Την κατασκευαστική ειλικρίνεια της λαϊκής αρχιτεκτονικής αναζητά και επιχειρεί να μεταφέρει η εικαστικός Αντιγόνη Πασίδη στις γλυπτικές εγκαταστάσεις, τις φωτογραφίες και τα ψηφιακά κολάζ που παρουσιάζει στο Κέντρο Τεχνών του Δήμου Αθηναίων.
Η ερευνητική πρόταση της Πασίδη εξετάζει τις «ανωμαλίες» της ανώνυμης αρχιτεκτονικής, εστιάζοντας σε πρόχειρες και συνήθως εφήμερες κατασκευές που παρεκκλίνουν από τον κανόνα, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τα μαντριά και τις καλύβες των μετακινούμενων κτηνοτρόφων, και τις αυτοσχέδιες κατοικίες σε κοινοβιακές κοινότητες, όπως εκείνη του Riverbed στην Ανδαλουσία, που φωτογράφισε επανειλημμένα ο Ben Murphy. Αυτές οι ευρηματικές παρεμβάσεις στο αστικό και φυσικό τοπίο αποδεικνύονται ιδιαίτερα διαφωτιστικές, καθώς μας βοηθούν να επαναπροσδιορίσουμε το κτίζειν σε συνάρτηση με το κατοικείν και το σκέπτεσθαι.
Στις ιδιότυπες κατασκευές και στα αντικείμενα που ανακαλύπτουμε τυχαία κατά την περιήγησή μας στην πόλη, κυρίως στα φτωχά προάστια, αλλά και σε εξορμήσεις στην (ελληνική) ύπαιθρο ή στις καλοκαιρινές διακοπές μας, η Πασίδη εντοπίζει -εκτός από επινοητικότητα- μια ανεπιτήδευτη ποιητικότητα, μια συγκαλυμμένη κριτική στον καπιταλισμό και ένα είδος αντίστασης απέναντι στον καθωσπρεπισμό. Η καλλιτέχνις εμπνέεται από τον ανατρεπτικό χαρακτήρα του «Adhocism» (για να θυμηθούμε το επιδραστικό μανιφέστο των Charles Jencks και Nathan Silver), που υποστηρίζει τη χρήση ευτελών και παράταιρων υλικών για τη δημιουργία συναρμογών οι οποίες εφαρμόζουν πρακτικές λύσεις, στεγαστικές ή άλλες, και σου προσφέρουν χαρά, απόλαυση και χωρική αυτονομία.
Δανεισμένος από ένα δοκίμιο της θεωρητικού τέχνης Andrea Phillips, ο τίτλος της έκθεσης («Prop-objects») αναφέρεται στις δομές στήριξης, κυριολεκτικές και μεταφορικές. Ένα αντιπροσωπευτικό prop-up είναι η σκαλωσιά, που μαγνητίζει το ενδιαφέρον της Πασίδη και κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην έκθεση, τόσο στις εγκαταστάσεις όσο και στις φωτογραφίες της. Εδώ η σκαλωσιά, που ως γνωστόν χρησιμοποιείται στην ανέγερση και συντήρηση οικοδομών και μνημείων (απαντάται επίσης καθημερινά σε πολλές και ποικίλες μορφές) λειτουργεί όπως το κάδρο σε έναν ζωγραφικό πίνακα, δηλαδή ως ένα «πάρεργον», κατά τον φιλόσοφο Jacques Derrida. Έχοντας μελετήσει στο διδακτορικό της την επιτελεστική διάσταση της γλυπτικής και τη σκηνική λειτουργία του έργου τέχνης, η Πασίδη ενδιαφέρεται για τις συναισθηματικές επιδράσεις (affects) που γεννά στους θεατές η συνάντηση με μια γλυπτική εγκατάσταση που υιοθετεί τα αντιμνημειακά χαρακτηριστικά της σκαλωσιάς. Για την καλλιτέχνιδα, ο χώρος της σύγχρονης γλυπτικής είναι διευρυμένος και περιλαμβάνει «την πολύτροπη τέχνη του πράττειν», τη «λαθρόβια ελευθερία των πρακτικών» (Michel de Certeau), όπως αυτή εκδηλώνεται, μεταξύ άλλων, στις ανυπόγραφες δημιουργίες των απανταχού bricoleurs.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο Χριστόφορος Μαρίνος.
Το Σάββατο 21 Δεκεμβρίου, στις 12:00, θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση από την καλλιτέχνιδα.
Αντιγόνη Πασίδη – Πληροφορίες για την εικαστικό
Η Αντιγόνη Πασίδη είναι εικαστικός, επίκουρη καθηγήτρια Καλών Τεχνών και ερευνήτρια. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, από όπου αποφοίτησε το 1999 με πτυχίο στη Ζωγραφική και το 2003 με πτυχίο στη Γλυπτική. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές Master’s in Fine Art στο Central St Martins College of Art and Design στο Λονδίνο το 2003/4 με υποτροφία του Ιδρύματος Λίλιαν Βουδούρη, και έλαβε τον διδακτορικό της τίτλο (PhD in Sculpture) από το Royal College of Art στο Λονδίνο το 2013, με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ). Η θεωρητική της έρευνα έχει ως αντικείμενο τα στοιχεία της χωροθεσίας και της επιτελεστικότητας στη σύγχρονη γλυπτική, τα οποία εξετάζει και στο καλλιτεχνικό της έργο. Η πρακτική της συνδυάζει διαφορετικές μορφές τέχνης, με επίκεντρο τη γλυπτική, τα αντικείμενα και τη φωτογραφία, τα οποία ενσωματώνει σε εγκαταστάσεις και performance. Έχει εκθέσει στην Ελλάδα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Από το 2016 έως το 2023 δίδαξε ως Λέκτορας Καλών Τεχνών στα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα του Πανεπιστημίου Arts University Plymouth στο Ηνωμένο Βασίλειο. Διδάσκει στην ανώτατη εκπαίδευση από το 2005, και από το 2021 είναι η Εξωτερική Εξετάστρια του προγράμματος MA Fine Art στο Birmingham City University.
Κεντρική εικόνα θέματος: ConstructionSite, Αντιγόνη Πασίδη
