Αλέξης Βερούκας: Η καλλονή των βράχων μας ματώνει ενίοτε

Ο Αλέξης Βερούκας επιστρέφει στην Ύδρα και στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας, με τη νέα του ζωγραφική ενότητα “Rocky Days”. Πρόκειται για ένα προσωπικό ημερολόγιο καταγραφής γεγονότων τα οποία συνδέει μέσα από τον συμβολισμό των βράχων.

Ο Αλέξης Βερούκας μας μίλησε για τις Ημέρες των Βράχων, τόσο για την ομορφιά τους όσο και για την αιχμηρότητα τους.

Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου και την διοργάνωση έχει αναλάβει η διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου της Ύδρας Ντίνα Αδαμοπούλου και την επιμέλεια η Ίρις Κρητικού.

Συνέντευξη Αθηνά Πούλιου

CultureNow: Η νέα ατομική σας έκθεση που παρουσιάζεται στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας, έχει τίτλο “Rocky Days”. Πείτε μας λίγα λόγια γι’ αυτόν τον τίτλο, τι συμβολίζει και πώς συνδέεται με τα έργα;

Αλέξης Βερούκας: Ο τίτλος της έκθεσης ειναι δανεισμένος από τον αμερικάνικο όρο rocky marriage για την αδύνατη και βασανιστική συμβίωση ενός ζευγαριού. Η επιλογή του συνέδεσε τη σειρά των έργων του βραχώδους ανάγλυφου του νησιού της Υδρας με τα έργα της έκθεσης που προσεγγίζουν μεταφορικά είτε την προαιώνια ομορφιά της πέτρας είτε τις απολιθωμένες ανθρώπινες σχέσεις είτε ακόμα και το ανθρώπινο μαρτύριο των ναυαγών των ημερών μας στους βράχους της Μεσογείου.

Επιπλέον τα δελτία ειδήσεων μας βομβάρδισαν όλη τη χρονιά και καθιέρωσαν στην πολιτική φρασεολογία τον όρο του βράχου εφιαλτικά: λίγο πριν πέσουμε στα βράχια, η πατρίδα πέφτει στα βράχια κλπ.
 
C. N.: Τα συγκεκριμένα έργα τα δουλέψατε στο Παρίσι και τα παρουσιάζετε στην Ύδρα. Ποιά είναι η σχέση του τόπου δημιουργίας και του τόπου της έκθεσης;

Α. Β.: Έγιναν για τη συγκεκριμένη έκθεση. Όσον αφορά τα μεγάλα χαρτιά των βράχων πάντα όταν εργάζεσαι για έναν τόπο από απόσταση, το συγκινησιακό φορτίο διογκώνεται από τον νόστο. Γιατί για τον γιο μου κι εμένα η Υδρα είναι πλέον μια μικρή πατρίδα εξ υιοθεσίας. Για τα τεχνικά μιλώντας, είναι αλήθεια ότι όλοι οι ζωγράφοι στο φως του βορρά εντείνουμε την χρωματική κλίμακα στη δουλειά μας σε σχέση με το σαρωτικό αττικό φως που μας οδηγεί συνήθως στα γκρίζα.
 
C. N.: Στη νέα σας δουλειά συμβολίζονται τόσο ιστορικά γεγονότα όπως η Καταστροφή της Πομπηίας, όσο και σύγχρονα κοινωνικο-πολιτικά γεγονότα, όπως η προσφυγιά εξαιτίας του πόλεμου στη Συρία και στο Ιράκ. Πώς συνδέονται μεταξύ τους αλλά και με τις εικόνες της Ύδρας;
 
Α. Β.: Το απολιθωμένο ζευγάρι της Πομπηίας είναι μια αλληγορία για τον αποχυμωμένο έρωτα. Το έργο με τον γονιό και το νεκρό βρέφος προέκυψε από ενα απόκομμα των New York Times τον περασμένο Μάιο, όπου ο ρεπόρτερ σε ένα μεγαλειώδες στιγμιότυπο συνέλαβε μια συγχωνευτική σύνθεση σχεδόν ιταλικού μπαρόκ. Βέβαια η δύναμη του ντοκουμέντου δε μπορεί να αφήσει κανέναν αδιάφορο γιατί δεν πρόκειται για τρία μήλα. Με έναν τρόπο η αιχμηρότητα της πέτρας συνδέει τα έργα γιατί και η καλλονή των βράχων μας ματώνει ενίοτε. Είναι οι δύο όψεις του νομίσματος.

 
C. N.: Η ιδεά μιας ζωγραφικής ενότητας – ημερολόγιο πώς γεννήθηκε; Για ποιό λόγο νιώσατε την ανάγκη να “καταγράψετε” συμβολικά αυτά τα γεγονότα;

Α. Β.: Ο ζωγράφος είναι ένας μοναχικός τεχνίτης και πάντα ενεργοποίει το αποστακτήριο των ημερών του στο “εσωτερικό” του εργαστήριο όταν εργάζεται. Άλλοτε την πρώτη ύλη την σηκώνει λίγα βήματα από τα πόδια του άλλοτε από τους γύρω του, εγκύτερους ή μακρινούς.
 
C. N.: Οι “Ημέρες των Βράχων” είναι μετρημένες; Πιστεύετε ότι υπάρχει διέξοδος και λύσεις για να προχωρήσουμε σε μία νέα εποχή ή έχουμε να αντιμετωπίσουμε μπροστά μας μεγάλες βραχώδεις εκτάσεις για να επιβιώσουμε;
 
Α. Β.: Ο βίος είναι η μοίρα η προσωπική και η πανανθρώπινη με περισσότερο πόνο και λιγότερη χαρά. Ούτως ή άλλως τα πάθη επαναλαμβάνονται αέναα όπως και τα ιστορικά λάθη και τα μαρτύρια.

Αν εξακολουθήσει η ευρωπαϊκή ένωση να αντιμετωπίζει το προσφυγικό ομφαλοσκοπικά σαν πρόβλημα εντός των λαών της και όχι σαν ανθρωπιστική τραγωδία που είναι, η πηγή της βίας θα μεταφερθεί γρήγορα στα εδάφη της. Είναι σα να μετράς τα κυβικά νερού που σου απομένουν πριν σβήσεις την πυρκαγιά του γείτονα σου. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις ενδοευρωπαϊκές δυνάμεις. Αν δεν αντιληφθούν σύντομα το λάθος, τότε όλοι μαζί θα τσακιστούμε στα βράχια.

C. N.: Η δημιουργία και η έμπνευση σ’ αυτήν την εποχή τι θέση έχουν; Υπάρχει η όρεξη και η θέληση παλιών και νέων καλλιτεχνών να προσπαθήσουν να ζήσουν σήμερα μέσα από την τέχνη τους ή υπάρχει απογοήτευση και σε πρώτη μοίρα μπαίνει η επιβίωση;

Α. Β.: Η τέχνη και ο λογισμός εχθροί ειναι της ανάγκης αναφέρει κάπου στον Προμηθέα ο Αισχύλος. Η τέχνη δεν είναι επάγγελμα, είναι ανάστροφα η ανάγκη η ψυχοσωματική του ενεργούμενου της και στην προκειμένη περίπτωση του ζωγράφου. Η εξασφάλιση της επιβίωσης ή και ο πλουτισμός για κάποιους είναι παρεπιπτόντα της αγοράς κατά καιρούς.

Άλλωστε πενία τέχνας κατεργάζεται και σε πιο δύσμοιρες περιόδους οι ζωγράφοι επιβίωσαν γιατί όταν υπάρχει κάποιος λόγος σημαντικός εντός ενός έργου, αυτό δεν καίγεται ποτέ.

Περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση μπορείτε να βρείτε εδώ: Rocky Days: Έκθεση του Αλέξη Βερούκα στο Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας