The End of the World as We Know it (Reproductions and Mementos): Έκθεση του Amikam Toren στην Art Seen

Η Art Seen Projects με χαρά παρουσιάζει, από την Τρίτη 26 Μαΐου 2015, την ατομική έκθεση του Amikam Toren με τίτλο ‘Τhe End of the World as We Know it (Reproductions and Mementos)’.

Επιμέλεια: Μαρία Στάθη

O Toren είναι ένας εννοιολογικός καλλιτέχνης,  με σημαντικές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στη διεθνή σκηνή. Τα τελευταία σαράντα χρόνια, ασχολείται συστηματικά με έννοιες αναπαράστασης και ταυτολογίας όπως αυτές μπορούν να διατυπωθούν  στην περιοχή της ζωγραφικής.

Η πρώτη έκθεση του Toren στη Κύπρο φιλοξενεί τρεις σειρές ζωγραφικών έργων και μια βίντεο-εγκατάσταση που παρουσιάζεται για πρώτη φορά σε διεθνές επίπεδο. Τα έργα πραγματεύονται τη δυνατότητα ή την αδυναμία αναπαράστασης με δεδομένα τη  φόρμα ή το περιεχόμενο ενός ανευρεθέντος αντικειμένου (found object). Ο καλλιτέχνης αναφέρεται σε αυτά ορίζοντας τα ως «προσαρμοσμένα ready-mades». Σύμφωνα με τον ίδιο, μέσα από τη δυνατότητα καταστροφής και ανασύνθεσης ή ανασυγκρότησης του,  το αντικείμενο επιδέχεται νέες εννοιολογικές ερμηνείες.

Ο καλλιτέχνης, στη γνωστή σειρά ‘Armchair Paintings’ (1989 – σήμερα) προσεγγίζει  έννοιες όπως αυτές της υψηλής και χαμηλής τέχνης, επιχειρώντας την αναδιατύπωση ζωγραφικών έργων που ο ίδιος περισυλλέγει από αγορές και παλαιοπωλεία. Ο Toren με κομμένες περιμετρικά λέξεις, συνθήματα και φράσεις διανοίγει « έτοιμες » ζωγραφικές επιφάνειες, προτείνοντας έτσι νέες αναγνώσεις ενός  έργου και αναθεωρώντας ταυτόχρονα τόσο την αξία όσο και τη σημασία του στον χώρο της τέχνης.

Στη σειρά ‘Reproduction Paintings’ (2013 – σήμερα), ο καλλιτέχνης επιχειρεί την επαναξιολόγηση ενός ανευρεθέντος αντικειμένου (found object), καταστρέφοντας – με πολτοποίηση – μεγάλος μέρος του και διατηρώντας άθικτη ελάχιστη από την επιφάνεια  του. Στη συνέχεια  χρησιμοποιεί την εύπλαστη ουσία ως πρώτη ύλη της  ζωγραφικής, επικαλύπτοντας με αυτήν μια νέα επιφάνεια. Σε αυτήν ενσωματώνεται ότι απόμεινε και διασώθηκε από το έργο. Ο τίτλος μαρτυρά διάθεση μνημονικής επίκλησης της αρχικής εικόνας.

Στη σειρά ‘Mementos’ (2000 – σήμερα), ο Toren οικειοποιείται τις υπογραφές των έργων, απομονώνοντας δια της κοπής περιοχές που τις φιλοξενούν. Πρόκειται για χειρονομία που θέτει σε αμφισβήτηση το περιεχόμενο του έργου στην ολότητα του, αφήνοντας να νοηθεί ότι η μνημονική αξία του έγκειται στην ίδια την υπογραφή του δημιουργού. Το ζήτημα αξίας αλλά και περιεχομένου μιας τμηματικής περιοχής ενός « έτοιμου » ζωγραφικού έργου τίθενται προς μελέτη και προβληματισμό.

Ο κριτικός τέχνης Richard Dyer μιλώντας για το έργο του Toren υποστηρίζει πως πρόκειται για : “…ένα γνήσιο ζωγραφικό εγχείρημα που αναδεικνύει την ίδια την πρακτική της ζωγραφικής ανάγοντας την σε  έκφραση πραγματικής τέχνης, ικανής να ορίσει την ιστορία του σώματος. Εάν απομένει κάτι στη ζωγραφική, τότε είναι αυτό: να ιστορίσει την ίδια της τη ζωή και τον θανάτου της. Ενδεχομένως, με την αφήγηση μιας ιστορίας του εσώτερου κόσμου, νέοι δίοδοι αντίληψης διανοίγονται, νέα κίνητρα για συνέχιση διαφαίνονται  και  νέες πρακτικές θέασης των πραγμάτων προκύπτουν “.

Τέτοιου είδους ζητήματα θέτει η δυκάναλη εγκατάσταση-βίντεο με τίτλο ‘Life’ (2012). Ο καλλιτέχνης αναφερόμενος στη συστηματική διερεύνηση αυτών των ζητημάτων διευκρινίζει: «Το έργο πραγματεύεται την έννοια της προέλευσης και τις δυνητικές εκφάνσεις της ζωής  (αυγά) όπως και της εφήμερης φύσης (καπνό ή ατμό). Στις παράλληλες προβολές, αυγά και νερό που αναβράζει παράγουν μουσική (ήχο) και εκτελούν ένα χορό, συγχρονισμένο με το ρεύμα του καπνού. Το θέμα της τυχαίους ήταν καταλυτικό στην απόδοση του έργου”.

Amikam Toren

Ο Toren γεννήθηκε στο Ισραήλ το 1945. Διαμένει στο Λονδίνο από το 1968. Παρουσίασε ατομικές εκθέσεις στη Serpentine Gallery το 1976, στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης το 1979 και στην Πινακοθήκη Chisenhale και Arnolfini στο Bristol το 1991 και στο Tyne International το 1993. Έχει παρουσιάσει έργα του στη Μπιενάλε του Παρισιού το 1967, στη  Μπιενάλε της Βενετίας το 1982, στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης της Αυστραλίας / Μελβούρνη το 2008, στο  Neuberger Museum of Art της Νέας Υόρκης το 2009 και στο Royal Academy of Arts, Λονδίνο το 2010. Το 2012 συμμετείχε στην 4η Τριενάλε του Guangzhou και «The London Open», Whitechapel Gallery. Το 2013, ο Toren παρουσίασε τη πρώτη ατομική του έκθεση στη Jessica Silverman Gallery του Σαν Φρανσίσκο. Εκθέτει τακτικά στη Noga Gallery του Τελ Αβίβ και στο MOTInternational των Βρυξέλλών. Εκπροσωπείται από τον Anthony Reynolds Gallery στο Λονδίνο από το 1985.

Τιμήθηκε με το Βραβείο Ζωγραφικής Jerwood το 2011. Το 2012 του απονεμήθηκε το βραβείο Ζωγραφικής John Moores και το βραβείο Bryan Robertson Trust Award.  Πρόσφατα υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για τον Toren από διεθνείς οργανισμούς και συλλέκτες. Το 2012, η συλλογή της Tate στο Λονδίνο απέκτησε μια σειρά έργων του. Επίσης τα τελευταία χρόνια τα έργα του καλλιτέχνη έχουν αποκτηθεί από μεγάλες συλλογές στην Κωνσταντινούπολη, στη Μαδρίτη, τη Νέα Υόρκη, το Ντάλας και το Λονδίνο.

Η έκθεση Τhe End of the World as We Know it (Reproductions and Mementos) τυγχάνει της υποστήριξης της Πρεσβείας του Ισραήλ στην Κύπρο.