Το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο παρουσιάζει τη διάλεξη του εθνολόγου – λαογράφου Διδάκτορα Αλέκου Φλωράκη …
τη Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2012 και ώρα 19.30.
Θέμα της διάλεξης: «Όντα φανταστικά και αποτρεπτικά στη νεοελληνική χειροτεχνία».
Τα φανταστικά όντα που απεικονίζονται στη νεοελληνική χειροτεχνία (16ος-20ός αι.) είναι παμπάλαια. Έχοντας συχνά περάσει στον ελληνικό πολιτισμικό κύκλο από πολιτισμούς της Ανατολής και διατρέχοντας την αρχαία και τη βυζαντινή τέχνη, επαναλαμβάνουν μέσα στον χρόνο τη διαλεκτική του ιερού.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στην αμφισημία τους, προσλαμβάνουν χαρακτήρα αφενός μυθολογικό, με την ανάκληση μυθικών αρχετύπων, και αφετέρου αποτρεπτικό, για την εξουδετέρωση των βλαπτικών και δαιμονικών δυνάμεων. Σήμερα, αν και διατηρούν κατά κανόνα την ίδια λειτουργικότητα, σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν αποβάλει τον συμβολισμό τους και εμφανίζονται ως απλά διακοσμητικά θέματα.
Απεικονίσεις φανταστικών πλασμάτων συναντούμε σε διάφορους χειροτεχνικούς κλάδους που παρουσιάζουν εικονιστικό διάκοσμο, όπως στην κοσμική ζωγραφική, στη λιθογλυπτική και την ξυλογλυπτική, στα βοτσαλωτά δάπεδα, στην κεραμική, την αργυροχοΐα, την κεντητική κ.ά.
Ειδικότερα, μεταξύ των φανταστικών όντων που συναντούμε εξετάζονται ο δράκοντας, το φίδι, ο αποτρόπαιος οφθαλμός και η ανθρώπινη κεφαλή, η κεφαλή της Μέδουσας, εραλδικά θηρία και υβριδικά όντα, ζώα ή πτηνά, η γοργόνα, ο δικέφαλος αετός, ο ήλιος και η σελήνη.
Ο δρ Αλέκος Ε. Φλωράκης σπούδασε στην Αθήνα Πολιτικές Επιστήμες και στο Παρίσι Εθνολογία και Κοινωνική Ανθρωπολογία, με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση. DEA της École des Hautes Études en Sciences Sociales (Aνθρωπολογία της Θρησκείας), διδάκτωρ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (Προβιομηχανική Τεχνολογία).
Δημοσίευσε πολλές μονογραφίες και μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά, καθώς και λογοτεχνικά βιβλία. Έκανε ανακοινώσεις σε συνέδρια, συμμετείχε στη διοργάνωση εκθέσεων και συνεργάστηκε με γνωστούς σκηνοθέτες για την πραγματοποίηση ερευνητικών ταινιών για την EPT και άλλους φορείς. Δίδαξε «Λαϊκή Τέχνη και Αρχιτεκτονική» στη Σχολή Ξεναγών EOT και στα Π.E.K. (Περιφερειακά Επιμορφωτικά Κέντρα) του Υπουργείου Παιδείας. Διετέλεσε συνεργάτης μουσείων, ερευνητικών και πολιτιστικών ιδρυμάτων, πρώτος διευθυντής του Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού και επιστημονικός υπεύθυνος του Μουσείου Mαρμαροτεχνίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Έχει τιμηθεί με Βραβεία της Ακαδημίας Αθηνών, της Ελληνικής Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων και της Eν Aθήναις Γλωσσικής Εταιρείας και με άλλες διακρίσεις.
Η διάλεξη εντάσσεται στον κύκλο ομιλιών για το 2012 με τίτλο «Φανταστικά και Απόκοσμα», τις οποίες διοργανώνει ο Σύλλογος των Φίλων του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου.