Τι σε κάνει να αναπνέεις; Τι σου στερεί τον αέρα; Σε τι πιστεύεις; Σε τι ορκίζεσαι; Το «Οξυγόνο» του Ιβάν Βιριπάγιεφ, έργο-μανιφέστο των 00s, παρουσιάζεται ως αντίδοτο στην «ψυχοπολιτική ασφυξία» της Generation Z. Ένας θίασος 25 ατόμων, που είναι όλοι και όλες τους εκπρόσωποι αυτής της γενιάς, σε μια spiritual rave εμπειρία.
***
-Πώς διαφέρει το Οξυγόνο από προηγούμενες δουλειές σου;
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Αλέξανδρος Νούσκας Βαρελάς: Έχω δουλέψει κατά κύριο λόγο σε αμιγώς χορευτικές παραγωγές, οπότε το πρώτο που σκέφτομαι είναι ότι το Οξυγόνο, είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω σε μια θεατρική παραγωγή ως χορευτής. Μου φαίνεται απίστευτα ενδιαφέρον το πώς συνυπάρχει ο λόγος με την κίνηση και η σχέση που δημιουργείται μεταξύ αυτών των δύο μέσων αφήγησης μέσα στην παράσταση. Σε σμιλεύει τόσο η κατεύθυνση του χορογράφου όσο και του σκηνοθέτη για να δομήσεις και πλαισιώσεις αυτό που θα φέρεις εν τέλη στη σκηνή. Το σώμα και πώς το διαχειρίζομαι μέσα στο έργο, έχει διαφορετικές λειτουργίες που μου φανέρωσαν νέες ποιότητες και δυναμικές. Επίσης δεν έχω ξανά υπάρξει σε παραγωγή με τόσους συντελεστές επί σκηνής. Πάντα είναι συγκινητική η ομάδα, αλλά πόσο μάλλον όταν είναι τόσο πολυπληθής και λειτουργική. Με γοητεύει και με συναρπάζει το πώς μπορείς να συνυπάρχεις σε ένα τόσο μεγάλο group διαφορετικών δυναμικών για να αφηγηθείς ένα κοινό ζητούμενο.
-Είναι η Generation Z μια γενιά που εκφράζεται μέσα από το χορό και το σώμα της;
Αναστασία Βαλσαμάκη: Πιστεύω ότι είναι μια γενιά σίγουρα πιο εξοικειωμένη με το σώμα της. Δεν είμαι σε θέση να έχω καθαρή εικόνα για μια ολόκληρη γενιά αλλά σίγουρα έρχεται αντιμέτωπη με φοβερά τεχνολογικά άλματα και μια εθιστική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που ακινητοποιεί το σώμα και ανεβάζει τα επίπεδα του άγχους. Αν ο χορός δεν αποτελεί το βασικό χαρακτηριστικό της GenZ σίγουρα μπορεί να αποτελέσει το αντίδοτο στις αγχώδη διαταραχές της.
-Θεωρείς πως ο υβριδικός χαρακτήρας της παράστασης θα προσελκύσει ένα νεότερο κοινό στο θέατρο;
Νικόλας Χατζηβασιλειάδης: Πιστεύω πως ναι, λόγω όλων αυτών των οπτικοακουστικών μέσων που υπάρχουν και είναι πιο αναγνωρίσιμα στη νεότερη γενιά. Το έργο ξεφεύγει από μια κλασσική θεατρική σύμβαση. Παρόλα αυτά για μένα αυτή η παράσταση δεν έχει ηλικία, δεν απευθύνεται σε μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων. Η παράσταση αυτή είναι ανοιχτή σε διαφορετικές αναγνώσεις και οπτικές. Οι άνθρωποι που θα παραβρεθούν θα έρθουν αντιμέτωποι με ένα μέρος της καθημερινότητα τους. Είναι ένα κοινωνικοπολιτικό έργο που παραθέτει και θίγει στον θεατή, μέσα από μια ιστορία ” αγάπης” , όλα τα θέματα της επικαιρότητας. Ο καθένας όσο αντέχει θα βουτήξει μέσα του και θα αποφασίσει γιατί όταν λέει «ναι» να είναι «ναι» και όταν λέει «όχι» να είναι «όχι», κι ό,τι παραπάνω πει είναι εκ του πονηρού.
-Ποια η πιο πολύτιμη ανάμνηση που σου έχει εντυπωθεί από τις πρόβες;
Νικόλας Χατζηβασιλειάδης: Δεν είναι μια πολύτιμη ανάμνηση, είναι πολλές αναμνήσεις μέσα σε αυτούς τους μήνες προβών. Κυρίως όμως έχω κρατήσει εκείνες τις πρώτες μέρες στην αίθουσα του -3 στη Στέγη που όλοι μαζί προσπαθούσαμε να ανακαλύψουμε και να μάθουμε ο ένας τον άλλον μέσα από κινητικούς αυτοσχεδιασμούς, συνειρμικούς λόγους, στροβιλισμούς, αγγίγματα και βλέμματα. Όλοι αυτοί οι τρόποι, σιγά σιγά μας ένωσαν και μας βοήθησαν να φέρουμε εις πέρας το ζητούμενο της παράστασής μας.
-Τι σου έκανε εντύπωση στο κείμενο του Ιβάν Βιριπάγιεφ;
Αλέξανδρος Νούσκας Βαρελάς: Σαν πρώτη αίσθηση το έργο είναι πολύ ερειστικό και προκλητικό, όμως νιώθω πως βρισκόμαστε σε μια εποχή συνεχούς έκθεσης σε προβοκατόρικη πληροφορία, με έντονα ερεθίσματα και ωμή απεικόνιση βίας και έντασης, που πλέον συνθήκες ακραίες, έχουν περάσει σε μια «κανονικότητα». Οπότε, όταν το διάβασα, δεν μου έμειναν τόσο αυτά τα στοιχεία του. Φυσικά το έργο ξεκίνα με μια πολύ αποτρόπαια πράξη μέσα από ένα πολύ προκλητικό σχήμα, αλλά νομίζω η προσοχή μου στράφηκε στο πως όλη αυτή η αφετηρία εμπεριέχει έναν ταξικό χαρακτήρα και μεταμορφώνεται για να μιλήσει για κάτι βαθιά υπαρξιακό που στον πυρήνα του είναι οικείο και κοινό. Νομίζω το έργο οδηγείται σε μια υπαρξιακή ανάταση που περικλείει τα πάντα, την ένωση του ενός ως μέρος του όλου και την αναγνώριση ενός αγώνα τόσο προσωπικού όσο και συλλογικού.
-Αν το Οξυγόνο ήταν ένα κομμάτι – ποιο τραγούδι θα ήταν αυτό;
Αναστασία Βαλσαμάκη: To Wichita Vortex Sutra Part 3 (1988) του Philip Glass. Το έμαθα από τον Γιώργο Κουτλή ως αναφορά για την παράστασή μας και το έχω αγαπήσει πολύ. Είναι ένα κομμάτι για πιάνο βασισμένο στο αντιπολεμικό ποίημα του Allen Ginsberg (1926-1997), γραμμένο το 1966. Αυθόρμητο, ρυθμικό και συγκινητικό. “…All we do is for this frightened thing we call love…”
-Τελικά, «τι είναι για σένα οξυγόνο» / «τι σου προκαλεί ασφυξία»;
-Αναστασία Βαλσαμάκη:
Οξυγόνο για μένα είναι το να μοιράζεσαι ό,τι ονειρεύεσαι. Είναι η αγάπη, η αποδοχή, η ελευθερία να υπάρχεις χωρίς προσδιορισμούς. Οξυγόνο για μένα είναι η δημιουργία, μια σύμπραξη διανόησης και σωματοποίησης του κόσμου.
Η ευγνωμοσύνη του εδώ και τώρα.
Ασφυξία μου προκαλεί συχνά η πόλη. Ασφυξία μου προκαλεί ο συσσωρευμένος πλούτος και η μεγάλη φτώχεια. Ασφυξία μου προκαλεί ο φόβος για το διαφορετικό, η πατριαρχία και η έλλειψη ενσυναίσθησης.
-Αλέξανδρος Νούσκας Βαρελάς:
Οξυγόνο βρίσκω μέσα απ’ το αίσθημα της σύνδεσης, που αυτό μπορεί να ακουμπήσει σε πολλά. Σε έναν άνθρωπο, σε μια στιγμή, στο παρόν όταν του αφήνεσαι, στη σελήνη που σε κοιτάει, στη ζωή που κρύβεται σε κάθε γωνιά όταν την βλέπεις, σε ένα ρούχο που σε αγκαλιάζει προστατευτικά, σε μια πράξη γνήσιας καλοσύνης, στη συνεννόηση, στο φως, σε μια ταινία, στη θάλασσα, σε ένα δέντρο που έχει λυγίσει από τον αέρα, όμως παραμένει να στέκεται σχεδόν μετέωρο, στην κάθε μικρή απόφαση που σε ωθεί να πας παρακάτω..
Ασφυξία νιώθω όταν μου στερούνται όλα αυτά, ασφυξία νιώθω όταν μου στερείται το δικαίωμά μου να υπάρχω, το δικαίωμα μου να ανήκω, όταν δεν υπάρχει χώρος και χρόνος, όταν δεν νιώθω αγάπη, όταν σε ένα συνεχώς βίαια και ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο πρέπει να παλέψουμε ενάντια στην καταπίεση και χρειάζεται να αποδείξουμε ότι είμαστε εδώ, ότι έχουμε φωνή και ότι ακουγόμαστε.
-Νικόλας Χατζηβασιλειάδης
Ασφυξία: να μην έχω ελεύθερη βούληση και επιλογή των θέλω μου.
Οξυγόνο: καθαρή επικοινωνία χωρίς δεύτερες σκέψεις, μια αγκαλιά, ανοιχτά σώματα και φωτεινά πρόσωπα, η ασφάλεια της οικογένειας μου, ένας ήρεμος πρωινός καφές μπροστά στη θάλασσα και μια βαθιά εισπνοή που με την εκπνοή αφαιρείς από πάνω σου βάρος.
Διαβάστε επίσης:
Θέατρο στη Στέγη: Ο Γιώργος Κουτλής σκηνοθετεί το «Οξυγόνο» του Ιβάν Βιριπάγιεφ
