Ο Άκις Βλουτής το 2007 εκπλήρωσε ένα μεγάλο προσωπικό του όραμα: δημιούργησε την Εταιρεία Θεάτρου «Συν-Επί», που σχεδόν ένα χρόνο αργότερα εγκαταστάθηκε σε μία όμορφη θεατρική στέγη, το «Από Μηχανής» επί της οδού Ακαδήμου στον Κεραμεικό. Στα χρόνια που ακολούθησαν, το θέατρο παρουσίασε πολλές παραστάσεις, κλασικού και εναλλακτικού ρεπερτορίου, καθώς και φιλοξένησε πλήθος σημαντικών καλλιτεχνών.
Ισορροπώντας μεταξύ των «ρόλων» του ως ηθοποιός, σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής, ο Άκις Βλουτής καταφέρνει κάθε χρόνο να παρουσιάζει ενδιαφέρουσες και προσεγμένες παραγωγές, πιστός στους στόχους που είχε θέσει εξαρχής. Στην συνέντευξη που ακολουθεί, αποτυπώνει μεταξύ άλλων τις σκέψεις του για τις φετινές παραγωγές του θεάτρου, την καλλιτεχνική του επιθυμία που έγινε πράξη, ενώ επίσης μιλά για την αυστηρή εικόνα που πιθανόν έχουν δημιουργήσει κάποιοι για εκείνον.
Συνέντευξη: Αναστασία Ρίζου
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Cul. N.: Στον φετινό προγραμματισμό του θεάτρου σας βρίσκουμε τόσο στη θέση του σκηνοθέτη, όσο και του ηθοποιού. Με ποιον από τους δύο «ρόλους» αισθάνεστε μεγαλύτερη ικανοποίηση και καλλιτεχνική πληρότητα;
Άκις Βλουτής: Είναι δύο τελείως διαφορετικές θέσεις – με ενδιαφέρουν και οι δυο για διαφορετικούς λόγους. Ως σκηνοθέτης έχεις ολόκληρη τη σύνθεση μπροστά σου και χαίρεσαι στην δημιουργία ενός μεγάλου συνόλου, η λειτουργία του ηθοποιού είναι τελείως διαφορετική, κύριο μέλημα του είναι πως θα μπορέσει να δημιουργήσει μία σημαντική ερμηνεία. Αυτό που με ενδιαφέρει όταν παίζω είναι να μπορέσω να υπερβώ κάθε φορά τα προσωπικά όρια. Αυτό στο οποίο δεν έχω πειραματιστεί ακόμα και είναι πιθανόν σύντομα να το δοκιμάσω είναι το να λειτουργήσω ταυτόχρονα σαν ηθοποιός και σαν σκηνοθέτης, να φτιάξω μια παράσταση στην οποία θα παίζω κιόλας, νομίζω θα με ενδιέφερε να ερευνήσω και αυτό το τοπίο.
Cul. N.: Πώς προσεγγίζετε σκηνοθετικά ένα αγαπητό κείμενο, όπως αυτό του “Πίθηκου” του Κάφκα;
Άκ. Βλ.: Από όσο γνωρίζω έχουν ενδιαφερθεί πολλοί άνθρωποι για το έργο του Κάφκα «Αναφορά σε μια Ακαδημία» το οποίο είναι ένα μικρό λογοτεχνικό κείμενο σε μορφή επιστολής, αλλά στη δική μας περίπτωση «Ο πίθηκος του Κάφκα» σε δραματουργία του Κόλιν Τίβαν, είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται στην Ελλάδα. Υπήρξε μία φορά που παρουσιάστηκε αγγλική παραγωγή το 2009 αλλά το συγκεκριμένο έργο στα ελληνικά παρουσιάζεται για πρώτη φορά, οπότε δεν έχει ακόμα κριθεί αν είναι αγαπητό ή όχι. Παρόλα αυτά, νομίζω ότι όλα αυτά τα κείμενα που έχω κάνει μέσα αυτά τα χρόνια, είτε έχω σκηνοθετήσει, έχουνε ήδη παιχτεί πολλές φορές. Είναι η αγάπη για τα κείμενα στους ανθρώπους του θεάτρου και στους θεατές πολύ πιθανόν, αλλά αυτό δεν είναι ένα εμπόδιο. Ίσα – ίσα, η αγάπη για ένα κείμενο γεννά καινούργιες ιδέες κάθε φορά. Όλα αυτά τα μεγάλα κείμενα είναι ανοιχτά σε καινούργιες ερωτήσεις, σε καινούργιες ερμηνείες σε καινούργιες ανακαλύψεις,- γι’ αυτό κάνουμε θέατρο.
Cul. N.: Κρατάτε επίσης κεντρικό ρόλο στο «Πάρτυ Γενεθλίων». Μιλήστε μας λίγο για αυτήν την συνεργασία, με τους τόσους εκλεκτούς συντελεστές της παράστασης.
Άκ. Βλ.: Το «Πάρτι Γενεθλίων» είναι μία τις πιο ευχάριστες συναντήσεις που έχω μέχρι τώρα στην δεκαετή καριέρα μου στο «Από Μηχανής Θέατρο», πέραν του ότι το έργο αυτό καθαυτό με ενδιέφερε πάρα πολύ και θεωρώ ότι έχει μια μεγάλη σχέση με την κατάσταση που βρίσκεται η Ευρώπη αυτή τη στιγμή. Μια περίοδος δηλαδή μεγάλης καταστροφής, ή μετά από μια περίοδο μεγάλης καταστροφής. Σε αυτά τα κείμενα γίνεται πάντα πιο επίκαιρό το τι συμβαίνει. Ήταν μεγάλη χαρά και ευχαρίστηση η συνεργασία μου με τον Δημοσθένη Παπαδόπουλο και με όλους τους υπόλοιπους ηθοποιούς – έναν – έναν ξεχωριστά – και όλους μαζί στο σύνολο τους. Και είναι ακόμη μεγαλύτερα αυτά τα συναισθήματα καθώς παίζοντας πια το έργο ένα μήνα σχεδόν, είναι μεγάλη χαρά και των παραστάσεων.
Cul. N.: Από τον Φεβρουάριο θα σας συναντάμε και στο πασίγνωστο έργο του Έντουαρντ Άλμπυ «Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ». Τι διαφορετικό θα φέρει η συγκεκριμένη ανάγνωση, σχετικά με όσα έχουμε παρακολουθήσει;
Άκ. Βλ.: Καταρχάς, δεν ξέρω τι εννοείτε όταν λέτε αυτό το έχουμε παρακολουθήσει… δε σημαίνει για όλους τους ανθρώπους το ίδιο. Άλλοι έχουν δει την παράσταση στην Ελλάδα, άλλοι έχουν δει την ταινία που έχει κάνει η Ελίζαμπεθ Τέιλορ με τον Ρίτσαρντ Μπάρτον, άλλοι έχουν δει παράσταση του έργου στην Αμερική, στη Γαλλία και δεν ξέρω που αλλού. Εγώ δεν έχω παρακολουθήσει τα πάντα, αυτό που μπορώ να πω είναι ότι θεωρώ ότι είναι ένα έργο μακριά από το μπουλβάρ γιατί χάνεται κάθε νόημα της πρόθεσης που έχει ο Άλμπυ. Δεν σκηνοθετώ εγώ το έργο, θα τολμήσω όμως να πω κάποια πράγματα στη δική μας πρόταση, γιατί υπήρξε μια ευτυχής συνάντηση με το Γιώργο Κιμούλη που στην συζήτηση για το προς τα που θα πάει το έργο – σε μία χωρίς να το ξέρουμε συνεννόηση – η επιθυμία του και δική μου επιθυμία θα ήταν να γυρίσει στις ρίζες του, δηλαδή στο «Χορό του Θανάτου» του Στρίνμπεργκ. Σε συνέχεια αυτού νομίζω, ο Μπέκετ είπε κάποια στιγμή ενθουσιασμένος από την ανάγνωση του έργου, ότι το θεωρεί ο ίδιος προσωπικά μια σατανική κωμωδία. Δεν ξέρω αν θα πετύχουμε κάτι τέτοιο, πάντως είναι σίγουρα μια θεωρία που θα τη δούμε ιδωμένη από μια άλλη μάτια, με κέντρο δύο μεσήλικες που αρχίζουνε να τρελαίνονται με την κρίση της ηλικίας τους. Αυτή η ερμηνεία του «Χορού του θανάτου» πιστεύω θα οδηγήσει σε μιαν διαφορετική αφήγηση.
Cul. N.: Παρατηρώντας κάθε ετήσιο προγραμματισμό του «Από Μηχανής», διαπιστώνουμε διαφορετικές και πλούσιες συνεργασίες. Με ποια κριτήρια επιλέγετε έργα και συντελεστές κάθε φορά;
Άκ. Βλ.: Επιλέγω εγώ προσωπικά, με τις προσωπικές επιλογές εννοώ παραγωγές που στηρίζω και οικονομικά. Κάθε επιλογή προκύπτει από μια διαδρομή μέσα από τα κείμενα που εμένα με ενδιαφέρει και εύχομαι κάθε φορά να είναι ενδιαφέρουσες προτάσεις και για το κοινό. Για τις φιλοξενούμενες παραστάσεις είναι κάτι το οποίο έχει να κάνει περισσότερο με το ένστικτο και την τύχη, γιατί όταν δεν ξέρεις τους ανθρώπους τόσο καλά, μόνο έτσι μπορείς να λειτουργήσεις και ουσιαστικά να ρισκάρεις. Και μέχρι τώρα έχουν γίνει κάποιες ενδιαφέρουσες παραστάσεις στο θέατρο.
Cul. N.: Υπάρχουν πρόσωπα ή έργα που ακόμα δεν έχετε καταφέρει να προσελκύσετε και είναι στις άμεσες επιθυμίες σας;
Άκ. Βλ.: Είμαι πάντα πολύ ανοιχτός όσον αφορά συνεργασίες, και πρόσωπα και έργα. Φυσικά και θα υπάρχουν και θα έλεγα ότι τα έργα δεν τελειώνουν, η συνάντηση με ανθρώπους δεν τελειώνει. Δεν θέλω να είμαι συγκεκριμένος, είναι πολύ νωρίς.
Cul. N.: Η μέχρι στιγμής πορεία του «Από Μηχανής», το οποίο ήταν και μεγάλο σας όραμα, τι γεύση αφήνει; Υπάρχουν πράγματα που θέλετε να αλλάξετε ριζικά;
Άκ. Βλ.: Λειτουργώ με όλες τις αισθήσεις και μπορώ να πω όχι μόνο με την γεύση. Με τα συν και τα πλην νομίζω ότι είμαι ευχαριστημένος. Κάτι που θα ήθελα να αλλάξω ριζικά είναι ίσως μια περισσότερο λανθασμένη εντύπωση που δίνεται για μένα προς τα έξω, όπως έχω διαπιστώσει σιγά-σιγά με τα χρόνια. Θα ήθελα οι άνθρωποι να βλέπουν ως ένα απλό και προσιτό άνθρωπο. Πολλές φορές η ανασφάλεια μού δημιουργεί την εντύπωση μίας απόστασης. Μοιάζω απόμακρος, κάτι που ειλικρινά είναι απλώς άμυνα. Αυτό θα ήθελα να το αλλάξω πολύ.
Cul. N.: Υπήρξαν πρόσωπα και πράγματα που σας καθόρισαν καλλιτεχνικά στην πορεία σας προς την «υλοποίηση» του συγκεκριμένου θεάτρου;
Άκ. Βλ.: Στην απόφαση αυτή δε με επηρέασε κανείς, ήταν μια δική μου επιθυμία και μία μεγάλη μου ανάγκη. Στην πορεία του φυσικά υπήρξαν καλλιτέχνες-άνθρωποι που πέρασαν και με επηρέασαν, όπως στο παρελθόν ο Λευτέρης Βογιατζής, που τον αγαπούσα πάρα πολύ και συνεργάστηκα επί μακράν μαζί του. Αν θα μπορούσα να αναφέρω κάποιον μετέπειτα ο οποίος με ενίσχυσε ίσως ήταν η Ρούλα Πατεράκη.
Cul. N.: Πώς βλέπετε τα πράγματα στο χώρο και πώς σχεδιάζετε να κινηθείτε μελλοντικά σε μια εποχή με μεγάλες δυσκολίες για το πολιτιστικό τοπίο;
Άκ. Βλ.: Εγώ το μόνο που ξέρω είναι να κάνω την δουλειά μου και αυτό θα προσπαθήσω να κάνω στηρίζοντας πάντα την αγάπη μου για το θέατρο και την ανάγκη που έχει μια κοινωνία για θέατρο, που είναι και θα παραμείνει πάντα καθρέφτης όλων μας.
Cul. N.: Κλείνοντας, υπάρχει κάτι ανακοινώσιμο για τη συνέχεια;
Άκ. Βλ.: Έχω πολλές σκέψεις αλλά δεν έχω κατασταλάξει. Νομίζω δεν είμαι ακόμα ώριμος για να μιλήσω για το τι θα ακολουθήσει.
◊ Διαβάστε σχετικά με τις παραγωγές του “Από Μηχανής” για τη θεατρική σεζόν 2016-2017 εδώ.