Η πραγματικότητα πιέζει, είναι αμείλικτη· δεν χωρούν εδώ αποσιωπήσεις, ωραιοποιήσεις, μεταθέσεις. Η πραγματικότητα έχει πια αποκαλυφθεί γυμνή, ισοπεδωτική, βίαιη και σκληρή – για όλους. Κι αυτή η βίαιη πραγματικότητα, γεννάει τον μισαλλόδοξο λόγο· την βιαιότητα μιας αναμέτρησης που ποτέ δεν είναι θαρραλέα, αφού πάντοτε καλύπτεται από την ηχηρότητα των κραυγών, την βαναυσότητα της γλώσσας, την ισοπεδωτική τυφλότητα απέναντι στις αποχρώσεις. Δεν ακούμε πια· ο μόνος ήχος που μας τέρπει και μας ανακουφίζει είναι εκείνος της δικής μας φωνής.
Κάτι τέτοιες ώρες σκέφτομαι τις συνέπειες της υποχώρησης της αφήγησης υπέρ της πληροφόρησης, το τι σημαίνει για τον εκφερόμενο σήμερα δημόσιο λόγο το άλμα από την γραμμική μορφή του στοχασμού στην ψηφιακή. Η γραφή δεν είναι μόνο μια χειρονομία μεταστοχασμού στρεφόμενη προς τα μέσα, αλλά και μια εκφραστική, στραμμένη προς τα έξω, και γι’ αυτό πολιτική χειρονομία. Σήμερα, με την έκπτωση της γραφής που παρατηρούμε να συμβαίνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου όλοι γράφουν σε μιαν απερίγραπτη έξαρση του θυμικού, νομίζω πως έχει χαθεί εκείνη η ένταση και η πυκνότητα που χαρακτήριζε την διττότητα του γράφειν, ως εν-τύπωσης από τη μια στον εσωτερικό κόσμο του γράφοντος και ταυτόχρονα ως δια-τύπωσης προς τα έξω, προς τον άλλον. Ως πρόσφατα, η σκέψη συνδεόταν απολύτως με την γραφή και ως εκ τούτου με την ομιλία· όμως πια έχει, νομίζω, αναιρεθεί η σύνδεση ομιλίας και στοχασμού. Η αποκομμένη πια από τη σκέψη γλώσσα πλημμυρίζει τα πάντα. Καθώς τα φίλτρα της αναγκαιότητας του νοήματος που ως τώρα κοσκίνιζαν τη γλώσσα αποσύρονται, εκείνη φουντώνει, εκβαρβαρίζεται, εξαγριώνεται. Ακατάσχετη φλυαρία, κενολογία, ασυναρτησία κατακλύζουν τα δίκτυα – ένας γλωσσικός χείμαρρος που κυλάει αδιαφοροποίητος, ως περιρρέων θόρυβος, ένας βόμβος στην αδιάλειπτη συνέχεια του οποίου δεν ξεχωρίζει κανείς καν τις λέξεις, πόσο μάλλον τα νοήματα. Το μόνο που ξεχωρίζει είναι το μίσος∙ κι αυτή η παρουσία, εν τέλει, είναι που ωθεί όσους ακόμη επιμένουν να σκέφτονται, στη σιωπή.
Info:
Η Κατερίνα Σχινά εργάστηκε σε εφημερίδες (Αυγή, Καθημερινή, Ελευθεροτυπία), περιοδικά, στο Πρώτο και στο Τρίτο Πρόγραμμα της Κρατικής Ραδιοφωνίας και στο Κανάλι 15 του Ρ. Κούνδουρου. Συνεργάστηκε με την Κρατική Τηλεόραση της ΕΡΤ και δίδαξε στο τμήμα ΜΜΕ του Παντείου Πανεπιστημίου και στο Ε.ΚΕ.ΜΕ.Λ. Μετέφρασε Μόρισον, Ροθ, Μακ Ιούαν, Μπαρτ, Πόε κ.α. όπως και λιμπρέτα όπερας για την Ε.Λ.Σ. Βραβεύτηκε για τη μετάφραση του μυθιστορήματος της Μόρισον “Γαλάζια μάτια” και για τη μετάφραση των Γαστριμαργικών Ανάλεκτων του Μπεν Σοτ. Σήμερα είναι αρχισυντάκτρια στην εκπομπή “Βιβλία στο κουτί” (ΝΕΡΙΤ), παραγωγός της εκπομπής Lanterna Magica στο Τρίτο Πρόγραμμα, κριτικός βιβλίου στην εφημερίδα “Καθημερινή” και μέλος της συντακτικής ομάδας του “Books’ Journal”και του “Αναγνώστη”. Βιβλία της: “Όπερες του κόσμου” (Έκδοση της Εταιρείας για τη δημιουργία νέου κτιρίου της ΕΛΣ), “Η Ελλάδα του Μόχθου” (Εκδόσεις Ριζαρείου Ιδρύματος) και “Καλή και ανάποδη, Ο πολιτισμός του πλεκτού” (εκδόσεις “Κίχλη”).
*Αναδημοσίευση από το περιοδικό Culturenow Mag, τεύχος 31
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Φωτό: Πίττας
