Till Otherness be swallowed up in Unity: έκθεση της Nάσιας Καραμπελά στα Αρχεία του μοντέρνου

Η γκαλερί Αρχεία του μοντέρνου παρουσιάζει την έκθεση της Νάσιας Καραμπελά με τίτλο Till Otherness be swallowed up in Unity.

 
Η Νάσια Καραμπελά εργάζεται με βάση ένα φιλοσοφικό τρόπο. Θέτει διαρκώς ερωτήματα και το εικαστικό έργο της αποτελεί μια απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα. Η καλλιτέχνης αναρωτιέται: «Τι κοινό μπορεί να συνδέει τον Lugus, Θεό της δημιουργίας στην κέλτικη μυθολογία, τον Εα, μεσοποτάμιο Θεό του νερού, τις χριστιανικές γραφές με την ζωροαστρική Αβέστα και τον κομφουκιανικό κανόνα, την MarieThereseWalter του Picasso, με τον Θεό Ήλιο Wi στην αμερικάνικη μυθολογία των Lakota;»

Αντιλαμβανόμαστε ότι το κεντρικό ζήτημα που τίθεται μέσα από αυτά τα ερωτήματα είναι ένα και μοναδικό. Η καλλιτέχνης αναζητά ταυτότητες, ομοιότητες, συνάφειες μπροστά σε ένα υλικό που, τουλάχιστον φαινομενικά, παρουσιάζεται ως ετερόκλιτο και διαφορετικό. Το φιλοσοφικό ερώτημα πάνω στην ταυτότητα και τη διαφορά που εξαρχής η θεωρία θέτει, είναι και εδώ παρόν. Άρα, μέσα από τα σχέδιά της, τις μορφικές συγκρίσεις ψάχνει να βρει κάτι το κοινό, μία ταυτότητα που να προέρχεται από μια κοινή ιδέα. Όπως αναφέρει ο Σοπενχάουερ μπορεί τελικά ο κόσμος, τόσο ποικίλος και διαφορετικός να  «είναι σαν το δράμα του Γκότσι: εμφανίζονται πάντοτε τα ίδια πρόσωπα, έχουν τα ίδια πάθη και την ίδια τύχη. Τα αίτια και τα γεγονότα διαφέρουν στα διάφορα έργα, αλλά το πνεύμα των γεγονότων είναι το ίδιο. Τα πρόσωπα του κάθε έργου δεν ξέρουν τίποτα γι αυτό που συνέβη στα προηγούμενα, όπου είχαν ωστόσο ήδη τον ρόλο τους».Δεν αναφέρουμε τυχαία το κείμενο του Γερμανού φιλοσόφου.

Η Νάσια Καραμπελά εργάζεται γνωρίζοντας τα φιλοσοφικά κείμενα, προσπαθεί να δώσει μια εικαστική απάντηση σε ερωτήματα που έχουν απασχολήσει τη φιλοσοφική σκέψη και ειδικότερα τον Γερμανικό Ιδεαλισμό. Αλλά ας προχωρήσουμε το συλλογισμό μας πιο πέρα. Έχω την αίσθηση ότι αυτό που αναζητείται στο έργο της Καραμπελά είναι ένα a priori στο οποίο κάθε γεγονότητα θα έχει τη ρίζα της, σ’ ένα ουσιώδες συστατικό που είναι καθαρά ανθρώπινο, ένα ρίζωμα που να διαπερνά τους μυθικούς πρώτο-καλλιτέχνες. Η ίδια η χάραξη της εικαστικής γραμμής έχει αυτό το στοιχείο του  a priori. Η φιλοσοφική παράδοση, για παράδειγμα ο Μερλώ-Ποντύ το είχε θέσει με ένα ξεκάθαρο τρόπο: « Όσο λίγες πληροφορίες κι αν έχουμε ο κόσμος μας είναι ουσιαστικά ο ίδιος και σήμερα και πάντα όπως ήταν ο ίδιος και σ’ αναφορά σε αυτό που μπορεί να είναι πρωταρχικό θεμέλιο και η διαρκής παράδοση». Η ίδια η καλλιτέχνης δίνει παραδείγματα που να αποδεικνύουν αυτό το κοινό στοιχείο. Στις μινιατούρες του Pieter Bruegel, στα σαφαββιδικά  εικονογραφημένα χειρόγραφα  που υμνούν την ένωση του ανθρώπου με την φύση, στα θρησκευτικά αρχιτεκτονικά και ζωγραφικά μοτίβα της ανατολής και δύσης.

Ίσως στο έργο της Καραμπελά να υπάρχει μια ρομαντική νοσταλγία που συνδέεται  με την αναζήτηση μιας βαθύτατης ενότητας των πνευματικών μορφωμάτων. Αυτή τη νοσταλγία εντοπίζουμε στο έργο της και αποτελεί το πιο γοητευτικό στοιχείο της δουλειάς της.
 
Παναγιώτης Σ. Παπαδόπουλος