Το Μουσείο Ακριτών Ευρώπης στην Παλαιόχωρα Χανίων παρουσίαζει την έκθεση «Άλογα πραγματικά και συμβολικά στην Τέχνη», η οποία διοργανώνεται από τον Δήμο Καντάνου – Σελινου, σε συνεργασία με το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Χανιαart.
Η Αικατ. Πολυμέρου-Καμηλάκη, Διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών σημειώνει:
«Το άλογο, φίλος και σύντροφος του ανθρώπου, βοηθός του στις αγροτικές εργασίες, στα ταξίδια, στον πόλεμο, κινητήρια δύναμη και σύμβολο δύναμης και εξουσίας στις παραδοσιακές κοινωνίες είναι ζώο προικισμένο με σωματική ομορφιά και δύναμη, νοημοσύνη και συναίσθημα.
Άσπρο, μαύρο ή κόκκινο, ανάλογα με την περίσταση, συνόδευε τον άνθρωπο στις χαρές και τις λύπες της ζωής του. Σε άσπρο ή κόκκινο άλογο στολισμένο με άσπρο μαντήλι και χαϊμαλιά ο γαμπρός πήγαινε να πάρει τη νύφη για το γάμο. Αντίθετα το μαύρο μοναχό άλογο είναι άγγελος θανάτου και το καβαλικεύει ο θάνατος, ο μαύρος καβαλάρης.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Άλογα πραγματικά και φανταστικά, καβαλάρηδες σε γαμήλιες πομπές, άγιοι και πολεμιστές, Άη Γιώργηδες κι Άι Δημήτρηδες, άγιοι Θεόδωροι και άγιοι Μηνάδες, Διγενήδες και αμαζόνες, άλογα που τρέχουν όπως τα κύματα, τα ποτάμια, οι άνεμοι κοσμούν αρχαίους και χριστιανικούς ναούς, επιτύμβια και τοιχογραφίες, νομίσματα και φυλαχτά. Και μαζί άλογα που οργώνουν κι αλωνίζουν, γυρίζουν τη ρόδα του πηγαδιού για να βγάλουν νερό και ταξιδεύουν τον αναβάτη.
Ο Βουκεφάλας, ο Γρίβας, το άλογο του Διγενή, του μικρού Βλαχόπουλου, το αστεράτο, το μελιό, το μαύρο, το άσπρο, το φτερωτό, άλογα ονομαστά και διάσημα, αλλά και άλογα ψωριασμένα, κουτσά και σαρανταπληγιασμένα, που αντέχουν κοντά στον ταλαιπωρημένο αναβάτη τους. Η Τέχνη τ’ αγάπησε όλα.»
Επίσης η Λουίζα Καραπιδάκη, επιμελήτρια της έκθεσης, Ιστορικός τέχνης, μόνιμη συνεργ. του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Στη σύγχρονη εικαστική δημιουργία το άλογο συνεχίζει να απασχολεί τους καλλιτέχνες και να υμνείται τόσο όσο και στο παρελθόν, την εποχή που ο ίππος είχε σχέση αλληλεξάρτησης με τον άνθρωπο. Αυτή η στενή σχέση ζωής, σαν ένας «Γόρδιος δεσμός», τους συνέδεε στην καθημερινή ζωή, στον πόλεμο, στις μεταφορές, στις επαγγελματικές δραστηριότητες, στην αναψυχή. Ταυτόχρονα δημιούργησε και μια ψυχική σχέση, που είχα ισχυρό αντίκτυπο και στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά. Από τους ήρωες – ιππείς μέχρι σήμερα η σχέση αγάπης και εκτίμηση παραμένει αναλλοίωτη.
Στις μέρες μας, στη μεταμοντέρνα περίοδο της τεχνολογίας και του ντιζάιν, η μορφή του αλόγου, ρεαλιστική ή φαντασιακή, παραμένει σαγηνευτική, ηρωική, τρυφερή και στιβαρή, δραματική και μεγαλειώδης. Έτσι, μέσα από τα έργα της έκθεσης αποκαλύπτεται ότι το άλογο είναι ένα διαχρονικά αξεπέραστο σύμβολο ζωής».
Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Αλέκος Φασιανός, Γιάννης Παρμακέλης, Ασπασία Παπαδοπεράκη, Ελένη Παυλοπούλου, Ειρήνη Γκόνου, Μίλτος Παντελιάς, Βασίλης Παπανικολάου, Παύλος Χαμπίδης, Αλέξανδρος Μαγκανιώτης, Γιάννης Μαρκαντωνάκης, Επίφανη Μίχου.
Και οι καλλιτέχνες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου: Απόστολος Χαντζαράς, Κωστής Μουδάτσος, Μαίρη Κρητικού.
Επιμέλεια: Λουϊζα Καραπιδάκη