Πώς μπορεί να χαρτογραφηθεί η σύγχρονη εικαστική δημιουργία σε ένα αχανές παγκόσμιο τοπίο; Με ποια εργαλεία και με τι κριτήρια μπορεί κανείς να αναδείξει τη δουλειά του μέσα από τη συνεργασία και την ποικίλη καλλιτεχνική αλληλεπίδραση; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που απαντώνται μέσω του γνωστού πλέον, Platforms Project, το οποίο το 2017 κλείνει αισίως τον πέμπτο χρόνο λειτουργίας του.
Στην συνέντευξη που ακολουθεί, η ανήσυχη και δραστήρια εικαστική επιμελήτρια, Άρτεμις Ποταμιάνου, μιλά για τις διάφορες πτυχές του Platforms Project 2017, την μετατόπιση των δημιουργών προς την ουσιαστική συνέργεια, αλλά και τη φιλόδοξη και δυναμική συνέχεια που οραματίζεται για το συγκεκριμένο εγχείρημα.
– Το Platforms Project 2017 διανύει ήδη την πέμπτη του χρονιά. Τι έχει δείξει η μέχρι τώρα εμπειρία ως προς τους κύριους στόχους της διοργάνωσης;
Πράγματι, το Platforms Project 2017 παρουσιάζεται για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά και ο στόχος του ήταν πάντα να χαρτογραφήσει την εικαστική δράση όπως αυτή παράγεται μέσα στα πλαίσια ομαδικών πρωτοβουλιών καλλιτεχνών που αποφασίζουν να αναζητήσουν από κοινού λύσεις στα εικαστικά ερωτήματα δημιουργώντας τις λεγόμενες πλατφόρμες. Επίσης δεν εστίαζε ποτέ στην εμπορική πλευρά της τέχνης, αλλά σε μια ανεξάρτητη πειραματική σκηνή όπου της έδινε το βήμα να εκφραστεί.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάποιος άλλος θεσμός που να δίνει ευκαιρίες στις συλλογικότητες όχι μόνο να δείξουν το έργο τους αλλά και να σχηματίσουν συνεργασίες. Νομίζω ότι αυτό ήταν ένα μεγάλο “κενό” που το Platforms project κάλυψε και αυτός ήταν ο λόγος της επιτυχίας του
– Μιλώντας για την κεντρική ιδέα των «Πλατφορμών», αυτή της χαρτογράφησης της σύγχρονης εικαστικής σκηνής, ποια ήταν η υποδοχή από τους ξένους εικαστικούς και πώς ανταποκρίθηκαν σε αυτήν την πρωτοβουλία;
Δεν υπάρχουν πολλά ανάλογα Independent Art Fairs στο κόσμο και πόσο μάλλον θεσμών όπως το Platforms Project που λειτουργεί όλο το χρόνο και όχι μόνο τις μέρες της παρουσίασής του ως ένας φορέας καταγραφής των ομάδων της ανεξάρτητης σκηνής αλλά και αρωγός στην ανεύρεση χώρων και προγραμμάτων συνεργιών γι’ αυτές. Ήταν λοιπόν λογικό να αγκαλιαστεί όχι μόνο από ελληνικές πλατφόρμες αλλά κυρίως από ξένες. Το Platforms Project ήταν πάντα διεθνές. Φέτος παίρνουν μέρος 42 πλατφόρμες από 17 χώρες με περισσότερους από 650 καλλιτέχνες ενώ στα πλαίσια των πέντε ετών έχουν παρουσιαστεί πάνω από 132 πλατφόρμες από 26 χώρες.
– Κατά τη γνώμη σας, σήμερα έχουν ενισχυθεί περισσότερο οι καλλιτεχνικές συνέργειες ή παραμένει δυναμική η παρουσία των αυτόνομων (πολυ-)καλλιτεχνών;
Νομίζω ότι έχουν ενισχυθεί οι καλλιτεχνικές συνέργειες τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα μπορεί η κρίση να δημιούργησε τις συνθήκες ώστε οι καλλιτέχνες να δημιουργήσουν συνεργασίες και κατά συνέπεια στην αύξηση των πλατφορμών, αλλά νομίζω ότι και το Platforms Project βοήθησε αρκετά προς αυτή την κατεύθυνση. Η λογική ότι πρωτοβουλίες καλλιτεχνών και συλλογικότητες απέκτησαν το δικό τους χώρο παρουσίασης και ανάδειξης των πρότζεκτ τους μαζί με ανάλογες ξένες πλατφόρμες αυτού του επιπέδου, έδωσε ένα ακόμα κίνητρο στο σχηματισμό περισσοτέρων συλλογικοτήτων.
– Μιας και η ανάδειξη των εικαστικών στηρίζεται κυρίως στην ιδιωτική πρωτοβουλία, θεωρείτε πως το Υπουργείο Πολιτισμού θα έπρεπε να υιοθετήσει μια σταθερή πολιτιστική πολιτική για τον συγκεκριμένο τομέα;
Σίγουρα αυτό θα βοηθούσε στην ανάδειξη μιας σύγχρονης ελληνικής σκηνής. Οι Έλληνες εικαστικοί είναι πολύ δύσκολο να βρουν τη χρηματοδότηση για την υλοποίηση έργων και εκθέσεων, αλλά και την προώθηση τους στο εξωτερικό. Μέσα στα χρόνια βλέπω τις χρηματοδοτήσεις που έχουν ξένοι καλλιτέχνες για να παρουσιάσουν κάποιο πρότζεκτ σε άλλες χώρες και δεν έχει καμία σχέση με τα ελληνικά δεδομένα. Πραγματικά κατανοώ ως εικαστικός τα εμπόδια που έχει ένας Έλληνας καλλιτέχνης να ξεπεράσει, ώστε απλώς να συνεχίσει να είναι καλλιτέχνης. Πόσο μάλλον να κάνει καριέρα.
– Πώς σχεδιάζετε να κινηθείτε μελλοντικά ώστε να ισχυροποιήσετε τις δράσεις των Πλατφορμών;
Φέτος, το Platforms Projects θα παρουσιαστεί σε ανεξάρτητο χώρο και σε διαφορετικές ημερομηνίες από την Art Athina, οδηγώντας έτσι τις πλατφόρμες σε μια καλύτερη παρουσίαση. Επειδή ο εκθεσιακός χώρος δεν έχει σχέση με το χώρο των περιπτέρων ενός κλασικού Art Fair, οι πλατφόρμες καλούνται να συνεργαστούν με τις διπλανές τους ομάδες το οποίο θα οδηγήσει πιστεύω στη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ τους. Επίσης με τον Μιχάλη Αργυρού θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες ώστε οι πλατφόρμες όχι μόνο να γνωριστούν μεταξύ τους αλλά και να λειτουργήσει ένα παγκόσμιο network από ανεξάρτητες καλλιτεχνικές ομάδες και χώρους.