Η Ταινιοθήκη της Ρήξης ξεκινάει την Παρασκευή 3 Οκτωβρίου 2014, στις 8:00 μμ, και για όλο τον Οκτώβριο αφιέρωμα στον ιταλικό νεορεαλισμό. Θα προβληθούν ταινίες των κυριότερων εκπροσώπων του ρεύματος.
Η σειρά των προβολών είναι:
Παρασκευή 3/10/14 Ο Μεγάλος Πόλεμος (La grande Guerra) του Μάριο Μονιτσέλλι
Παρασκευή 10/10/14 Η γη τρέμει (La terra trema) του Λουκίνο Βισκόντι
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Παρασκευή 17/10/14 Ο κλέψας του κλέψαντος (I soliti ignoti), του Μάριο Μονιτσέλλι
Παρασκευή 24/10/14 Ο κλέφτης των ποδηλάτων του Βιττόριο ντε Σίκα
Σας περιμένουμε για να δούμε τις ταινίες, να συζητήσουμε και να πιούμε ένα κρασί και αν ενθουσιαστούμε με τον ιταλικό νεορεαλισμό θα συνεχίσουμε και τον Νοέμβριο.
Α) Ο Μεγάλος Πόλεμος του Μάριο Μονιτσέλλι (1959)
Οι Ιταλοί ποτέ δεν επιδόθηκαν στη δημιουργία αμιγώς πολεμικών κινηματογραφικών ταινιών. Αναρωτιέται βέβαια κανείς βλέποντας τον τίτλο της ταινίας, τι άλλο εκτός από πολεμικές σκηνές θα μπορούσε να περιέχει. Και δεν πέφτει έξω. Υπάρχει πολύς πόλεμος, σχεδόν από την αρχή μέχρι το τέλος. Προετοιμασίες, πολεμικά μέτωπα, μάχες, κατακτήσεις, αιχμάλωτοι. Κάτι λείπει όμως που χαλάει τη συνταγή. Λείπουν οι ήρωες. Και ο πόλεμος χωρίς ήρωες αλλάζει χρώμα: γίνεται κωμωδία, και κάπου-κάπου δράμα.
Τα δύο φιλαράκια (που υποδύονται υπέροχα οι έξοχοι κωμικοί Αλμπέρτο Σόρντι και Βιτόριο Γκάσμαν) δεν κάνουν για πόλεμο – καταφέρνουν και επιβιώνουν από τις συνεχείς αναποδιές χάρις στην εφευρετικότητα και την πονηριά τους. Ξεγελάνε φαντάρους, λοχίες, βαθμοφόρους, άγνωστες κοπέλες, τους πάντες. Με βασικό εφόδιο την υπέρμετρη αισιοδοξία, μπαίνουν στην μάχη σαν παιδιά που πολεμούν με πέτρες. Όμως ο πόλεμος δεν γίνεται από παιδιά. Η σκληρή πραγματικότητα θα τους προσγειώσει σύντομα. Το δράμα θα κορυφωθεί: σαν αιχμάλωτοι, χωρίς την απαιτούμενη (από την πατρίδα) γενναιότητα, θα παραδεχτούν την αλήθεια: είναι δειλοί, οι ηρωισμοί και οι πομπώδεις θυσίες δεν είναι γι’ αυτούς. Το μόνο που ζητούν είναι να ζήσουν.
Έχουμε δει πολλές φορές στα βιβλία, τις εφημερίδες και την τηλεόραση σκηνές από στρατιώτες που αναχωρούν για το μέτωπο. Χαρούμενα πρόσωπα, αισιοδοξία, καπέλα στον αέρα, συγκινημένες μανάδες και λοιποί συγγενείς. Τα ντοκουμέντα από τις μάχες σφύζουν από δύναμη και αντρεία. Δεν υπάρχουν πουθενά δειλοί και νικημένοι (ίσως και να είναι νεκροί). Οι διαφημίσεις για τους μόνιμους στρατιωτικούς παρουσιάζουν μια ζωή γεμάτη δράση και περιπέτειες. Το πρώτο μέρος της ταινίας μας δείχνει κωμικές πολεμικές σκηνές γεμάτες θέαμα. Το τέλος όμως είναι διαφορετικό (στη ζωή και στην οθόνη). Η επιστροφή είναι δύσκολη.
Β) Η Γη Τρέμει του Λουκίνο Βισκόντι (1948)
Η Γη Τρέμει (1948)είναι νεορεαλιστικό δράμα 1948 του Λουκίνο Βισκόντι είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του Τζοβάνι Βέργκα Οι Μαλαβόλιε[1], συμμετέχουν μη επαγγελματίες ηθοποιοί, οι ψαράδες της παραθαλάσσιας τοποθεσίας της Σικελίας Άτσι Τρέτσα.
Οι ψαράδες της Ατσι Τρέτσα, μιας παραλιακής τοποθεσίας κοντά στην Κατάνη της Σικελίας, τα βγάζουν πέρα με τα λίγα χρήματα που καταφέρνουν να κερδίσουν από την ταπεινή τους εργασία. Είναι επιπλέον θύματα εκμετάλλευσης από τους χοντρέμπορους του ψαριού. Ο Ντόνι και η οικογένειά του επαναστατούν και βάζουν σε υποθήκη το σπίτι τους για να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση, αλλά λίγες μέρες αργότερα η βάρκα τους καταστρέφεται από θαλασσοταραχή. Ολόκληρη η οικογένεια βρίσκεται στο δρόμο με τεράστια χρέη στην πλάτη της.
Γ) Ο κλέψας του κλέψαντος, του Μάριο Μονιτσέλλι (1958)
Μια συμμορία μικροαπατεώνων, που δρα στα λαϊκά περίχωρα της Ρώμης, προετοιμάζεται για ένα μεγάλο κόλπο, τη ληστεία ενός ενεχυροδανειστηρίου. Είναι, όμως, τόσο γκαφατζήδες που φεύγουν με μοναδική λεία μια κατσαρόλα με μακαρονάδα! Η ταινία που έδωσε νέα ώθηση στην ιταλική κωμωδία.
Μ’ αφορμή μια παρωδία του κλασικού «Ριφιφί» του Ζιλ Ντασέν, ο Ιταλός Μάριο Μονιτσέλι καταφέρνει να φτιάξει μια ξεχωριστή κωμωδία (απαρχή της γνωστής «κομέντια αλά ιταλιάνα»), όπου µ’ ένα τρόπο γκροτέσκο, ειρωνικό, και µε μια ματιά κριτική, σατιρίζονται τα ήθη και τα έθιμα, μαζί και όλος ο τρόπος ζωής και σκέψης μιας ομάδας ανθρώπων αλλά και μιας συγκεκριμένης κοινωνίας. Απολαυστικοί στους κύριους ρόλους οι: Τοτό, Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Βιτόριο Γκάσµαν, Ρενάτο Σαλβατόρε, Κλαούντια Καρντινάλε, Ροσάνα Ρόρι.
Δ) Ο κλέφτης των ποδηλάτων του Βιττόριο ντε Σίκα (1948)
Ένας άντρας βρίσκει δουλειά ως αφισοκολλητής, αλλά την πρώτη μέρα του κλέβουν το ποδήλατο. Καθώς είναι αδύνατον να δουλέψει χωρίς αυτό, ξεκινά με τον μικρό γιο του μια απελπισμένη αναζήτηση στους δρόμους της Ρώμης.
«Ο κλέφτης των ποδηλάτων», του Βιτόριο Ντε Σίκα (σε σενάριο του Τσέζαρε Ζαβατίνι), θεωρείται από τις πιο αντιπροσωπευτικές ταινίες αυτού που αποκαλέστηκε «ιταλικός νεορεαλισμός», ένας κινηματογράφος που είχε για θέματα του τη μιζέρια, τη φτώχεια, τα προβλήματα κι όλους τους αγώνες (ενάντια στο φασισμό και την αδικία) των απλών ανθρώπων (σ’ αντίθεση με τις κωμωδίες των «λευκών τηλεφώνων» που γυρίζονταν στην Ιταλία στη διάρκεια του μουσολινικού καθεστώτος) και που το στιλ του είχε μιαν αμεσότητα, μια επιμονή στη νατουραλιστική, ντοκιμαντεριστική καταγραφή των γεγονότων συνήθως μακριά από τα στούντιο.