Η Δύναμη του Σκότους, του Λέοντος Τολστόι στην Πολιτεία Θέατρου

Η Πολιτεία Θέατρου στη Θεσσαλονίκη παρουσιάζει σε πανελλήνια πρώτη το έργο του Λέοντος Τολστόι, Η Δύναμη του Σκότους, σε διασκευή της Μαρίας Μπαλτατζή, κάθε Κυριακή από τις 29 Μαρτίου 2015.
 

Σημείωμα σκηνοθέτιδας

Μετά από τον Εχθρό Του Λαού (1882) του Ερρίκου Ίψεν και Τους Μικροαστούς (1901) του Μαξίμ Γκόργκι, ανεβαίνει στην ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ Η Δύναμη Του Σκότους (1886) του Λέοντος Τολστόι. Θεωρείται το Ευαγγέλιο του νατουραλιστικού θεάτρου, για το οποίο συγγραφείς όπως ο Εμίλ Ζολά και ο Μπέρναρντ Σω το χαρακτήρισαν ως την  πιο ρωμαλέα αγροτική τραγωδία που γέννησε η περίοδος του νατουραλισμού. Είναι μια δυνατή και άμεση διαμαρτυρία ενάντια στην κοινωνική ψευτιά και υποκρισία. Η ρώσικη λογοκρισία της εποχής απαγορεύει την παράσταση του έργου στα θέατρα της Πετρούπολης και της Μόσχας. Το έργο παίζεται για πρώτη φορά σε ξένο έδαφος, στο Βερολίνο και στο Παρίσι και είναι μόνο στα 1902 που τελικά ανεβαίνει στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας.

Ο Τολστόι (1828-1910) δανείζεται το βασικό θέμα από ένα εγκληματικό περιστατικό που είχε συμβεί στην Τούλα (12χλμ. από το οικογενειακό κτήμα όπου ζούσε ο Τολστόι), θέλοντας ν’ αποδείξει πως οι ρίζες κάθε κακού βρίσκονται στις πρωτόγονες συνθήκες ζωής των αμόρφωτων χωρικών. Το 1880, ένας μουζίκος ομολογεί δημόσια, στο γάμο της προγονής του, πως είχε κάνει παιδί μαζί της. Το σκοτώνει αμέσως μετά και ύστερα προσπαθεί να σκοτώσει και το δικό του εξάχρονο κοριτσάκι. Έξι χρόνια μετά, με αφορμή αυτό το ανατριχιαστικό έγκλημα, γράφεται «Η Δύναμη Του Σκότους». Ένα έργο που το αβυσσαλέο σκοτάδι του θυμίζει τον «Μάκβεθ» του Σαίξπηρ και την «Κόλαση» του Δάντη.

Αυτό το σχεδόν άγνωστο, μα αναμφισβήτητα αριστουργηματικό έργο, φωτίζει με τρόπο σπαραχτικό τις διαστάσεις μιας βαθύτατης εσωτερικής κρίσης, γιατί εδώ ο Τολστόι έχει ως ήρωές του όχι πρόσωπα της «καλής κοινωνίας»-που έτσι κι αλλιώς την κατακρίνει και την αρνιέται-μα απλούς μουζίκους, «αγνούς», «καλούς» χωρικούς, ανάμεσα στους οποίους  έχει περάσει και ο ίδιος μεγάλες περιόδους της ζωής του . Κι όμως συμβαίνουν κι εδώ πράγματα φρικαλέα. Τα συμπεράσματα του Τολστόι για την ίδια την ανθρώπινη φύση, εν τέλει, είναι σκοτεινά, ζοφερά, δυσβάστακτα. Δεν αποκλείει όμως, ύστερα από μια πτώση – όσο μεγάλη κι αν είναι αυτή – την τελική εξύψωση, τη μετάνοια, την πραγματική και ολοκληρωτική αλλαγή, όσο δύσκολη – σχεδόν αδύνατη – και αν φαίνεται.

Μαρία Μπαλτατζή

Ερμηνεύουν (με αλφαβητική σειρά)

Δημήτρης Αδαμίδης: Νικήτας (Εργάτης του Πέτρου, νέος, ωραίος)
Βέτα Γκατζά: Ανίσια (Δεύτερη γυναίκα Πέτρου, νέα, όμορφη)
Αχιλλέας Δημητριάδης: Ακίμ (Πατέρας Νικήτα, φτωχός, θεοσεβούμενος)
Γιώργος Θεοδωρίδης: Πέτρος (Πλούσιος χωρικός, ασθενικός)
Σταυρούλα Ιορδανίδου: Μαρίνα (Ορφανή νέα)
Στέφανος Μαυρομάτης: Στέφανος (Μικρό αγόρι, γιος Πέτρου -Ανίσιας)
Ρία Μοσχοπούλου: Ακουλίνα (Κόρη Πέτρου, νέα, όμορφη, βαριακούει)
Μαρία Μπαλτατζή: Ματριώνα (Μάννα Νικήτα, αδίστακτη, σατανική)
Κατερίνα Φερενίδου: Βέρα (Γειτόνισσα, Κουμπάρα Πέτρου- Ανίσιας)

Σκηνοθεσία-Επιμέλεια Σκηνικών/ Κοστουμιών/ Μουσικής: Μαρία Μπαλτατζή
Φωτογραφία: Γιώργος Θεοδωρίδης
Επιμέλεια Αφίσας-Flyer: Δημήτρης Αδαμίδης