Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί, συλλογιζόμενο την ύπαρξή του, του Ρόι Άντερσον

Η AMA Films παρουσιάζει το νέο αριστούργημα του Ρόι Άντερσον, με τίτλο Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί, συλλογιζόμενο την ύπαρξή του, το οποίο απέσπασε το Χρυσό Λιοντάρι Καλύτερης Ταινίας στο φετινό Φεστιβάλ της Βενετίας.

Στη μαύρη κωμωδία του Ρόι Άντερσον Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξη του παρακολουθούμε δυο μεσήλικες πωλητές, που προσπαθούν να πουλήσουν τα ασυνήθιστα «παιχνίδια» τους, τα οποία θα προσφέρουν διασκέδαση, όπως πιστεύουν, στους ανθρώπους. Mε την ταινία αυτή, ο Ρόι Άντερσον ολοκληρώνει την τριλογία του για τον άνθρωπο, που ξεκίνησε το 2000 με τα Τραγούδια από τον δεύτερο όροφο και συνέχισε το 2007 με την ταινία Εσείς οι ζωντανοί.

Σύνοψη

Σαν να ’ναι οι σύγχρονοι Δον Κιχώτης και Σάντσο Πάντσα, οι Σαμ και Τζόναθαν, δύο πλανόδιοι πωλητές που εμπορεύονται ασυνήθιστα «παιχνίδια», μας μεταφέρουν σε μια καλειδοσκοπική περιπλάνηση στο ανθρώπινο πεπρωμένο. Πρόκειται για ένα ταξίδι που αποκαλύπτει την ομορφιά των απλών στιγμών, την ευτέλεια των άλλων, το χιούμορ και την τραγωδία που κρύβονται μέσα μας, το μεγαλείο της ζωής, καθώς και την απόλυτη αδυναμία της ανθρωπότητας.

Υπόθεση

Τρεις συναντήσεις με τον θάνατο: Ένας άντρας πεθαίνει από καρδιακή προσβολή ενώ προσπαθεί να ανοίξει ένα μπουκάλι κρασί, με τη γυναίκα του να εξακολουθεί την ετοιμασία του δείπνου στην κουζίνα. Μια ηλικιωμένη γυναίκα κρατά στο νεκροκρέβατο της μια τσάντα γεμάτη κοσμήματα, με τους γιους της να αγωνίζονται για να την μεταπείσουν: «Δεν επιτρέπεται να πάρεις την τσάντα μαζί σου στον ουρανό, Μητέρα, εκεί θα πάρεις νέα κοσμήματα…» Ένας ταξιδιώτης κείτεται νεκρός στην καφετέρια του φέρυ μποτ, ενώ είχε μόλις πληρώσει το γεύμα του. Η ταμίας ρωτάει: «Υπάρχει κάποιος που θέλει το γεύμα; Είναι δωρεάν!»

Ο Σαμ και ο Τζόναθαν είναι δυο πλανόδιοι πωλητές που πλασάρουν καινοτόμα αντικείμενα. Σαν να ’ναι οι σύγχρονοι Δον Κιχώτης και Σάντσο Πάντσα, μας μεταφέρουν σε μια καλειδοσκοπική περιπλάνηση στο ανθρώπινο πεπρωμένο. Πρόκειται για ένα ταξίδι που αποκαλύπτει την ομορφιά των απλών στιγμών, την ευτέλεια των άλλων, το χιούμορ και την τραγωδία που κρύβονται μέσα μας, το μεγαλείο της ζωής, καθώς και την απόλυτη αδυναμία της ανθρωπότητας. Αυτοί οι δυο πωλητές κάνουν ένα απίθανο ζευγάρι: ενώ προσπαθούν να πουλήσουν γκροτέσκ μάσκες για πάρτι την ίδια στιγμή τσακώνονται συνεχώς. Ο Σαμ που θεωρεί εαυτόν τον «εγκέφαλο» της επιχείρησης, πατρονάρει όλη την ώρα τον συνεργάτη του. Ο Τζόναθαν που είναι αργός και φλεγματικός, είναι ευτυχισμένος μόνο όταν γευματίζει. Τόσο απλά. Ο Σαμ και ο Τζόναθαν που εμπνέουν μια ιλαρότητα όσο και μια βαρύτητα, μας συνοδεύουν σε μια σειρά από πλούσια και ασυνήθιστα περιστατικά:

Ο καπετάνιος ενός φέρυ μποτ, εγκαταλείπει τη ζωή του στη θάλασσα και αποφασίζει να ανοίξει ένα κομμωτήριο. Κι ο μοναδικός του όμως πελάτης τον αφήνει, αφού του διηγείται τη μόνη έως εκείνη τη στιγμή εμπειρία του σε στρατιωτικού ύφους κουρέματα. Μια χορεύτρια φλαμένκο εξωτερικεύει τα συναισθήματα της σε έναν από τους μαθητές της, αγγίζοντας τον. Έξω από το στούντιο χορού, η καθαρίστρια αναφωνεί στο κινητό της: «Χαίρομαι που ακούω πως είσαι καλά!» Αργότερα, ένας υπάλληλος παρατηρεί την χορεύτρια του φλαμένκο και τον μαθητή της μέσα από το τζάμι ενός εστιατορίου, ενώ περιμένει για μια ακόμη φορά την αινιγματική του συνάντηση που όλο αναβάλλεται. Πραγματοποιώντας μια κλήση, αναρωτιέται: «Παρεξηγώ κάτι; Μήπως είμαι εγώ αυτός που κάνει το λάθος;»

Μέσα σε ένα μπαρ, ένας σκυθρωπός και μερικώς κουφός ηλικιωμένος άντρας παραγγέλνει ένα ακόμη σφηνάκι. Δυο άλλοι πελάτες παρατηρούν: «Εξήντα χρόνια – με πολλά σφηνάκια!» «Τι θα ήταν η ζωή χωρίς ένα ή δυο σφηνάκια;» Για μια στιγμή είμαστε στο 1943, και το φυσιολογικό είναι να πίνει ένας νέος άντρας. Ναύτες και στρατιώτες δεν έχουν καθόλου λεφτά και χρησιμοποιούν τη γοητεία τους για να παραγγείλουν ποτά στην παμπ Limping Lotta.

Στην κουζίνα, ο σύζυγος κάθεται κοντά στο παράθυρο ενώ η γυναίκα του μιλάει στο τηλέφωνο: «Χαίρομαι που ακούω πως είσαι καλά!» Δυο νέα κορίτσια χτυπούν φυσαλίδες στο μπαλκόνι ενώ κινούνται επικίνδυνα στην άκρη του. Ένας στρατός του 18ου αιώνα με άλογα και πεζούς βαδίζει προς τη Μόσχα. Ο βασιλιάς και οι άντρες του σταματάνε σε ένα σύγχρονο μπαρ, προσβάλλοντας τους θαμώνες και τον ιδιοκτήτη του. Σε ένα άλλο μπαρ, ο υπάλληλος παραπονιέται για ένα ακόμη ακυρωθέν ραντεβού που προέκυψε.

Ο απελπισμένος διευθύνων σύμβουλος μιας εταιρείας, κρατώντας ένα πιστόλι στο χέρι του, στέκεται στο γραφείο του μιλώντας στο τηλέφωνο: «Χαίρομαι που ακούω πως είσαι καλά!» Μετά από μια ταπεινωτική ήττα, ο άλλοτε γεμάτος αυτοπεποίθηση στρατός του 18ου αιώνα, διαλύεται σε χίλια κομμάτια. Στο μπαρ, ένας κουρασμένος υπάλληλος μουρμουρίζει σε έναν άλλον παραδίπλα που τον ακούει: «Εάν μόνο δεν έβρεχε!» Σε ένα εργαστήριο, ενώ ένας πίθηκος υποφέρει από ισχυρά ηλεκτροσόκ στη διάρκεια ενός διαβολικού πειράματος, ο επιστήμονας μιλάει στο τηλέφωνο: «Χαίρομαι που ακούω πως είσαι καλά!» Ένα γιγαντιαίο και γκροτέσκ όργανο – αντίκα που περιβάλλεται από Βρετανούς στρατιώτες της αποικίας, παίζει μαγευτική μουσική μέσα από τους στεναγμούς των Αφρικανών κρατουμένων που «ψήνονται» αργά μέσα του…

Οι πωλητές Σαμ και Τζόναθαν μας βοηθούν να περιηγηθούμε σε αυτό το παράξενο σύμπαν με τα «οικεία» πρόσωπα, ενώ πωλούν τα ασυνήθιστα «παιχνίδια» τους. Σε διάφορες στιγμές της διαδρομής τους, προσπαθούν να πείσουν υποψήφιους αγοραστές ότι χρειάζονται κωμωδία και διασκέδαση. Πάντως οι ίδιοι δεν βρίσκουν τα προϊόντα τους ιδιαιτέρως διασκεδαστικά, κάνουν όμως ότι καλύτερο μπορούν για να πείσουν τους άλλους. Σε ένα κατάστημα, κι ενώ ανεπιτυχώς προσπαθούν να πουλήσουν το εμπόρευμα τους, ο Τζόναθαν φοβίζει μια πελάτισσα φορώντας μια… μάσκα. Σε ένα άλλο κατάστημα, επίσης ανεπιτυχώς προσπαθούν να μαζέψουν τα χρήματα που τους οφείλονται. Την ίδια στιγμή, οι προμηθευτές τους τους καλούν για να ζητήσουν τα χρήματα που αυτοί τους οφείλουν. Αργότερα, σε μια καφετέρια, ο Τζόναθαν βλέπει μια όμορφη γυναίκα να αποκαλύπτει τα πόδια της ενώ προσπαθεί να αφαιρέσει κάτι που την ενοχλεί στο παπούτσι. Την ίδια στιγμή, ακούει τα σχόλια των άλλων πελατών: «Τι το τόσο ιδιαίτερο έχει αυτή η κίνηση;»

Περιπλανώμενοι στο σύμπαν της ταινίας Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξη του δοκιμάζουμε την ομορφιά και τον παραλογισμό της ύπαρξής μας στο εδώ και τώρα, που περιβάλλεται από τους άλλους όμως και πάρα πολύ από τους εαυτούς μας.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ | ΒΡΑΒΕΙΑ | ΔΙΑΝΟΜΗ

Η ταινία Ένα περιστέρι έκατσε σε ένα κλαδί συλλογιζόμενο την ύπαρξη του Ρόι Άντερσον πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο 71ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας κερδίζοντας τον πρώτο βραβείο, το Χρυσό Λιοντάρι Καλύτερης Ταινίας.

Έκτοτε, έχει προβληθεί στο κινηματογραφικά φεστιβάλ του Τορόντο, του Ρέικιαβικ, του Μπουσάν (Ν. Κορέα), κι ακολουθούν του Αμπού Ντάμπι, του Τόκυο, της Στοκχόλμης, της Λουμπλιάνας κ.ά.

Στο 55ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης προβλήθηκε ως ταινία της τελετής λήξης της διοργάνωσης. Ενώ πραγματοποιείται αφιέρωμα στο σύνολο του έργου του Σουηδού σκηνοθέτη.

Στις 24 Οκτωβρίου προβλήθηκε στις αίθουσες της Νορβηγίας κι ακολουθούν η Σουηδία, η Γερμανία κ.ά.

Στις ελληνικές αίθουσες θα προβάλλεται από τις 13 Νοεμβρίου 2014, σε διανομή AMA Films.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σκηνοθεσία-Σενάριο: Ρόι Άντερσον
Φωτογραφία: Ιστβάν Μπορμπάς, Γκέργκελι Πάλος
Μοντάζ: Αλεξάντρα Στράους
Παραγωγοί: Περνίλα Σάντστρομ, Γιόχαν Κάρλσον
Συμπαραγωγοί: Φιλίπ Μπομπέρ, Χάκον Οβεράς, Σάρα Νέιτζελ, Ιζαμπέλ Βίγκαντ
Πρωταγωνιστούν: Χόλγκερ Άντερσον, Νιλς Γουέστμπλομ, Σαρλότα Λάρσον, Βίκτορ Γκίλενμπεργκ, Λότι Τόρνρος, Γιόνας Γκέρχολμ, Όλα Στένσον, Όσκαρ Σαλόμονσον, Ρότζερ Όλσεν Λίκβερν
Χώρες Παραγωγής: Σουηδία, Νορβηγία, Γαλλία, Γερμανία
Έτος Παραγωγής: 2014
Διάρκεια: 100΄