Αντίσταση και φιλοσοφία στην κρίση: Κώστας Δουζίνας

Το βιβλίο του Κώστα Δουζίνα, Αντίσταση και φιλοσοφία στην κρίση, κυκλοφορεί απο τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

«Αν το πρώτο μνημόνιο ήταν μια ελληνική τραγωδία, οι επόμενες συμφωνίες μοιάζουν με φάρσα που –όπως όλες οι φάρσες και αντίθετα από τις τραγωδίες– δεν οδηγεί σε κάθαρση αλλά στην ασταμάτητη ταπείνωση των πρωταγωνιστών της.
Αυτό που δεν είχαν προβλέψει πολιτικοί και τραπεζίτες είναι ότι η κρίση θα μπορούσε να αντιστραφεί και να γίνει δημιουργική. Από τον Δεκέμβρη ώς τη “Στάση Σύνταγμα”, όπως ονόμασα συμβολικά το κίνημα των αγανακτισμένων στις πλατείες, η αντίσταση του πλήθους άλλαξε το πολιτικό παιχνίδι κι έβαλε στην επικαιρότητα το ενδεχόμενο μιας πολιτικής, ηθικής και πολιτισμικής αναγέννησης. Η Ευρώπη χρησιμοποίησε την Ελλάδα ως πειραματόζωο για να δοκιμάσει τις συνθήκες αναδιοργάνωσης του ύστερου καπιταλισμού. Αυτό που δεν περίμεναν οι ευρωπαϊκές και ελληνικές ελίτ ήταν ότι το πειραματόζωο θα καταλάμβανε το εργαστήριο, θα έδιωχνε τους τυφλούς επιστήμονες και θα άρχιζε ένα διαφορετικό πείραμα: την ίδια τη μετεξέλιξή του από αντικείμενο σε υποκείμενο της πολιτικής πράξης. Η έννοια και τα όρια της δημοκρατίας παίζονται πάλι στον τόπο όπου γεννήθηκαν.»

Ένα βιβλίο γραμμένο εν θερμώ
για την παγκόσμια κρίση και το δικαίωμα στην αντίσταση
για τη νεοφιλελεύθερη βιοπολιτική και την άμεση δημοκρατία
για την ευθύνη των διανοουμένων και την ποίηση του πλήθους.
Ένα βιβλίο ριζοσπαστικής πολιτικής φιλοσοφίας
για την Ελλάδα και την Ευρώπη που έρχονται.

Περιεχόμενα
     
      Πρόλογος
1. Χρέος, κρίση, θέαμα
2. Καπιταλισμός, νεοφιλελευθερισμός, βιοπολιτική
Παρέκβαση Ι: Διανοούμενοι και ευθύνη
3. Ανομία και ανυπακοή
4. Αντιστάσεις
Παρέκβαση ΙΙ: Αδικία – το δικαίωμα στην αντίσταση
5. Πλήθος, λαός, δήμος
6. Ριζοσπαστική πολιτική φιλοσοφία
Παρέκβαση ΙΙΙ: Η Ευρώπη που έρχεται

Όπως εξηγείται στον Πρόλογο, το βιβλίο γράφτηκε «εν θερμώ» τον Αύγουστο του 2011 κι αποτελεί έναν φιλοσοφικό αναστοχασμό των φαινομένων και των γεγονότων που προηγήθηκαν.
   Τα δύο πρώτα κεφάλαια (1 και 2) περιγράφουν την κρίση και το χρέος όχι μόνο ως παγκόσμιο και ελληνικό πρόβλημα αλλά και ως ευκαιρία ή μέσο («επιθυμία του χρέους» από την πλευρά των ελίτ) για την επικράτηση ενός κυνικού, βιοπολιτικού καπιταλισμού. Στις νεοφιλελεύθερες και νεοαποικιακές συνθήκες που επιβάλλονται σήμερα στην Ελλάδα, καπιταλισμός-καζίνο και εκσυγχρονισμός, δόγμα του σοκ και κατάσταση έκτακτης ανάγκης προσβάλλουν τα βιοτικά συμφέροντα και τα δημοκρατικά δικαιώματα της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και το βαθύτερο ήθος που τη συνέχει.
   Τα δύο επόμενα κεφάλαια (3 και 4) παρακολουθούν τις αντιστάσεις που εκδηλώθηκαν πρόσφατα στην Ελλάδα, τοποθετώντας τες όχι στο ερμηνευτικό πλαίσιο της «ανομίας» που άκριτα υιοθετούν οι εκπρόσωποι της εξουσίας, αλλά στην πλούσια ιστορική παράδοση και ριζοσπαστική προοπτική της πολιτικής ανυπακοής. Δεκέμβρης, Υπατία, Κερατέα, «Δεν πληρώνω», «Στάση Σύνταγμα» (όπως ονομάζει ο συγγραφέας το κίνημα των πλατειών) – μια αλυσίδα αντίστασης ενώνει, παρά τις διαφορές τους, αυτούς τους τόπους, τα γεγονότα και τις στιγμές, επαναπροσδιορίζοντας την πολιτική και τη δημοκρατία.
   Τα δύο τελευταία κεφάλαια (5 και 6) προσεγγίζουν το πλήθος ως κοινωνική και πολιτική κατηγορία με ποικίλες εκφάνσεις, από τον όχλο μέχρι το δήμο, και με κρίσιμες συνέπειες για τη φιλοσοφία και την πολιτική. Το πλήθος, που εμφανίζεται στη θεωρία ως δημιούργημα αλλά και δύναμη ανατροπής του μεταφορντικού καπιταλισμού και της παγκόσμιας Αυτοκρατορίας, ανασυντίθεται μέσα από την εμπειρία της «Στάσης Σύνταγμα» σε υποκείμενο πολιτικής πράξης και ποίησης, άμεσης δημοκρατίας και ριζικού ανταγωνισμού, που μετασχηματίζει τις αριστερές στρατηγικές των συμμαχιών και της ηγεμονίας.
   Ανάμεσα στα κεφάλαια παρεμβάλλονται σύντομα συνοδευτικά ή συνδετικά κείμενα, ενώ το βιβλίο συμπληρώνεται με τρεις εκτενείς παρεκβάσεις: (Ι) για το ρόλο και την ευθύνη των διανοουμένων, «δημόσιων» ή «ακαδημαϊκών»•  (ΙΙ) για την αδικία και την επανάσταση, την επαγγελία των δικαιωμάτων και την οντολογία της αντίστασης•  (ΙΙΙ) για την κρίση και την προοπτική της ευρωπαϊκής ιδέας και της μεσογειακής κληρονομιάς.

Ο Κώστας Δουζίνας είναι καθηγητής Νομικών, διευθυντής του Birkbeck Institute for the Humanities και αντιπρύτανης του Birkbeck College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Σπούδασε στην Αθήνα, το Λονδίνο και το Στρασβούργο. Έχει διδάξει στα πανεπιστήμια του Middlesex, του Lancaster, της Πράγας, της Αθήνας, του Πεκίνου, της Νανκίνγκ, της Μελβούρνης και στο Griffith. Είναι ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Κριτικών Νομικών Σπουδών (Critical Legal Conference), αρχισυντάκτης του Law and Critique: The International Journal of Critical Legal Thoughts και διευθυντής του εκδοτικού οίκου Birkbeck Law Press. Είναι επίσης ιδρυτικό μέλος της Νομικής Σχολής του Birkbeck και του Νομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Κύπρου. Τα βιβλία του, που έχουν μεταφραστεί σε δώδεκα γλώσσες, είναι: Postmodern Jurisprudence, Justice Miscarried, Law and Psychoanalysis, The End of Human Rights, Law and the Image, Critical Jurisprudence, Human Rights and Empire, Adieu Derrida, The Idea of Communism (επιμ. μαζί με τον Slavoj Zizek). Τα νέα έργα του New Critical Legal Studies, The Meaning of Human Rights και Left and Rights θα κυκλοφορήσουν το 2012. Οι ελληνικές εκδόσεις των έργων του είναι μεταξύ άλλων: Ο Λόγος του νόμου,  Νόμος και αισθητική, Το τέλος των δικαιωμάτων του ανθρώπου.