About: Κωνσταντίνος Φλώρος: Gustav Mahler, οραματιστής και δυνάστης

Ο Πολυχώρος About και οι εκδόσεις Νεφέλη παρουσιάζουν το βιβλίο του Κωνσταντίνου Φλώρου με τίτλο Gustav Mahler, οραματιστής  …

και δυνάστης. Θα μιλήσουν: Γιώργος Ζερβός, Μάρκος Τσέτσος, Γιάννης Φούλιας, Ολυμπία Φράγκου – Ψυχοπαίδη.

Γκούσταβ Μάλερ – oραματιστής και δυνάστης: με τις δύο αυτές έννοιες περιγράφει στο νέο του βιβλίο ο δεινός ερευνητής τού Μάλερ Κωνσταντίνος Φλώρος την πολυσύνθετη προσωπικότητα του Aυστριακού συνθέτη και διευθυντή ορχήστρας (1860-1911).

Παρόλο που οι συνθέσεις του Μάλερ συγκαταλέγονται στα δημοφιλέστερα έργα του μουσικού ρεπερτορίου και η «εξωτερική» του βιογραφία έχει εν τω μεταξύ περιγραφεί σε σχεδόν εξαντλητικό βαθμό, η «εσωτερική» βιογραφία του παρέμενε, τουναντίον, μια terra incognita έως τώρα.

Εδώ όμως, ο Φλώρος διερευνά για πρώτη φορά –καταφεύγοντας ακόμη και σε αδημοσίευτα, ως επί το πλείστον, τεκμήρια– και περιγράφει κατά τρόπον περιεκτικό τις επιμέρους όψεις της προσωπικότητας του Μάλερ: την ακλόνητη πίστη του στην «ιερότητα της τέχνης των ήχων» και την απόλυτη επίγνωση της αποστολής του, την αδιαλλαξία του και το ασυμβίβαστο του χαρακτήρα του απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό αλλά και στους άλλους, καθώς και το τεράστιο, ανεξάντλητο απόθεμα της ενέργειάς του.

Μ’ αυτόν τον τρόπο, αποκαλύπτονται νέοι και μάλιστα απροσδόκητοι συσχετισμοί ανάμεσα στην προσωπικότητα του Μάλερ και στο μουσικό έργο του: πώς, για παράδειγμα, ο ίδιος επεχείρησε να υπερβεί με τη Δέκατη συμφωνία του τη σοβαρή κρίση στον γάμο του με τη νεαρή Alma Schindler, η οποία έτρεφε επίσης συνθετικές φιλοδοξίες, ή, πάλι, πόσο στενά συνδεδεμένη με τη βιογραφία του είναι πρωτίστως η ασματική δημιουργία του, όπως μαρτυρούν, φέρ’ ειπείν, τα Τραγούδια ενός περιπλανώμενου συντρόφου ή το τραγούδι «Έχω χαθεί από τον κόσμο».

Προκύπτει έτσι μια μοναδική στο είδος της προσωπογραφία του Γκούσταβ Μάλερ – εξίσου πειστική, όσο και θεμελιωμένη σε έναν βαθύ, διά βίου δεσμό του συγγραφέα με το «ερευνητικό αντικείμενό του»• μια προσωπογραφία, η οποία αιχμαλωτίζει τόσο τον έμπειρο γνώστη όσο και τον απλό «εραστή» της μουσικής του Μάλερ.

Ο Κωνσταντίνος Φλώρος, Oμότιμος Καθηγητής Μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, αποκωδικοποίησε τις αρχαιότερες βυζαντινές και σλαβικές μουσικές σημειογραφίες, απέδειξε την Bυζαντινή προέλευση της σημειογραφίας του Γρηγοριανού Μέλους και ανέπτυξε μια μέθοδο σημασιολογικής μουσικής ανάλυσης την οποία εφάρμοσε σε πολυάριθμα έργα διαφόρων συνθετών.

Ιδιαίτερη βαρύτητα στις έρευνές του έχει η μουσική του Μεσαίωνα και η μουσική του 18ου, του 19ου και του 20ού αιώνα. Μεταξύ των μέχρι στιγμής 30 εκδοθέντων βιβλίων του περιλαμβάνονται μονογραφίες για την Ηρωϊκή του Beethoven, για τον Johannes Brahms (3 τόμοι), τον Anton Bruckner, τον Peter Tschaikowsky, τον Alban Berg (2 τόμοι) και τον Györgi Ligeti.

Στις πιο σημαντικές εκδόσεις του ανήκουν η τρίτομη Universale Neumenkunde (Kassel 1970), ένα τρίτομο έργο για τον Γκούσταβ Μάλερ (Wiesbaden 1977-1985), όπως επίσης, μεταξύ άλλων, τα βιβλία Musik als Botschaft (Μουσική ως μήνυμα, Wiesbaden 1985), Der Mensch, die Liebe und die Musik (Ο άνθρωπος, ο έρωτας και η μουσική, Νεφέλη, Αθήνα 22006), Neue Ohren für neue Musik (Νέα αυτιά για νέα μουσική, Mainz 2006) και Hören und verstehen. Die Sprache der Musik und ihre Deutung (Ακούω και καταλαβαίνω. Η γλώσσα της μουσικής και η ερμηνεία της), Mainz 2008).

Αρκετά από τα βιβλία του έχουν ήδη μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Είναι μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Έρφουρτ, της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Γκούσταβ Μάλερ του Αμβούργου, επίτιμο μέλος πολλών Ιδρυμάτων και επίτιμος διδάκτωρ πολλών Πανεπιστημίων.

Ο Κωνσταντίνος Φλώρος έχει γράψει μέχρι στιγμής 5 τόμους για τον Γκούσταβ Μάλερ. Στις 7 Μαρτίου 2010, η Διεθνής Εταιρεία Γκούσταβ Μάλερ της Βιέννης (Internationale Gustav Mahler Gesellschaft) του απένειμε το Χρυσό Μετάλλιο Μάλερ ως αναγνώριση του έργου του.