: Το πανόραμα ντοκιμαντέρ συγκροτείται από ελληνικές και ξένες παραγωγές που χαρακτηρίζονται, όπως αναγράφεται και στο δελτίο τύπου, ως «δημιουργικά ντοκιμαντέρ». Μιλήστε μας για τους λόγους αυτής της, θαρραλέας κατ’ εμέ, επιλογής σας. Και λέω θαρραλέα, διότι το δημιουργικό ντοκιμαντέρ είναι συγχρόνως απαιτητικό και δύσκολο, χαρακτηριστικά που στο ευρύ κοινό συνήθως δεν βρίσκουν ανταπόκριση.
ΤΖ.Π: Είναι και δεν είναι έτσι. Δυστυχώς η τηλεόραση μας έχει γεμίσει με εύκολες εικόνες, γρήγορούς ρυθμούς , ιστορίες life style που καμιά σχέση με την ελληνική πραγματικότητα δεν έχουν , με ψευτορεπορτάζ που είναι εύκολα στο γύρισμα και επιφανειακά. Όμως ένα μεγάλο μέρος του κοινού νομίζω έχει βαρεθεί πια αυτά. Το ντοκιμαντέρ έχει ξεφύγει από την κλασσική μορφή που είχε πριν 30 χρόνια. Υπάρχει σκέψη, δομή, λόγος που εξελίσσεται, η επιθυμία του δημιουργού να εκφραστεί μέσα από τις εικόνες του, να καταγράψει με τον δικό του τρόπο την άμεση πραγματικότητα και να κάνει τον θεατή να αποκτήσει αίσθηση και σκέψη πάνω στην ζωή την ίδια. Και νομίζω ότι το κοινό έχει αρχίσει εδώ και καιρό να ταυτίζεται με αυτά τα ντοκιμαντέρ.
C.N: Πέρα από το πανόραμα ντοκιμαντέρ, βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο χαρακτήρας του φεστιβάλ είναι διαδραστικός και στοχεύει σε συγκεκριμένα και σαφή αποτελέσματα: στο να αναδειχθεί η αξία και χρησιμότητα του ντοκιμαντέρ ολοκληρωμένα και ουσιαστικά. Μέσα από την προσωπική σας εμπειρία, ως παραγωγός ντοκιμαντέρ και μάλιστα έχοντας εργαστεί για πολλά χρόνια στο εξωτερικό (Καναδά), πώς κρίνετε το παρόν και κατ’ επέκταση το μέλλον του ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα;
ΤΖ.Π: Δεν θέλω να φανώ πεσιμίστρια, αλλά όσο το κράτος δεν επενδύει στον πολιτισμό, τόσο φτωχότεροι θα είμαστε. Σε σχέση με την παραγωγή ντοκιμαντέρ η παρούσα κατάσταση έχει ως εξής, χρηματοδοτούμε τις ίδιες μας τις παραγωγές για να έχουμε ένα λόγο ύπαρξης.
Νέοι εγκαταλείπουν την Ελλάδα, ενώ αυτοί που μένουν εδώ χαντακώνουν το ταλέντο τους. Γιατί οι νέοι δημιουργοί έχουν πολλά να δώσουν και φαίνεται αυτό από τις διακρίσεις και τις συμμετοχές στα ξένα φεστιβάλ. Το θέμα είναι ότι στην Ελλάδα τα αυτονόητα δεν είναι αυτονόητα και πρέπει να πολεμήσεις πολύ για να τα κατακτήσεις. Αναλώνεσαι σε πράγματα που θα έπρεπε να είναι δεδομένα. Παλεύουμε να παράγουμε πολιτισμό, και μπροστά μας βρίσκουμε ένα ντουβάρι που λέγεται κράτος, που το ίδιο θα έπρεπε να επενδύει περισσότερο σ’ αυτόν, γιατί αυτόν έχουμε και η καλύτερη άμυνα ενός τόπου είναι ο πολιτισμός του. Τώρα για το μέλλον τι να πω. Δημιουργοί υπάρχουν, χαρισματικοί άνθρωποι υπάρχουν, θεματολογία υπάρχει, κατάρτιση υπάρχει, έρευνα και τεχνογνωσία υπάρχει, θέληση και αγάπη γι’ αυτό το είδος υπάρχει, κοινό για να απορροφήσει αυτό το κινηματογραφικό είδος υπάρχει, όλες οι προϋποθέσεις υπάρχουν, εκτός από την βασική: Την κρατική βούληση.
C.N: Μου έκανε εντύπωση και μάλιστα θετική ότι ανάμεσα στους υποστηρικτές και ενεργά συμμετέχοντες του φεστιβάλ είναι και ο Σταύρος Ιωάννου, διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας. Αντί να υπάρχει επομένως μια «ανταγωνιστική διάθεση» μεταξύ των δύο φεστιβάλ, ειδικά σε μια περίοδο που το κάθε φεστιβάλ παλεύει κυριολεκτικά για την εξασφάλιση της παρουσίας του, ελλείψει οικονομικών πόρων, συμβαίνει το εντελώς αντίθετο: αλληλεγγύη, αρωγή και αλληλοϋποστήριξη. Μιλήστε μας για αυτήν την συνεργασία.
ΤΖ.Π: Παρακολουθώ το Φεστιβάλ Χαλκίδας από τότε που ιδρύθηκε, είτε σαν συμμετέχουσα παραγωγός, είτε σαν θεατής. Ο Σταύρος Ιωάννου είναι ένας πολύ αξιόλογος σκηνοθέτης και έχει δουλέψει πολύ για αυτό το φεστιβάλ και εκτιμώ ιδιαίτερα τις προσπάθειες που κάνει. Στο μυαλό μου δεν είχα σκέψη να κάνουμε άλλο ένα διαγωνιστικό φεστιβάλ, αλλά περισσότερο να προβάλλουμε ταινίες για τους κατοίκους της πόλης. Ζήτησα την συνεργασία του κ. Ιωάννου, ως πιο έμπειρου και βέβαια επειδή στο Φεστιβάλ Χαλκίδας περνούν οι περισσότερες ελληνικές παραγωγές. Επίσης, με βοήθησε ούτως ώστε να έρθω σε επαφή με διάφορους δημιουργούς. Θα ήθελα από του χρόνου να ταξιδέψει ένα μέρος των ταινιών του Φεστιβάλ Χαλκίδας στην Καλαμάτα.
C.N: Στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα τεθεί υπό συζήτηση ένα πολύ σημαντικό τρίπτυχο: ντοκιμαντέρ – εκπαίδευση – κοινωνική μνήμη. Είναι σωστό να υποθέσουμε ότι αυτό είναι και το μήνυμα που θέλει να περάσει το φεστιβάλ “Τεκμηρίωσις” προς τα έξω; Ότι ουσιαστικά, η σημασία του να υπάρχει και να υποστηρίζεται το ντοκιμαντέρ είναι ένας τρόπος να υποστηρίζει η κάθε χώρα ένα εργαλείο καταγραφής, ανάδειξης και διατήρησης της ιστορίας της, της ταυτότητάς της, και γιατί όχι, της ίδιας της ύπαρξής της.
ΤΖ.Π: Το είπατε η ίδια στην ερώτησή σας και γιατί το ντοκιμαντέρ παραμένει το κύριο μέσο διατήρησης της μνήμης.
