Ανδρέας Αγγελιδάκης: Οι εκθέσεις με ενδιαφέρουν περισσότερο σαν εργαλεία αφήγησης, παρά σαν τόπος παρουσίασης αντικειμένων

Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει την έκθεση αναδρομικού χαρακτήρα του γνωστού αρχιτέκτονα / εικαστικού Ανδρέα Αγγελιδάκη, με τίτλο «Κάθε τέλος είναι μια αρχή» από τις 14 Μαΐου έως τις 13 Ιουλίου 2014 στο κτίριο του Ωδείου Αθηνών.  Λίγο πριν τη μετάβαση του ΕΜΣΤ στη νέα, μόνιμη κατοικία του, ο Ανδρέας Αγγελιδάκης παρουσιάζει τον εκθεσιακό χώρο στο Ωδείο Αθηνών ήδη εγκαταλελειμμένο, μισοφωτισμένο με ορατά τα ίχνη των προηγούμενων κατοίκων του, όπου το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον συναντιούνται. Ο πολυσχιδής καλλιτέχνης, Ανδρέας Αγγελιδάκης, απάντησε στις ερωτήσεις μας σχετικά με τα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση, τη σχέση του με το χρόνο, το μέλλον και την τυπολογία του ερείπιου, μια έννοια που τον έχει απασχολήσει από πολύ νωρίς ως ένα τέλος μιας εν δυνάμει νέας αρχής.

Συνέντευξη: Μαριάννα Παπάκη

Culturenow.gr: Κάθε τέλος είναι μία αρχή: Πώς προέκυψε ο τίτλος της έκθεσής σας στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και πώς νιώθετε που η έκθεση αυτή αποτελεί ένα χρονικό ορόσημο για τη μετάβαση από το παλιό (Ωδείο Αθηνών) στο νέο κτίριο του Μουσείου; Ανδρέας Αγγελιδάκης: Το ερείπιο σε όλες του τις εκδοχές είναι μια τυπολογία και μια έννοια που με έχει απασχολήσει από πολύ νωρίς, αλλά στη δουλειά μου τα ερείπια καμιά φορά ζωντανεύουν και γίνονται ξανά κτίρια ή βουνά ή παραλίες. Σκεφτόμουν το χώρο του Ωδείου που τώρα θα αλλάξει όταν φύγει από μέσα του το Ε.Μ.Σ.Τ., και θα γίνει κάτι άλλο που ακόμα δεν το ξέρουμε. Σκεφτόμουν και το Ε.Μ.Σ.Τ. που είναι ήδη ένα μουσείο που ακόμα δεν έχει μετακομίσει στο σπίτι του, στο καινούργιο του κοχύλι. Έτσι ήθελα να μιλήσω για την μεταβατικότητα αυτή, αλλά με έναν αισιόδοξο τρόπο, και αυτό τον ρόλο παίζει ο τίτλος “κάθε τέλος είναι μια αρχή”.

Cul.N.:  Πρόκειται για μια έκθεση αναδρομικού χαρακτήρα. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για τα εκθέματα; Οι έννοιες του «παλιού» και του «νέου» είναι παντού παρούσες; Από τον τίτλο της έκθεσης και τα εκθέματα μέχρι τα κτίρια που τα φιλοξενούν…A.A.: Η έκθεση περιλαμβάνει έργα από το 2003 έως και έργα που δείχνονται για πρώτη φορά, οπότε ενώ έχει αναδρομικό χαρακτήρα, είναι και μια έκθεση που παρουσιάζει τη δουλειά μου όπως εξελίσσεται αυτή τη χρονική στιγμή. Υπάρχουν βίντεο όπως “Το Κτίριο που Περπατάει”, το “Τρολλ” και το “Καζίνο” που ενώ τα έχω σκεφτεί σαν συνέχειες, πρώτη φορά παρουσιάζονται μαζί σαν τριλογία.

Cul.N.:  Στη λογική των καλλιτεχνών υπάρχει «Ο χρόνος και η φθορά του» όπως αναφέρει στη «Σονάτα του Σεληνόφωτος» ο Ρίτσος;  Ή η έννοια του χρόνου είναι μια σχετική έννοια για εσάς;A.A.: Αντιλαμβάνομαι τον χρόνο όπως ο περισσότερος κόσμος φαντάζομαι, το μέλλον είναι πάντα άγνωστο, το παρελθόν ένας τόπος στον οποίο μπορούμε να επιστρέψουμε, και το παρόν είναι πάντα προϊόν του πως αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα.

Cul.N.:  Μοιάζει ιδανική η ιδέα μιας δικής σας έκθεσης στο μεταβατικό στάδιο της «μετακόμισης» του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης από το παλιό στο νέο κτίριο καθώς τα ΚΤΙΡΙΑ αποτελούν σημαντικό μέρος της δουλειάς σας. Κατά τη γνώμη σας, με βάση ποια κριτήρια πρέπει να σχεδιάζεται ένα κτίριο; A.A.: Οι εκθέσεις με ενδιαφέρουν περισσότερο σαν εργαλεία αφήγησης, παρά σαν τόπος παρουσίασης αντικειμένων, οπότε χρησιμοποίησα αυτή την έκθεση αλλά και την επικείμενη μετακόμιση του Ε.Μ.Σ.Τ. σαν εργαλεία για την εμπειρία του επισκέπτη. Έτσι κατά την γνώμη μου πρέπει να σχεδιάζονται και τα κτίρια.

Cul.N.:  Είστε αρχιτέκτονας, εικαστικός, επιμελητής εκθέσεων και αρθρογράφος. Ποιος είναι ο κοινός παρονομαστής όλων των παραπάνω ιδιοτήτων;A.A.: Νομίζω ότι σήμερα έχουμε όλοι, έστω και ερασιτεχνικά, πολλές περισσότερες ιδιότητες από αυτή που επιλεγούμε σαν επάγγελμα. Όλοι ανεβάζουν την άποψη τους στο ίντερνετ, όλοι παρουσιάζουν φωτογραφίες. Ο κοινός παρανομαστής είμαστε εμείς οι ίδιοι, όπως και να ορίζεται αυτό.

Cul.N.:  Στα έργα που παρουσιάζονται στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται και βιντεοπροβολές. Ποιες δυνατότητες σας δίνει η χρήση του βίντεο και ποια είναι τα στοιχεία που κερδίζουν την προσοχή σας, στα νέα μέσα;A.A.: Το βίντεο δεν είναι ακριβώς νέο μέσο, και εγώ το προσεγγίζω με πολύ κλασσικό τρόπο, σαν ένα εργαλείο αφήγησης. Ίσως πιο νέο θεωρείται η τρισδιάστατη εκτύπωση, αν και πάλι είναι κάτι που ξεκίνησα τα το χρησιμοποιώ από το 2002, όποτε μετά από 12 χρόνια δεν το αντιμετωπίζω σαν κάτι νεωτεριστικό, απλά ίσως κάτι σύγχρονο.

Cul.N.:  Θα δίνατε στο διαδίκτυο την ιδιότητα ενός νέου μέσου; Υπάρχει εικαστική διάσταση στις σύγχρονες μορφές επικοινωνίας;
A.A.: Το διαδίκτυο μάλλον είναι και αυτό στην κατηγορία των παλιών νέων μέσων, και ξεκίνησα να γράφω και να χτίζω στο διαδίκτυο από το 1996. Είναι βεβαία ο τόπος που ακόμα αλλάζει τον τρόπο που σκεπτόμαστε και τον τρόπο που αντιδρούμε στην πραγματικότητα, και αλλάζει βεβαία και τις παραδοσιακές ιεραρχίες στην κοινωνία, οπότε είναι ακόμα σε εξέλιξη και με ενδιαφέρει πάντα.

Cul.N.:  Η σχέση σας με τα μελλοντικά… σχέδια ποια είναι;
A.A.: Μάλλον αφηρημένη, γενικά είμαι της άποψης ότι το μέλλον είναι κάτι που καλό είναι να το περιμένουμε με ένα συγκρατημένο χαμόγελο.

Το κοινό έχει την ευκαιρία να επισκεφθεί την έκθεση του Ανδρέα Αγγελιδάκη «Κάθε τέλος είναι μια αρχή» στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (κτίριο του Ωδείου Αθηνών) μέχρι τις 13 Ιουλίου 2014.