H συλλογή κρυστάλλινων αντικειμένων τέχνης που δημιούργησε η Alice Potts για το μεταπτυχιακό της στο Royal College of Art από ιδρώτα αθλητών και χορευτών παρουσιάζεται στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, ως Onassis Fellow, σε επιμέλεια του Σταύρου Καρέλη, και σε συνεργασία με την 6η Μπιενάλε της Αθήνας. Στη συνέντευξη που ακολουθεί η καλλιτέχνιδα αναπτύσσει την σκέψη της σχετικά με την επιλογή αυτού του τόσο παράξενου αλλά και οπτικά θελκτικού υλικού.
– Πως ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με ένα τόσο παράδοξο υλικό όπως ο ανθρώπινος ιδρώτας ως εκφραστικό μέσο;
Πάντα με γοήτευε πως λειτουργεί το σώμα και το πώς μπορώ να χρησιμοποιήσω τις προόδους της τεχνολογίας για να βρω τρόπους να συνδυάσω και τα δύο στη δουλειά μου. Για τους περισσότερους από εμάς ο ιδρώτας είναι απλά κάτι που παράγουμε καθημερινά., αλλά δεν έχουμε σκεφτεί τι μπορεί να περιέχει αυτή η έκκριση. Ο ιδρώτας δίνει πολλές πληροφορίες για ένα άτομο, και χρησιμοποιώντας την εμπειρία μου στον αθλητισμό, αυτό λειτούργησε σαν το ιδανικό πλαίσιο να εξελίξω τη δουλειά μου.
– Θεωρείτε ότι η καλλιτεχνική σας αφετηρία είναι μία μεταμοντέρνα παράδοση ‘σωματικών’ καλλιτεχνών που ξεκινά με τον Jackson Pollock και τα spray paintings σε μίξη με σωματικά υγρά, συνεχίζεται με τον Vito Acconci και τον μοναχικό του ηδονισμό με το Seedbed κάτω από τη ράμπα της Sonnabend Gallery, και φτάνει στον Marc Quinn και το Self,την παγωμένη γλυπτική αυτοπροσωπογραφία από το παγωμένο αίμα του καλλιτέχνη;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η δουλειά μου όντως συνδέεται με μία μεταμοντέρνα παράδοση body-art αλλά αυτό με διαχωρίζει από αυτούς τους καλλιτέχνες είναι η συνεργασία μου με διαφορετικά γνωστικά πεδία και επιστήμονες. Αισθητικά ο ιδρώτας μπορεί να είναι όμορφος, αλλά για μένα πιο όμορφο είναι ότι κάθε κρύσταλλος είναι μοναδικός για τον άνθρωπο που τον παρήγαγε. Γνωρίζοντας την επιστήμη πίσω από τα έργα και πως αυτό μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους, είναι αυτό που με εμπνέει.
– Οι σταγόνες ιδρώτα που χρησιμοποιείτε έρχονται μόνο από φυσική άσκηση, σαν ένα σχόλιο στην κουλτούρα γυμναστηρίου που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια και που έχει εμμονή με την εμφάνιση, την ομορφιά αλλά και τον ανταγωνισμό, ή προέρχεται και από άλλες βαθύτερες και ποικίλες πηγές όπως η σεξουαλική δραστηριότητα, οι ταξικοί αγώνες, ή και από τον ίδιο το φόβο;
Μέχρι στιγμής έχω δουλέψει μόνο με αθλητές , όχι λόγω πολιτισμικής εμμονής με το γυμνασμένο σώμα αλλά ειδικά λόγω του ενδιαφέροντος μου για όσους από αυτούς ακολουθούν ένα πολύ υγιεινό τρόπο ζωής. Κάθε αθλητής με τον οποίο δούλεψα εξασκούταν, κοιμόταν, έκανε ειδική δίαιτα και δεν κάπνιζε. Αυτό μου έδωσε μία αφετηρία για να ξεκινήσω από τη χρήση της πιο ‘καθαρής’ μορφής ιδρώτα, και από εκεί να διερευνήσω πως άλλοι παράγοντες θα μπορούσαν να το αλλάξουν αυτό. Αυτοί αφορούν την ηλικία, τις ασθένειες, το ποτό, το κάπνισμα, το συναίσθημα και την είσοδο σε αυτό ορμονών που σχετίζονται με τη σεξουαλική δραστηριότητα.
– Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο ιδρώτας είναι το υγρό πέρασμα, μέσα σε ένα εννοιολογικό τοπίο, από το Ωραίο στο Υψηλό;
Ναι, συμφωνώ απόλυτα. Ο ιδρώτας δημιουργεί και συλλαμβάνει μία συναισθηματική εμπειρία πέρα από τη συνήθη καθημερινότητα. Παρουσιάζει σε μας την ομορφιά της λειτουργίας του ανθρώπινου σώματος και πως αυτό αντιδρά στο κάθε περιβάλλον, και ταυτόχρονα αιχμαλωτίζει μία συγκεκριμένη στιγμή από τις διάφορες φάσεις της ζωής ενός ανθρώπου.
– Πείτε μας για τη διαδικασία περισυλλογής του ιδρώτα και πως αυτό μεταμορφώνεται σε έργο τέχνης. Πώς ανταποκρίνεται ο ιδρώτας στη γλυπτική του;
Αφήνω τον ιδρώτα να δημιουργήσει φυσικά τα δικά του αναπτύγματα, επιτρέποντας στη φύση να ‘σκαλίσει’ τον εαυτό της. Μαζεύω ιδρώτα από τους ανθρώπους και με μία μέθοδο που έχω αναπτύξει τα τελευταία δύο χρόνια, συλλέγω συγκεκριμένα στοιχεία από τον ιδρώτα του κάθε ατόμου για να δημιουργήσω το κάθε έργο.
– Θα χαρακτηρίζατε την καλλιτεχνική σου πρακτική ως παραδοσιακή γλυπτική, δουλεύοντας όμως με ένα ιδιόμορφο και απρόβλεπτο μέσο;
Έχω αποφασίσει να μην τοποθετώ τον εαυτό μου σε μία συγκεκριμένη περιοχή της τέχνης, και αφήνω αυτό που με ενδιαφέρει να με οδηγήσει στην κατεύθυνση που θέλει. Με το να αφαιρώ ότι θα μπορούσε να χαρακτηρίσει τη δουλειά μου, νιώθω πιο ελεύθερη όπως και μέσα από την ανοιχτή μου σχέση και επικοινωνία με τους ανθρώπους που συναντώ και συνεργάζομαι που διευκολύνουν την τελική έκβαση του έργου.
– Μιλήστε μας γύρω από τη διαδικασία του να ‘κρυσταλλοποιείς’ το πάθος. Ποιά είναι η δύναμη που ενυπάρχει μέσα και εξασκεί ένα τέτοιο γλυπτικό ‘αξεσουάρ’;
Η όλη καλλιτεχνική διαδικασία έχει διαρκέσει δύο χρόνια και πάνω από 500 πειράματα, πολλά από αυτά αποτυχημένα. Παρ’ όλα αυτά, άξιζε κάθε της βήμα. Η μεγαλύτερη δύναμη είναι όλες οι εμπειρίες στην πορεία, και οι δυνατότητες που αναπτύχθηκαν σε σχέση με τη μόδα, την επιστήμη, το ανθρώπινο σώμα.
– Κρατάτε, και πώς, την ταυτότητα του κάθε ‘παραγωγού’ ιδρώτα;
Γνωρίζω και έχω δουλέψει δίπλα σε κάθε πρόσωπο από το οποίο έχω δημιουργήσει κάθε έργο, αλλά έχω επιλέξει να μην τους αναφέρω στην τελική παρουσίαση. Έτσι ο θεατής μπορεί να διαμορφώσει τη δική του άποψη για τι ποιο θα μπορούσε να είναι το κάθε πρόσωπο. Με αυτόν τον τρόπο δεν υπάρχουν στερεότυπα γύρω από φύλα, φυλές, οικονομική κατάσταση ή σεξουαλικότητα, και έτσι το έργο επιτρέπει να δούμε τους καλλιτέχνες για αυτό που πραγματικά είναι.
– Πώς η συμμετοχή σας, μέσω της Στέγης Ιδρύματος Ωνάση, στην 6η Μπιενάλε της Αθήνας ανταποκρίνεται στο κεντρικό θέμα του ΄-ΑΝΤΙ΄, σαν μία μορφή αντίστασης στα κακώς κείμενα μιας παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας;
Α.Π. Πάντα με αφορούσε η δίκαιη ισότητα και η αντίσταση εναντίον σε κάθε μορφή τοποθέτησης ταμπελών. Μέσα από τη δουλειά μου θέλω να δείξω ότι οι χαρακτηρισμοί που μας προσάπτει η κοινωνία δεν χαρακτηρίζουν την αληθινή προσωπικότητά μας και δεν πρέπει να υφίστανται διαχωρισμοί ανάμεσα σε κοινότητες. Ο ιδρώτας του καθενός είναι μοναδικός όπως ακριβώς είναι και κάθε ανθρώπινη μονάδα, κανείς δεν είναι ακριβώς ίδιος με κάποιον άλλον και γι’ αυτό δεν πρέπει να κρίνεται από παγκοσμιοποιημένα και εξωτερικά από αυτόν μέτρα και σταθμά, αλλά από αυτό ακριβώς το σπάνιο υλικό που υπάρχει μέσα του.
Κατά τη διάρκεια της Μπιενάλε της Αθήνας, η Alice Potts παρουσιάζει στο ξενοδοχείο Esperia Palace (Σταδίου 22), ένα έργο της που αναδεικνύει το εναλλακτικό μέλλον του design και videos που απεικονίζουν όσα συμβαίνουν στην έκθεσή της στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.
Διαβάστε επίσης:
Sweat – Athens: Έκθεση της Alice Potts στην Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση