Η περίπτωση Κόρμακ Μακάρθι αποδεικνύει ότι ποτέ δεν φύγαμε μακριά από τις βιβλικές αφηγήσεις. Η λογοτεχνία της Βίβλου στην εποχή του μεταμοντέρνου διεκδίκησε και πήρε το κομμάτι που της ανήκε. Όσοι συγγραφείς την ασπάστηκαν δεν το μετάνιωσαν, καθώς το εξαργύρωσαν σε δημοφιλία. Η βορειοαμερικανική λογοτεχνία, άλλωστε, από τον Χόθορν και τον Μέλβιλ ως τον Μακάρθι έχει ένα θεοκρατικό περιτύλιγμα, καθώς η μυθοπλασία του κόσμου χωρίς τον Θεό μοιάζει να μην βρίσκει τον προσανατολισμό της. Υπάρχει όμως και η εποποιία του γουέστερν που για τους Αμερικανούς είναι κάτι σαν Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης.
Ο «Αιματοβαμμένος μεσημβρινός» θεωρείται το magnum opus του Κόρμακ Μακάρθι και πολλοί το συγκρίνουν με το «Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ», του Φόκνερ. Μόνο που το αριστούργημα του μεγαλύτερου Αμερικανού συγγραφέα του 20ου αιώνα είναι περισσότερο Ευρωπαϊκό, κυρίως γιατί ο Φόκνερ αναπαράγει το στοιχείο της αρχαίας τραγωδίας το οποίο ο Μακάρθι μοιάζει να αγνοεί παντελώς. Ο «Αιματοβαμμένος μεσημβρινός» είναι στην πραγματικότητα ένα «ιστορικό μυθιστόρημα» για όσους δέχονται τον αδόκιμο αυτό όρο. Το ιστορικό πλαίσιο τοποθετείται στις παρυφές του Αμερικανικού εμφυλίου όσο και στην διένεξη ΗΠΑ και Μεξικού για τα σύνορα του Τέξας – περίοδο αγριότητας και πολέμου η οποία, εκτός των άλλων, οδήγησε και στην εξολόθρευση των Ινδιάνων. Στο κέντρο του μυθιστορηματικού καμβά τίθεται η συμμορία Γκλάντον τα μέλη της οποίας ενεργούν ως μισθοφόροι Αμερικανών και Μεξικανών μεταξύ 1833 και 1873.
Ο αναγνώστης πλατσουρίζει στη λίμνη του κοινού αίματος που σχηματίζεται από αυτό το συνεχές όργιο βίας. Η βία για τον Μακάρθι παίρνει τη θέση που έχει συνήθως ο έρωτας στα μυθιστορήματα. Βία που παράγεται και πολλαπλασιάζεται φυσικά, χωρίς καμία προοικονομία, λες και η μοντέρνα λογοτεχνία τρέφεται από αυτό το αίμα. Η καρναβαλική σφαγή και η αγριότητα υπαινίσσονται ένα κόσμο χωρίς τάξη που έχει εγκαταλείψει ο Θεός. Υπαινίσσονται όμως και την ασύμμετρη δράση του Ιμπεριαλισμού, που σε μια εποχή αφανίζει Ινδιάνους, σε μιαν άλλη προκαλεί Βιετνάμ ή πολέμους στον Κόλπο και στην πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία. Δυστυχώς φτάσαμε στην εποχή που η βία δεν λογοκρίνεται από τους συγγραφείς, αντιθέτως χρησιμοποιείται καθ’ υπερβολή και στην περίπτωση του «Αιματοβαμμένου μεσημβρινού» η δράση εκτυλίσσεται σε ομηρικά τοπία ωμοτήτων και ανήκουστης σφαγής.
Οι πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος, το δεκατετράχρονο παιδί από το Τενεσί, ο Γκλάντον και η συμμορία του, ο αιματοβαμμένος δικαστής και όλα τα άλλα πρόσωπα, κατά κανόνα χωρίς όνομα, ισοδυναμούν με συμβολισμούς από μια μεγάλη γκάμα χαρακτήρων της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Για παράδειγμα το παιδί είναι ένας είδος Όλιβερ Τουίστ αλλά και ο «πρώτος άνθρωπος» του Καμύ. Ο μεφιστοφελικός δικαστής παραπέμπει στον Ιαβέρη των Αθλίων αλλά και στον Μεγάλο Ιεροεξεταστή του Ντοστογιέφσκι. Ο συγγραφέας προσδίδει στους ήρωές του μεγαλύτερο ειδικό βάρος από αυτό το οποίο διαθέτουν, καθώς είναι φανερή η πρόθεσή του να δημιουργήσει μια «Θεογονία» δικής του επινόησης.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Επειδή όλο αυτό το «λουτρό αίματος» δεν θα μπορούσε να σταθεί από μόνο του η σύγχρονη μυθοπλασία υποχρεώνεται να αφομοιώσει την pop κουλτούρα του γουέστερν, το οποίο καταφέρνει να αναγάγει σε αμερικανικό έπος. Η αλήθεια, βέβαια, είναι ότι η μικρή φλέβα Ιστορίας του Νέου Κόσμου αναγκάζει τους συγγραφείς που τον αφηγούνται να καταφεύγουν σε καταγγελτικά τεχνάσματα παντός τύπου, σε εσχατολογικές διηγήσεις και τοπία Αποκάλυψης. Το ερώτημα είναι αν αυτή η λογοτεχνία έχει προοπτική μακροημέρευσης ή αφηγείται τον ίδιο τον θάνατό της. Αλλά αυτό είναι κάτι που θα μας το δείξει ο χρόνος. Για την ώρα απολαμβάνουμε το κείμενο ενός συγγραφέα που μπορεί να γίνεται ποιητικός ακόμα κι όταν αφηγείται αποκρουστικά πράγματα. Η μετάφραση του Γιώργου Κυριαζή διευκολύνει αυτή την απόλαυση.