Το σώμα του δένδρου
I feel like a tree. A tree doesn’t feel a duty to start doing something about the earth from which it comes. A tree just has to bear fruit, and leaves and blossoms. It doesn’t feel grateful to the earth. -Abbas Kiarostami
Πόσο άγνωστο και πόσο γνωστό μας είναι το ακίνητο εκείνο και σιωπηλό δέντρο που συναντούμε στον καθημερινό μας βηματισμό; Στη νέα της ατομική έκθεση «Μεταμόρφωση του Άγνωστου», η Άντα Τσιροπούλου αφουγκράζεται και συνομιλεί με τα δέντρα που συντρόφευσαν τους ενδοσκοπικούς περιπάτους της κατά τη διάρκεια μιας αναγκαστικά μοναχικής περιόδου. Μετατρέποντας τους κορμούς σε έμβια σώματα, αποδομώντας και επαναδομώντας τους όγκους τους, ορίζοντας σχεδιαστικά τα λαμπερά ξέφωτα και τις σκοτεινές πυκνώσει στους, ανασκάπτοντας το νωπό χώμα που τα περιβάλλει, επαναπροσδιορίζοντας τα επίπονα περιγράμματα και τα δροσερά φυλλώματα, επινοώντας σιωπηλά και γαλήνια σύμπαντα προσωπικής και συλλογικής αυτογνωσίας.
Η ενότητα αυτή που αναβλάστησε και αναπτύχθηκε ως οργανικός τρόπος διάσωσης, οδηγώντας αρχικά σε ένα βιβλίο και στη συνέχεια στην τρέχουσα εκθεσιακή απόπειρα, ορίζει τη σχέση της φύσης με το εγώ, με έναν εναργή και λιτό τρόπο. Αδράττοντας τις ρίζες και τα κλωνάρια και τους βλαστούς, θησαυρίζοντας τους χυμούς και τους καρπούς, συνομιλώντας με το φωτεινό περίβλημα του ανεπαίσθητου θροΐσματος των υπαινικτικών σκιών, των λεπταίσθητων όγκων.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Το δένδρο στην ιστορία της τέχνης, τόσο ως παγανιστικό όσο και ως χριστιανικό απεικονιστικό στερεότυπο, είναι ίσως το πιο συμπαγές παράλληλο σύμβολο της εξέλιξης και της ωρίμανσης και ταυτόχρονα, του εποχιακού θανάτου αλλά μαζί, και της αναγέννησης. Πολύ περισσότερο από το να αποτελεί μονάδα τοπίου, είναι οργανισμός αυθύπαρκτος, παλλόμενος, έμβιος. Άλλοτε αρχέγονο θεογονικό τοτέμ και άλλοτε εύθραυστο σύμβολο της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης, άλλοτε σημαίνον λαογραφικό μοτίβο -σύμβολο αρχαίο της ίδιας της ζωής και άλλοτε μυστικιστικός μακρινός πρόγονος μιας ξεχασμένης φυλής. Ορίζοντας αρχετυπικά την ιερότητα και την ενέργεια της ανθρώπινου σώματος και της φυσικής και της μεταφυσικής του ύπαρξης, υπαινισσόμενο μια άχρονη συνθήκη μαγείας και απομάγευσης που εξακολουθητικά μεταλαμπαδεύεται και στις ζωγραφικές ετούτες απεικονίσεις.
«Το σύμπαν είναι πλατύ», γράφει ο περίφημος βρετανός τοπιογράφος και δεινός ζωγράφος των δέντρων, John Constable: «δεν υπάρχουν δύο ολόιδιες ημέρες, ούτε καν δυο ολόιδιες ώρες, κι ούτε ποτέ υπήρξαν δυο ολόιδια φύλλα δένδρου από την αρχή της δημιουργίας του Κόσμου. Και με τον ίδιο τρόπο, τα αυθεντικά έργα τέχνης, όπως κι εκείνα της φύσης, είναι όλα διαφορετικά.
Το ζωγραφικό δεντρόσχημο σύμπαν της Άντας Τσιροπούλου, όπου οι ρίζες συνομιλούν μυστικά με τα υπόγεια βασίλεια ενός Άλλου Κόσμου, όπου οι κορμοί μας επαναφέρουν στη γη και όπου τα κλαδιά, αγγίζοντας τον ουρανό, μετατρέπονται άλλοτε σε σταυρικά σύμβολα, άλλοτε σε πετούμενα πουλιά και άλλοτε σε αποτροπαϊκά ζωόμορφα κελύφη, είναι κι εκείνο φτιαγμένο από αυθεντικά και ποτέ πανομοιότυπα σχήματα και χρώματα. Από μαυρόασπρες εντυπώσεις μνήμης και από έγχρωμες αποτυπώσεις επιτόπιας εύρεσης. Από πρωινές συναντήσεις, ενδοσκοπικούς απογευματινούς περιπάτους και μικρές νυχτερινές σιωπές. Από επιμείξεις βλέμματος και συναισθήματος, από σπαράγματα οπτικής, φορμαλιστικής μα και άυλης συγκίνησης.
Επιμέλεια: Ίρις Κρητικού
Όπως σημειώνει η Άντα Τσιροπούλου:
Παιχνίδια της σκιάς και του ηλίου. Μικρές και μεγάλες εξερευνήσεις. Φυγές, από την καθημερινότητα. Ταξίδια του μυαλού και της φαντασίας μου, μέσα από τα μονοπάτια και τα τοπία που εξερευνώ. Ένας κόσμος αμίλητος, αλλά τόσο ομιλητικός σε μένα, που κάθε φορά, όταν συναντάω μία καινούργια φιγούρα ή πρόσωπο, ή σχήμα, επάνω στα βράχια ή στη θάλασσα ή γενικά μέσα στη φύση, αισθάνομαι ότι είναι ένας ζωντανός καινούργιος φίλος μου, που έχει διαφορετική όψη και χαρακτήρα. Τα γλυπτά της φύσης, όπως τα ονομάζω με τα σχήματα τους, με οδηγούν σε κόσμους εξωπραγματικούς, που όμως είναι εκεί, υπαρκτά σαν να με περιμένουν να τα γνωρίσω. Φωτογραφίζω τις εκφράσεις τους, που με οδηγούν σε διαφορετικά επίπεδα της φαντασίας και του μυαλού μου. Έτσι απομονώνω τα σχήματα που με ενδιαφέρουν και τα σχεδιάζω δημιουργώντας τις δικές μου ιστορίες. Γύρω μας υπάρχουν πολλά είδη ζωντανά και μη, η ίδια η φύση είναι η δημιουργός, που με συνεργασία τα παιχνίδια της σκιάς και του φωτός, μου προσφέρει αυτές τις μοναδικές εκπλήξεις. Αρκεί λίγο να συγκεντρωθούμε, να παρατηρήσουμε γύρω μας και τότε βλέπουμε πόσες εκπλήξεις μπορεί να μας κάνει ο πλανήτης Γη. Αναγνωρισμένα σχήματα, υπάρχουν μέσα στον εγκέφαλό μου και όταν βλέπω επάνω σε ένα βράχο κάποιο σχέδιο, τότε το μάτι μου το αναγνωρίζει. Μερικές φορές είναι, σαν πρόσωπα, άλλες φορές σαν φιγούρες ή σαν κάποιο ζώο. Ένας βράχος, μπορεί να μην είναι λοιπόν, ένα απλό άψυχο πέτρωμα, μπορεί να είναι ένας καινούργιος κόσμος, με πολλά διαφορετικά στοιχεία, που με το μυαλό μου ζωντανεύει και με οδηγεί να ανακαλύψω τα μυστικά του. Η ζωή μας είναι στιγμές ,στο χέρι μας είναι να τις ζούμε όσο πιο έντονα μπορούμε. Η τέχνη και η δημιουργία της, με βοηθάει να ζω με πιο πολύ αισιοδοξία και δύναμη .Στις δύσκολες ημέρες που ζούμε όλοι, χρειάζεται να ξεφεύγουμε με την φαντασία μας. Η δική μου φυγή είναι η ζωγραφική. Αυτή την φορά την χρησιμοποίησα, μέσα από τις εξερευνήσεις μου και τις μοναδικές στιγμές με την κόρη μου.
Η εικαστικός Άντα Τσιροπουλου σπούδασε στην Σχολή Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας, Ιταλία (Accademia di Βelle Arti, Firenze, Italy), Ζωγραφική, Μικρογλυπτική, Χαρακτική, Παιδαγωγική (1981-1987). Είναι μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου. Έχει διδάξει σε Ιδιωτικά σχολεία και Πολιτιστικούς συλλόγους. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει κάνει πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.