Η «Κασέτα» της Λούλας Αναγνωστάκη έτσι όπως την γνώρισα μέσα από τις πρόβες μας με τον θίασο και τον σκηνοθέτη μας Μάνο Καρατζογιάννη είναι ένα κείμενο ποιητικό, υπαρξιακό, βαθιά ανθρώπινο και για αυτό βαθιά πολιτικό. Ισορροπώντας μεταξύ ρεαλισμού και ονείρου, με ρυθμό γρήγορο- καταιγιστικό ανά στιγμές, με χιούμορ και μια γλώσσα άμεση, με την δική της «μουσική» , η «Κασέτα» έχοντας ήδη διανύσει μια πορεία μέσα στον χρόνο μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ. Η χρονική απόσταση από τα γεγονότα πολλές φορές ενισχύει τον συμβολισμό φέρνοντας το κείμενο ακόμη πιο κοντά μας, ως ιστορία που συνομιλεί με το τώρα.
Η ίδια η συγγραφέας γράφει για το έργο:
«Τα πρόσωπα του έργου προέρχονται από τον οικείο γύρω μας κοινωνικό χώρο. Μετέωροι, ανάμεσα στην πρωτόγονη ύπαιθρο, απ’ όπου κατάγονται και το αφιλόξενο τοπίο της πόλης, απ’ όπου μετανάστευσαν, εντάσσονται στο μεγάλο πλήθος των Νεοελλήνων. Κάτοικοι των παρυφών της πρωτεύουσας – αλλά και ακατάπαυστα κυκλοφορώντας στο κέντρο της – προσπαθούν να επιβιώσουν με έναν σπασμωδικό και εύθραυστο ρεαλισμό. Χρησιμοποιώντας βιαστικά τα καινούργια πρότυπα, που αφειδώς, τους προσφέρονται υποχρεώνονται να υπάρξουν με «μικρές» καθημερινές πράξεις. Μέσα όμως σε αυτές τις μικρές πράξεις συμπιέζεται ένας αρχέγονος ψυχισμός, που με αμετάλλακτα τα δικά του συναισθηματικά και φυλετικά στοιχεία, εξακολουθεί να διατηρείται μέσα τους. Τότε τα πρόσωπα αισθάνονται αδικαίωτα, συνειδητοποιούν ότι δεν είναι ευτυχισμένα, χωρίς να είναι σε θέση να αντιληφθούν τα αίτια, η ζωή τους χάνεται στο τίποτα. Το πρόσωπο που έχει την κασέτα είναι το μόνο που φαίνεται να ξέρει. Με αγωνία βιώνει τον χάσιμο, την εξαφάνιση της ζωής. Αποκομμένος μέσα του από κάθε καθημερινότητα, συνειδητοποιεί την αναγκαιότητα της Μεγάλης Πράξης, που θα τον δικαιώσει σαν ύπαρξη. Πολύ μακριά από τους άλλους, περιτριγυρισμένος όμως ασφυκτικά από αυτούς, μοιάζει να είναι, από την αρχή ως το τέλος, ο πιο δυνατός και μαζί ο πιο αδύναμος.»
«Η ζωή μου ρε φίλε. Αυτό που έχω μέσα μου. Που δεν έχει καμιά σχέση με τίποτα που ξέρω από τότε που θυμάμαι τον κόσμο. Κάτι άλλο, κάτι πολύ…πολύ δυνατό.» Παύλος/Κασέτα
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Το θέμα της ζωής που «χάνεται» φωτίζει τον καθημερινό βίο. Το ερώτημα λοιπόν, είναι «πώς ζούμε» και πώς θα θέλαμε να ζούμε κι αυτό δεν είναι μόνο προσωπικό, είναι ένα οικουμενικό ερώτημα που σχετίζεται με τα δικαιώματα, την ελευθερία και την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης.
Η Λούλα Αναγνωστάκη καταφέρνει να μιλήσει τόσο για το προσωπικό παρελθόν των ηρώων, βεβαρημένο και ενίοτε τραυματικό όπως και ιστορικό παρελθόν της χώρας φέρνοντάς μας στο «τώρα» που εγκυμονεί την αλλαγή. Η ματαίωση όπως παρουσιάζεται στο έργο εντείνει το κάλεσμα για ζωή και δράση.
Ο ρόλος που ερμηνεύω στην παράσταση η Κατερίνα είναι ένα κορίτσι δεκαοχτώ χρονών, φοβερά ερωτευμένο με τον Παύλο και έγκυος στο παιδί τους. Η Κατερίνα έχει ταυτίσει την ιδέα της προσωπικής της ευτυχίας με το να είναι μαζί με τον Παύλο πάση θυσία. Το βεβαρημένο της παρελθόν την οδηγεί σε μια προσκόλληση σε εκείνον: δεν είναι απλώς ερωτευμένη με τον Παύλο, για εκείνη το να ζήσει μια ζωή μαζί του, αποτελεί την μεγάλη πράξη της δικής της ζωής. Με γοητεύει η πορεία της μέσα στο έργο, η προσωπική της συναισθηματική διαδρομή, με τις ακραίες εναλλαγές αισθημάτων και διαθέσεων και τις απρόβλεπτες μεταστροφές της.
Η «Κασέτα» είναι ένα κείμενο τόσο πλούσιο σε ιδέες που όσο το μελετά κανείς τόσο πιο πολύ μπορεί να εμβαθύνει σε όσα ανακαλύπτει. Κι είναι ένα κείμενο διαχρονικό, συμβολικό και ανοιχτό σε ερμηνείες και συλλογισμούς για αυτό και εξαιρετικά ενδιαφέρον.
Κεντρική εικόνα θέματος – Photo Credits: © Νικολέττα Ζαρίφη
Διαβάστε επίσης:
Η Κασέτα, της Λούλας Αναγνωστάκη σε σκηνοθεσία Μάνου Καρατζογιάννη για 2η χρονιά στο θέατρο Σταθμός