Αφιέρωμα στο Δημήτρη Δημητριάδη στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών

Ο πιο σημαντικός σύγχρονος Έλληνας θεατρικός συγγραφέας έρχεται στη Στέγη. Ένα αφιέρωμα στον Δημήτρη Δημητριάδη, που συστήνει στο κοινό τα λιγότερο γνωστά του έργα. Σημαντικοί σκηνοθέτες και ηθοποιοί αναδεικνύουν των πλούτο του έργου του.

Ο Δημήτρης Καραντζάς σκηνοθετεί το έργο Ο κυκλισμός του τετραγώνου ενώ με τη μορφή αναλογίου θα παρουσιαστούν τρία ακόμη έργα του, η Εκκένωση σε σκηνοθεσία Γιάννη Κόκκου, ο Φαέθων από την ομάδα Vasistas και το Άγγιγμα του βυθού σε σκηνοθεσία Έλλης Παπακωνσταντίνου.

Τα αναλόγια θα εμπλουτιστούν από συζητήσεις που θα γίνουν με ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών.

Ο κυκλισμός του τετραγώνου του Δημήτρη Δημητριάδη, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά (16 – 27 Οκτωβρίου 2013 – εκτός από Δευτέρα 21 Οκτωβρίου)

Η Στέγη τιμά φέτος τον διεθνούς κύρους Έλληνα συγγραφέα κι ένα άπαικτο στη χώρα μας έργο του -μια ερωτική εξίσωση του πόθου και της απελπισίας- ανεβαίνει από έναν ταλαντούχο νέο σκηνοθέτη κι ένα θίασο πρωταγωνιστών. Έρωτας. Ο αμείλικτος Θεός του Δημήτρη Δημητριάδη πρωταγωνιστεί στο ανέκδοτο έργο Ο κυκλισμός του τετραγώνου που ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης, από τις 16 έως τις 27 Οκτωβρίου 2013 (εκτός από Δευτέρα 21 Οκτωβρίου).

Έντεκα φωνές διαφορετικών φύλων, διαφορετικών γενεών, διαφορετικών σεξουαλικών προτιμήσεων με ένα και μόνο αιτούμενο: την αποδοχή και την απελπισμένη τους ανάγκη να αγαπηθούν και να ανήκουν κάπου. Ο 26χρονος Δημήτρης Καραντζάς σκηνοθετεί τα ερωτικά αδιέξοδα τεσσάρων ζευγαριών.

«Η ζωή είναι κάτι το αμείλικτο, κάτι πολύ πιο εχθρικό από αυτό που νομίζουμε» έχει πει ο Δημήτρης Δημητριάδης, ο δημιουργός του κειμένου-ορόσημο Πεθαίνω σαν Χώρα, ο κορυφαίος αυτός Θεσσαλονικιός συγγραφέας και στοχαστής με τη διεθνή αναγνώριση. Για το αμείλικτο της ζωής και του έρωτα μιλά στο -γεμάτο στροφές, αντιστροφές και επαναλήψεις- αριστουργηματικό έργο του που ανεβαίνει στη Στέγη σε πανελλήνια πρώτη. Σαν ένα αέναο Χορικό της προσμονής και της ματαίωσης το αντιμετωπίζει ο καινοτόμος Δημήτρης Καραντζάς, διατηρώντας άρρηκτη τη σχέση αφήγησης, κίνησης και ήχου. Μια ερωτική εξίσωση του πόθου και της απελπισίας είναι ο «Κυκλισμός», τον οποίο ο συγγραφέας αφιερώνει «σ’ αυτούς που ζουν».

Κείμενο: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς
Κίνηση: Ζωή Χατζηαντωνίου
Ηχητικός σχεδιασμός: Δημήτρης Καμαρωτός
Σκηνικά: Ελένη Μανωλοπούλου
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Θεοδώρα Καπράλου
Εκτέλεση παραγωγής: Γιάννα Καμπουρίδου

Παίζουν: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Γιώργος Γάλλος, Αλεξία Καλτσίκη, Μαρία Κεχαγιόγλου, Γιάννης Κλίνης, Περικλής Μουστάκης, Άρης Μπαλής, Γιάννος Περλέγκας, Όμηρος Πουλάκης, Μαρία Πρωτόπαππα, Χρήστος Στέργιογλου.

Κεντρική Σκηνή
Ώρα έναρξης: 20:30
Εισιτήρια: 15-18-28€ | Μειωμένο: 10-12-15€ | Άνεργοι: 5€

Παράλληλη δράση | συζήτηση 18 Οκτωβρίου: Ο κυκλισμός του τετραγώνου
Παίρνουν μέρος: Δημήτρης Δημητριάδης, Δημήτρης Καραντζάς, Γιώργος Βέλτσος, Δήμητρα Κονδυλάκη
Παρουσίαση & συντονισμός: Δημήτρα Κονδυλάκη

Αναλόγια – Συζητήσεις

Εκκένωση | Το άγγιγμα του βυθού | Φαέθων

Με τον καταξιωμένο Γιάννη Κόκκο και τις ταλαντούχες Έλλη Παπακωνσταντίνου και Αργυρώ Χιώτη της ομάδας Vasistas να υπογράφουν τη σκηνοθεσία, τρία άγνωστα έργα του Δημήτρη Δημητριάδη παρουσιάζονται σε πανελλήνια πρώτη με τη μορφή αναλογίου.

Τρία έργα με επείγοντα χαρακτήρα για τη διασάλευση της ταυτότητας, τη διάλυση του Οίκου, τον εμφύλιο εντός μας. Η Στέγη παρουσιάζει με τη μορφή σκηνοθετημένου αναλογίου, σε πανελλήνια πρώτη τρία άπαικτα και στην ουσία «άγνωστα» έργα του κορυφαίου Έλληνα συγγραφέα με τη διεθνή αναγνώριση.

Εκκένωση, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κόκκου
15 & 16 Οκτωβρίου 2013

Ο καταξιωμένος σκηνογράφος και σκηνοθέτης Γιάννης Κόκκος επωμίζεται τη σκηνοθετική επίβλεψη της Εκκένωσης, ενός έργου που, σύμφωνα με τον συγγραφέα του, «μιλάει για τον σημερινό μας κόσμο και την οριακή του κατάσταση διαμέσου μιας θρυλικής οικογένειας, εκείνης των Ατρειδών».

Κείμενο: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθετική και σκηνογραφική επιμέλεια, φωτισμοί: Γιάννης Κόκκος

Διαβάζουν οι Ακκύλας Καραζήσης, Λυδία Κονιόρδου, Δημήτρης Μοθωναίος, Όλια Λαζαρίδου, Ηλέκτρα Νικολούζου, Αγγελική Παπαθεμελή, Λένα Παπαληγούρα, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Εύη Σαουλίδου, Θεοδώρα Τζίμου, Στράτος Τζώρτζογλου, κ.ά.

Καλλιτεχνική συνεργασία: Anne Blancard

Μικρή Σκηνή
Ώρα έναρξης: 21:00
Εισιτήρια: 5€

Παράλληλη δράση | συζήτηση 15 Οκτωβρίου: Eκκένωση

Παίρνουν μέρος: Δημήτρης Δημητριάδης, Γιάννης Κόκκος, Τζίνα Πολίτη, Κάτια Αρφαρά
Παρουσίαση & συντονισμός: Κάτια Αρφαρά

Φαέθων, σε σκηνοθεσία Αργυρώς Χιώτη | ομάδα Vasistas
22 Οκτωβρίου 2013

H ανερχόμενη Αργυρώ Χιώτη μαζί με την ομάδα Vasistas σκηνοθετούν τον Φαέθοντα, ένα έργο που λειτουργεί σαν παραβολική μυθοπλασία, επαναφέροντας στο σήμερα την αρχετυπική αντιπαλότητα του γιου με τον εξουσιαστή πατέρα-Ήλιο.

Κείμενο: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθετική επιμέλεια: Αργυρώ Χιώτη

Διαβάζουν οι Αντώνης Αντωνόπουλος, Ελένη Βεργέτη, Ευθύμης Θέου, Αργυρώ Χιώτη, Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη Φωτιστική επιμέλεια: Τάσος Παλαιορούτας

Μικρή Σκηνή
Ώρα έναρξης: 21:00
Εισιτήρια: 5€

Παράλληλη δράση | συζήτηση 22 Οκτωβρίου, Φαέθων

Παίρνουν μέρος: Δημήτρης Δημητριάδης, Αργυρώ Χιώτη, Καίτη Διαμαντάκου, Σάββας Πατσαλίδης
Παρουσίαση & συντονισμός: Σάββας Πατσαλίδης

Το άγγιγμα του βυθού, σε σκηνοθεσία Έλλης Παπακωνσταντίνου
27 Οκτωβρίου 2013

Η τολμηρή Έλλη Παπακωνσταντίνου σκηνοθετεί το Άγγιγμα του Βυθού, όπου, όπως σημειώνει η ίδια «πρωταγωνιστής είναι ο οίκος, ένα ‘ζωντανό’ σπίτι-σκηνικό που σταδιακά αποδομείται καταδεικνύοντας έτσι την αντιπαράθεση ανάμεσα στην πραγματικότητα της επιβίωσης και στον ουτοπικό, αδιέξοδο μικρόκοσμο των προσώπων του έργου».

Κείμενο: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθετική επιμέλεια: Έλλη Παπακωνσταντίνου

Διαβάζουν οι Στάθης Γραφανάκης, Θέμης Πάνου, Αγλαΐα Παπά, Μάνια Παπαδημητρίου, Νεφέλη Παπαδερού, Βάλια Παπαχρήστου, Δημήτρης Πιατάς, Άντριαν Φρίλιγκ, κ.ά.

Κοστούμια: Αλεξάνδρα Σιάφκου, Τέλης Καρανάνος
Ηχητικός Σχεδιασμός: Τηλέμαχος Μούσας
Επιμέλεια φωτισμών: Άντριαν Φρίλιγκ
Βοηθός Σκηνοθέτη: Παναγιώτης Καλυβίτης

Μικρή Σκηνή
Ώρα έναρξης: 18:00
Εισιτήρια: 5€

Παράλληλη δράση | συζήτηση 27 Οκτωβρίου, Το άγγιγμα του βυθού

Παίρνουν μέρος: Δημήτρης Δημητριάδης, Ελλη Παπακωνσταντίνου, Αριστείδης Αντονάς, Γιάννης Σταυρακάκης Παρουσίαση & συντονισμός: Γιάννης Σταυρακάκης

Καλλιτεχνική διεύθυνση αφιερώματος: Κάτια Αρφαρά
Παραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών

Ο Δημήτρης Δημητριάδης γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1944. Το 1963, με υποτροφία του βελγικού κράτους, σπούδασε θέατρο και κινηματογράφο στις Βρυξέλλες, στο Εθνικό Ινστιτούτο Τεχνών Θεάματος (INSAS). Το 1966 έγραψε, αρχικά στα γαλλικά, το πρώτο θεατρικό του έργο Η Τιμή της Ανταρσίας στην Μαύρη Αγορά, το οποίο ανέβηκε στο Παρίσι λίγο μετά τα γεγονότα του Μάη του 1968, στο Théâtre de la Commune d’ Aubervilliers, από τον κορυφαίο Γάλλο σκηνοθέτη Πατρίς Σερώ, με τον ίδιο τον Σερώ να ερμηνεύει τον βασιλιά του έργου. Θα ακολουθήσουν πολλά ακόμη πεζά, ποιητικά και, βέβαια, θεατρικά έργα, μεταξύ των οποίων τα Η Νέα Εκκλησία τού Αίματος (1983), Το Ύψωμα (1991), Η Άγνωστη Αρμονία του Άλλου Αιώνα (1993), Η Αρχή της Ζωής (1995), Η Ζάλη των ζώων πριν την σφαγή (2000), Λήθη και άλλοι τέσσερις μονόλογοι (2002), Διαδικασίες Διακανονισμού Διαφορών (2003), Οδυσσέας (2003), Ιθάκη (2004), Ο Κυκλισμός τού Τετραγώνου (2006), Όμηρος (2006), Insenso (2007), Χρύσιππος (2008), Το άγγιγμα τού βυθού (2008), O Ευαγγελισμός της Κασσάνδρας (2009) Τόκος (2009). Τα έργα του κυκλοφορούν κυρίως από τις εκδόσεις Σιαξπηρικόν, Ίνδικτος και Άγρα.

Από το 1971, ο Δημητριάδης ασχολείται επαγγελματικά και με τη μετάφραση. Μεταξύ άλλων έχει μεταφράσει: Ζαν Ζενέ, Ζαν Πολ Σαρτρ, Μορίς Μπλανσό, Ζωρζ Μπατάιγ, Κώστα Αξελό, Γκόμπροβιτς, Μολιέρο, Μισέλ Μπιτόρ, Σαίξπηρ, Μαργκερίτ Ντιράς, Κουρτελέν, Μέτερλινκ, Ονορέ ντε Μπαλζάκ, Κολτές, Μπέκετ, Τένεσι Ουίλιαμς, καθώς και αρχαίο δράμα: Αισχύλο (Ορέστεια) και Ευριπίδη (Φοίνισσες, Ιππόλυτος, Ελένη, Ιφιγένεια εν Ταύροις). «Μισώ αυτήν την χώρα. Μου έφαγε τα σπλάχνα. Γράφω σ’ εσένα γιατί μαζί ποθήσαμε να είναι γόνιμα αυτά τα σπλάχνα…»: Το 1978 δημοσιεύεται το πρώτο του πεζογράφημα, Πεθαίνω σαν Χώρα (εκδόσεις Άγρα) και προκαλεί σάλο, παραμένοντας μέχρι σήμερα ένα κείμενο-ορόσημο για τον ελληνικό νεωτερισμό. Έγραψε τότε γι’ αυτό στην εφημερίδα Le Monde ο συγγραφέας, μεταφραστής και ελληνιστής Μισέλ Βόλκοβιτς: «Η Ιστορία της Λογοτεχνίας σηματοδοτείται, κατά καιρούς, από κάποια μοναχικά έργα, που μια τελειότητα στην έκφραση της απελπισίας ή της φρίκης τα κάνει να λάμπουν σαν μαύρα διαμάντια. Το Πεθαίνω σαν Χώρα ανήκει σ’ αυτήν την εντυπωσιακή οικογένεια. Γίνεται να βυθιστούμε πιο βαθιά απ’ όσο αυτό το βιβλίο στα έγκατα του ανθρώπου;…»

Το 2010, ο Δημήτρης Δημητριάδης ήταν το τιμώμενο πρόσωπο στο περίφημο παρισινό θέατρο Οdeon, το οποίο, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ολιβιέ Πι, τον αναγόρευσε Σύγχρονο Ευρωπαίο Συγγραφέα της Χρονιάς. Στο πλαίσιο του αφιερώματος, παρουσιάστηκε το «Πεθαίνω σαν Χώρα» στη σκηνοθεσία του Μιχαήλ Μαρμαρινού, «Η ζάλη των ζώων πριν την σφαγή» στη σκηνοθεσία της Ιταλίδας Caterina Gozzi και δόθηκε η πρεμιέρα του (ανέκδοτου τότε ακόμη στα ελληνικά) έργου «Ο κυκλισμός του τετραγώνου» σε σκηνοθεσία του Ιταλού Giorgio Barberio Corsetti. Παράλληλα, από τον Ιανουάριο ως τον Μάιο του 2010, πραγματοποιήθηκε μια σειρά εκδηλώσεων με αναλόγια έργων του, ημερίδες, συζητήσεις και αναμεταδόσεις από το κανάλι France Culture. Όταν ο Δημήτρης Καραντζάς (γεν. 1987) σκηνοθέτησε τον «Ιβάνοφ» του Τσέχοφ το 2010 σε ηλικία 22 ετών, κατέπληξε κοινό και κριτικούς με το ιδιοσυγκρασιακό ταλέντο του. Απόφοιτος της δραματικής σχολής «Εμπρός-Θεατροεργαστήριο» και τελειόφοιτος του τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Καραντζάς είναι μέλος της πειραματικής θεατρικής ομάδας Grasshopper, έχει συνεργαστεί με το ελεύθερο θέατρο, το Φεστιβάλ Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή και το Εθνικό θέατρο, σκηνοθετώντας αρχαίο δράμα, έργα των Τσέχωφ, Ιψεν, Ε. Γουόλς, Ξ. Καλογεροπούλου, την όπερα «Η Κοκκινοσκουφίτσα» του Σύμουρ Μπάραμπ, καθώς και το δικό του «Η Γυναίκα που κάθεται».